Τα 90 χρόνια της «Αρμενικής Αθηνών»
Σεπτέμβριος 1922: Την ώρα που οι Τσέτες «πάταγαν» στα πρώτα σπίτια της Σμύρνης, στο ποδοσφαιρικό γήπεδο της πόλης διεξαγόταν ο αγώνας «Αρμένια Χομενετμέν»-«Απόλλων Σμύρνης» που έμελε να είναι και ο τελευταίος πριν αυτή περάσει στα χέρια των Τούρκων. Παίκτες και φίλαθλοι από το γήπεδο βρέθηκαν στα καράβια της προσφυγιάς και από εκεί σε μια καινούργια πατρίδα. Φτωχοί, πεινασμένοι, χωρίς να έχουν στον ήλιο μοίρα, να κοιμούνται σε σκηνές και αργότερα σε παραπήγματα που πολύ απείχαν από το να χαρακτηριστούν σπίτια, κι όμως…
Αύγουστος 1924: Δύο χρόνια ακριβώς μετά τον όλεθρο ιδρύεται στο Δουργούτι η Ένωση Αρμενίων Αθλητών Αθηνών «Χομενετμέν». Με τις ίδιες κυανέρυθρες φανέλες, τις ποτισμένες ιδρώτα από τον ήλιο και σκονισμένες από το χώμα των χαμένων πατρίδων, οι αθλητές πατάνε όχι πια τα γήπεδα της Σμύρνης, του Αφιόν, των Αδάνων, του Ακσεΐρ και της Κιλικίας, αλλά τα αθηναϊκά και οι πρόσκοποι με τις ίδιες σημαίες, καπνισμένες από τη φωτιά που κατέκαψε τις πατρίδες τους, παρελαύνουν όχι πια στους δρόμους των μικρασιατικών πόλεων, αλλά στο Δουργούτι, στην Κοκκινιά και στο Σύνταγμα.
Ποδόσφαιρο
Ένα 10χρονο παιδί στα μέσα του '70 πηγαίνει για πρώτη φορά στη ζωή του στο γήπεδο. Η ομάδα του χάνει 3-0 και κάποιοι συνομήλικοί του της άλλης ομάδας τον ρωτάνε κοροϊδευτικά; «με ποιον είσαι;» Εκείνο τότε απαντάει περήφανα: ΑΡΜΕΝΙΚΑΡΑ! Γιατί αυτό το παιδάκι διαφοροποιήθηκε από τον κανόνα που λέει ότι τα παιδιά πάνε με τις ομάδες που νικούν; Ίσως επειδή αυτή η ομάδα είναι κάτι παραπάνω από μια απλή ομάδα; Γιατί, καλός ο μεγάλος Παναθηναϊκός, καλός και ο σκληροτράχηλος Ολυμπιακός, καλή και η τεχνίτρια ΑΕΚ, αλλά ποιο το διαφορετικό; Γιατί η αίσθηση μιας μονοτονίας, μιας επανάληψης κάθε φορά που βλέπουμε ένα πολυδιαφημισμένο αγώνα με επίχρυσες βεντέτες; Γιατί αυτή η έλλειψη αυθεντικότητας;
Διότι όλοι εμείς που μεγαλώσαμε στα γήπεδα ψάχνοντας όχι μόνο τη νίκη και τους πανηγυρισμούς, όχι μόνο τον εντυπωσιασμό και την αίσθηση «του να είμαι με τους πολλούς», αλλά το κάτι άλλο, την πνοή που μεταβάλλει ένα ομαδικό παιχνίδι σε έργο τέχνης το βρήκαμε σε κάτι τόσο απλό αλλά αυθεντικό, τόσο οικείο και προσιτό, σαν ένα όνειρο που μας καταδιώκει και θέλουμε να το ζήσουμε ξανά και ξανά. Εραστές της στρογγυλής θεάς της παροικίας μας, κι όχι μόνο, παραμερίστε, περνάει η Μεγάλη Κυρία των γηπέδων (αυτή η πραγματική Κυρία και όχι οι ψιμυθιωμένες εταίρες των πολυεθνικών). Περνάει η ΑΡΜΕΝΙΚΗ!
