Menu

Ένα συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ για την Καταστροφή της Σμύρνης!

Ενενήντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την τραγική σελίδα της σύγχρονης ιστορίας μας που σήμανε και το θλιβερό τέλος (το κύκνειο άσμα) της Μεγάλης Ιδέας του Ελληνισμού. Ο λόγος φυσικά για την Μικρασιατική καταστροφή του 1922 και την καταστροφή της Σμύρνης…

Από την επόμενη Πέμπτη 13 Σεπτεμβρίου σε επιλεγμένους κινηματογράφους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης (στην Έλλη και στο Ολύμπιον αντίστοιχα) θα προβληθεί το εξαιρετικό ιστορικό ντοκιμαντέρ με τίτλο «Η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης 1900-1922» που έχει σκηνοθετήσει και επιμεληθεί η σκηνοθέτιδα Μαρία Ηλιού και ο ιστορικός σύμβουλος Αλέξανδρος Κιτροέφ, οι οποίοι είχαν παρουσιάσει το 2007 στο Μουσείο Μπενάκη την φωτογραφική έκθεση «Το Ταξίδι, το Ελληνικό Όνειρο στην Αμερική».

Μετά από 4 χρόνια κοπιώδους έρευνας, παρουσιάζουν την εργασία τους για τη Σμύρνη με άγνωστο οπτικό υλικό που προήλθε από αρχεία της Αμερικής και της Ευρώπης.

Η ιδιαίτερη σημασία του ιστορικού ντοκιμαντέρ και της έκθεσης που πραγματοποιήθηκε το διάστημα του Ιανουαρίου με Μαρτίου 2012 στο Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα, δεν εξαντλείται μόνο στις άγνωστες εικόνες από τη Σμύρνη αλλά και στη νέα ματιά που προσκομίζουν οι δύο συνεργάτες στα ιστορικά γεγονότα. Μια ματιά που κρατά αποστάσεις τόσο από μια υπέρμετρα εθνικιστική αφήγηση όσο και από νεότερες απόπειρες που αποσιωπούν τα τραγικά γεγονότα της καταστροφής, παραμορφώνοντας την αλήθεια.

Μέσα από την συγκεκριμένη εργασία, η άλλοτε κοσμοπολίτικη Σμύρνη παρ’ όλο που καταστράφηκε, εξακολουθεί να υπάρχει. Εξακολουθεί να είναι μια ιδέα που έχει να κάνει με τον κοσμοπολιτισμό, τη χαρά της ζωής αλλά και την καταστροφή.

Ενενήντα χρόνια μετά την ανείπωτη καταστροφή, το ντοκιμαντέρ αλλά και η φωτογραφική έκθεση τιμά τη μνήμη του κόσμου που χάθηκε το 1922, αλλά και συγχρόνως, την επιστήμη της ιστορίας.

Το ντοκιμαντέρ τεκμηριώνονται με σπάνιο φωτογραφικό και κινηματογραφικό υλικό που σταχυολογήθηκε από αρχεία της Αμερικής και της Ευρώπης. Μάλιστα για πρώτη φορά δημοσιεύονται άγνωστες εικόνες της Σμύρνης από ιδιωτικές συλλογές όπως αυτή του Pierre De Gigord και από τα αρχεία της Library of Congress, του Πανεπιστημίου του Princeton και του Harvard, του Near East Relief, του Imperial War Museum, της Pathe και άλλων ιδρυμάτων της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Η παραγωγή του ντοκιμαντέρ είναι της εταιρείας Proteus.Η μουσική της ταινίας είναι του Νίκου Πλατύραχου, το μοντάζ της Αλίκης Παναγή και η διεύθυνση Φωτογραφίας του Allen Moore. Για τους εκπροσώπους του Τύπου έχει προγραμματιστεί μία ειδική προβολή της ταινίας την ερχόμενη Δευτέρα 10/9 στις 12 το μεσημέρι στον κινηματογράφο Έλλη της οδού Ακαδημίας στην Αθήνα. Την προβολή διοργανώνουν εκτός από τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Πρωτέας, η Ταινιοθήκη της Ελλάδας, το Μουσείο Μπενάκη και το Ίδρυμα Fulbright.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τον όλεθρο και την τεράστια καταστροφή της Σμύρνης από τους Τούρκους και την βίαιη εκδίωξη των Ελλήνων, είχε ζήσει από κοντά ο σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας Έρνεστ Χεμινγουέι, μόλις 23 ετών τότε ως ανταποκριτής της εφημερίδας Τορόντο Σταρ. Μάλιστα είχε κυκλοφορήσει μία συλλογή διηγημάτων με τίτλο «Στην εποχή μας» όπου στο διήγημα «Στην προκυμαία της Σμύρνης», ο ήρωας του, ένας αξιωματούχος πολεμικού πλοίου των ΗΠΑ αγκυροβολημένου στο λιμάνι της Σμύρνης περιέγραφε συγκλονιστικά τα όσα διαδραματίζονταν.

«Το χειρότερο, είπε, ήταν οι γυναίκες με τα νεκρά παιδιά. Δε μπορούσαμε να τις πείσουμε να μας δώσουν τα πεθαμένα παιδιά τους. Είχαν τα παιδιά τους, νεκρά ακόμα και έξι μέρες, αλλά δεν τα εγκατέλειπαν. Δε μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα. Τελικά έπρεπε να τους … τα πάρουμε με τη βία.» Αυτό το απόσπασμα είναι από το πρώτο λογοτεχνικό κείμενο που εξέδωσε ο Αμερικανός συγγραφέας το 1925, μόλις 26 χρονών τότε, και με το οποίο άρχισε να αποκτά παγκόσμια φήμη.

Ο Χεμινγουέι ως πολεμικός ανταποκριτής είχε χαρακτηριστικά γράψει, ότι 1.250.000 Έλληνες διώχτηκαν από τα σπίτια τους με την ανταλλαγή των πληθυσμών: «ό,τι και να πει κανείς για το πρόβλημα των προσφύγων στην Ελλάδα δεν πρόκειται να είναι υπερβολή. Ένα φτωχό κράτος με μόλις 4 εκατομμύρια πληθυσμό πρέπει να φροντίσει για άλλο ένα τρίτο των κατοίκων. Και τα σπίτια που άφησαν οι Μουσουλμάνοι που έφυγαν δεν επαρκούν σε τίποτα, χώρια η διαφορά στο επίπεδο κουλτούρας που είχαν συνηθίσει οι Έλληνες στην Κωνσταντινούπολη».

 

 

Πηγή: on-news.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Ομιλία του εκπροσώπου της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής Ελλάδος Χατσίκ Χατσαντουριάν

Με μεγάλη συγκίνηση σας καλωσορίζω και εγώ με τη σειρά μου στο Χατζηκυριάκειο Ίδρυμα Παιδικής Προστασίας, για να γιορτάσουμε μαζί την 21η Επέτειο της Ανεξαρτησίας της Δημοκρατίας του Ναγκόρνο Καραμπάχ και την 17η χρονιά της φιλοξενίας ορφανών παιδιών αγωνιστών που έδωσαν την ζωή τους για την ελευθερία της χώρας τους.

Σε αυτά τα 17 χρόνια έχουν επισκεφθεί την Ελλάδα και βασικά τη Σύρο 320 παιδιά, αγόρια και κορίτσια από 9 έως 16 χρονών.

Τα τελευταία 7 χρόνια το Χατζηκυριάκειο Ίδρυμα έδωσε την ευκαιρία να φιλοξενηθούν  τα παιδιά στους χώρους του, ώστε παράλληλα με τη Σύρο να γνωρίσουν την Αθήνα και τον Πειραιά. Να δουν αξιοθέατα των 2 πόλεων, να επισκεφθούν Μουσεία και κυρίως να διασκεδάσουν, να γνωρίσουν συνομήλικα τους  παιδιά και τον Ελληνικό τρόπο ζωής. Η Δ/νση Παιδικής Προστασίας και η Κοινωνική Υπηρεσία του Χατζηκυριακείου Ιδρύματος έχει αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς με αντίστοιχο Ίδρυμα στο Στεπαναγκέρτ εδώ και αρκετά χρόνια.

Θα ήθελα να κάνω μια μικρή ιστορική αναδρομή για το κράτος του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Το 1921  με απόφαση του Στάλιν η επαρχία του ορεινού Καραμπάχ ή Αρτσάχ που ανέκαθεν αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι της Αρμενίας προσαρτήθηκε στην Σοβιετική Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν ως αυτόνομη περιοχή των συνόρων του. Μέχρι το 1988 όπου άρχισε ο Πόλεμος της Ανεξαρτησίας η αρμενική γλώσσα και η Χριστιανική Θρησκεία ήταν απαγορευμένες. Στα σχολεία μάθαιναν μόνο αζερικά (δηλαδή τουρκικά) και ρωσικά και θα πρέπει να σκεφτούμε ότι αυτός ο εκτουρκισμός προσπάθησαν να εφαρμοστεί σε μια περιοχή όπου ήδη από το 1923 ο πληθυσμός της ήταν κατά 95% ΑΡΜΕΝΙΟΙ. Σήμερα ο πληθυσμός της Χώρας είναι αμιγώς αρμενικός.

