Menu

Γαλλία: Ανώτατο δικαστήριο κρίνει αντισυνταγματικό το ν/σ για τη γενοκτονία Αρμενίων

Αντισυνταγματικό έκρινε ανώτατο δικαστήριο της Γαλλίας το νομοσχέδιο που ποινικοποιεί την άρνηση της γενοκτονίας των Αρμενίων στην Τουρκία, το οποίο υποστηρίζει ο γάλλος πρόεδρος, Νικολά Σαρκοζί.

Το ν/σ, το οποίο εγκρίθηκε από τη Βουλή και τη Γερουσία, κρίθηκε αντισυνταγματικό καθώς εκτιμήθηκε ότι παραβιάζει το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου.

Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, η Τουρκία, μέσω της πρεσβείας της στο Παρίσι, φέρεται ικανοποιημένη από την απόφαση, καθώς το νομοσχέδιο είχε αμαυρώσει τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.
Πηγή: skai.gr
Διαβάστε περισσότερα...

Κεφτεδάκια του Καρς (Αρμένικα)

(υλικά για 6 άτομα)
1/2 κιλό αρνίσιο κιμά
1/2 κιλό μοσχαρίσιο κιμά
2 φέτες μπαγιάτικο ψωμί
1 πράσινη πιπεριά
2 κρεμμύδια
λίγο μαϊντανό
1 κ.σ. κύμινο ή κολίανδρο
μαύρο πιπέρι
αλάτι

Για τον πουρέ σκόρδου
6-7 σκελίδες σκόρδου (βρασμένο)
50 γρ βούτυρο φρέσκο
Αλάτι

Για τη σάλτσα μαϊντανού
2 κ.σ. μαϊντανό ψιλοκομμένο
1 κ.σ. ελαιόλαδο
1 κ.σ. ξύδι

Πολτοποιούμε τα κρεμμύδια, μετά το ίδιο την πιπεριά με το ψωμί (στεγνό). Ψιλοκόβουμε το μαϊντανό.
ναμειγνύουμε όλα αυτά με τους κιμάδες και προσθέτουμε αλάτι και μπαχαρικά.
Πλάθουμε σε αρκετά μεγάλα κεφτεδάκια και τηγανίζουμε.

Πουρέ σκόρδου
Βράζουμε τα σκόρδα και τα καθαρίζουμε. Πολτοποιούμε μαζί με 1 κ.σ. βούτυρο. Αλάτι και πιπέρι βάζουμε από άνω στο σερβίρισμα.

Ζεματάμε το μαϊντανό σε βραστό νερό. Στο μούλτι και αυτός με λάδι και αλάτι.

Στη μέση ενός πιάτου βάζουμε τον πουρέ σκόρδου, γύρω γύρω τη σάλτσα μαϊντανού και από πάνω της τα κεφτεδάκια.



Πηγή: armenika.gr
Διαβάστε περισσότερα...

Χοροβάτζ

Δεν υπάρχει αρμένικο γλέντι χωρίς χοροβατζ

Υλικά

1 κιλό χοιρινό κρέας

κρεμμύδι

αλάτι πιπέρι


Από το βράδυ κόβουμε το κρέας σε μικρά κομμάτια,προσθέτουμε το ψιλοκομμένο κρεμμύδι, το αλάτι και το πιπέρι και το βάζουμε στη συντήρηση. Την επόμενη μέρα αφαιρούμε τα κρεμμύδια τα οποία τα πετάμε και ψήνουμε το κρέας

 

Συνήθως τα συνδυάζουμε με ψητές ντομάτες, πιπεριές και μελιτζάνες.

 

Πηγή: armenika.gr

 

Διαβάστε περισσότερα...

Սայաթ Նովաի ծննդեան 300-ամեակին նուիրուած երեկոյ

Համազգայինի Յունաստանի Շրջանային Վարչութիւնս, սիրով կը հրաւիրէ ձեզի իր կազմակերպած ու Սայաթ Նովաի ծննդեան 300-ամեակին նուիրուած երեկոյին, որ տեղի պիտի ունենայ Շաբաթ 17 Մարտ 2012-ի երեկոյեան ժամը 8-ին, Գոգինիոյ «Զաւարեան» կեդրոնի «Սարաճեան» սրահին ներս:
Ձեր ներկայութեամբ, բացառիկ ուրախութիւն պիտի պատքառէք մեր բոլորին:
Διαβάστε περισσότερα...

