Μιχράν Πιργκίτς Γκιουλτεκίν

Συνέντευξη με τον ιδρυτή και πρόεδρο του “Συλλόγου Πίστης και Αλληλεγγύης των Αρμενίων του Ντερσίμ” Μιχράν Πιργκίτς Γκιουλτεκίν από το Κέντρο Μελετών Δυτικής Αρμενίας.

Η ιδέα για την ίδρυση του συλλόγου γεννήθηκε πριν ένα χρόνο περίπου, όταν ο Σελλαχατίν Γκιουλτεκίν γεννημένος στο Τούντζελι, με απόφαση δικαστηρίου άλλαξε όνομα και θρησκεία. Όταν δίπλα στο όνομά του έγραψε Μιχράν Πιργκίτς και στη θρησκεία χριστιανός, δεν νοιάστηκε για τις αντιδράσεις του Τύπου και των συγγενών του.

Η δήλωση του Γκιουλτεκίν: “Δεν επιθυμώ πλέον οι Αρμένιοι του Ντερσίμ να έχουν κουρδικά και τουρκικά ονόματα. Πρέπει να μπορούμε να ζούμε χωρίς να κρυβόμαστε”, έφερε θετικό αποτέλεσμα. Μετά από προσπάθειες μηνών μαζί με επτά φίλους του, που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στο Ντερσίμ, ίδρυσαν το “Σύλλογο Πίστης και Αλληλεγγύης Αρμενίων του Ντερσίμ”.

Το δεύτερο βήμα του Γκιουλτεκίν -που παλιότερα ήταν δημοσιογράφος- ήταν να βαφτιστεί μαζί με το γιο του, το θείο και τον ανιψιό του.

Ο Γκιουλτεκίν ανέφερε πως όταν πήρε στα χέρια του το επίσημο έγγραφο ενθουσιάστηκε, και για δύο ώρες δεν ήταν σε θέση να το διαβάσει. Δήλωσε μάλιστα: “Μετά από 50 χρόνια που ζούσα με την πίστη άλλων, νιώθω την ανακούφιση να διεκδικώ τον εαυτό μου. Κάθε ποτάμι πρέπει να ρέει προς την κοίτη του. Οι Αρμένιοι του Ντερσίμ έχουν μια ανησυχία λόγω της ιδεολογικής δομής της περιοχής”.

Πρέπει να μπορούμε να ζούμε χωρίς να κρυβόμαστε

Κύριε Μιχράν, παρακολουθούμε τη δράση της Ένωσής σας με μεγάλο ενδιαφέρον. Έχετε ξεκινήσει μια πολύ ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία. Πώς γεννήθηκε η ιδέα ίδρυσης του συλλόγου;

Έχουμε μεγαλώσει με τη συνείδηση της ταυτότητάς μας, η οποία ήταν γνωστή από την οικογένειά μας. Επανειλημμένα σκεπτόμασταν να επιστρέψουμε σ’ αυτή την ταυτότητα. Οι πολιτικές πεποιθήσεις τις οποίες είχα στη ζωή μου, έπαιξαν καταλυτικό ρόλο για να ξεκινήσω αυτή τη δραστηριότητα.

Η δολοφονία του Χράντ Ντινκ, η οποία συγκλόνισε όλο τον κόσμο και την Τουρκία, μας έπεισε ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε και να κρύβουμε την αρμενική μας καταγωγή, αλλά να την προστατεύουμε. Ο αγώνας για τη διατήρηση της εθνικής ταυτότητας που ξεκίνησε μετά τη δολοφονία του Χράντ Ντινκ, μας υποχρέωσε να αγωνιζόμαστε και να είμαστε ενωμένοι. Όταν ξεκίνησαν οι συζητήσεις για να οργανωθούν, εκτός των Αρμενίων της Κωνσταντινούπολης, και οι Αρμένιοι της Ανατολίας, άρχισε να ωριμάζει η ιδέα της δημιουργίας του συλλόγου.

Πόσα μέλη έχει ο σύλλογός σας και ποιοι μπορούν να εγγραφούν σ’ αυτόν;

Ο σύλλογος έχει 80 μέλη και εγγράφονται μόνο οι Αρμένιοι και οι Ντονμέ (εξισλαμισμένοι Αρμένιοι). Εδώ θέλω να τονίσω, ότι οι Αρμένιοι που επιστρέφουν στις ρίζες τους δεν έχουν συναντήσει κανένα γραφειοκρατικό πρόβλημα.

Υπάρχουν μέλη που διαμένουν στο Ντερσίμ; Ποιος είναι ο στόχος του συλλόγου;

Έχουμε τους επικεφαλής και τα μέλη του συλλόγου που δραστηριοποιούνται στο Ντερσίμ. Ο στόχος μας, στην ουσία, είναι να μπορέσει ο σύλλογος να ενώσει τους Αρμένιους που διαμένουν ή έχουν εξοριστεί στο Ντερσίμ και δεν γνωρίζουν την ταυτότητά τους ή τουλάχιστον να εξασφαλίσουμε τη συνειδητοποίηση αυτής της ταυτότητας. Επίσης, προσπαθούμε να διατηρήσουμε τον βρισκόμενο υπό εξαφάνιση αρμενικό πολιτισμό του Ντερσίμ.

