Menu

The Cut: Όταν το σινεμά προσπαθεί να αγγίξει τη φρίκη της πραγματικότητας

Οι εκτελέσεις και οι απελάσεις Αρμενίων στο επίκεντρο της ταινίας του Φατίχ Ακίν . Οι εκτελέσεις και οι απελάσεις Αρμενίων στο επίκεντρο της ταινίας του Φατίχ Ακίν .

Θεσσαλονίκη

Πώς μεταφέρεις στην μεγάλη οθόνη μια ανοιχτή πληγή; Το ερώτημα έχει τεθεί από θεωρητικούς του κινηματογράφου και το παράδειγμα που δίνεται κάθε φορά είναι το Ολοκαύτωμα. Το σινεμά αναζητά τρόπους να «αγγίξει» την ασύλληπτη φρίκη και να τη μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη. Πώς, όμως, μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο;
Σε μία σκηνή του The Cut του Φατίχ Ακίν –ταινία που προβλήθηκε στο 55ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης- ο πρωταγωνιστής μπαίνει σε μία αυλή. Στον τοίχο προβάλλονται εικόνες από το The Kid του Τσάρλι Τσάπλιν. Γύρω πρόσφυγες, απελπισμένοι για λίγη χαρά, απορροφούν τις εικόνες και ταυτίζουν τον δικό τους πόνο με τον σπαρακτικό πόνο του Τσάπλιν όταν του παίρνουν το παιδί. Είναι η πιο δυνατή σκηνή της ταινίας, μία σκηνή που αποφασίζει να μιλήσει για το τραύμα με έναν τρόπο συμβολικό. Ο ήρωας ταυτίζει το δικό του τραύμα με εκείνο του γνωστού «αλητάκου» και προσπαθεί μέσα από αυτό να το προσεγγίσει και να το κατανοήσει.

Ο σκηνοθέτης απαντά με έναν συμβολισμό στο ερώτημα «Πώς προσεγγίζεις τη φρίκη». Ο ήρωας της ταινίας μένει μουγγός, φαινομενικά από ένα σωματικής φύσεως τραύμα, αλλά στην πραγματικότητα επειδή δεν ξέρει τι να πει γι’ αυτό που έζησε. Η σιωπή είναι γι’ αυτόν -που έχει αντικρίσει την απόλυτη δυστυχία- η μόνη λογική επιλογή.

Στην υπόλοιπη ταινία, ο σκηνοθέτης παρουσιάζει αναλυτικά τις συμφορές των Αρμενίων: τις εκτελέσεις, το καραβάνι του θανάτου, τον διωγμό από τα σπίτια και την πατρίδα τους. Αν και η προσέγγισή του Φατίχ Ακίν είναι μάλλον «ευρείας κατανάλωσης», υπάρχουν στιγμές που προσεγγίζει με ρεαλισμό τα γεγονότα –για παράδειγμα στη σκηνή της εκτέλεσης των ανδρών.

Η γενοκτονία των Αρμενίων δεν είναι απλά ένα ακόμα τραύμα. Πρόκειται για μία πληγή ανοιχτή, καθώς δεν έχει αναγνωριστεί από την Τουρκία. Μάλιστα, ο Φατίχ Ακίν δέχθηκε απειλές και δεν κατάφερε να βρει τούρκους πρωταγωνιστές για την ταινία του.

Το 2015 συμπληρώνονται 100 χρόνια από τα τραγικά γεγονότα. Και οι Αρμένιοι ελπίζουν ότι το θέμα θα συζητηθεί. Σε αυτή την προσπάθεια «επιστρατεύουν» και τη βοήθεια του κινηματογράφου.

Η ταινία του Φατίχ Ακίν είναι η πρώτη από μία σειρά ταινιών που θα ασχοληθούν το επόμενο διάστημα με τη γενοκτονία.

Στο The Patient λέγεται ότι θα πρωταγωνιστούν οι Αλέν Ντελόν, Ντάστιν Χόφμαν και Άντριεν Μπρόντι. Η ταινία θα εστιάζει ακριβώς στο ζήτημα του τραύματος. Ήρωάς της θα είναι ο Κομιτάς, ένας αρμένιος ιερέας και μουσικός και η νοσηλεία του σε ψυχιατρική κλινική το 1919.

Μέσα ενημέρωσης της Αρμενίας αναφέρονται και σε μία ακόμα κινηματογραφική παραγωγή: στο The Genex του Αρτάκ Σεβάντα, το οποίο θα ασχολείται με μία συνωμοσία σχετικά με την γενοκτονία των Αρμενίων.

Για την οδύνη των Αρμενίων επιχείρησε να μιλήσει και ο Ατόμ Εγκογιάν στην ταινία του Ararat –βασισμένη στις εκτελέσεις.

Δεν είναι, όμως, μόνο το θέμα της γενοκτονίας των Αρμενίων που προσπαθεί να βρει τρόπο να μεταφέρει μία οδυνηρή εμπειρία στη μεγάλη οθόνη. Πρόσφατες κινηματογραφικές παραγωγές και ντοκιμαντέρ κάνουν το ίδιο και για άλλα γεγονότα. Για παράδειγμα, στα δύο ντοκιμαντέρ του για την σφαγή του 1955 στην Ινδονησία από το στρατιωτικό, ο Τζόσουα Οπενχάιμερ επιστρατεύει δύο παράδοξους τρόπους να μιλήσει για το τραύμα: στην πρώτη βάζει τους θήτες να αναπαραστήσουν τους αποτροπιασμούς σε μορφή θεάτρου και στη δεύτερη δίνει λόγο στα θύματα εξετάζοντας την όρασή τους.

Όσο το σινεμά συνεχίζει να αναρωτιέται για το πώς μπορεί να συγκεκριμενοποιήσει τη φρίκη, τόσο οι κινηματογραφιστές θα βρίσκουν νέους τρόπους να κλείνουν παλιά τραύματα στην οθόνη.

 

Αγγελική Στελλάκη

 

 

Πηγή: in.gr

Προσθήκη σχολίου

Βεβαιωθείτε ότι εισάγετε τις (*) απαιτούμενες πληροφορίες, όπου ενδείκνυται. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.

επιστροφή στην κορυφή

Στον διαδικτυακό τόπο μας χρησιμοποιούμε Cookies με σκοπό τη βελτίωση της online εμπειρίας σας. Επιλέγοντας να συνεχίσετε την περιήγησή σας σε αυτόν, αποδέχεστε αυτομάτως τη χρήση των cookies. Περισσότερα...

Πολιτική Απορρήτου - Όροι Χρήσης - Περιορισμός Ευθύνης - Επικοινωνία Σχετικά με Προσωπικά Δεδομένα
Αποδέχομαι