Menu

Strategic steps towards the establishment of the Greek E.E.Z.

Writes Nikos Lygeros

Translated from the Greek by Paola Vagioni

Our persistence to solve all our problems with Turkey, in order to determine afterwards the borders of the Greek E.E.Z., is not only non-efficient but also dangerous over time. Casus belli, the 12 nautical miles and the problem of the shelf are nothing but details in relation to the general E.E.Z. framework. Our strategy acquires a simplistic character, like the agreements of Cyprus with Egypt and Lebanon demonstrated. Our objective is not to focus on Turkey and specifically in an exclusive way. Otherwise the delays and the lateral attacks in the negotiations area, do not only give ideas to the other players of game theory, but they create precedents at least on the de facto level. We have the example of Gavdos with Libya. In reality, the determination of the Greek E.E.Z. has no reason to begin with Turkey. We think that the first step has to be made with Italy, which is the only country that borders with us and belongs to the European Union, without problems with Turkey and with which we have already signed an agreement as far as the F.I.R. is concerned. The next step will have to be made with Albania and in a fair manner. The third step concerns Libya and the solving of the problem with Gavdos. The fourth step has to be made with Cyprus in order to reinforce to entire framework of the Single Defense Doctrine. Only the fifth step will concern Turkey. Thus this final negotiation, which will be taking place on a European framework, will not be on a primary level since all the other agreements on both European and Euro-Mediterranean levels will have been preceded. The E.E.Z. issue is not only a problem but an entire questioning which our country must necessarily have if it wants to incorporate the new data which determine the world scene. This signifies that it is meaningless to wait for the constitution of a committee with special jurisdictions as far as the E.E.Z. is concerned. In reality, the E.E.Z. has to be included as a factor in our mental strategy. It is neither an exception nor a special case. It belongs to the facts of our geostrategy via topostrategy. In consequence, it is our responsibility to pass the message to the entire politic-diplomatic-military level, if we really want to have performance in national issues. Unless we say that we concern ourselves with them, without actually believing that we can solve them. The issue of the E.E.Z. clarifies many problems that practically appear only in big distances. The picture of the Aegean with the 6 nautical miles that we have, has nothing to do with the following reality. Let us enrich our data and let us highlight the mental schemata which will be able to endure the changes without undergoing degenerations.

Διαβάστε περισσότερα...

Στρατηγικά βήματα προς την καθιέρωση της ελληνικής Α.Ο.Ζ.

