Αρμάν Γκιραγκοσιάν

Με α­φορ­μή τη συ­μπλή­ρω­ση 20 χρό­νων α­πό την α­νε­ξαρ­τη­σί­α της Αρ­μενί­ας, ο α­να­πλη­ρω­τής υ­πουρ­γός Ε­ξω­τε­ρι­κών της χώ­ρας Αρ­μάν Γκι­ρα­γκο­σιάν μί­λη­σε στο πε­ριο­δι­κό «Αρ­με­νικά». Με­τα­ξύ άλ­λων, συ­ζη­τή­θη­καν οι προ­τε­ραιό­τη­τες που έ­χει θέ­σει το υ­πουργεί­ο,ο ρό­λος των αρ­με­νι­κών πα­ροι­κιών, οι προ­σπά­θειες ει­ρη­νι­κής ε­πί­λυ­σης του ζη­τή­μα­τος του Να­γκόρ­νο Κα­ρα­μπάχ κα­θώς και η πα­ρα­ποί­η­ση της ι­στο­ρί­ας α­πό την πλευ­ρά της Τουρ­κί­ας.

«Προ­τε­ραιό­τητά μας εί­ναι η επί­λυ­ση του ζη­τή­μα­τος του Να­γκόρ­νο Κα­ρα­μπάχ»

Ο Αρμάν Γκιραγκοσιάν εί­ναι α­να­πλη­ρω­τής υ­πουρ­γός Ε­ξω­τε­ρι­κών της Αρμενίας από τον Απρίλιο του 2005 μέχρι σήμερα. Διετέλεσε πρέσβης της Αρμενίας στις Η.Π.Α. από το Νοέμβριο του 1999 μέ­χρι το Μάρ­τιο του 2005 ενώ από το 2001 είναι μό­νι­μος α­ντι­πρό­σω­πος της Αρ­με­νί­ας στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών. Το διά­στη­μα 1994-1999 διε­τέ­λε­σε πρέ­σβης της Αρ­με­νί­ας στην Ελ­λά­δα, ε­νώ πα­ράλλη­λα ε­κτε­λού­σε κα­θή­κο­ντα πρέ­σβη στην Κύ­προ, τη Σλο­βε­νί­α, την Κρο­α­τί­α, την Αλ­βα­νί­α και στην Ο­μο­σπον­δια­κή Δη­μο­κρα­τί­α της Γιου­γκο­σλα­βί­ας. Πριν ξε­κι­νή­σει τη στα­διο­δρο­μί­α του ως δι­πλω­μά­της, εί­χε ερ­γα­στεί ε­πί σει­ρά ε­τών στην Α­κα­δη­μί­α Ε­πι­στη­μών της Αρ­με­νί­ας, με ει­δί­κευ­ση στα θέ­μα­τα ι­στορί­ας και πο­λι­τι­σμού της δια­σπο­ράς. Εί­ναι συγ­γρα­φέ­ας πε­ρισ­σό­τε­ρων α­πό 100 βιβλί­ων και ε­πι­στη­μο­νι­κών με­λε­τών γύ­ρω α­πό το Αρ­με­νι­κό ζή­τη­μα, ε­νώ η δι­δακτο­ρι­κή δια­τρι­βή του εί­χε τίτλο: «Το ζήτημα του δυτικού αρ­με­νι­σμού και η βρε­τα­νι­κή δι­πλω­μα­τί­α (1830-1914)».