Κατά την επίσκεψή σας στο Ντερσίμ ποιες δραστηριότητες αναπτύξατε ως οργάνωση και πώς υποδέχθηκαν τις ιδέες σας;

Με σκοπό να κάνουμε γνωστή τη δραστηριότητα του συλλόγου μας επισκεφθήκαμε στο Ντερσίμ τις περιοχές και τα χωριά Μαζκέρτ, Οβατζέκ (Πουλούρ) και Χοζάτ που ανήκουν στους Αρμενίους. Είδαμε εκεί και φωτογραφήσαμε περιοχές που ανήκουν ιστορικά στον αρμενικό πολιτισμό. Οι συζητήσεις μας με τους επικεφαλής των περιοχών μας γέμισαν αισιοδοξία για το μέλλον. Λάβαμε προσκλήσεις συμμετοχής σε εορτασμούς και κατά τις συναντήσεις μας με τους κατοίκους της περιοχής παρατηρήσαμε, ότι αυτοί οι άνθρωποι μπορούσαν να εκφραστούν ελεύθερα στη γλώσσα μας. Στις εκκλησίες που επισκεφθήκαμε, παρόλο που ήταν κατεστραμμένες, οι κάτοικοι πραγματοποιούσαν λειτουργίες. Είδαμε τα μέρη όπου στην Οθωμανική περίοδο είχαν δολοφονηθεί Αρμένιοι, ακούσαμε τις ιστορίες τους από τους κατοίκους των γύρω περιοχών.

Υπάρχουν πολλοί κρυπτοΑρμένιοι στο Ντερσίμ;

Στην Οθωμανική περίοδο, μετά τη διάδοση της ιδεολογίας της Επιτροπής «Ένωση και Πρόοδος», οι Αρμένιοι του Ντερσίμ συνέχισαν να ζουν στο Ντερσίμ προτιμώντας τον Αλεβιτισμό, όμως οι Αρμένιοι στις κοινότητες των Κούρδων (AΊiret) προσπάθησαν να επαναπροσδιοριστούν. Αντικειμενικά είναι αρκετά δύσκολο να πούμε κάποιον συγκεκριμένο αριθμό.

Έχετε γεννηθεί στο Ντερσίμ από οικογένεια κρυπτο-Αρμενίων. Κατά πόσο διατηρήσατε τις αρμενικές παραδόσεις και πώς ανακαλύψατε, τελικά, την ταυτότητά σας;

Μετά το 1915, η οικογένειά μου εξισλαμίστηκε και αποδέχτηκε το δόγμα των Αλεβιτών, το οποίο είδε ως μοναδική επιλογή. Αρχικά, το 1915 και ύστερα μετά την ίδρυση της δημοκρατίας η καταστροφή των αρμενικών σχολείων και εκκλησιών δεν τους επέτρεψε να ζουν σύμφωνα με τη δική τους συνείδηση. Ως συνέπεια αφομοίωσης, αυτή τη στιγμή δυστυχώς δεν έχουμε διατηρήσει τις παραδόσεις.

Στην οικογένειά μου μεγαλώσαμε με τη συνείδηση της ταυτότητάς μας. Απλά, συνέβη η επανα-ανακάλυψή της. Σε μια γεωγραφική περιοχή όπου οι λαοί έχουν ζήσει ο ένας πλάι στον άλλον, σε έναν αγώνα εναντίον ενός μεγαλοϊδεατισμού, αρχικά ζούσαμε με την αρμενική ταυτότητα ως αντίδραση κατά του μεγαλοϊδεατισμού, και ύστερα ως επιστροφή στη δική μας.

Η συμπαράσταση της γυναίκας μου, καθώς και των φίλων μου διευκόλυνε την επιστροφή στις ρίζες μου.

Στην Κωνσταντινούπολη οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν επιθυμούν να συμμετάσχουν σε ενώσεις και ιδρύματα;

Οι Αρμένιοι της Κωνσταντινούπολης, ακόμη και εάν ο σύλλογος και το βακούφι έχουν ενεργό ρόλο, δεν υποδέχονται θερμά τους πολυάριθμους συλλόγους των Αρμενίων της Ανατολίας και πρώτα απ’ όλα τη δική μας. Υπάρχουν θέματα που προέκυψαν λόγω των προσμείξεων των γλωσσών και των θρησκειών.

Το ενδιαφέρον που εκδηλώνει η Αρμενία, δεν εκδηλώνεται από τους Αρμένιους της Κωνσταντινούπολης. Παρόλα τα προβλήματα συρρίκνωσης, η οργανωμένη αρμενική κοινότητα δεν παίρνει το ρίσκο της επέκτασης. Η κατάσταση των ανθρώπων που διαμένουν στην Κωνσταντινούπολη είναι πιο δύσκολη και δεν έχει καταγραφεί ούτε μία περίπτωση. Για τους Αρμένιους της Τουρκίας αποτελεί σοβαρό πρόβλημα το γεγονός, ότι εκτός του Αρμενικού Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης δεν υπάρχει άλλος πολιτικός φορέας.

Η σχετική ελευθερία η οποία παρατηρείται στη σημερινή Τουρκία κατά πόσο συνέβαλε στην επιστροφή τους στις ρίζες τους;

Στην Τουρκία η «διαφορετική» αντιμετώπιση των μη μουσουλμάνων κατά μεγάλο ποσοστό συνεχίζεται. Οι κρατικοί φορείς συνεχίζουν να έχουν απέναντι στους Αρμένιους αρνητική και ξενοφοβική στάση. Παρόλο που οι Ντονμέ Αρμένιοι επιστρέφουν στην ταυτότητά τους, δεν έχουν τη δυνατότητα να σπουδάσουν σε αρμενικά σχολεία.

Οι δολοφονίες του ιερέα Σαντόρο, τριών ατόμων στον εκδοτικό οίκο «Ζιρβέ» στη Μαλάτια και του Χράντ Ντινκ, έχουν πραγματοποιηθεί επί των ημερών του κόμματος «Δικαιοσύνη και Πρόοδος».

Το κράτος εμποδίζει την επιστροφή των Αρμενίων στην εθνική τους συνείδηση.

Μετάφραση:Λιλίτ Βαρτανιάν

Πηγή: armenika.gr