ΜANTENATAΡAN - Ο νέος Ναός των Χειρογράφων

Έ­να α­πα­στρά­πτον κτή­ριο με υ­περ­σύγ­χρο­νο τε­χνο­λο­γι­κό ε­ξο­πλι­σμό. Τα πά­ντα λει­τουρ­γούν με γνώ­μο­να την κα­λύ­τε­ρη δια­φύ­λα­ξη και α­ξιο­λό­γη­ση των α­νε­κτί­μη­των χει­ρο­γρά­φων αυ­τού του Ι­δρύ­μα­τος το ο­ποί­ο ση­μα­το­δο­τεί μια συμ­βο­λι­κή και πνευ­μα­τι­κή έν­νοια για ο­λό­κλη­ρο τα αρ­με­νι­κό Έ­θνος.

Το ε­πι­στη­μο­νι­κό Ιν­στι­τού­το έ­ρευ­νας των πα­λαιών χει­ρο­γρά­φων «Μεσ­ρόπ Μα­στότ­ς», ευ­ρύ­τε­ρα γνω­στό με το ό­νο­μα «Μα­ντε­να­τα­ράν», ε­πε­κτά­θη­κε με έ­να νέ­ο ευ­ρύ­χω­ρο και φω­τει­νό οι­κο­δό­μη­μα. Αυ­τός ο νέ­ος χώ­ρος στε­γά­ζει μια με­γα­λο­πρε­πή αί­θου­σα με­λέ­της, μια τέ­λεια ε­ξο­πλι­σμέ­νη αί­θου­σα συ­νε­δρί­ων χω­ρη­τι­κό­τη­τος 220 α­τό­μων, υ­περ­σύγ­χρο­να ερ­γα­στή­ρια, αί­θου­σες δια­φυ­λά­ξε­ως και συ­ντη­ρή­σε­ως των χει­ρο­γρά­φων σε ά­ρι­στες και στα­θε­ρές συν­θή­κες. Άλ­λω­στε, ε­κτός α­πό τις πέ­τρες και έ­να με­γά­λο μέ­ρος των υ­λι­κών κα­τα­σκευ­ής του κτη­ρί­ου, ό­λοι οι ε­ξο­πλι­σμοί προ­έρ­χο­νται α­πό το ε­ξω­τε­ρι­κό: Ια­πω­νί­α, Γερ­μα­νί­α, Γαλ­λί­α, Ι­τα­λί­α.

 

Ρε­κόρ... Προ­θε­σμιών

Χρειά­στη­καν 2 ½ χρό­νια ερ­γα­σιών ώστε έ­να τριώ­ρο­φο α­κί­νη­το 11.358 τ.μ. και ύ­ψους 30,50 μέ­τρων, τρεις φο­ρές με­γα­λύ­τε­ρο του ι­στο­ρι­κού κτηρί­ου, να λει­τουρ­γή­σει.

Η ο­μά­δα ερ­γα­σί­ας για την κα­τα­σκευ­ή, πλή­ρως συ­νει­δη­το­ποι­η­μέ­νη και υ­πε­ρή­φα­νη για την α­νά­λη­ψη της ερ­γα­σί­ας την ο­ποί­αν της ε­μπι­στεύ­θη­καν, ερ­γά­σθη­κε α­διά­κο­πα α­να­κα­λώ­ντας τις έν­νοιες της αλ­λη­λεγ­γύ­ης και του εν­θου­σια­σμού του πα­ρελ­θό­ντος, έν­νοιες ξε­χα­σμέ­νες υ­πό το βά­ρος των γε­γο­νό­των των τε­λευ­ταί­ων δε­κα­ε­τιών.

