Πέθανε η Αρμένια Ραμέλα Καρμάν – Είχε επιζήσει της Γενοκτονίας

Πλήρης ημερών, εμπειριών αλλά και πολύ πόνου έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 102 ετών η Αρμένια Ραμέλα Καρμάν, η τελευταία επιζήσασα της Γενοκτονίας των Αρμενίων στο Μίσιγκαν των ΗΠΑ. Η Ραμέλα ή Ρόουζμαρι όπως την φώναζαν συγγενείς και φίλοι στο Όκλαντ όπου ζούσε εδώ και δεκαετίες, είχε γεννηθεί στις 7 Απριλίου 1914 από τον Μιχράν και την Μακρούι Νουσανιάν, στο Γιοζγκάτ (Υοσγάτη) της κεντρικής Ανατολίας στην Τουρκία.

Αν και λόγω ηλικίας δεν είχε μνήμες από τη Γενοκτονία των προγόνων της το 1915, θυμόταν λεπτομερώς όλα όσα της είχαν πει συγγενείς της για τον πατέρα της, έναν από τους ανθρώπους στο χωριό τους που είχαν αναγκαστεί να ακολουθήσουν τις πορείες θανάτου.

«Επέστρεψε», διηγούνταν, εξηγώντας όμως ότι κυκλοφορούσε μεταμφιεσμένος, άλλαξε το όνομά του, κρύφτηκε και έκανε ό,τι ήταν απαραίτητο για να μείνει ζωντανός. Αργότερα επανενώθηκε με την οικογένειά του αλλά πέθανε σύντομα από ηπατική νόσο. Το 1919 ακολούθησε στο θάνατο, από χολέρα, και ο τρίχρονος αδερφός της.

Στιγμιότυπο από τα γενέθλιά της (φωτ.: Anne Runkle)

Η δυναμική Αρμένια θυμόταν ότι μετά την «ολοκλήρωση» της Γενοκτονίας το 1918, αναφέρει σε άρθρο της η εφημερίδα The Oakland Press, συχνά άλλαζε η συμπεριφορά της Τουρκίας προς τους Αρμένιους.

«Τη μία μέρα ήταν καλά, την άλλη άσχημα». Πολλές οικογένειες μετέφεραν όλα τα υπάρχοντά τους μαζί, σε περίπτωση που τους ανάγκαζαν να φύγουν ξανά από τα σπίτια τους!

Με τη μητέρα και την γιαγιά της έφυγαν από το χωριό τους και μετακόμισαν στην Κωνσταντινούπολη. Η μητέρα της εργαζόταν σε ένα εργοστάσιο και η γιαγιά της ως μαγείρισσα. Στα 16 της, τόσο η γιαγιά όσο και η μητέρα της είχαν αρρωστήσει πολύ και δεν μπορούσαν να εργαστούν, οπότε ανέλαβε εκείνη την φροντίδα τους. Στην αρχή δούλευε σε εργοστάσια και αργότερα αγόρασε μια ραπτομηχανή και έφτιαχνε πουκάμισα ανδρών.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες πήγε το 1960 και λίγους μήνες αργότερα παντρεύτηκε τον Μάσα Καρμάν. Αγγλικά έμαθε μόνη της. Επισκέφτηκε τη Γαλλία και την Τουρκία με συγγενείς το 1995, μετά το θάνατο του άνδρα της και ξαναπήγε στην Τουρκία το 2001.

Μέχρι την τελευταία στιγμή ήταν ανεξάρτητη, ενώ και όταν προς το τέλος πήγε να μείνει σε οίκο ευγηρίας προσπαθούσε να βοηθάει τους άλλους όσο μπορούσε. Έτσι είχε μάθει, λένε όσοι την γνώρισαν...

Πηγή: pontos-news.gr