Γράφει ο Νικόλαος Λυγερός

Η εμμονή μας να λύσουμε όλα τα προβλήματά μας με την Τουρκία, για να καθορίσουμε εκ των υστέρων τα όρια της ελληνικής Α.Ο.Ζ. δεν είναι μόνο μη αποτελεσματική, αλλά κι επικίνδυνη σε βάθος χρόνου. Το Casus belli, τα 12 ναυτικά μίλια και το πρόβλημα της υφαλοκρηπίδας δεν είναι παρά μόνο λεπτομέρειες σε σχέση με το γενικό πλαίσιο της Α.Ο.Ζ. Η στρατηγική μας αποκτά ένα απλοϊκό χαρακτήρα, όπως το απέδειξαν οι συμφωνίες της Κύπρου με την Αίγυπτο και το Λίβανο. Το θέμα μας δεν είναι να επικεντρωθούμε πάνω στην Τουρκία κι ειδικά με ένα αποκλειστικό τρόπο. Αλλιώς οι καθυστερήσεις κι οι πλάγιες επιθέσεις στο χώρο των διαπραγματεύσεων δεν δίνουν μόνο ιδέες στους άλλους παίκτες της θεωρίας παιγνίων, αλλά δημιουργούν και δεδικασμένα τουλάχιστον στο de facto επίπεδο. Έχουμε το παράδειγμα της Γαύδου με τη Λιβύη. Στην πραγματικότητα, ο καθορισμός της ελληνικής Α.Ο.Ζ. δεν έχει λόγο ν' αρχίσει με την Τουρκία. Θεωρούμε ότι το πρώτο βήμα πρέπει να γίνει με την Ιταλία, η οποία είναι η μόνη χώρα που συνορεύει μαζί μας κι ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δίχως προβλήματα με την Τουρκία, με την οποία έχουμε ήδη υπογράψει μια σύμβαση όσον αφορά στο F.I.R. Το επόμενο βήμα θα πρέπει να γίνει με την Αλβανία κι αυτό με ένα δίκαιο τρόπο. Το τρίτο βήμα αφορά την Λιβύη και την επίλυση του προβλήματος της Γαύδου. Το τέταρτο βήμα πρέπει να γίνει με την Κύπρο, έτσι ώστε να ενισχυθεί το όλο πλαίσιο του Ενιαίου Αμυντικού Δόγματος. Και μόνο το πέμπτο βήμα θα αγγίξει την Τουρκία. Έτσι αυτή η τελική διαπραγμάτευση, που θα γίνεται βέβαια σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, δεν θα είναι σε πρωτογενές επίπεδο, αφού θα έχουν προηγηθεί όλες οι άλλες συμφωνίες κι σε ευρωπαϊκό πεδίο και σε ευρωμεσογειακό πεδίο. Το θέμα της Α.Ο.Ζ. δεν είναι μόνο ένα πρόβλημα, αλλά ένας ολόκληρος προβληματισμός που πρέπει να έχει απαραίτητα η πατρίδα μας, αν θέλει να ενσωματώσει τα νέα δεδομένα που καθορίζουν το παγκόσμιο γίγνεσθαι. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχει νόημα να περιμένουμε τη συγκρότηση μιας επιτροπής με ειδικές αρμοδιότητες όσον αφορά στην Α.Ο.Ζ. Στην πραγματικότητα, η Α.Ο.Ζ. πρέπει να συμπεριληφθεί ως ένας παράγοντας στη νοητική μας στρατηγική. Δεν είναι ούτε μία εξαίρεση, ούτε μία ειδική περίπτωση. Ανήκει στα δεδομένα της γεωστρατηγικής μας μέσω της τοποστρατηγικής. Κατά συνέπεια, είναι δική μας ευθύνη να περάσουμε το μήνυμα σε όλο το πολιτικό-διπλωματικό-στρατιωτικό επίπεδο, αν θέλουμε πραγματικά να έχουμε απόδοση σε εθνικά θέματα. Εκτός αν λέμε ότι ασχολούμαστε με τα τελευταία, δίχως να πιστεύουμε στο βάθος ότι μπορούμε να τα λύσουμε. Ο προβληματισμός της Α.Ο.Ζ. ξεκαθαρίζει πολλά προβλήματα που παρουσιάζονται πρακτικά μόνο σε μεγάλες αποστάσεις. Η εικόνα που έχουμε του Αιγαίου με τα 6 ναυτικά μίλια, δεν έχει καμιά σχέση με την επόμενη πραγματικότητα. Ας εμπλουτίσουμε τα δεδομένα μας κι ας αναδείξουμε τα νοητικά σχήματα που θα μπορέσουν ν' αντέξουν τις αλλαγές δίχως να υποστούν εκφυλισμούς.

Διαβάστε περισσότερα...