Η φιλοξενία των παιδιών ξεκίνησε το 1996 και είμαστε υπερήφανοι που έγινε πλέον θεσμός. Μετά τη λήξη του πολέμου το 1994 όταν έγινε η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, οι Αρμένιοι ήταν πλέον νικητές, αλλά η χώρα ήταν κατεστραμμένη. Το Ναγκόρνο Καραμπάχ δεν διέθετε τον φυσικό πλούτο και κατά συνέπεια τις συμμαχίες που διέθετε το Αζερμπαϊτζάν εξαιτίας του γεωφυσικού του πλούτου.

Σε συνεργασία με τον τότε Δήμαρχο Άνω  Σύρου κ. Γιάννη Πάπιτση, αποφασίστηκε η φιλοξενία των παιδιών στη Σύρο. Η Αρμενική Εθνική Επιτροπή μαζί με το Ίδρυμα Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου διοργάνωσε ένα FORUM με επίσημο προσκεκλημένο τον τότε Υπουργό Εξωτερικών του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Τη συζήτηση συντόνιζε ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος, ο οποίος σήμερα είναι Υπουργός Παιδείας.

Τα παιδιά ήρθαν για πρώτη φορά στη χώρα μας το 1996, δηλαδή δύο χρόνια μετά τη λήξη του πολέμου. Είναι τραγικό γιατί ακόμα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ τα παιδιά χάνουν τους γονείς τους εξαιτίας θερμών επεισοδίων. Τα παιδιά γίνονται αποδέκτες της βαθειάς Ελληνοαρμενικής Φιλίας που έχει ιστορία πολλών αγώνων. Η Ελλάδα πάντοτε αντιμετώπισε τους Αρμένιους με σεβασμό και εκείνοι ανταποκρίθηκαν. Ας μην ξεχνάμε ότι το 1922 η Ελλάδα υποδέχθηκε πάνω από 60.000 Αρμένιους Πρόσφυγες μαζί με τον Ελληνικό Προσφυγικό Πληθυσμό  που ξεριζώθηκε από τη Μικρά Ασία. Τόσο η Σύρος όσο και ο Πειραιάς περιέθαλψαν τότε τους Αρμενίους.

Σε αυτά τα 17 χρόνια στήθηκε μια γέφυρα πολιτισμού και αλληλεγγύης. Τα παιδιά νιώθουν ότι η Ελλάδα δεν είναι μια Χώρα που υπάρχει μόνο στα βιβλία της Ιστορίας τους. Η Ελλάδα είναι μια χαρούμενη φιλόξενη Χώρα και ο Πολιτισμός της είναι κτήμα όλου του κόσμου. Εμείς οι Ιδρυτές του θεσμού σας διαβεβαιώνουμε ότι θα συνεχίσουμε την προσπάθεια οι δύο λαοί να είναι αδελφωμένοι.

Ευχόμαστε στα χρόνια που θα έρθουν οι μικροί αυτοί πρεσβευτές του ΑΡΤΣΑΧ να μην είναι ορφανοί, γιατί είναι τραγικό 18  χρόνια μετά τη λήξη του πολέμου τα παιδιά να χάνουν ακόμα τους γονείς τους εξαιτίας θερμών επεισοδίων και συνοριακών αψιμαχιών.

Εκ μέρους της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής Ελλάδος θα ήθελα να ευχαριστήσω ολόθερμα τους Δημάρχους του πρώην Δήμου Άνω Σύρου κκ. Η. Πάπιτση, Σαλάχα και  Ξαγοράκη, τον Δήμαρχο Σύρου Ερμούπολης κ. Γιάννη Δεκαβάλα που απόψε είναι κοντά μας καθώς και την κ. Τερέζα Δαλεζίου.

Τον Αρμενικό Κυανό Σταυρό, τις κυρίες Αγαβνί και Γκιούλα Καραμπατζακιάν χάρις στις οποίες το πρόγραμμα φιλοξενίας συνεχίζει όχι μόνο να λειτουργεί αλλά να λειτουργεί άψογα. Όλους τους Έλληνες φίλους και τους Αρμένιους που μας στηρίζουν ηθικά και υλικά. Το φίλο Χάικ Γιαζιτζιάν για την άμεση ανταπόκρισή του και τα παιδιά του χορευτικού συγκροτήματος του Πολιτιστικού Συλλόγου Χαμασκάιν.

Τελευταίο αφήνω το Χατζηκυριάκειο Ίδρυμα γιατί το θεωρούμε σπίτι μας. Το Διοικητικό Συμβούλιο, τις Δ/νσεις αλλά κυρίως το προσωπικό και τα παιδιά του για όλα όσα έκαναν για μας.

 

Πηγή: azador.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Aπ’ το Μουσά Λερ...στην Κοκκινιά

Το μάθημα της ιστορίας στα σχολεία ενθουσιάζει όλο και λιγότερο τους μικρούς μαθητές. Η ογκώδης ύλη των βιβλίων παραμένει ξένη και απόμακρη, ξερό παρελθόν. Όταν όμως την αφηγείται μια ζωντανή μάρτυρας των γεγονότων, γίνεται βίωμά μας, γόνιμο παρόν μας και… μας αφορά. Η γιαγιά του Χαρούτ και της Ντιάννας, η κυρία Αραξή εισέβαλε γλυκά στη ζωή μας μέσα από το μάθημα της ενεργής ιστορίας και μας συνεπήρε με την αλήθειά της, με τη απέριττη και σεμνή αφήγησή της. Ήταν παράλληλα και μάθημα στάσης ζωής, γιατί μάθαμε πως όσο περισσότερο νιώθεις, τόσο λιγότερο χρειάζεσαι τα βαρετά, στομφώδη και πομπώδη λόγια…