Η ομάδα με αριθμό μητρώου 21 στην ομοσπονδία και αν σκεφτούμε ότι οι μισές και παραπάνω από τις 21 εκείνες πρώτες ομάδες έχουν διαλυθεί και δεν υφίστανται πλέον, η Αρμενική, βρίσκεται στις δέκα αρχαιότερες ομάδες της Αθήνας. Η ομάδα που την πρώτη χρονιά της ίδρυσής της, τη σεζόν 1924-25 κερδίζοντας τον Αίαντα Αθηνών 5-0, τον Αθηναϊκό 4-2 και την Λένορμαν 1-0 έφθασε στα ημιτελικά του πρωταθλήματος χάνοντας στην παράταση 1-0 από την ΑΕΚ. Η ομάδα που σε κάθε αγώνα την ακολουθούσαν χιλιάδες φίλαθλοι. Η ομάδα των φτωχών και κατατρεγμένων προσφύγων που κόντρα σε όλες τις αντιξοότητες -οικονομικές, ρατσιστικές, συρρίκνωσης της παροικίας κ.ά.- κατάφερε εδώ και ενενήντα χρόνια κάθε Κυριακή να τιμά τα χρώματα της φανέλας της στα γήπεδα και να κερδίζει το σεβασμό όλων των φιλάθλων.
Η ομάδα που ανέκαθεν τιμούσε και τιμάει κάθε στιγμή το «ευ αγωνίζεσθε», κάτι άλλωστε που αποδεικνύεται περίτρανα από τα πάμπολλα κύπελλα ήθους που κοσμούν την τροπαιοθήκη της. Η ομάδα που μέσα από τα ερείπια της γερμανικής κατοχής κατάφερε να αναγεννηθεί και στο πρωτάθλημα της σεζόν 1945-46 σε σύνολο 18 αγώνων να πετύχει το ακατάρριπτο μέχρι σήμερα ρεκόρ -τουλάχιστον στα αθηναϊκά πρωταθλήματα- ισάριθμων νικών και να προβιβαστεί.
Η ομάδα που φόρεσε τη φανέλα της ο δις πρωταθλητής Ελλάδος με τα χρώματα του Άρη Θεσσαλονίκης και για επτά χρόνια βασικό στέλεχος της Εθνικής Ελλάδος, Τανιέλ Τανιελιάν, όπως και ένας από τους μεγαλύτερους έλληνες ποδοσφαιριστές όλων των εποχών ο Θανάσης Σαραβάκος.
Η ομάδα που πέρασε δια πυρός και σιδήρου τις δεκαετίες του '70, '80 και '90 μέσα από ανυπέρβλητες δυσκολίες, όμως ήταν πάντα εκεί κάθε Κυριακή, παίκτες, παράγοντες και φίλαθλοι. Τη δεκαετία του 2000 η ομάδα γιγαντώνεται ξανά. Κερδίζει την άνοδό της το 2003 στην Β΄ κατηγορία ύστερα από 57 χρόνια και από τότε πρωταγωνιστεί στις περισσότερες χρονιές. Μα δεν απέκτησε τίτλους και διακρίσεις, θα μας πουν κάποιοι που μετρούν τις αξίες με τα συσσωρευμένα μετάλλια και τις μπακαλίστικες προδιαγραφές. Αυτοί που τους ενδιαφέρουν τα συστήματα, τα γκολ που μετρούν εντός και εκτός έδρας, οι υπολογισμοί και τα τεφτέρια. Όμως όλοι αυτοί ποτέ δεν θα καταλάβουν ότι η Αρμενική αντιπροσωπεύει άλλες αξίες και ιδανικά. Χαμένες πατρίδες, παιδικά όνειρα, έμπνευση, αυθορμητισμό, ρομαντισμό…
Μπάσκετ-Γήπεδο