Οι επιπτώσεις της τοποστρατηγικής στη Θράκη

Γράφει ο Νικόλαος Λυγερός

Η τοποστρατηγική δεν λειτουργεί μόνο στο Αιγαίο αλλά και στον Καύκασο και στο θέμα του Κουρδικού με την έννοια του τριπλού σημείου επαφής. Κατά συνέπεια, είναι αναμενόμενο να έχει συνέπειες και στη Θράκη, όχι μόνο στη Δυτική, αλλά και στην Ανατολική. Το βασικό στοιχείο της εφαρμογής της είναι η Συνθήκη Βερολίνου (1. 2.) του 1878 κι η Συνθήκη της Λωζάννης του 1923. Για να γίνουν όμως κατανοητές οι επιπτώσεις της στη Θράκη, δεν αρκεί να σκεφτόμαστε ελλαδικά. Πρέπει να κάνουμε μία ευρωπαϊκή υπέρβαση, για να αγγίξουμε και το πρόβλημα της βαλκανοποίησης. Το ιστορικό πλαίσιο, όπου έρχονται σε σύγκρουση η Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία, η Ρωσική Αυτοκρατορία κι η Οθωμανική Αυτοκρατορία είναι πολύτιμο, ειδικά αν αντικαταστήσουμε την πρώτη με την Ευρωπαϊκή Ένωση, όχι βέβαια ως Αυτοκρατορία με την κλασική έννοια, αλλά ως τοποστρατηγική οντότητα με τη δυναμική της. Μπορεί η σύγκρουση να μην είναι ορατή σε όλους, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει στο αόρατο της νοητικής στρατηγικής. Στην πραγματικότητα, καθώς η Θράκη αποτελεί ιστορικό στόχο, υπάρχουν και πιέσεις και τριβές. Επιπλέον, λόγω της προβληματικής ανταλλαγής πληθυσμού, η οποία καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα, βρισκόμαστε τελικά σε ένα εσωτερικό πρόβλημα, το οποίο μπορεί να μοντελοποιηθεί και μέσω της θεωρίας γραφημάτων. Μια ανάλογη προσπάθεια έχει γίνει ήδη στον τομέα της επιδημιολογίας όσον αφορά στην ιστορική μαύρη πανούκλα. Σε αυτήν την περίπτωση, η μοντελοποίηση ασκείται πάνω στους ασθενείς κι η ασθένεια θεωρείται ως επιφαινόμενη. Σε αυτό το νέο πεδίο μπορεί να μελετηθεί κι η εξάπλωση του προβλήματος. Οι περιοχές μπορεί να ερμηνευτούν ως κυψέλες νέων διαγραμμάτων Voronoi, τα οποία εφαρμόζονται πάνω σε πληθυσμό κι όχι περιοχή, τουλάχιστον αρχικά. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να ερμηνεύσουμε αποτελεσματικά και την εμμονή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, για να διατηρήσει μια συνεκτικότητα με τη Νότιο Βουλγαρία, θυσιάζοντας τη Βόρεια, για να έχει άμεση πρόσβαση στα Βαλκάνια. Τα προβλήματα που παράγονται στη Θράκη δεν είναι μόνο ανάλογα με αυτά που προέκυψαν στην Ίμβρο, στη Τένεδο και στην Κύπρο. Η αλλοίωση του πληθυσμού δεν είναι η μοναδική τεχνική που εφαρμόζεται, διότι η Θράκη έχει ένα μέγεθος και μια τοποθεσία, όπου δεν επαρκεί. Στην πραγματικότητα, οι εσωτερικές τριβές ακολουθούν και τη θεωρία περί πολέμου του Clausewitz. Η μελέτη της περιοχής με μια τοποστρατηγική προσέγγιση, θυμίζει την Αρμενία και τα προβλήματά της όσον αφορά στον πληθυσμό. Επιπλέον, η παρουσία κι ο όγκος της πρώτης στρατιάς εκ μέρους της Τουρκίας αποτελεί μια φυσιολογική ενίσχυση της πίεσης. Η αλλαγή φάσης δεν είναι τόσο αδύνατη όσο νομίζουν ή μάλλον για να το πούμε καλύτερα, όσο θέλουν να το πιστεύουν μερικοί. Η Ανατολική Θράκη χάθηκε από λανθασμένες εκτιμήσεις, λόγω της επικέντρωσης του προβλήματος πάνω στη Σμύρνη. Δεν είναι ανάγκη να περιμένουμε ανάλογα λάθη για τη Δυτική Θράκη. Εργαλεία έχουμε, θεωρίες έχουμε απλώς πρέπει να έχουμε και τη βούληση.

Διαβάστε περισσότερα...