Με­τά την έ­γκρι­ση εκ μέ­ρους του τό­τε πρω­θυ­πουρ­γού Σερ­ζ Σαρ­κι­σιάν το Σε­πτέμ­βριο του 2008, οι ερ­γα­σί­ες άρ­χι­σαν στις 14 Μα­ΐ­ου 2009 υ­πό τη διεύ­θυν­ση του αρ­χι­τέ­κτο­να Αρ­τούρ Με­στσιάν στον ο­ποί­ο ο­φεί­λο­νται κά­ποια ω­ραί­α έρ­γα στην Αρ­με­νί­α ό­πως π.χ. το κτήριο υ­πο­δο­χής της κυ­βερ­νή­σε­ως ή το πα­λαιό α­ε­ρο­δρό­μιο «Ζβαρ­τνότ­ς» αλ­λά ε­πί­σης και... δε­κά­δες τρα­γού­δια κα­θώς εί­ναι ταυ­τό­χρο­να συγ­γρα­φέ­ας, συν­θέ­της και ερ­μη­νευ­τής. Ω­στό­σο, ε­άν η κα­τα­σκευ­ή αυ­τού του οι­κο­δο­μή­μα­τος ο­λο­κλη­ρώ­θη­κε σε προ­θε­σμί­ες ρε­κόρ, η α­σφά­λειά του δεν πα­ρα­με­λή­θη­κε σε βαθ­μό ώ­στε το κτή­ριο να εί­ναι σε θέ­ση να α­ντέ­ξει σε πε­ρί­πτω­ση σει­σμού ε­ντά­σε­ως 9 βαθ­μών της κλί­μα­κας Ρί­χτερ.

 

Προ­στα­σί­α των

γραμ­μά­των - των ε­πι­στη­μών

και των κα­λών τε­χνών

Με την πα­γκό­σμια οι­κο­νο­μι­κή κρί­ση και τους πό­ρους του αρ­με­νι­κού κρά­τους, η κα­τα­σκευ­ή και ο ε­ξο­πλι­σμός αυ­τής της ε­πε­κτά­σε­ως του Μα­ντε­να­τα­ράν, δεν θα ή­ταν δυ­να­τή χω­ρίς τους δω­ρη­τές.

Η με­γα­λύ­τε­ρη συ­νει­σφο­ρά ύ­ψους πλέ­ον των 10 ε­κα­τομ­μυ­ρί­ων δο­λα­ρί­ων προ­έρ­χε­ται α­πό έ­ναν ρώ­σο ε­πι­χει­ρη­μα­τί­α αρ­με­νι­κής κα­τα­γω­γής, τον Σερ­γκέ­ι Χα­μπαρ­τσου­μιάν.

Το νέ­ο Μα­ντε­να­τα­ράν βο­ή­θη­σε στην ε­πα­να­σύν­δε­ση με την πα­ρά­δο­ση και την προ­στα­σί­α των γραμ­μά­των, των ε­πι­στη­μών και των κα­λών τε­χνών του αρ­με­νι­κού πο­λι­τι­σμού. Ο νέ­ος χώ­ρος ή­ταν α­πα­ραί­τη­τος διό­τι οι δρα­στη­ριό­τη­τες του Μα­ντε­να­τα­ράν πολ­λα­πλα­σιά­στη­καν.

Κα­τά τη διάρ­κεια των τε­λευ­ταί­ων τεσ­σά­ρων ε­τών δη­μιουρ­γή­θη­καν πο­λυά­ριθ­μοι χώ­ροι, ο α­ριθ­μός των υ­παλ­λή­λων δι­πλα­σιά­στη­κε και σή­με­ρα υ­περ­βαί­νει τα δια­κό­σια ά­το­μα. Αυ­τή η αύ­ξη­ση ο­φεί­λε­ται πρω­τί­στως στις νέ­ες τε­χνο­λο­γί­ες οι ο­ποί­ες βο­ή­θη­σαν στην α­ριθ­μη­τι­κή α­νά­πτυ­ξη δρα­στη­ριο­τή­των αλ­λά και των αλ­λη­λο­ε­πι­δρά­σε­ων του Ιν­στι­τού­του.