Φέ­τος συ­μπλη­ρώ­νο­νται 20 χρό­νια α­πό την α­νε­ξαρ­τη­σί­α της Αρ­με­νί­ας. Πώς α­ξιολο­γεί­τε τη λει­τουρ­γί­α κα­θώς και την α­πο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα της ε­ξω­τε­ρι­κής πο­λι­τι­κής της νε­ο­σύ­στα­της Δη­μο­κρα­τί­ας μας;

Η ε­γκα­θί­δρυ­ση της Δη­μο­κρα­τί­ας και η δη­μιουρ­γί­α του υ­πουρ­γεί­ου Ε­ξω­τε­ρικών πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν σε πο­λύ δύ­σκο­λες ε­πο­χές, κα­θώς με­τά την πτώ­ση της Σο­βιε­τι­κής Έ­νω­σης α­κο­λού­θη­σε η οι­κονο­μι­κή κα­τάρ­ρευ­ση της χώ­ρας, ε­νώ πα­ράλ­λη­λα μαι­νόταν ο πόλε­μος στο Να­γκόρ­νο Κα­ρα­μπάχ.

Προ­σω­πι­κά, εί­μαι πο­λύ πε­ρή­φα­νος διό­τι α­πό την πρώ­τη μέρα ερ­γά­ζο­μαι στο υ­πουρ­γεί­ο Ε­ξω­τε­ρι­κών και προ­σφέ­ρω τις υ­πη­ρε­σί­ες μου συμ­βάλ­λο­ντας στην α­νά­πτυ­ξη και α­να­βάθ­μι­ση των υ­πηρε­σιών του. Προ­ϋ­πό­θε­ση για την ε­δραί­ω­ση μιας α­νε­ξάρ­τη­της Δη­μοκρα­τί­ας εί­ναι η ε­θνι­κή α­σφά­λεια της χώ­ρας με την ορ­γά­νω­ση του στρα­τού, κα­θώς και η ε­ξω­τε­ρι­κή πο­λι­τι­κή της.

Αν και α­πό το 1918 εί­χα­με α­νε­ξάρ­τη­τα ή η­μι-α­νε­ξάρ­τη­τα υ­πουρ­γεί­α Ε­ξω­τε­ρι­κών, για μας ξε­κί­νη­σε μια και­νούρ­για πε­ρί­ο­δος πριν α­πό 20 χρό­νια, μέ­σα σ’ έ­να νέ­ο, σύγ­χρο­νο και πο­λύ­πλο­κο πε­ρι­βάλ­λον.

Εί­μα­στε υ­πο­χρε­ω­μέ­νοι να λει­τουρ­γή­σου­με με νέες δο­μές και υ­πη­ρε­σί­ες. Στην αρ­χή, α­ξιο­ποι­ή­σα­με τους έ­μπει­ρους πο­λι­τι­κούς και δι­πλω­μά­τες που ερ­γά­ζο­νταν στο υ­πουρ­γεί­ο Ε­ξω­τε­ρι­κών της Σο­βιε­τι­κής Αρ­με­νί­ας αλ­λά και Αρ­μέ­νιους α­πό άλ­λες Σο­βιε­τι­κές Δημο­κρα­τί­ες. Οι άν­θρω­ποι αυ­τοί κα­τά­φε­ραν μέ­σα σε μι­κρό χρο­νι­κό διά­στη­μα να συ­νερ­γα­στούν αλ­λά και να με­τα­φέ­ρουν τις γνώ­σεις και τις ε­μπει­ρί­ες τους στη νέ­α γε­νιά των δι­πλω­μα­τών μας.

Πρέ­πει να το­νί­σου­με ό­τι, ό­λα αυ­τά τα χρό­νια, η συμ­με­το­χή νέ­ων α­πό τη δια­σπο­ρά υ­πήρ­ξε δυ­να­μι­κή, ε­νώ και η α­ρω­γή των αρ­με­νι­κών πα­ροικιών και ορ­γα­νώ­σε­ων στην ί­δρυ­ση πρε­σβειών και προ­ξε­νεί­ων ή­ταν κα­τα­λυ­τική.