Need for change of the mental schema of Thrace

Writes Nikos Lygeros

Translated from the Greek by Paola Vagioni

The need to change the mental schema of Thrace becomes more and more felt in greek facts due to the pressures that exist at the interstate level. In an absurd way, many continue to see our Thrace simply as a marginal territory. Its problems do not really preoccupy the power centers except those of Turkey. While the integration of Bulgaria and Romania has reinforced the European framework of Thrace. There are many possibilities in the area that remain possibilities, since they are not being materialized. On the other hand, Thrace is a historical target that steadily follows the course of Imvros, Tenedos and Cyprus. Geostrategically the whole issue is an extension of Eastern Thrace, that was sacrificed on the temple of greek strategy. Topostrategically, the field of action is clear and all that remains is the transformation into a battle field. In consequence, we wonder why there is such a big inertia of thought as far as the future of Thrace is concerned. A whole nation cannot realize that the conditions that exist, are capable of provoking a change of phase. Doesn’t anyone remember how Eastern Thrace was lost? Nobody sees why we are talking about Western Thrace? Nobody takes into consideration the population data? What are the criteria that need to be activated in order to comprehend in a wider frame that little by little Thrace is becoming a Thracian problem? The change of phase that happened in Cyprus in 1974, who had foreseen it even one year in advance? Is it necessary for a crisis to appear in order to begin to face it? There are timeless geostrategic facts that topostrategy reveals. Why not comprise them in our mental sphere in order to evolve our thought and for our decisions to become more efficient? Why wait innocently for the political status quo that examines the case of Thrace only when there are elections and never afterwards? Thrace is a treasure for Greece, but we have to open it and not just see it as an old trunk. Moreover, we are generally talking about Thrace and we do not examine the Thracians. Not that the problem is found on a local level, but there is also the human factor. This mental schema is proven by the existence of Artsakh in relation to the Armenians against the Azeries. The territory needs its people as well. Not only to live and cultivate land, but also to sacrifice themselves when there is need. If there weren’t any men who believed in the land of their ancestors in Artsakh, there would no longer be any Armenian element in the whole territory. When a company of commandos is capable of standing between the enemy and a convent of many centuries ago, the message is crystal clear. When the symbol of Artsakh is the heads of grandfather and grandmother, implying that the bodies are rooted deep inside the earth, the enemy knows what he has to face if he provokes any kind of combat. If Greece will have the same meaning for some even without Thrace, let them explain it to us, since we see things differently.

Διαβάστε περισσότερα...