Πρό­σφα­τα, τέ­θη­κε σε λει­τουρ­γί­α έ­να μη­χά­νη­μα το ο­ποί­ο ε­πι­τρέ­πει τη με­γέ­θυν­ση μιας μι­κρο­γρα­φί­ας έ­ως και... 300 φο­ρές.

Η ι­στο­σε­λί­δα του Μα­ντε­να­τα­ράν στο δια­δί­κτυο ε­μπλου­τί­ζε­ται συ­νε­χώς ό­χι μό­νο με νέ­α έγ­γρα­φα, τα ο­ποί­α έ­ως σή­με­ρα α­νέρ­χο­νται σε πε­ρισ­σό­τε­ρα α­πό 2000, αλ­λά πα­ρέ­χει νέ­α κί­νη­τρα για έ­ρευ­να.

Τέ­λος, ό­λος ο κύ­ριος κα­τά­λο­γος πρέ­πει να εί­ναι προ­σι­τός σε κά­θε χρή­στη ώ­στε κά­θε ε­ρευ­νη­τής να μπο­ρεί να βρί­σκει και να χει­ρί­ζε­ται μέ­σω του δια­δι­κτύ­ου τα α­να­γκαί­α έγ­γρα­φα. Ό­λα αυ­τά α­παι­τούν προ­σω­πι­κό αλ­λά και τους ει­δι­κούς χώ­ρους.

Άλ­λη ση­μα­ντι­κή δρα­στη­ριό­τη­τα η ο­ποί­α υ­λο­ποι­ή­θη­κε με την κα­τα­σκευ­ή αυ­τού του κτη­ρί­ου εί­ναι η α­πο­κα­τά­στα­ση των χει­ρο­γρά­φων. Έ­νας ο­λό­κλη­ρος ό­ρο­φος έ­χει δια­τε­θεί για την τέ­χνη αυ­τή, οι αρ­μέ­νιοι εκ­πρό­σω­ποι της ο­ποί­ας εί­ναι με­τα­ξύ των κα­λυ­τέ­ρων του κό­σμου. Για το λό­γο αυ­τό πο­λυά­ριθ­μα χει­ρό­γρα­φα έ­χουν με­τα­φερ­θεί στο Ε­ρε­βάν προς α­πο­κα­τά­στα­ση.

Ω­στό­σο, η τα­χύ­τη­τα με την ο­ποί­α γί­νε­ται σή­με­ρα η α­πο­κα­τά­στα­ση α­πέ­χει α­πό το να ι­κα­νο­ποι­ή­σει τις εγ­χώ­ριες και ε­ξω­τε­ρι­κές α­νά­γκες, ε­άν λά­βου­με υπ’ ό­ψη μας ό­τι σε ό­λα αυ­τά τα χρό­νια έ­χουν α­πο­κα­τα­στα­θεί πε­ρί­που 3.000 χει­ρό­γρα­φα, ε­νώ 17.000 πα­ρα­μέ­νουν α­κό­μη προς α­πο­κα­τά­στα­ση.

Η δη­μιουρ­γί­α ε­νός διε­θνούς κέ­ντρου α­πο­κα­τα­στά­σε­ως χει­ρο­γρά­φων α­πο­τε­λεί μέ­ρος των σχε­δί­ων του άμε­σου μέλ­λο­ντος.

 

Έ­νας Διευ­θυ­ντής- Διοι­κη­τής

Η δια­μόρ­φω­ση τμή­μα­τος με­τα­φραστών εί­ναι μί­α άλ­λη διεύ­θυν­ση την ο­ποί­α έ­χει α­να­λά­βει ο Χρά­τσια Ταμ­ρα­ζιάν. Κα­τά την ά­πο­ψή του, χω­ρίς μί­α κα­λά α­να­πτυγ­μέ­νη και ε­ξε­λισ­σό­με­νη σχο­λή με­τα­φρα­στών, η αρ­με­νι­κή πο­λι­τι­στι­κή κλη­ρο­νο­μιά θα πα­ρα­μεί­νει α­πρό­σι­τη στους άλ­λους λα­ούς.