Η ομάδα μπάσκετ είναι άρρηκτα δεμένη με το γήπεδό της. Μπορεί να δημιουργήθηκε τη δεκαετία του '50 όμως η ουσιαστική της ιστορία και οι διακρίσεις της ξεκινάνε από την κατασκευή του (1963). Το ανοιχτό γήπεδο μπάσκετ «Αρακελιάν-Γκιουντενιάν» ή πιο γνωστό στους ελληνικούς κύκλους ως το γήπεδο του αρμενικού σχολείου με τις γραφικές ξύλινες μπασκέτες και τα κρεμαστά σε συρματόσχοινο φώτα, είναι ένα πολύ «θορυβώδες» γήπεδο. Ακόμη αντηχούν εκεί οι πανηγυρισμοί για τις νίκες της Αρμενικής. Αλλά αν ακούσεις πιο προσεκτικά βγαίνουν στον αέρα και ο θρήνος από τις ήττες της. Αποπνέει ακόμα τη νοσταλγία από τις δόξες του παρελθόντος, τότε που γέμιζε ασφυκτικά σε κάθε αγώνα. Τα τύμπανα των φιλάθλων της ηχούν ακόμα εδώ και μισό αιώνα. Από τα βάθη αναδύεται ακόμα η ηχώ των τελετουργικών από τα τουρνουά με τα «Χομενετμέν» των άλλων παροικιών της διασποράς και από τα θρυλικά Αθήνα-Θεσσαλονίκη. Οι εξέδρες του μιλάνε Αρμένικα, ενώ τα φαντάσματα του Παρσέχ, του Γκαρμπίς, του Μαξ και του Ζιράιρ βάζουν ακόμα καλάθια. Τα ντέρμπι με τον Άγιο Σώστη, το Θρίαμβο και τον Σμυρναϊκό παίζονται ακόμη νυχθημερόν. Πράγματι υπάρχουν γήπεδα πολύ πιο όμορφα και σύγχρονα, κλειστά, με παρκέ και καρεκλάκια, με ηλεκτρονικά ταμπλό, με μπασκέτες που ρυθμίζονται και ανεβοκατεβαίνουν και με θέρμανση, αλλά ούτε μνήμη έχουν ούτε κάτι αξιόλογο να διηγηθούν.
Μέσα σε ένα τέτοιο γήπεδο λοιπόν η Αρμενική δεν μπορούσε παρά να έχει διακρίσεις πολλές και μεγάλες. Έχει προβιβαστεί πάνω από δέκα φορές σε ανώτερη κατηγορία αρκετές μάλιστα από αυτές τις ανόδους τις έχει κατακτήσει ως πρωταθλήτρια. Τη φανέλα της έχουν φορέσει διεθνείς παίχτες της Α1 κατηγορίας όπως οι: Καβάσιλας (Π. Φάληρο), Μαζαρέας (Πανελλήνιος), Τσούλης (Απόλλων Πατρών), Μερτζιμεκιάν (Τρίτωνας), Μπεντροσιάν (Γ.Σ. Αμαρουσίου) ενώ στον πάγκο της έχει κάτσει πλειάδα γνωστών προπονητών όπως οι: Λ. Παπαϊωάννου (πρωταθλητής Ελλάδος με τη γυναικεία ομάδα της Αγ. Παρασκευής), Φώσκολος (Ολυμπιακός), Βίδας (ΠΑΟ), Γκέκος (ΑΕΚ) κ.ά. Σήμερα η ομάδα αγωνίζεται στην Γ΄ κατηγορία Ν.Α. Αττικής και διεκδικεί για ακόμα μια φορά το πρωτάθλημα.
Η ύπαρξη του γηπέδου βοήθησε στο να συγκεντρωθούν εκατοντάδες παιδιά όλα αυτά τα χρόνια, τα οποία πλαισίωσαν τα παιδο-εφηβικά τμήματα του συλλόγου και επάνδρωναν την ανδρική ομάδα κάθε χρόνο κάποια από αυτά. Κορυφαία στιγμή του τμήματος θεωρείται η πρόκριση στις έξι καλύτερες ομάδες της Αθήνας.
Η γυναικεία ομάδα δημιουργήθηκε και αυτή τη δεκαετία του '50 αλλά σύντομα διαλύθηκε για να ξαναμπεί στα γήπεδα το 1977. Οι διακρίσεις πολλές, με προβιβασμούς και πρωταθλήματα ενώ ύψιστη τιμή ήταν όταν τη φανέλα της φόρεσε έστω και για το φιλικό αγώνα με την Αρμενική Θεσσαλονίκης η μεγαλύτερη ελληνίδα μπασκετμπολίστρια όλων των εποχών, η αρμενικής καταγωγής Άννυ Κωνσταντινίδου. Δυστυχώς η έλλειψη υποδομών οδήγησε σε μαρασμό το τμήμα το οποίο διαλύθηκε το 2003.