Με λένε Αραξή Παμπουκιάν - Μπογοσιάν. Γεννήθηκα 26 Ιανουαρίου 1939 στο Ιντέρ του Μουσά Λερ. Θα σας διηγηθώ από την αρχή την ιστορία της οικογένειάς μου, όπως μου την διηγήθηκαν οι δικοί μου πολλές φορές, αλλά στη συνέχεια κι όπως την έζησα εγώ..
-Ο πατέρας μου λεγόταν Οβαννές Παμπουκιάν. Οι ρίζες των γονιών του κρατούσαν από τα Άδανα και από το Αντάπ. Κατά τη διάρκεια της γενοκτονίας του 1915 ο πατέρας μου ήταν 14 ετών. Οι γονείς του, δηλαδή ο παππούς και η γιαγιά μου Άννα, άφησαν τη τελευταία τους πνοή στους δρόμους της ερήμου. Ο πατέρας μου και ο Μπογός, ο αδελφός του 12 ετών, σώθηκαν χάρη στις φροντίδες αράβων γυναικών. Δεν γνωρίζουμε τι έγινε η αδελφή τους και θεία μου Ισκουή Παμπουκιάν, αν πέθανε ή αν σώθηκε από άλλους. Ποτέ δεν μάθαμε. Οι γυναίκες λοιπόν των Αράβων έκρυψαν τον πατέρα μου και τον αδελφό του πίσω από σωρούς με ξύλα και ξερά χόρτα. Αργότερα, όταν απομακρύνθηκαν οι Τούρκοι, τους πήραν για παραπαίδια στο σπίτι τους, να κάνουν τις μικροδουλειές. Τους φέρθηκαν ευγενικά και έδειξαν κατανόηση στο πόνο τους. Έζησαν μερικά χρόνια εκεί και όταν έμαθαν ότι στο βουνό Μουσά Λερ υπήρχαν τα μοναδικά πια σε όλη την Κιλικία αρμενικά χωριά, ζήτησαν να φύγουν για να βρουν τους συμπατριώτες τους. Το 1919 ο πατέρας μου ήταν 18 χρονών, όταν πια έφτασαν στο Ιντέρ. Ο πατέρας μου ήταν καλός μάστορας μυλόπετρας, ήταν καλός χειροτέχνης γενικά και πολύ εργατικός. Στο Ιντέρ γίνεται λοιπόν μυλωνάς.
-Η μητέρα μου λεγόταν Ντιρουή Ιπρατζιάν του Μπεντρός και της Μαριάμ. Γεννήθηκε το 1912 σε ένα από τα χωριά του Μουσά Λερ, το Ιντέρ. Είχε 7 αρμενικά χωριά: Ιντέρ, Χιντιρμπάκ, Βερίν Ταγ, Κεσάπ, Μπερτιάς, Βακίφ και άλλο ένα που δεν θυμάμαι τώρα.
Ξεκινάει η γενοκτονία του 1915. Λίγο πριν είχε έρθει, λέει, ένας Αρμένιος από τη Γαλλία με τη γυναίκα του επίσκεψη στο Μουσά Λερ. Έτσι έτυχε να είναι και αυτός εκεί στα γεγονότα. Θαρρώ πως τον έλεγαν Γιαγουπιάν ή Γεσαή. Αυτός καλεί σε συμβούλιο τους παπάδες, δασκάλους, προύχοντες, γραμματιζούμενους, όσους είχαν εξουσία ή άποψη από όλα τα αρμενικά χωριά του Μουσά Λερ και με προτροπή του αποφασίζουν να μη παραδοθούν στους Τούρκους. Η μοίρα των Αρμενίων της Κιλικίας και δυτικής Αρμενίας είχε γίνει πια γνωστή. Το Μουσά Λερ είχε πυκνά δάση και μόνο οι ντόπιοι Αρμένιοι ήξεραν τα μονοπάτια. Στο συμβούλιο αυτό αποφασίζουν να ανέβουν όλοι στο βουνό για να προστατευθούν. Δεν παρέδωσαν ούτε τους νέους άντρες που έπρεπε τότε να καταταγούν στο Οθωμανικό στρατό, γιατί ήταν σίγουροι ότι θα πάνε χαμένοι. Φεύγουν όλοι μαζί πολύ καλά προετοιμασμένοι και οργανωμένοι, δηλαδή αρκετές χιλιάδες κόσμος από τα 7 χωριά. Η μητέρα μου Ντιρουή ήταν μόλις 3 ετών, την φόρτωσαν πάνω στο μουλάρι. Μαζεύουν λοιπόν όλα όσα μπορούσαν, φορτώνουν γαϊδούρια και μουλάρια και ανεβαίνουν ψηλά, εκεί που αραιώνει το δάσος, όπου και κατασκηνώνουν. Ήταν καλοκαίρι ευτυχώς. Πήραν μαζί τους και τα ζωντανά τους, κατσίκια κυρίως και αρνιά και ότι άλλο απαραίτητο. Είχαν μαζί τους ακόμη και «γεργκάνκ», ένα εργαλείο σαν ατομικός μύλος, που αποτελείται από μικρές μυλόπετρες και χρησιμεύει για να αλέθουν οι γυναίκες το πλιγούρι. Οι άντρες, έτσι και ο παππούς μου ο Μπεντρός, φυλάγανε σκοπιά σε όλα τα μονοπάτια που έρχονταν από κάτω. Για όπλα είχαν ότι είχαν από πριν για κυνήγι, αλλά έφτιαχναν και από μόνοι τους «ινκνασέν ζενκέρ» (αυτοσχέδια όπλα και σφαίρες). Οι Τούρκοι επιτέθηκαν πολλές φορές από χαμηλά, πυροβολούσαν ή έριχναν με κανόνια, όμως δεν κατάφεραν να τους προσεγγίσουν, γιατί δεν ήξεραν τα μονοπάτια. Συνολικά μόνο 18 δικά μας παλικάρια σκοτώθηκαν, θυσιάστηκαν για όλους.
Το φαΐ λιγόστευε. Οι νέες γυναίκες, αυτές που ήταν ανύπαντρες ή δεν είχαν μωρά παιδιά, με τη συνοδεία λίγων αντρών κατέβαιναν τις νύχτες στα χωριά για να φέρουν φαγώσιμα. Η γη τους ήταν πολύ γόνιμη, με πολλά νερά που κατέβαιναν από το βουνό. Είχαν πολλά δέντρα, συκιές, ροδιές, μουριές, ελιές, μανταρινιές, οπωροφόρα δέντρα, αμπέλια και πολλά άλλα. Οι αποθήκες των σπιτιών γεμάτες σιτάρι, αλεύρι, κρασιά, σταφίδες, ξερά σύκα και ποιος ξέρει τι άλλα. Κάποια φορά τη νύχτα, στην επιστροφή από τα χωριά, πιάνεται το «τσουχά» -πανωφόρι- ενός άντρα σε ένα κλαδί. Αυτός νομίζει ότι τον έπιασαν οι Τούρκοι. Βάζει τότε το όπλο προς τα πίσω και πυροβολεί, σκίζεται το «τσουχά» και σώνεται. Βλέπει μετά ότι ήταν μόνο ένα κλαδί, γελάνε όλοι μαζί.
Οι Τούρκοι από τα μεσόγεια δεν είχαν σταματήσει να ρίχνουν με κανόνια. Από τη μεριά της θάλασσας δεν είχε Τούρκους. Οι άντρες βλέπουν να περνούν πλοία με γαλλικές ή αγγλικές σημαίες. Αποφασίζουν να ζητήσουν βοήθεια από τη θάλασσα. Είναι Αρμένιοι, περικυκλωμένοι από Τούρκους και μόνο από τη μεριά της θάλασσας ελπίζουν για σωτηρία. Πάνω σε τεράστια σεντόνια -σαν πανό- γράφουν: «Όποιος αγαπάει τον Θεό ας μας σώσει». Κρεμούν αυτά τα σεντόνια πάνω από απότομους γυμνούς βράχους που κοιτούσαν προς τη θάλασσα. Τις νύχτες άναβαν φωτιές, μήπως και τους προσέξουν από τα πλοία. Κάποια στιγμή πλησιάζει ένα γαλλικό πλοίο, το «Ντουσέν», ο καπετάνιος είναι Γαλλοαρμένιος. Τη νύχτα συνεννοούνται με φωτάκια και τη μέρα με αυτόσχέδια μεγάφωνα. Ο καπετάνιος ζητά κάποια αντιπροσωπεία τους για να μιλήσουν. Οι Μουσαλερτσί Αρμένιοι αποφασίζουν πως, αν δεν γυρίσει η αντιπροσωπεία ή δεν έρθει βοήθεια, δεν έχουν άλλη λύση, θα ρίξουν γυναίκες, παιδιά, γέρους και αδύναμους στη θάλασσα, ενώ οι άντρες θα οργανώσουν ηρωική κάθοδο, βέβαιοι πως θα πεθάνουν όλοι, αλλά τουλάχιστον θα προκαλούσαν και αυτοί απώλειες στον εχθρό. Η αντιπροσωπεία κατεβαίνει στο πλοίο, τους πηγαίνουν στο λιμάνι, εκεί εξιστορούν τα γεγονότα στους Γάλλους και 1-2 νύχτες μετά έρχονται γαλλικά πλοία για να παραλάβουν τον κόσμο. Στα πλοία μπαίνουν πρώτα τα παιδιά, οι γυναίκες, οι γηραιότεροι και φυσικά οι τραυματίες. Οι άντρες μένουν οπισθοφυλακή μέχρι να έρθουν κι άλλα πλοία να τους παραλάβουν. Όταν ξανάρθαν τα πλοία, οι Τούρκοι τα βομβάρδιζαν από τη στεριά κρυμμένοι μέσα σε μια αρμενική εκκλησία, με αποτέλεσμα να τραυματιστούν αρκετοί Μουσαλερτσί, ανάμεσά τους ο αδερφός της γιαγιάς μου Μαριάμ, αλλά πολύ βαριά και ο άντρας της, ο πατέρας της μάνας μου. Οι Γάλλοι ζητούν άδεια από τους Μουσαλερτσί να βομβαρδίσουν την αρμενική εκκλησία για να σταματήσουν τους Τούρκους. Οι Αρμένιοι δίνουν τη συγκατάθεσή τους, η εκκλησία με τους Τούρκους μέσα ανατινάζεται και έτσι σώζονται από τα εχθρικά πυρά. Ήταν Σεπτέμβρης του 1915 όταν ολοκληρώθηκε η επιχείρηση σωτηρίας. Είχαν μείνει περίπου 40 ημέρες εκεί στο Μουσά Λερ.
Οι Γάλλοι τους πηγαίνουν στο Πορτ Σάιντ της Αιγύπτου, όπου μένουν περίπου 4 χρόνια σε στρατόπεδα. Οι τραυματίες μεταφέρονται χώρια. Έτσι χάνονται τα ίχνη τους. Η ζωή στο Πορτ Σάιντ ήταν πολύ δύσκολη. Η θλίψη του ξεριζωμού, η πείνα, αλλά ιδίως η ελονοσία εξόντωσαν πολλούς δικούς μας.
Το '18 ή '19 οι Γάλλοι ανακοινώνουν στους Αρμενίους πως η περιοχή του Μουσά Λερ είναι προτεκτοράτο τους και πως μπορούν άφοβα να επιστρέψουν, αν θέλουν. Φυσικά και όλοι επιστρέφουν πίσω στα χωριά τους. Πολλά από τα σπίτια τα βρήκαν κατεστραμμένα, λεηλατημένα, τα χωράφια είχαν μείνει χέρσα, ακαλλιέργητα και ποδοπατημένα για πολλά χρόνια. Μα σιγά σιγά ξαναστήνουν το βιός τους. Προκομμένοι άνθρωποι. Η περιοχή ξανανθίζει. Εκτός από τη γη που ήταν πλούσια και γόνιμη, το Μουσά Λερ είχε τεράστια πυκνά δάση. Έκαναν λοιπόν εμπόριο ξυλείας και κάρβουνου. Το κλίμα βοηθούσε και είχαν πολλές μουριές, έτσι είχαν πλήρη μεταξουργία, από την εκτροφή του μεταξοσκώληκα έως και την υφαντουργία. Επίσης από κόκαλα ζώων έφτιαχναν όμορφες χτένες και στολίδια για τα μαλλιά. Είχε δουλειά για όλους, άντρες και γυναίκες, στη γη, στην παραγωγή, στο εμπόριο… Τότε ήταν που ήρθαν στο Ιντέρ ο πατέρας μου με τον αδερφό του. Διασώθηκαν από ολάκερη γενοκτονία. Ο πατέρας μου 18 χρονών πια, ανέλαβε το νερόμυλο του χωριού.
Όταν η Ντιρουή ήταν 8 ετών, η μάνα της η Μαριάμ (η γιαγιά μου) είδε να επιστρέφει σώος ο άντρας της Μπεντρός και ο αδελφός της. Τόσα χρόνια είχαν χάσει την ελπίδα, τους θεωρούσαν νεκρούς, τους είχαν πενθήσει σιωπηλά. Από την χαρά της η καρδιά της δεν αντέχει και σβήνει επί τόπου. Ήταν ένας θάνατος από χαρά. Μερικούς μήνες μετά πεθαίνει και η μάνα της γιαγιάς μου, βαρύ το πένθος για την κόρη της. Το 1922 ή '23 πεθαίνει και ο Μπεντρός, μάλλον από επιπλοκή του τραύματος που είχε τότε στο πλοίο. Η Ντιρουή και τα δυο μικρότερα της αδέλφια μένουν ορφανά (η αδερφή της Σαμιράμ -που πολύ αργότερα παντρεύτηκε κι έζησε στη Βραζιλία- και ο αδερφός της Μαργκός Ιπρατζιάν -που αργότερα σπούδασε στη σχολή Μελκονιάν της Κύπρου, γύρισε στο Λίβανο και έγινε διευθυντής σχολείου στο Αντζάρ και στη Βηρυτό). Τη φροντίδα τους αναλαμβάνει η οικογένεια του αδελφού του Μπεντρός, ο Οβαννές Ιπρατζιάν.
Το 1926 παντρεύουν την Ντιρουή σε ηλικία 14 ετών με το μυλωνά του χωριού, τον νεαρό Οβαννές Παμπουκιάν. Αναλαμβάνει εκείνη τότε και τη φροντίδα του μικρότερού της αδελφού. Οι γονείς της είχαν μεγάλη περιουσία. Περιουσία όταν λέμε, είχαν ένα μεγάλο διώροφο σπίτι με μπαλκόνια και με κανονικά κεραμίδια, αρχοντικό για την εποχή, πολλά και γόνιμα χωράφια, κήπους, περβόλια και γη. Ασχολούνταν και με τη μεταξουργία. Αυτή η περιουσία είχε δημιουργηθεί από την εποχή του παππού της Ντιρουή, του Μαργκός που ήταν προύχοντας, τίτλος τιμής για την εποχή. Φυσικά ότι είχε καταστραφεί μεταξύ '15 και '18 ξαναστήθηκε με πολύ και σκληρή εργασία. Στα χωράφια τους δούλευαν και Άραβες από τα γειτονικά χωριά και πληρώνονταν σε είδος: μισά μισά η παραγωγή. Η Ντιρουή και ο Οβαννές όσο ζουν στο Μουσά Λερ κάνουν 5 παιδιά, όλα κορίτσια. Τελευταία γεννήθηκα εγώ, η Αραξή, αρχές του 1939.
Ήμουν 5-6 μηνών την ημέρα του Βαρτεβάρ, τον Ιούλιο του '39, όταν λήγει η εικοσαετής συμφωνία των Γάλλων και η περιοχή παραδίδεται σε τουρκική κυριαρχία. Η τουρκική κυβέρνηση απαιτούσε από τους Μουσαλερτσί να αρνηθούν ή τη γλώσσα ή τη θρησκεία τους. Ή εξισλαμισμός ή εκτουρκισμός ή ίσως και τα δύο. Οι Γάλλοι προτείνουν στους Μουσαλερτσί Αρμένιους να τους μεταφέρουν όλους στην περιοχή Αντζάρ του Λιβάνου, όπου θα ετοίμαζαν σπίτια για να ζήσουν εκεί. Οι περισσότεροι ακολουθούν τους Γάλλους. Δεν είχαν δικαίωμα να πάρουν τις περιουσίες τους μαζί, όλος ο πλούτος έμεινε στους Τούρκους. Σε ένα μόνο χωριό το Βακίφ οι κάτοικοι αποφάσισαν να μείνουν στη γη του Μουσά Λερ. Δεν ξέρω, ναι, δυστυχώς δεν μάθαμε τι έγινε με όσους έμειναν πίσω.
Στο Αντζάρ ενόσω οι Γάλλοι έχτιζαν τα σπίτια, εμείς μέναμε σε σκηνές. Η φύση ήταν παρόμοια με του Μουσά Λερ, αλλά η προσαρμογή ήταν δύσκολη. Ο πατέρας μου έγινε πάλι ο μυλωνάς του χωριού. Ήμουν πολύ μικρή, όμως θυμάμαι ακόμη πως ο μύλος του πατέρα μου ήταν μια ευθεία από το σπίτι, αριστερά και δεξιά από το δρόμο ήταν γεμάτο καστανιές. Ήταν και μια βρυσούλα εκεί κοντά και από όπου πίναμε νερό. Ήταν κι ένα ήσυχο αλλά βαθύ ποτάμι, ο Άσσα, που έρεε πλάι στα χωράφια των σιταριών. Τα κοντινά χωριά κατοικούνταν από χριστιανούς Άραβες. Υπήρχε κι ένας κήπος, γεμάτος καστανιές, εκεί μαζεύονταν κυρίως οι νέοι. Εκεί και το μνημείο για το Μουσά Λερ. Κάθε χρόνο, την τρίτη Κυριακή του Σεπτέμβρη ετοιμάζουν σε μεγάλα καζάνια "χερισά" και το μοιράζουν στον κόσμο, διότι το πλοίο Ντουσέν μας έσωσε από τον αποκλεισμό το Σεπτέμβρη το '15. Τη μνήμη αυτή τιμούμε την ίδια μέρα στο μνημείο για το Μουσά Λερ και στην Αρμενία, όπως την τιμούσαν κάποτε, από το '19 ως το '39, και στο Μουσά Λερ.
Η ζωή τα 'φερε έτσι που μετά από το Μουσά Λερ ξεριζωθήκαμε πολλές φορές. Από το Αντζάρ -Αρμενία. Εκεί προσγειωθήκαμε στη σοβιετική πραγματικότητα. Εμάς, μας εγκατέστησαν κοντά στο Λενιναγκάν (Κιουμρί), στο χωριό του μεγάλου ποιητή Αβεντίκ Ισαακιάν, το Αγήν, πλάι στον ποταμό Αρπά Τζάι, στα σύνορα με την Τουρκία. Ο πατέρας μου έγινε πάλι μυλωνάς και εκεί ζήσαμε περίπου ένα χρόνο. Ο νερόμυλος παλιά ανήκε στην οικογένεια του Αβεντίκ Ισαακιάν. Τότε ανήκε πια στο κολχόζ και η παραγωγή μοιραζόταν στον κόσμο. Ο Αβεντίκ Ισαακιάν πήγαινε συχνά στον νερόμυλο, συζητούσε με τον πατέρα μου και κατέγραφε την διήγησή του σε ότι αφορούσε την ιστορία του Μουσά Λερ.
Μετά από πολλές υποχρεωτικές μετατοπίσεις μέσα στη χώρα μας, βρίσκομαι τώρα εδώ, στην Ελλάδα και ποιος ξέρει τι θα ξημερώσει αύριο. Μια επιθυμία όμως έχει μείνει άσβεστη μέσα μου. Να βρεθώ για λίγο στο Ιντέρ, στο Μουσά Λερ, στον τόπο γέννησής μου! Να δω το σπίτι των δικών μου, αν υπάρχει ακόμη, θα το αναγνωρίσω, τόσο καλά μας το έχουν περιγράψει οι δικοί μας…
Πηγή: armenika.gr
Διαβάστε περισσότερα...