Σή­με­ρα, μπο­ρού­με να πού­με πως ό­λα αυ­τά τα χρό­νια πα­ρά τις τε­ρά­στιες οι­κονο­μι­κές δυ­σκο­λί­ες και τις αλ­λα­γές της διε­θνούς πο­λι­τι­κής σκη­νής, κα­τα­φέρα­με να έ­χου­με μια α­ξιό­λο­γη και σύγ­χρο­νη ε­ξω­τε­ρι­κή πο­λι­τι­κή. Κα­τα­φέ­ρα­με να δη­μιουρ­γή­σου­με έ­να δυ­να­μι­κό δι­πλω­μα­τι­κό σώ­μα, έ­χο­ντας εκ­προ­σώ­πη­ση σε πά­ρα πολ­λές χώ­ρες, ό­που συ­νερ­γα­ζό­μα­στε σε διά­φο­ρα ε­πί­πε­δα. Πα­ράλ­λη­λα, στις διε­θνείς και πε­ρι­φε­ρεια­κές ορ­γα­νώ­σεις έ­χου­με μια α­ξιό­λο­γη πο­λι­τι­κή πα­ρου­σί­α και δρα­στη­ριό­τη­τα.

Με μια πο­λι­τι­κή πρω­το­βου­λιών σε διά­φο­ρα θέ­μα­τα, πά­ντα σε­βό­μενοι τις αρ­χές του διε­θνούς δι­καί­ου, έ­χου­με κα­τα­φέ­ρει να βά­λου­με γερές βά­σεις στο πε­δί­ο δρά­σης της διε­θνούς πο­λι­τι­κής δρα­στη­ριό­τη­τας.

Οι θέσεις μας σε διά­φο­ρα πα­γκό­σμια και πε­ρι­φε­ρεια­κά θέ­μα­τα εί­ναι ο­ριο­θε­τη­μένες μέ­σα στα πλαί­σια των δη­μο­κρα­τι­κών αρ­χών της δι­καιο­σύ­νης και της διεθνούς κοι­νής γνώ­μης.

Σή­με­ρα, ποιες εί­ναι οι προ­τε­ραιό­τη­τες της ε­ξω­τε­ρι­κής πο­λι­τικής της Αρ­με­νί­ας;

Η ε­φαρ­μο­ζό­με­νη ε­ξω­τε­ρι­κή πο­λι­τι­κή μας έ­χει ως στό­χο να υ­περ­νι­κή­σει τις διά­φο­ρες και πο­λύ­πλευ­ρες πιέ­σεις που α­σκού­νται στη χώ­ρα μας, α­πο­φεύ­γο­ντας να βά­λου­με σε κίν­δυ­νο την α­νε­ξαρ­τη­σί­α και την α­σφά­λεια της χώ­ρας, την αυτο­διά­θε­ση και τη δη­μιουρ­γι­κό­τη­τα των πο­λι­τών της, δια­σφα­λίζο­ντας ω­στό­σο έ­να κλί­μα στα­θε­ρό­τη­τας για οι­κο­νο­μι­κή α­νά­πτυ­ξη και ευη­με­ρί­α.

Φυ­σι­κά, μια α­πό τις ά­με­σες προ­τε­ραιό­τη­τές μας εί­ναι η ε­πί­λυ­ση του ζη­τή­ματος του Να­γκόρ­νο Κα­ρα­μπάχ. Ε­πι­διώ­κου­με, μέ­σα α­πό ει­ρη­νι­κές δια­δι­κα­σί­ες, να δο­θεί μια δί­και­η λύ­ση, που θα συ­νά­δει με τις θε­με­λιώ­δεις αρ­χές του διεθνούς δι­καί­ου. Συ­νε­χί­ζου­με να δυ­να­μώ­νου­με και να εμ­βα­θύ­νου­με τις δι­πλω­ματι­κές μας σχέ­σεις με τις δυο γει­το­νι­κές χώ­ρες, το Ι­ράν και τη Γε­ωρ­γί­α. Πα­ρά τη δυ­σμε­νή θέ­ση στην ο­ποί­α έ­χει πε­ριέλ­θει το Ι­ράν τα τε­λευ­ταί­α χρό­νια, λό­γω του πυ­ρη­νικού της προ­γράμ­μα­τος, για μας παραμέ­νει έ­νας α­ξιό­λο­γος σύμ­μα­χος και συ­νερ­γά­της. Έ­χου­με α­πό κοι­νού α­να­πτύ­ξει ε­νερ­γεια­κά προ­γράμ­μα­τα, ε­νώ συ­νεργα­ζό­μα­στε στον το­μέ­α των με­τα­φο­ρών.