Άλλα αθλήματα
Η Αρμενική Αθηνών διαθέτει επίσης κολυμβητικό τμήμα από το 1981, με πάνω από 100 αθλητές το οποίο κατά καιρούς έχει πετύχει σημαντικές διακρίσεις στους Πανελλήνιους αγώνες. Να σημειωθεί, ότι αθλητής της ομάδας ήταν και ο Ολυμπιονίκης στους Παραολυμπιακούς αγώνες της Ατλάντα 1996 κα ι του Σίδνεϋ 2000 Κώστας Φήκας. Επίσης, το σωματείο διαθέτει και ομάδα σκακιού η οποία επανδρώνεται από παίκτες οι οποίοι προέρχονται και από την Αρμενία, που θεωρείται παγκόσμια υπερδύναμη στο άθλημα. Η ομάδα συμμετέχει στο πρωτάθλημα της σκακιστικής ομοσπονδίας και έχει αξιόλογη παρουσία.
Προσκοπισμός
Το δεύτερο τμήμα του «Χομενετμέν» μετά το αθλητικό είναι το προσκοπικό το οποίο λειτουργεί από την πρώτη μέρα της ίδρυσης του σωματείου. Χαρακτηριστικό είναι ότι τον Αύγουστο του 1924 και ενώ το σωματείο μέτραγε μερικές μέρες από την ίδρυσή του, πραγματοποιήθηκε προσκοπική κατασκήνωση στους Ποδαράδες της Νέας Ιωνίας που τότε ήταν εξοχικό προάστιο. Αξίζει να αναφέρουμε ότι πήγαν εκεί με τα πόδια παρελαύνοντας μέσα από τους δρόμους της Αθήνας με τις στολές και τις σημαίες, αποσπώντας τα θαυμαστικά σχόλια των κατοίκων από τις γειτονιές που περνούσαν. Χιλιάδες Αρμενόπαιδα έχουν περάσει από τις τάξεις των προσκόπων των Λυκόπουλων και των Οδηγών, παίρνοντας όχι μόνο την προσκοπική εκπαίδευση αλλά και ότι χρειαζόταν για να διατηρήσουν την εθνική τους ταυτότητα. Οι αρμένιοι πρόσκοποι της Αθήνας ανήκαν στο 23ο Σύστημα της τοπικής εφορίας Ακροπόλεως και υπάγονταν στο Σώμα Ελλήνων Προσκόπων. Συμμετείχαν μάλιστα στο μεγάλο τζάμπορι που πραγματοποιήθηκε το 1963 στο Μαραθώνα, μαζί με τους αρμένιους προσκόπους της Νίκαιας, παρελαύνοντας με την τρίχρωμη αρμενική σημαία. Στις αρχές της δεκαετίας του '80 αποχώρησαν από το Σ.Ε.Π. και συστάθηκε το Σώμα Αρμενίων Προσκόπων το οποίο από το 1991 υπάγεται στο ΧΑΣΚ που εδρεύει στην Αρμενία και εποπτεύει όλο το αρμενικό προσκοπικό κίνημα. Η δραστηριότητά τους συνεχίζεται απρόσκοπτα μέχρι σήμερα έχοντας εξαιρετική παρουσία στην παροικία. Σήμερα, 90 χρόνια μετά την πρώτη παρουσία αθλητών που οι φανέλες τους στο μέρος της καρδιάς είχαν το έμβλημα του «Χομενετμέν» και από την πρώτη έπαρση της σημαίας, στην κατασκήνωση των Ποδαράδων, μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι έχει δικαιώσει την παρουσία του στην ιστορία της παροικίας μας, έχοντας προσφέρει σ' αυτήν τα πάντα, συνεχίζοντας να προσφέρει σ' αυτήν και είναι βέβαιο ότι όταν θα γιορτάσει την εκατονταετηρίδα του θα έχει προσφέρει σ' αυτήν ακόμα περισσότερα. Με υπερηφάνεια λοιπόν μπορούμε να αναφωνήσουμε ΧΑΡΑΤΣ ΧΟΜΕΝΕΤΜΕΝ, κλέβοντας την πρώτη λέξη από τον ύμνο του .
Οβαννές Γαζαριάν
Πηγή: armenika.gr