Να, τέτοια είναι η «εταιρική σχέση»

Από τις πληροφορίες των τελευταίων ωρών: «Το πλήθος στο Ερεβάν έκαψε την ουγγρική σημαία». Όλα αυτά είναι έντονος απόηχος της σύγκρουσης, στην οποία έχουν εμπλακεί η Ουγγαρία, η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν.

Συγκεκριμένα, γίνεται λόγος για την κατάσταση, που διαμορφώθηκε γύρω από την έκδοση του αξιωματικού Ραμίλ Σαφάροφ από την Ουγγαρία στη χώρα του – το Αζερμπαϊτζάν. Ο Σαφάροφ, όπως είναι γνωστό, είχε καταδικαστεί στην Ουγγραφία σε ισόβια χωρίς το δικαίωμα της συγχώρεσης κατά τη διάρκεια 30 χρόνων για τη στυγερή δολοφονία του Αρμένιου υπολοχαγού Γκουργκεν Μαργκαριάν. Ο εγκληματίας εκδόθηκε στο Μπακού για να συνεχίσει την έκτιση της ποινής του, αλλά ... συγχωρέθηκε αμέσως από τον Πρόεδρο Ιλχάμ Αλίγιεφ. Μάλιστα, έχει προαχθεί στο βαθμό του. Εκτός απ’ αυτό έχει πάρει αμοιβή για τα χρόνια κράτησής του στην ουγγρική φυλακή, καθώς επίσης και τα κλειδιά από νέο διαμέρισμα.