Η πο­λι­τι­κή των ί­σων α­πο­στά­σε­ων στο θέ­μα του Να­γκόρ­νο Κα­ρα­μπάχ α­πό την πλευ­ρά του Ι­ράν, εί­ναι μια υ­γι­ής στά­ση εκ μέ­ρους του, αλ­λά και η φι­λι­κή διά­θε­ση των αρ­χών που ε­πι­δει­κνύ­ουν προς τη με­γά­λη αρ­με­νι­κή κοι­νό­τη­τα της χώ­ρας εί­ναι α­ξιο­μνη­μόνευ­τη.

Η κυ­βέρ­νη­ση της Αρ­με­νί­ας έ­χει τη διά­θε­ση να α­να­πτύ­ξει φι­λι­κές σχέ­σεις με τη Γε­ωρ­γί­α, λαμ­βά­νο­ντας υ­πό­ψη ό­τι η χώ­ρα αυ­τή εί­ναι ση­μα­ντι­κή για τις μετα­φο­ρές και το ε­μπό­ριο μέ­σω της Μαύ­ρης θά­λασ­σας. Η πο­λυ­πλη­θής αρ­μενι­κή κοι­νό­τη­τα της Γε­ωρ­γί­ας α­ντι­με­τω­πί­ζει ση­μα­ντι­κά προ­βλή­μα­τα, στα ο­ποί­α προ­σπα­θού­με να δώ­σου­με λύ­σεις, σε συ­νερ­γασί­α με την κυ­βέρ­νη­ση της Γε­ωρ­γί­ας.

Μια α­κό­μη προ­τε­ραιό­τη­τα της ε­ξω­τε­ρι­κής μας πο­λι­τι­κής εί­ναι η α­να­βάθ­μιση της στρα­τιω­τι­κής συ­νερ­γα­σί­ας με τη Ρω­σί­α. Σ’ αυ­τή τη δια­δι­κα­σί­α έ­χει συμ­βά­λει κα­θο­ρι­στι­κά ο με­γά­λος αρ­με­νι­κός πλη­θυ­σμός των 2 ε­κα­τομ­μυ­ρί­ων που ζουν στη Ρω­σί­α.

Οι φι­λι­κές σχέ­σεις και η συ­νερ­γα­σί­α σε διά­φο­ρα θέ­μα­τα που έ­χει ε­πι­τευ­χθεί με τις Η.Π.Α., α­πο­τε­λεί μια α­κό­μη α­πό τις προ­τε­ραιό­τη­τές μας. Η Α­με­ρι­κή έ­χει παί­ξει κα­τα­λυ­τι­κό ρό­λο στη ση­μα­ντική οι­κο­νο­μι­κή βο­ή­θεια που έ­χει λάβει η Αρ­με­νί­α και το Ναγκόρ­νο Κα­ρα­μπάχ α­πό διά­φο­ρους διε­θνείς ορ­γα­νι­σμούς τα τε­λευ­ταί­α εί­κο­σι χρό­νια, πο­σό που φτά­νει τα 2 δι­σε­κα­τομ­μύ­ρια δο­λά­ρια. Στο πλαί­σιο της συ­νερ­γα­σί­ας με τη χώ­ρα αυ­τή δί­νου­με ι­διαί­τε­ρη ση­μα­σί­α και στο πρό­βλη­μα της τρο­μο­κρα­τί­ας.

