Ναγκόρνο Καραμπάχ: Εκτόνωση, αλλά ο κίνδυνος δεν πέρασε

Ρωσία και ΗΠΑ ζήτησαν την άμεση κατάπαυση του πυρός στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, τη διαφιλονικούμενη περιοχή όπου τουλάχιστον 30 στρατιώτες σκοτώθηκαν σε μάχες ανάμεσα στις αζερικές και τις αρμενικές δυνάμεις.

Οι συγκρούσεις, οι οποίες ξέσπασαν τη νύχτα της Παρασκευής προς Σάββατο, είναι οι πλέον πολύνεκρες μετά το 1994 σε αυτή την περιοχή του Αζερμπαϊτζάν, όπου η πλειονότητα των κατοίκων είναι Αρμένιοι, οι αρχές της οποίας ανακήρυξαν την ανεξαρτησία της το 1991 και για την κυριαρχία επί της οποίας συνεχίζουν να ερίζουν το Μπακού και το Γερεβάν.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν κάλεσε χθες «τα δύο μέρη (σ.σ. να προχωρήσουν) σε άμεση κατάπαυση του πυρός και να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση για να αποφευχθεί το να υπάρξουν νέα θύματα». Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου επικοινώνησαν τηλεφωνικά με τους ομολόγους τους του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας.

Στην Ουάσινγκτον, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι, καταδικάζοντας «με τον πιο σθεναρό τρόπο» τις εχθροπραξίες, κάλεσε τα μέρη να «τηρήσουν αυστηρά την κατάπαυση του πυρός». «Δεν υπάρχει στρατιωτική λύση σε αυτή τη σύγκρουση», πρόσθεσε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας.

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος είχε συναντηθεί με τους προέδρους της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν στο Παρίσι τον Οκτώβριο του 2014, τόνισε σε ανακοίνωση που εξέδωσε το Ελιζέ ότι «δεν υπάρχει άλλη λύση πέρα από μια λύση μέσω διαπραγματεύσεων» και επανέλαβε τη «δέσμευσή το σε μια ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης το ταχύτερο δυνατόν», καλώντας τα δύο μέρη να τηρήσουν «αυστηρά» την εκεχειρία.

Η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν αλληλοκατηγορήθηκαν για το ξέσπασμα των εχθροπραξιών. Σύμφωνα με το Γερεβάν, «το Αζερμπαϊτζάν εξαπέλυσε την Παρασκευή το βράδυ μια μαζική επίθεση στα σύνορα του Ναγκόρνο Καραμπάχ με άρματα μάχης, πυροβολικό και ελικόπτερα». Το Μπακού διέψευσε αμέσως την κατηγορία, διαβεβαιώνοντας ότι οι ένοπλες δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν απλά αμύνθηκαν όταν δέχθηκαν επίθεση από την αρμενική πλευρά.

Ο Αρμένιος πρόεδρος Σερζ Σαρκισιάν τόνισε σε τηλεοπτικό διάγγελμά του ότι πρόκειται για τις σφοδρότερες μάχες που έχουν ξεσπάσει μετά την εκεχειρία του 1994. «Κατά τη διάρκεια των μαχών με τις αζερικές ένοπλες δυνάμεις, στην δική μας πλευρά, 18 Αρμένιοι στρατιωτικοί σκοτώθηκαν και περίπου 35 τραυματίσθηκαν», ανέφερε ο Σαρκισιάν.

Το Γερεβάν ανακοίνωσε επίσης τον θάνατο ενός αγοριού 12 ετών, που τραυματίστηκε θανάσιμα όταν μια οβίδα του πυροβολικού του Αζερμπαϊτζάν έπληξε ένα χωριό στην παραμεθόριο, τραυματίζοντας άλλους δύο αμάχους. Συνολικά τραυματίστηκαν επτά άμαχοι, σύμφωνα με τις αρχές του Ναγκόρνο Καραμπάχ, οι οποίες υποστηρίζονται από την Αρμενία.