Η εξοργισμένη Αρμενία διέκοψε τις διπλωματικές της σχέσεις με την Ουγγαρία και προειδοποίησε το Αζερμπαϊτζάν ότι είναι έτοιμη για πόλεμο. Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών επέκρινε ήδη την απόφαση των αρχών του Αζερμπαϊτζάν και η Ευρωπαϊκή Ένωση κάλεσε και τις δύο πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση.
Μπορούσε άραγε να φανταστεί η Ουγγαρία τις συνέπειες που θα έχει η απόφασή της για την έκδοση του Σαφάροφ στη χώρα του;

Απαντώντας σ΄αυτή την ερώτηση ο Ρώσος πολιτικός αναλυτής Αλεξέι Μακάρκιν είπε:

- Νομίζω ότι οι ουγγρικές αρχές καταλάβαιναν πολύ καλά ότι ο αξιωματικός του Αζερμπαϊτζάν δεν θα παραμείνει στη φυλακή στη χώρα του. Εκεί είναι εθνικός ήρωας. Είναι σαφες ότι ο Πρόεδρος Αλίγιεφ έπρεπε να τον συγχωρέσει. Όλα, επαναλαμβάνω, ήταν προβλέψιμα. Άλλο είναι το περίεργο. Γιατί, η ουγγρική κυβέρνηση, γνωρίζοντας τις συνέπειες που θα έχει η απόφασή της τον εξέδωσε; Διότι, όπως μπορεί να μου απαντήσει κανείς, δεν έχει παραβιάσει το διεθνές δίκαιο και δρούσε, καθοδηγούμενη από τη Σύμβαση του Στρασβούργου του 1983 για την έκδοση των καταδίκων. Για την τύχη αυτού του ανθρώπου, δεν είχε πια καμιά ευθύνη. Στο κάτω-κάτω ο Πρόεδρος δικαιούται να συγχωρεί τους πολίτες του και χρησιμοποίησε αυτό το δικαίωμά του.
Όσον αφορά τα ηθικά και τα πολιτικά επακόλουθα, μπορούν να ξεπεραστούν. Και όμως, γιατί η Βουδαπέστη αποφάσισε να δώσει λόγους για τέτοια επακόλουθα; Σε σχέση με αυτό τείνω προς την εκδοχή σχετικά με το κόστος όλης αυτής της ιστορίας, τα παζαρεματα, που είχαν θέση εδώ και τις υποσχέσεις του Αζερμπαϊτζάν να εξαγοράσει σε αντάλλαγμα με την έκδοση του Σαφάροφ τα κρατικά ομόλογα της Ουγγαρίας αξίας 3 δισεκατομμυρίων ευρώ, ή να της παραχωρήσει βραχυπρόθεσμο δάνειο ανάλογης αξίας, όπως γράφει ο Τύπος. Είναι αληθινό αυτό; Απολύτως! Η κυβέρνηση Βίκτορ Ορμπάν έχει άμεση ανάγκη για χρήματα!

Ανάγκη για τη σταθεροποίηση της οικονομίας μέχρι τις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Η στήριξη της από το κόμμα Fidesz (Ουγγρική Ένωση Πολιτών) κλονίστηκε σημαντικά και η προεκλογική εκστρατεία, όπως φαίνεται, θα είναι πολύ τεταμένη.
Η οικονομία εδώ παίζει μεγάλο. Η Ουγγαρία αποκαλείται σήμερα «Ελλάδα εκτός της ζώνης του ευρώ». Έτσι, λοιπόν, η πρόσθετη χρηματοδότηση δεν είναι περιττή για τη Βουδαπέστη.

Ο Μακάρκιν δεν βλέπει ως μεγάλο κακό τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στο Ερεβάν και τη Βουδαπέστη. Η Αρμενία δεν είναι υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ χώρα. Συνεπώς, το ζήτημα των σχέσεων με ένα μέλος της Ένωσης βρίσκεται στα περιθώρια των συμφερόντων και των δύο χωρών.
Πηγή: greek.ruvr.ru
Διαβάστε περισσότερα...

Εισαγωγές σπόρων σιταριού κάνει η Αρμενία στα πλαίσια αναβάθμισης των αγροτικών προϊόντων της

Στα πλαίσια αναβάθμισης της ποιότητας των αγροτικών προϊόντων η Αρμενία θα εισάγει 20 τόνους υψηλής ποιότητας σπόρους σιταριού (σούπερ ελίτ), για πρώτη φορά, όπως ο υπουργός Γεωργίας Sergo Karapetyan δήλωσε κατά τη συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής.

Πρόσθεσε ότι εντός των επόμενων ημερών οι αρμόδιοι φορείς θα οριστικοποιήσουν τον κατάλογο των διακιούχων που θα παρουσιάσει στο Υπουργικό Συμβούλιο. Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός Tigran Sargsyan είπε ότι είναι η πρώτη φορά που η Αρμενία θα εισάγει σούπερ υψηλής ποιότητας σπόρους σιταριού το οποίο θα κατευθύνεται προς την διαμόρφωση πλέον νέου καθεστώτος στην ποιότητα του σχετικού κύκλου παραγωγής, που θα είναι ανταγωνιστικότερος καθώς το πρόγραμμα σποράς έχει ως στόχο την ανάπτυξη παραγωγής και ειδών σιταριού και την αύξηση του όγκου τους σε 3000-3500 τόνους μέχρι το 2014.

 

Πηγή: agrotypos.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Έρευνα αγοράς κλωστοϋφαντουργίας και συναφών προϊόντων στην Αρμενία

Η βιομηχανία ένδυσης και τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα είναι από τις πιο σημαντικές βιομηχανίες εντάσεως εργασίας στην Αρμενία. Απασχολεί περίπου 90% γυναίκες υπαλλήλους.

Η βιομηχανία λειτουργεί σήμερα στο περίπου 38% της παραγωγικής ικανότητας της σε σχέση με τα πάγια που διέθετε το 1999 και για τις επιχειρήσεις που έχουν παραμείνει ακόμα στον κλάδο (ιδιωτικοποιημένες) και οι οποίες αντιπροσωπεύουν περίπου το 14,3% του ΑΕΠ του 2011. Η ελαφρά βιομηχανία (μικρομεσαίες μονάδες) του κλάδου περιελάμβανε 154 εγγεγραμμένες επιχειρήσεις το 2000 και 30 μεγαλύτερες. Η ιδιωτικοποίηση των κλωστοϋφαντουργικών επιχειρήσεων είναι ακόμη σε διαδικασία εξλέλιξης, αν και περισσότερες από το 75% των εταιρειών έχουν ολοκληρώσει αυτή τη διαδικασία. Οι ΜΜΕ του κλάδου (με μέσο όρο 20 υπαλλήλους) αποτελούν πλέον μικρό κομμάτι του κλάδου, ενώ η πλειοψηφία των παραγωγικών μονάδων απασχολούν σήμερα περισσότερους από 300 εργαζόμενους κατά μέσο όρο. Ωστόσο, ορισμένες από αυτές τις μεγάλες επιχειρήσεις συχνά εργάζονται με αποδοτικότητα 25-35%, υποαπασχολώντας τόσο τον εξοπλισμό όσο και το χώρο τους.

Οι συνθήκες που δημιουργούνται για την παραγωγή βαμβακιού και την ανάπτυξη της βιομηχανίας μεταποίησης ενδύματος και υποδημάτων στην Αρμενία εμφανίζουν επίσης μια σημαντική αναβάθμιση και κινητικότητα. Οι επενδυτές την τελευταία διετία και μετά την οικονομική κρίση που έπληξε παραδοσιακούς κλάδους που συνέβαλαν στην ανάπτυξη της αρμενικής οικονομίας (κατασκευαστικό, υπηρεσίες), εκδηλώνουν ενδιαφέρον για την παραγωγή βαμβακιού, τόσο για τη πρωτογενή διαδικασία σποράς όσο και για την επεξεργασία και κατασκευή προϊόντων του κλάδου στην τελική τους μορφή. Τα κύρια πλεονεκτήματα της αρμενικής βιομηχανίας ένδυσης είναι: άφθονο, φθηνό και έμπειρο εργατικό δυναμικό, απόσβεση εξοπλισμού και των περιουσιακών στοιχεία των παραγωγικών μονάδων στο 10% του χρόνου των χωρών που παρακολουθεί η Παγκόσμια Τράπεζα. Δεν υπάρχουν δασμολογικές επιβαρύνσεις για εισαγωγές και εξαγωγές στην μεγάλη αγορά των χωρών ΚΑΚ, ούτε και για τις ΗΠΑ και την Κίνα και Ινδία. Η βιομηχανία βέβαια πρέπει να προσαρμοστεί γρήγορα σε ένα γρήγορο ρυθμό παγκοσμίων εξελίξεων στον ανταγωνισμό, με γνώμονα τους καταναλωτές και να υιοθετήσει ανταγωνιστικό μάρκετινγκ και τεχνικές πωλήσεων για να επωφεληθεί στο μέγιστο από τις τρέχουσες ευκαιρίες, που πλέον αφορούν ολοένα και περισσότερα προϊόντα που παράγονται.