Πα­ράλ­λη­λα, δί­νου­με με­γά­λη έμ­φα­ση στις σχέ­σεις μας με τις χώ­ρες της Ευ­ρώπης και την Ευ­ρω­πα­ϊ­κή Έ­νω­ση. Θε­ω­ρού­με ό­τι η χώ­ρα μας εί­ναι μέ­λος της ευ­ρω­παϊ­κής οι­κο­γέ­νειας και κά­νου­με τις κα­τάλ­λη­λες ε­νέρ­γειες, έ­τσι ώ­στε να προσεγ­γί­σου­με την Ευ­ρώ­πη στα θέ­μα­τα δη­μο­κρα­τί­ας, οι­κο­νο­μί­ας και δι­καιο­σύ­νης.

Ε­πί­σης, τα τε­λευ­ταί­α χρό­νια η Αρ­με­νί­α έ­χει α­να­βαθ­μί­σει τις δι­πλω­μα­τι­κές της σχέ­σεις με τις χώ­ρες του Περ­σι­κού Κόλ­που, τη Λα­τι­νική Α­με­ρι­κή και τη Μέ­ση Α­να­το­λή.

Με την ε­ξω­τε­ρι­κή πο­λι­τι­κή μας προ­σπα­θού­με να θέ­σου­με- ό­που εί­ναι δυ­να­τό- το θέ­μα της α­να­γνώ­ρι­σης της γε­νο­κτο­νί­ας στον Ο­Η­Ε, να α­να­πτύ­ξου­με α­κό­μη πε­ρισ­σό­τε­ρο τις σχέ­σεις Αρ­με­νί­ας-Δια­σπο­ράς, να δια­σφα­λί­σου­με τα δι­καιώμα­τα των πο­λι­τών μας και να προ­στα­τεύ­σου­με μνη­μεί­α του αρ­με­νι­κού πο­λι­τισμού που υ­πάρ­χουν σε διά­φο­ρες χώ­ρες.

Πώς α­ξιο­λο­γεί­τε τις δι­με­ρείς σχέ­σεις με την Τουρ­κί­α σή­με­ρα;

Υ­πάρ­χει μια ε­μπο­ρι­κή δρα­στη­ριό­τη­τα α­πό ι­διώ­τες που δια­κι­νούν τα ε­μπο­ρεύ­μα­τά τους μέ­σω τρί­των χω­ρών. Έ­χουν α­να­πτυ­χθεί σχέ­σεις με­τα­ξύ συλ­λό­γων και μη κυ­βερ­νη­τι­κών ορ­γα­νώ­σε­ων και υ­πάρ­χουν πτή­σεις με­τα­ξύ Ε­ρε­βάν και Κωνστα­ντι­νού­πο­λης. Η Τουρ­κί­α ε­ξα­κο­λου­θεί να κρα­τά κλει­στά τα σύ­νο­ρά της με την Αρ­με­νί­α. Δεν θέ­λω να ε­πα­να­λά­βω αυ­τά που συ­νέ­βησαν με­τά την υ­πο­γρα­φή των πρω­το­κόλ­λων με­τα­ξύ των δύ­ο χωρών. Άλ­λω­στε, εί­ναι φα­νε­ρό ό­τι η Τουρ­κί­α κι αυ­τή τη φο­ρά μπρο­στά στα μά­τια ό­λου του κό­σμου, ο­ριο­θέ­τη­σε τη συ­νέ­χι­ση των συ­νο­μι­λιών, συν­δέ­ο­ντάς τες με τα θέ­μα­τα της γε­νο­κτο­νί­ας και του Ναγκόρ­νο Κα­ρα­μπάχ. Η «μπά­λα» εί­ναι στην πλευ­ρά της Τουρ­κί­ας σή­με­ρα, ό­πως δήλω­σε η υ­πουρ­γός Ε­ξω­τε­ρι­κών των Η­ΠΑ.