Ανάγκη αλλαγής νοητικού σχήματος της Θράκης

Γράφει ο Νικόλαος Λυγερός

Η ανάγκη της αλλαγής του νοητικού σχήματος της Θράκης γίνεται όλο και πιο αισθητή σε ελληνικά δεδομένα λόγω των πιέσεων που υπάρχουν σε διακρατικό επίπεδο. Με έναν παράλογο τρόπο, πολλοί συνεχίζουν να βλέπουν τη Θράκη μας απλώς ως μία περιθωριακή περιοχή. Τα προβλήματά της δεν απασχολούν πραγματικά τα κέντρα εξουσίας παρά μόνο της Τουρκίας. Ενώ η ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας έχει ενισχύσει το ευρωπαϊκό πλαίσιο της Θράκης. Υπάρχουν πολλές δυνατότητες στην περιοχή, που παραμένουν δυνατότητες, διότι  δεν υλοποιούνται. Από την άλλη πλευρά, η Θράκη αποτελεί έναν ιστορικό στόχο, που ακολουθεί σταθερά την πορεία της Ίμβρου, της Τενέδου και της Κύπρου. Γεωστρατηγικά το όλο θέμα είναι μια επέκταση της Ανατολικής Θράκης, η οποία θυσιάστηκε στο βωμό της ελληνικής στρατηγικής. Τοποστρατηγικά, το πεδίο δράσης είναι ξεκάθαρο και απομένει μόνο και μόνο ο μετασχηματισμός του σε πεδίο μάχης. Κατά συνέπεια, αναρωτιόμαστε γιατί υπάρχει τόσο μεγάλη αδράνεια σκέψης όσον αφορά στο μέλλον της Θράκης. Ένας ολόκληρος λαός δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει ότι οι συνθήκες που υπάρχουν, είναι ικανές να προκαλέσουν μια αλλαγή φάσης. Κανείς πια δεν θυμάται πώς χάθηκε η Ανατολική Θράκη; Κανείς δεν βλέπει γιατί μιλάμε για Δυτική Θράκη; Κανείς δεν υπολογίζει τα πληθυσμιακά δεδομένα; Ποια είναι τα κριτήρια που πρέπει να ενεργοποιηθούν για να κατανοήσει κανείς σε ευρύτερο πλαίσιο ότι σιγά-σιγά η Θράκη μετατρέπεται σε θρακικό πρόβλημα; Η αλλαγή φάσης που έγινε στην Κύπρο το 1974, ποιος την είχε προβλέψει ακόμα κι ένα χρόνο πριν; Πρέπει απαραίτητα να εμφανιστεί η κρίση για ν’ αρχίσουμε να την αντιμετωπίζουμε; Υπάρχουν διαχρονικά γεωστρατηγικά δεδομένα που αναδεικνύει η τοποστρατηγική. Γιατί να μην τα συμπεριλάβουμε στη νοόσφαιρά μας για να εξελιχθεί η σκέψη μας και να γίνουν αποτελεσματικές οι αποφάσεις μας; Γιατί να περιμένουμε αθώα από το πολιτικό καθεστώς που εξετάζει την περίπτωση της Θράκης παρά μόνο όταν υπάρχουν εκλογές και ποτέ μετά; Η Θράκη είναι ένας θησαυρός για την Ελλάδα, θα πρέπει όμως να το ανοίξουμε και όχι να τον βλέπουμε μόνο και μόνο ως ένα παλιό μπαούλο. Επιπλέον, μιλάμε γενικά για τη Θράκη και δεν εξετάζουμε του Θρακιώτες. Όχι ότι το πρόβλημα βρίσκεται σε τοπικό επίπεδο, αλλά υπάρχει κι ο ανθρώπινος παράγοντας. Αυτό το νοητικό σχήμα αποδεικνύει κι η ύπαρξη του Αρτσάχ σε σχέση με τους Αρμένιους κι ενάντια των Αζέρων. Η περιοχή χρειάζεται και τους ανθρώπους της. Όχι μόνο για να ζουν και να καλλιεργούν τη γη, αλλά και για να θυσιαστούν όταν υπάρχει ανάγκη. Αν δεν υπήρχαν άνθρωποι που να πιστεύουν στη γη των προγόνων τους στο Αρτσάχ, δεν θα υπήρχε πια κανένα αρμενικό στοιχείο σε όλη την περιοχή. Όταν ένας λόχος καταδρομέων είναι ικανός να σταθεί ανάμεσα στον εχθρό κι ένα μοναστήρι πολλών αιώνων, το μήνυμα είναι ξεκάθαρο. Όταν το σύμβολο του Αρτσάχ είναι τα κεφάλια του παππού και της γιαγιάς, υπονοώντας ότι τα κορμιά είναι ριζωμένα μέσα στη γη, ο εχθρός ξέρει τι έχει να αντιμετωπίσει αν προκαλέσει οποιαδήποτε μάχη. Αν η Ελλάδα θα έχει το ίδιο νόημα για μερικούς ακόμα και δίχως τη Θράκη, ας μας το εξηγήσουν, διότι εμείς τα βλέπουμε αλλιώς τα πράγματα.

Διαβάστε περισσότερα...