Τέτοιο εργοστάσιο επεξεργασίας βάμβακος είναι η βιομηχανική επιχείρηση Arakne που ιδρύθηκε (με τη σημερινή της μορφή) πριν τρία έτη. Λόγω των υψηλών τιμών της πρώτης ύλης, που σε ποσοστό 80% εισάγοντο στην Αρμενία, αυτός ο κλάδος της πρωτογενούς επεξεργασίας βάμβακος δεν ευδοκιμούσε. Η συγκεκριμένη επιχείρηση απεφάσισε να αναβαθμίσει και δημιουργήσει νεα παραγωγική βάση στην Αρμενία με εγχώριες πρώτες ύλες, διασφαλίζοντας συμβόλαια συνεργασίας κτηνοτροφικών μονάδων με χαμηλές τιμές και με τη χρηματοδότηση της ''Parvana Finance Group''. Το συγκεκριμένο έργο ξεκίνησε το 2007 σε πιλοτική φάση. Το προηγούμενο έτος 18 στρέμματα βαμβάκι σπάρθηκαν στο χωριό Mrgashat της επαρχίας Armavir από κοινού με τους αγρότες. Η απόδοση ήταν 2.3 τόνοι βαμβάκι ανά στρέμμα, προσδίδοντας στην προσπάθεια εξαιρετική επιτυχία και προοπτικές. Ήδη η συνέχεια του συγκεκριμένου ιδιωτικού προγράμματος έχει τεθεί σε ευρύτερη βάση καθώς επίκειται και η συνδρομή της κυβέρνησης, η οποία με παρέμβαση του Υπ. Γεωργίας ανακοίνωσε ότι θα χρηματοδοτήσει καταρχήν τον εξοπλισμό για μονάδες επεξεργασίες βάμβακος, δίχως ωστόσο να υπάρξει μέριμνα και για την στήριξη της γεωργικής παραγωγής βάμβακος.

Στα χρόνια σοβιετικής οργάνωσης της οικονομίας η Αρμενία παρήγαγε σημαντική ποσότητα βάμβακος, η οποία χρησιμοποιείτο στην τοπική παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων που εξάγονταν και τότε σε χώρες της Κεντρικής Ασίας, καθώς μάλιστα οι πρώτες ύλες προωθούντο από τις λοιπές περιοχές της τότε Σοβιετικής Ένωσης. Μάλιστα η ισχυρή και τότε χημική βιομηχανία της Αρμενίας, είχε τη δυνατότητα να επεξεργάζεται ακόμα και τα απόβλητα από την επεξεργασία βάμβακος, τα οποία χρησιμοποιούντο στην παραγωγή κυτταρίνης, ενώ οι πυρήνες (ο καρπός του βαμβακόφυτου) μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και για την παραγωγή φυτικού ελαίου. Επίσης τα παράγωγα από την επεξεργασία βάμβακος ήδη χρησιμοποιούνται και ως χορτονομή (αποψηραμένες ζωοτροφές). Ουσιαστικά οι προϋποθέσεις για διαμόρφωση αξιόλογης παραγωγής προϊόντων με πρώτη ύλη το βαμβάκι και το μαλλί από εκτροφή ζώων, αποφέρωντας και δέρμα υψηλής ποιότητας άρχισε να διαμορφώνεται στην Αρμενία το 2006, με την είσοδο στον κλάδο γερμανικών εταιρειών (π.χ. η εταιρεία Haniel με εργοστάσια στο Ερεβάν, Βαζναντόρ και Αμάσια). Η παραγωγική βάση περιλαμβάνει πλέον και την πλήρη επεξεργασία βαμβακιού και παραγωγή πλήρους ποικιλίας προϊόντων (μάλλινων νημάτων, βαμβακερών και μάλλινων υφασμάτων, είδη ταπήτων, χαλιών, καλτσών ανδρικών & γυναικείων και εν γένει ευρύτατη ποικιλία προϊόντων ένδυσης). Εκτός από τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, και τα δερμάτινα υποδήματα, τα δερμάτινα είδη και εκείνα που προέρχονται από την επεξεργασία γούνας, αποτέλεσαν επίσης αντικείμενο παραγωγής, ακόμα και κατά τη διάρκεια του "σοβιετικού" οικονομικού καταμερισμού, συναρτώμενα μάλιστα με την παραγωγή και επεξεργασία των πολυτίμων λίθων. Βέβαια η εμπορία τους γινόταν από τη κεντρική οικονομικής διοίκηση, με αποτέλεσμα η Αρμενία να μην μπορεί αυτόνομα να διαμορφώσει προϋποθέσεις για ανάπτυξη του κλάδου σε κάθε έκφανσή του. Η ελαφρά βιομηχανία, την περίοδο εκείνη, ήταν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη με δεδομένο ότι απέβλεπε αφενός ώστε η χώρα να έχει αυτάρκεια σε υφάσματα από βαμβάκι και κάλτσες, καθώς επίσης και στα υποδήματα και αφετέρου να συμβάλλει στην ικανοποίηση και κάλυψη σημαντικών αναγκών στις λοιπές επαρχίες της σοβιετικής επικράτειας.

Η Αρμενική βιομηχανία ένδυσης και κλωστοϋφαντουργίας στη Σοβιετική οικονομία ήταν βασικός προμηθευτής ενδυμάτων και υφασμάτων. Ο κλάδος έφτασε να απασχολεί ακόμα και 115.000 άτομα, το 25-30% του εργατικού δυναμικού της χώρας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980. Η βιομηχανία ουσιαστικά λειτούργησε στη βάση της μαζικής τυποποιημένης παραγωγής σε παραγωγικές μονάδες που ήταν συγκεντρωμένες σε συγκεκριμένες περιοχές και κυρίως πέριξ του Ερεβάν. Ως αποτέλεσμα ενός σκληρού και άγονου οικονομικού περιβάλλοντος, που στηριζόταν κυρίως στην υπεραπασχόληση του εργατικού δυναμικού σχηματίζεται μια σημαντική παραγωγική βάση στη δεκαετία του 1990. Το χρονικό διάστημα αυτό γίνονται και οι πρώτες ιδιωτικοποιήσεις, που περιορίζονται σε εγχώριους νέους αρμένιους επιχειρηματίες (προνομιακή πρόσβαση στην νέα εκτελεστική εξουσία, εικονικές μετοχοποιήσεις και εξαγορές με ελάχιστο αντίτιμο) και ορισμένους ρώσους επενδυτές, που ήδη είχαν δραστηριοποιηθεί στον κλάδο. Οι διαρθρωτικές αλλαγές δεν ήρθαν παρά το τέλος του 2010 και αφού μεσολάβησε η ραγδαία μείωση της παραγωγής, ακόμα και κατά 20 φορές σε σχέση με το 1995.

Σήμερα ο μηχανολογικός εξοπλισμός των εταιρειών είναι κυρίως γερμανικός αλλά και ιαπωνικός, ιταλικός και ορισμένοι τύποι της πρώην ανατολικής Ευρώπης (ρωσικές και πολωνικές μηχανές ηλεκτρονικής πλέξης). Γρήγορα μετά την ιδιωτικοποίηση της AMEREX, μιας αμερικανικής εταιρείας από τη Νέα Υόρκη, αναπτύχθηκαν υπεργολαβίες και συμφωνία με δεκαπέντε εταιρείες από τα μέσα του 1998 συμβάλλοντας στην άνθηση των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ. Η Yves Martin, μια καναδική εταιρεία, έχει επίσης αναπτύξει υπεργολαβίες ανάθεσης στον τομέα των εσωρούχων με 3-4 εταιρείες. Η Benetton είχε τρία χρόνια κοινοπραξία με μία εταιρεία για παραγωγή των προϊόντων με σχεδόν αποκλειστικό σκοπό την εξαγωγή τους. Μια άλλη εταιρεία με έδρα τις ΗΠΑ, η Cherokee, είχε μια σύμβαση για την παραγωγή ιατρικών ρούχων. Επίσης ιταλικά εσώρουχα της εταιρείας Lovable παράγονται στην Αρμενία για έβδομη συνεχή χρόνια. Από το 2008 και η ιταλική εταιρεία υποδημάτων Perla έχει συνάψει σημαντικές συμφωνίες και προϊόντα της παράγονται από αρμενικές παραγωγικές μονάδες.