Η Τουρ­κί­α ε­δώ και δε­κα­ε­τί­ες, ξο­δεύ­ο­ντας α­στρο­νο­μι­κά πο­σά, προ­σπαθεί να πα­ρα­ποι­ή­σει την ι­στο­ρί­α, υ­πο­στη­ρί­ζο­ντας ό­τι ο αρ­με­νι­κός λα­ός στη δια­σπο­ρά και την Αρ­με­νί­α φέρει την ευ­θύ­νη για τη στά­ση της. Μας κα­τη­γο­ρεί για προ­δο­σί­α, τρο­μο­κρα­τί­α, ό­τι βά­ζου­με προ­ϋ­ποθέ­σεις για να έ­χου­με σχέ­σεις. Ω­στό­σο, η συ­μπε­ρι­φο­ρά της με­τά την υ­πο­γρα­φή των πρω­το­κόλ­λων έ­δει­ξε σε ό­λους ποιος ευ­θύ­νε­ται για το α­διέ­ξο­δο. Αυ­τός που βά­ζει προ­ϋ­πο­θέ­σεις, που παίρνει σα­φή και μο­νόπλευ­ρη θέ­ση σ’ έ­να πε­ρι­φε­ρεια­κό ζή­τη­μα, αυ­τό του Να­γκόρ­νο Καρα­μπάχ, εί­ναι η Τουρ­κί­α.

Στο θέ­μα του Να­γκόρ­νο Κα­ρα­μπάχ υπάρ­χουν κά­ποιες ε­ξε­λί­ξεις σε δι­πλω­μα­τι­κό ε­πί­πε­δο ή αυ­τές έ­χουν πα­γώ­σει;

Η θέ­ση της Αρ­με­νί­ας εί­ναι ξε­κά­θα­ρη σ’ αυ­τό το ζή­τη­μα. Ζη­τά­με την ει­ρη­νική ε­πί­λυ­ση του θέ­μα­τος, μέ­σα στα πλαί­σια των διε­θνών αρ­χών και δι­καί­ου. Συμφω­νού­με το θέ­μα να ε­πι­λυ­θεί, ό­πως ο­ρί­στη­κε στη Μα­δρί­τη, υ­πό την προ­ε­δρί­α της ο­μά­δας Μιν­σκ του Ο­Α­ΣΕ. Δη­λα­δή η βού­λη­ση των κα­τοί­κων του Να­γκόρ­νο Κα­ραμπάχ να έ­χει κα­θο­ρι­στι­κό ρό­λο στην τε­λι­κή ε­πί­λυ­ση του ζη­τή­μα­τος. Πρό­σφα­τα, το Α­ζερ­μπα­ϊ­τζάν α­νέ­τρε­ψε την ε­ξέ­λι­ξη των δια­πραγ­ματεύ­σε­ων στην πό­λη Κα­ζάχ, α­πορ­ρί­πτο­ντας αυ­τή την προ­ϋ­πό­θε­ση. Αν στο Κα­ζάχ οι δύ­ο πλευ­ρές α­πο­δέ­χο­νταν ό­λες τις προ­ϋ­ποθέ­σεις που έ­χουν τε­θεί στο τρα­πέ­ζι των δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων θα κάνα­με έ­να με­γά­λο βή­μα μπρο­στά. Θα μπο­ρού­σα­με να προ­χω­ρή­σου­με στην υ­πο­γρα­φή συμ­φώ­νου για την ει­ρη­νι­κή ε­πί­λυ­ση του ζη­τή­μα­τος. Σύ­ντο­μα, σχε­διά­ζε­ται νέ­α ε­πί­σκε­ψη α­πό τους προ­ε­δρεύ­ο­ντες των δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων της ο­μά­δας Μινσκ για συ­νο­μι­λί­ες με τις δυο πλευ­ρές.

Πηγή: armenika.gr