Γεωστρατηγικές σχέσεις

Γράφει ο Νικόλαος Λυγερός

Η εξέταση των γεωστρατηγικών σχέσεων προσφέρει ένα πλαίσιο σκέψης πιο ανθεκτικό όσον αφορά στα εθνικά θέματα. Δεν επικεντρώνεται μόνο σε μία χώρα, αλλά στις σχέσεις της με τις άλλες και στις σχέσεις που μπορεί να έχουν μεταξύ τους. Με αυτόν τον τρόπο, η προσέγγιση του χώρου είναι πολλαπλή και εμπλουτίζει την έννοια των συνόρων που δεν είναι πλέον μονοδιάστατα και στατικά, όπως συνηθίζουμε να τα κοιτάζουμε. Αυτό το δυναμικό βλέμμα των γεωστρατηγικών σχέσεων υποστηρίζει και μια ιστορική προσέγγιση της γεωγραφίας κι ερμηνεύει φυσιολογικά τα κλειστά κι ανοιχτά σύνορα, δίχως τις γεωγραφικές δυσκολίες. Με αυτό το πλαίσιο, είμαστε ικανοί να μελετήσουμε αποτελεσματικότερα το πεδίο μας και το πεδίο δράσης των παικτών μέσω της θεωρίας παιγνίων του Nash, για να αναλύσουμε τις στρατηγικές συμπεριφορές. Επιπλέον, η θεωρία σχέσεων του Fraïssé αντέχει την ενσωμάτωση του διαχρονικού στοιχείου και δίνει άλλο νόημα στη γεωμετρία με μία πολυπλοκότερη αναπαράσταση με νέες δυνατότητες ερμηνείας και πρόβλεψης. Διότι απελευθερώνει κάθε επιτελείο από μία γραμμική ανάγνωση, η οποία επαρκεί μόνο για έναν κατάλογο πληροφοριών κι όχι για μία βάση δεδομένων. Οι γεωστρατηγικές σχέσεις αποτελούν με άλλα λόγια συντακτικές δομές ικανές να παράγουν ένα ιδιόμορφο λεξικό που περιγράφει ακόμα και τις χρονικές διακλαδώσεις που χαρακτηρίζουν τις εδαφικές επιλογές ενός έθνους. Κατά συνέπεια, δεν πρόκειται για την παραγωγή ενός δόγματος ακόμα και με νέα δεδομένα, ούτε μία απλή επικαιροποίηση, διότι οι γεωστρατηγικές σχέσεις δεν έχουν την ίδια προσέγγιση, ούτε σε οντολογικό, ούτε σε τελεολογικό επίπεδο. Δεν πρόκειται μόνο για θέσεις, αλλιώς δεν θα είχαν το απαραίτητο δυναμικό στοιχείο. Λειτουργούν ως υπερδομές με την έννοια της θεωρίας υπερομάδων του Marty και δεν έχουν μόνο μονοσήμαντα αποτελέσματα, ιδιότητα που επιτρέπει τη θέσπιση νοητικών σχημάτων που υπάρχουν στη στρατηγική κι εντάσσονται με μεγάλες δυσκολίες σ' ένα γραμμικό πλαίσιο, το οποίο είναι σύνηθες στην περίπτωση ενός δόγματος. Η χώρα δεν καθορίζεται μόνο από ενδογενείς παράγοντες, αλλά σε συνδυασμό με τους εξωγενείς μέσω της κυβερνητικής μορφής του Wiener. Τελικά, πρέπει να δοθεί μεγάλη έμφαση στον ενιαίο χαρακτήρα των γεωστρατηγικών σχέσεων, ο οποίος είναι απαραίτητος για την ύπαρξη μίας υψηλής στρατηγικής, που εκφυλίζεται όταν ο στρατός, το ναυτικό κι η αεροπορία δεν λειτουργούν σε συνδυασμό. Δίχως αυτήν την αντίληψη δεν θα είμαστε σε θέση να δώσουμε στους δικούς μας που βρίσκονται σε στρατιωτικές και διπλωματικές θέσεις ένα ξεκάθαρο πλαίσιο. Εθνικές θέσεις δίχως στρατηγική μπορούν μόνο να περιγράψουν το παρελθόν. Ενώ οι γεωστρατηγικές σχέσεις δημιουργούν την ιστορία του μέλλοντος για ένα έθνος που αντιστέκεται στο χώρο του χρόνου, όχι μόνο για να υπάρξει, αλλά και για να έχει νόημα η ύπαρξή του.

Διαβάστε περισσότερα...
Συνδρομή σε αυτήν την τροφοδοσία RSS

Στον διαδικτυακό τόπο μας χρησιμοποιούμε Cookies με σκοπό τη βελτίωση της online εμπειρίας σας. Επιλέγοντας να συνεχίσετε την περιήγησή σας σε αυτόν, αποδέχεστε αυτομάτως τη χρήση των cookies. Περισσότερα...

Πολιτική Απορρήτου - Όροι Χρήσης - Περιορισμός Ευθύνης - Επικοινωνία Σχετικά με Προσωπικά Δεδομένα
Αποδέχομαι