Σήμερα τον κλάδο συναπαρτίζουν μικρές και μεσαίου μεγέθους ιδιωτικές επιχειρήσεις που κατασκευάζουν κάλτσες, εσώρουχα, υποδήματα, ενδύματα, χαλιά κ.α. Η κλωστοϋφαντουργία σήμερα απασχολεί το 25% του εργατικού δυναμικού της Αρμενίας και βρίσκεται πλέον σε ανάκαμψη και ο όγκος παραγωγής. Σημαντικές παραγωγικές μονάδες απασχολούν πλέον μεγάλο αριθμό εργαζομένων (300 άτομα κατά μέσο όρο), που αυξάνεται διαρκώς κάθε έτος. Επίσης εξακολουθούν να στηρίζουν την παραγωγή με σε πρώτες ύλες εγχώριες, αποφεύγοντας κατά το δυνατόν την επιβάρυνση στο κόστος παραγωγής με εισαγωγή πρώτων υλών, παρά μόνον για εκείνες τις αλλοδαπές εταιρείες που έχουν εγκαταστήσει παραγωγικές μονάδες στην Αρμενία ή έχουν συνάψει συμβάσεις για outsourcing. Ο αριθμός εργαζομένων εκτιμάται ότι μπορεί να τριπλασιαστεί στο προσεχές μέλλον, όταν οι εταιρείες επιτύχουν την μεγέθυνση των πωλήσεων τους στις αγορές που ήδη κατακτούν και έχουν οικοδομήσει αξόπιστες σχέσεις εμπορίου.

Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2006 οι 23, από το συνολικό αριθμό των 32 επιχειρήσεων που λειτουργούσαν στον κλάδο, παρήγαγαν προϊόντων αξίας 4,0 δις. AMD (1 USD = 305 δράμια Αρμενίων). Η συγκέντρωση του κλάδου ήταν τότε κάτω από 14%, καθώς καμιά επιχείρηση δεν είχε αποκτήσει συγκριτικό πλεονέκτημα και κανένας επιχειρηματίας-επενδυτής δεν διέβλεπε σημαντική υπεραξία από ενδεχόμενη διαδικασία εξαγορών. Η ανάπτυξη του κλάδου έγινε με ρυθμούς 5%-8% ετησίως, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2005 και δεν είχε σημαντική απόκλιση τα επόμενα έτη μέχρι και το 2008 οπόταν παρά την ύφεση σε όλο το εύρος των οικονομικών δραστηριοτήτων, καταγράφηκε αύξηση. Θα πρέπει να σημειωθεί, ότι ορισμένες επιχειρήσεις είχαν αυξημένο όγκο παραγωγής λόγω της εισόδου τους σε νέες αγορές, αρχίζοντας να εξάγουν σε χώρες της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών (ΚΑΚ) καταρχήν και κατόπιν σε χώρες της Ε.Ε., οπότε και απέκτησαν τη δυνατότητα να προβούν σε αναβάθμιση του εξοπλισμού τους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το γνωστό στο Ερεβάν βυρσοδεψείο «Maud» επαναλειτούργησε ως σημαντική μονάδα υποδηματοποιίας μόλις το 2007. Οι κύριες επιχειρήσεις του κλάδου είναι οι εξής: "Armen-Carpet" JSC, "Itar" Ε.Π.Ε., "Nyad" Ε.Π.Ε., "Kanaker Factory" JSC, "Gevorg & Βαχάν Ltd, Vanadzor" Β. Darbinyan-Stylissa "Ltd, η οποία είναι κατά κύριο εξαγωγική. Στο Ερεβάν η "Armen-Carpet" JSC ειδικεύεται στην παραγωγή χειροποίητων και μηχανή πλεκτά χαλιά με ιδιαίτερη έφεση πλέον στην υιοθέτηση καθαυτό στοιχείων παραγωγής που προσιδιάζουν στα κλασικά στοιχεία των προϊόντων που προέρχονται από Πακιστάν, Ιράν και Ινδία. Η επιχείρηση έχει τη δική της βάση προμήθειας πρώτων υλών και εξειδικευμένο προσωπικό με μακρόχρονη εμπειρία. Η Charentsavan "Golani" JSC από το 1997 έχει σημαντική παρουσία και συνεργασία με την ιταλική "Lovable", για την οποία παράγει ανδρικά ενδύματα. Το κύριο προϊόν της επιχείρησης ωστόσο είναι η ποικιλία γυναικείων εσωρούχων, τα οποία μάλιστα εξάγωνται εξ ολοκλήρου στην Ιταλία, με ετικέττες της ιταλικής εταιρείας.

Η πλειοψηφία των εταιρειών παραγωγής ενδυμάτων στην Αρμενία, λαμβάνοντας υπόψη την υπερβολική ζήτηση για την παραγωγή αθλητικών, έχουν διαθέσει μέρος της παραγωγικής διαδικασίας τους και σε αυτόν τον κλάδο ενδύματος. Στο Ερεβάν η εταιρεία "Α. Ed. Hayas "JSC είναι ένας από τους κορυφαίους κατασκευαστές της ελαφράς βιομηχανίας αθλητικών. Η συγκεκριμένη επιχείρηση παράγει αποκλειστικά ενδύματα, τα οποία εξάγωνται σχεδόν εξ ολοκλήρου στη Γαλλία, με το όνομα της αρμενικής εταιρείας.

Σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Αρμενίων Επιχειρηματιών, η δομή της μεταποιητικής βιομηχανίας κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων μερίζεται σε ποσοστό 36,6% για ρούχα καθημερινής χρήσης (πουκάμισα, παντελόνια, φούστες κ.α.), 21% εσώρουχα, 11% αθλητικά ρούχα, 15% ενδύματα πολυτελείας και 18% παραγωγής δερμάτινων και μάλλινων επανοφορίων. Τα βασικά προϊόντα εξαγωγής μέχρι το 2005 ήταν εσώρουχα, ενδύματα πολυτελείας και υποδήματα. Μετά το 2005 κυρίως οι εξαγωγές έχουν περιλάβει όλους τους κλάδους, αλλά την μεγαλύτερη αύξηση έχει σημειώσει ο κλάδος των ταπήτων και κάθε είδους χαλιών καθώς η υπάρχουσα βιοτεχνία προσπαθεί να εκμεταλλευετεί από την μεγάλη παράδοση που έχει στη παραγωγή και τις υψηλότερες τιμές του ανταγωνισμού από το Πακιστάν και την Ινδία.

Το παράδοξο της μεγαλύτερης αύξησης του κλάδου παραγωγής ειδών ένδυσης, τα προϊόντα του οποίου αν αθροιστούν με εκείνα των ειδών δέρματος υπερβαίνουν κάθε μέγεθος της εγχώριας παραγωγής των πρώτων υλών της κλωστοϋφαντουργίας εξηγείται από την αύξηση των εισαγωγών, δίχως επιβαρύνσεις δασμολογικές, που πραγματοποιούν οι αλλοδαπές εταιρείες που έχουν συνάψει συμβόλαια συνεργασίας με τις αρμενικές επιχειρήσεις για την παραγωγή των προϊόντων τους και την επανεξαγωγή τους είτε απευθείας σε ξένες αγορές είτε στη χώρα προέλευσης.

Οι εξαγωγές έχουν αυξηθεί σημαντικά από το 2002 και στο επόμενο διάστημα, αλλά κυρίως κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο ετών. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν αρχικά κατά 18%, στο σύνολο των περίπου 35,6 εκατ. δολ. το 2003, παρότι οι εισαγωγές είχαν μειωθεί κατά 1% σε 28,7 εκατ. δολ. το 2002. Παράλληλα η Αρμενία εισάγει κυρίως υφάσματα, νήματα και βαμβάκι, καθώς και κάποια έτοιμα ενδύματα. Οι δασμοί για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα ενδύματα κυμαίνονται από 0 έως 10%, ανάλογα με το προϊόν εισαγωγής (πολυτελείας ή μη). Σημαντικές χώρες εξαγωγής ήταν οι ΗΠΑ και η Ρωσία. Τα κύρια εξαγώγιμα προϊόντα και στις δύο χώρες ήταν υφαντά με το 87% των εξαγωγών στις ΗΠΑ και 61% στη Ρωσία και τα πλεκτά με 7% και 22% αντίστοιχα. Το υπόλοιπο τμήμα είναι χωρισμένο μεταξύ πλεκτών υφασμάτων, βαμβακιού και άλλων έτοιμων προϊόντων κλωστοϋφαντουργίας.

Οι κυριότερες εισαγωγές ρουχισμού στην Αρμενία πραγματοποιούνται από την Τουρκία, το Ιράν και την Κίνα. Το κόστος της ένδυσης για καταναλωτές εξαρτάται από το αν πρόκειται για εισαγώμενα επώνυμα ή εγχώρια και κυμαίνεται από 5 δολ. ΗΠΑ για ένα πουκάμισο αρμενικής παραγωγής έως 200 δολ. ΗΠΑ για γυναικείο σακάκι γούνας επίσης εγχώριας επεξεργασίας. Η τιμή για τα πουκάμισα ανδρών έκανε στην Αρμενία κυμαίνεται γενικά μεταξύ 5-10 δολ. ενώ η τιμή για τα τουρκικά πουκάμισα είναι 7-20 δολ. Τα δερμάτινα υποδήματα (ανδρικά) εμφανίζουν στην αγορά της Αρμενίας κόστος 25-80 δολ., ενώ των γυναικών 30 - 150 δολ. ΗΠΑ καθώς πρόκειται κυρίως για ιταλικά προϊόντα που παρότι επεξεργάζονται από τοπικές επιχειρήσεις πωλούνται σε υψηλότερες τιμές συγκριτικά με το κόστος παραγωγής τους. Πάντως ο κύριος όγκος εισαγωγών υποδημάτων στην Αρμενία γίνονται κυρίως από την Κίνα και την Κορέα.