Σύμφωνα με το υπουργείο Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν, «δώδεκα αζέροι στρατιώτες σκοτώθηκαν στις μάχες και ένα ελικόπτερο καταρρίφθηκε από τις αρμενικές δυνάμεις». Το Μπακού ανέφερε εξάλλου ότι ένας άμαχος σκοτώθηκε στην πλευρά του Αζερμπαϊτζάν.

Τα δύο μέρη έκαναν λόγο αργά χθες το βράδυ περί σταθεροποίησης της κατάστασης. «Τις τελευταίες ώρες, η κατάσταση στο μέτωπο της σύγκρουσης έχει σταθεροποιηθεί. Τα πυρά έχουν πάψει», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Βακίφ Ντιαργκαχλί, εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν.

Το Γερεβάν ανέφερε ότι η κατάσταση «τέθηκε υπό έλεγχο» αφού «καταφέρθηκαν βαριές απώλειες» στον στρατό του εχθρού. «Η κατάσταση παραμένει τεταμένη», εκτίμησε πάντως ο Σαρκισιάν, ο οποίος χθες συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη του υπουργικού του συμβουλίου.

Ο Κέρι και ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, ο οποίος ασκεί την προεδρία του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), ζήτησαν από τις αντιμαχόμενες πλευρές να «αρχίσουν αμέσως διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα της Ομάδας του Μινσκ». Η ομάδα αυτή διεθνών μεσολαβητών του ΟΑΣΕ υπογράμμισε την «έντονη ανησυχία» της για τον κίνδυνο περαιτέρω κλιμάκωσης.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Γκι-μουν αξίωσε τον «άμεσο τερματισμό των εχθροπραξιών», δηλώνοντας «ιδιαίτερα ανήσυχος για τη χρήση βαρέων όπλων και τον μεγάλο αριθμό των θυμάτων, συμπεριλαμβανομένων αμάχων». Η επικεφαλής της διπλωματίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Φεντερίκα Μογκερίνι κάλεσε επίσης «να σταματήσουν αμέσως οι μάχες και να τηρηθεί η κατάπαυση του πυρός» του 1994, όπως και ο Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης Τόρμπγερν Γιάγκλαντ.

Το Ναγκόρνο Καραμπάχ, το οποίο εντάχθηκε στο Αζερμπαϊτζάν τη σοβιετική εποχή, μετατράπηκε από το 1988 ως το 1994 στο θέατρο ενός πολέμου ο οποίος στοίχισε τη ζωή σε 30.000 ανθρώπους και μετέτρεψε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους σε πρόσφυγες, κυρίως Αζέρους. Ο πληθυσμός στον θύλακα αποτελείται πλέον κατά πλειονότητα από Αρμένιους.

Παρά τη σύναψη της εκεχειρίας το 1994, ουδέποτε υπεγράφη συμφωνία ειρήνης ανάμεσα στα μέρη. Το Αζερμπαϊτζάν απειλεί κατά καιρούς ότι θα ανακαταλάβει διά της βίας τον θύλακα εάν δεν ευοδωθούν οι διαπραγματεύσεις. Η Αρμενία απαντά από την πλευρά της ότι μπορεί να αποκρούσει οποιαδήποτε επίθεση.

Τον Νοέμβριο του 2014 η ένταση στην περιοχή κλιμακώθηκε ξανά, όταν συνετρίβη αρμενικό ελικόπτερο -σύμφωνα με το Γερεβάν, καταρρίφθηκε από το Αζερμπαϊτζάν- παρασύροντας στον θάνατο τα τρία μέλη του πληρώματός του. Έκτοτε καταγράφονται συχνά αψιμαχίες ανάμεσα στις δύο πλευρές.

Πηγή: defence-point.gr από ΑΜΕ-ΜΠΕ και mignantiou.com