Η αγορά των υποδημάτων στην Αρμενία είναι ως επί το πλείστον προϊόντα παραεμπορίου, ακόμα και για τα εγχώρια προϊόντα. Η χώρα παράγει σημαντική ποσότητα υποδημάτων απομίμηση των γνωστώτερων ιταλικών οίκων παραγωγής, γεγονός που ήδη έχει αποτελέσει αντικείμενο συζητήσεων με την ιταλική κυβέρνηση. Το μεγαλύτερο μέρος του κόστους παραγωγής των ενδυμάτων αφορά το κόστος του ύφασματος το οποίο είναι αρκετά φθηνή καθώς η λιανική τιμή για 1 μέτρο υφάσματος κυμαίνεται (σε δολ. ΗΠΑ) : μαλλί 2,7-7, βαμβάκι 1,8-2,5, λινάρι 3,4-4,4.

Ο ΦΠΑ για τα εισαγόμενα προϊόντα είναι 20% και ο εισαγωγικός δασμός των τελωνείων 10%. Όσον αφορά τις εισαγωγές από χώρες με τις οποίες η Αρμενία έχει συνάψει συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου δεν επιβάλλονται δασμοί (Κίνα, Ιράν κ.α.).

Αναφορικά με την πώληση των ενδυμάτων και υποδημάτων, ήδη στα μεγάλα αστικά κέντρα λειτουργούν εμπορικά καταστήματα, ενώ ένας αριθμός από τα υπάρχοντα εμπορικά κέντρα (παροχή χώρων σε ιδιωτικές εταιρείες και τους επιχειρηματίες για μίσθωση) και αλυσίδε από επώνυμα καταστήματα παρέχουν τη δυνατότητα στον καταναλωτή να κάνει τις επιλογές του με όρους ανταγωνισμού, καθώς η ποικιλία σε ποιότητα και τιμές είναι πλέον εμφανής. Κατά κανόνα τα καταστήματα είναι ιδιοκτησίας εγχωρίων συμφερόντων, εκτός από εκείνα που εισάγουν και πρωθούν την πώληση αλλοδαπών προϊόντων σε υψηλότερες τιμές, τα οποία είτε είναι συμπράξεις με ξένους επενδυτές είτε το ιδιοκτησιακό καθεστώς τους περιλαμβάνει ιταλοαρμενίους, γαλλοαρμενίους και άλλα μέλη του επιχειρηματικού λόμπυ της αρμενικής διασποράς.

 

Πηγή: Γραφείο Ο.Ε.Υ. Ερεβάν

epixeiro.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Οι Αρμένιοι βράβευσαν τον Γιάννη Δεκαβάλλα

Σε μία ιδιαίτερα όμορφη εκδήλωση που έγινε στο Χατζηκυριάκειο Ιδρυμα, στον Πειραιά παρουσία εκατοντάδων Αρμενίων και Ελλήνων και κράτησε περισσότερο από δύο ώρες, ο δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης Γιάννης Δεκαβάλλας έλαβε την ανώτατη τιμητική διάκριση του Ναγκόρνο Καραμπάχ, σε ένδειξη αναγνώρισης και ευγνωμοσύνης για τη φιλοξενία των παιδιών που έχουν γίνει στη Σύρο από τον τ. Δήμο 'Ανω Σύρου και από το Δήμο Σύρου – Ερμούπολης στη συνέχεια.

Στην εκδήλωση ήταν παρόντες ο Αρχιεπίσκοπος των Αρμενίων της Ελλάδος κ. Γκακίκ Γαλατσιάν, ο Πρόεδρος της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής Ελλάδος κ. Ταβίτ Μπετροσιάν και ο Πρόεδρος του Χατζηκυριάκειου Ιδρύματος Παιδικής Προστασίας κ. Μιχαήλ Στρουμπούλης, και οι Αντιδήμαρχοι Πειραιά και Σύρου – Ερμούπολης Νίκος Αμοργιανός και Φώτης Ξαγοράρης αντίστοιχα. Μηνύματα απέστειλαν ο Υπουργός Παιδείας κ. Κων/νος Αρβανιτόπουλος και ο Δήμαρχος Πειραιά κ. Βασίλης Μιχαλολιάκος.

Στη σύντομη ομιλία του κατά τη διάρκεια της βράβευσης, ο δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης αναφέρθηκε στις μακροχρόνιες και ιδιαίτερα στενές σχέσεις φιλίας και αλληλεγγύης των Ελλήνων με τους Αρμένιους, ενώ επεσήμανε το γεγονός ότι εξαιτίας της φιλοξενίας των παιδιών από τον τ. Δήμο Άνω Σύρου επί σειρά ετών, το γνωστότερο μέρος της Ελλάδας στο Ναγκόρνο Καραμπάχ είναι η Σύρος.

Ο κ. Δεκαβάλλας ευχήθηκε παρά τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, η φιλοξενία των παιδιών να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια. Τέλος, αφιέρωσε την τιμητική διάκριση στους φορείς της Σύρου και σε όλη τη Συριανή κοινωνία που αγκάλιασαν τα παιδιά με αγάπη και φροντίδα όλα αυτά τα χρόνια και ιδιαίτερα στους τέως δημάρχους Άνω Σύρου Γιώργο Πάπιτση, Ισίδωρο Σαλάχα, και Φώτη Ξαγοράρη, καθώς και στην τέως αντιδήμαρχο του τ. Δήμου Άνω Σύρου Τερέζα Δαλεζίου, στους οποίους όπως επεσήμανε ανήκει κατά το μεγαλύτερο μέρος αυτή η τιμητική διάκριση.

Πέρα από την απονομή που έγινε στο Δήμαρχο Σύρου, ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ορθοδόξων Αρμενίων της Ελλάδος Αρχιεπίσκοπος κ. Χορέν Ντογραματζιάν απένειμε τιμητική διάκριση στον πρόεδρο του Χατζηκυριάκειου Ιδρύματος κ. Μιχάλη Στρουμπούλη για την πολυετή, πολύτιμη και έμπρακτη βοήθεια προς τα ορφανά παιδιά του Ναγκόρνο Καραμπάχ, ενώ ο Πρέσβης της Δημοκρατίας της Αρμενίας στην Ελλάδα κ. Γκαγκίκ Γαλατσιάν απένειμε τιμητικές διακρίσεις στην Διευθύντρια Παιδικής Προστασίας του Χατζηκυριάκειου Ιδρύματος κ. Αναστασία Κατσιλιέρη και την Προισταμένη της Κοινωνικής Υπηρεσίας και κοινωνική λειτουργό του Ιδρύματος κ. Εύα Καλυμνιού.

Ακολούθησαν σύντομες ομιλίες του Πρέσβη της Αρμενίας, του Αρχιεπισκόπου των Αρμενίων στην Ελλάδα και του Προέδρου του Χατζηκυριάκειου Ιδρύματος.

Στην εκδήλωση παρουσιάστηκε βίντεο φωτογραφιών από τα παιδιά που επισκέφθηκαν τη χώρα μας όλα αυτά τα χρόνια καθώς και βίντεο με συνεντεύξεις των παιδιών που έχουν φιλοξενηθεί τόσο στη Σύρο όσο και στο Χατζηκυριάκειο Ίδρυμα από τη Ναρινέ Αγαμπαλιάν, νυν Υπουργό Πολιτισμού και Νεολαίας του Ναγκόρνο Καραμπάχ, η οποία είχε επισκεφθεί τη χώρα μας ως συνοδός των παιδιών.

Το χορευτικό συγκρότημα του Πολιτιστικού Συλλόγου της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής Ελλαδος «ΧΑΜΑΣΚΑΪΝ», παρουσίασε χορούς από την Αρμενία.

Τα παιδιά από το Ναγκόρνο Καραμπάχ παρουσίασαν ένα μουσικοχορευτικό πρόγραμμα με τραγούδια, ποιήματα και χορούς της Πατρίδας τους, το οποίο επιμελήθηκαν οι δύο συνοδοί τους κα Μάγια Τζαρντιάν και Γκαρινέ Μανασιάν.

Η εκδήλωση έκλεισε με το γνωστό δημιουργό, συνθέτη και τραγουδιστή Χάϊκ Γιαζιτζιάν, ο οποίος με το ούτι του μας ταξίδεψε στους ήχους της αρμενικής μουσικής.

 

 

Πηγή: cyclades24.gr

 

Διαβάστε περισσότερα...
Συνδρομή σε αυτήν την τροφοδοσία RSS

Στον διαδικτυακό τόπο μας χρησιμοποιούμε Cookies με σκοπό τη βελτίωση της online εμπειρίας σας. Επιλέγοντας να συνεχίσετε την περιήγησή σας σε αυτόν, αποδέχεστε αυτομάτως τη χρήση των cookies. Περισσότερα...

Πολιτική Απορρήτου - Όροι Χρήσης - Περιορισμός Ευθύνης - Επικοινωνία Σχετικά με Προσωπικά Δεδομένα
Αποδέχομαι