«Το Μα­ντε­να­τα­ράν, βρί­σκε­ται ε­κτός των ε­ξω­τε­ρι­κών ε­ξε­λί­ξε­ων, ε­δώ ο χρό­νος α­πο­κτά δια­φο­ρε­τι­κή α­ξί­α και άλ­λη διά­στα­ση ό­που ο δε­σμός με­τα­ξύ των γε­νε­ών εί­ναι α­πτός, δη­λώ­νει ο Χρά­τσια Ταμ­ρα­ζιάν.

Έ­να χει­ρό­γρα­φο εί­ναι έ­νας ζων ορ­γα­νι­σμός, ε­πι­κοι­νω­νεί με ε­σέ­να. Ε­δώ, τα πρό­σω­πα και τα χει­ρό­γρα­φα συ­νυ­πάρ­χουν και η ε­πι­κοι­νω­νί­α με­τα­ξύ των γε­νε­ών γί­νε­ται πραγ­μα­τι­κό­τη­τα».

Αυ­τός ο έ­ξο­χος ε­ρευ­νη­τής εί­ναι ο συγ­γρα­φέ­ας δύ­ο τό­μων με τί­τλο: «Οι Κλα­σι­κοί Αρ­μέ­νιοι Συγ­γρα­φείς», έ­να γι­γά­ντιο έρ­γο 55 τό­μων το ο­ποί­ο έ­χει α­να­λά­βει το Μα­ντε­να­τα­ράν και του ο­ποί­ου οι 15 τό­μοι έ­χουν ή­δη δη­μο­σιευ­θεί.

Με­τα­φρα­στής ο ί­διος πολ­λών λο­γο­τε­χνι­κών έρ­γων διευ­θύ­νει και διοι­κεί αυ­τό το σε­βα­στό μορ­φω­τι­κό και εκ­παι­δευ­τι­κό ί­δρυ­μα α­πό το 2007. Ό­λα αυ­τά τα σχέ­δια τα ο­ποί­α α­παρ­τί­ζουν σή­με­ρα τις διευ­ρυ­μέ­νες δρα­στη­ριό­τη­τες του Μα­ντε­να­τα­ράν θα ή­ταν εν τού­τοις α­δύ­να­τον να πραγ­μα­το­ποι­η­θούν ε­άν βα­σί­ζο­νταν μό­νον στον προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό ο ο­ποί­ος πα­ρα­χω­ρεί­ται α­πό το κρά­τος.

Προ­κει­μέ­νου να βρει άλ­λα μέ­σα χρη­μα­το­δό­τη­σης, η διεύ­θυν­ση του Μα­ντε­να­τα­ράν, α­να­διορ­γά­νω­σε εξ ο­λο­κλή­ρου ο­ρι­σμέ­νες δρα­στη­ριό­τη­τες. Έ­τσι λοι­πόν τυ­πώ­θη­καν πο­λύ κα­λά βι­βλί­α, λευ­κώ­μα­τα, τα­χυ­δρο­μι­κά δελ­τά­ρια α­να­δι­πλού­με­να και α­πλά και ε­πε­τεύ­χθη ο τρι­πλα­σια­σμός των βα­σι­κών ε­σό­δων ε­κτός αυ­τών του κρα­τι­κού προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού.

Ε­δώ και 4 χρό­νια, αυ­τά τα χρή­μα­τα βο­ή­θη­σαν στην α­πο­κα­τά­στα­ση 1.500 χει­ρο­γρά­φων κα­θώς και δε­κά­δων χι­λιά­δων άλ­λων εγ­γρά­φων και αρ­χεί­ων. Τε­λευ­ταί­α ε­μπλου­τί­στη­καν με μια συλ­λο­γή των ποι­η­μά­των του Γε­γι­σέ Τσα­ρέ­ντς η ο­ποί­α πε­ρι­λαμ­βά­νει πλέ­ον των ε­κα­τό έρ­γων, τις ε­πι­στο­λές του Τα­νιέλ Βα­ρου­ζάν κα­θώς και τα αρ­χεί­α της αρ­με­νι­κής ε­πι­σκο­πής των Α­δά­νων α­πό το 1905 έ­ως τις... 23 Α­πρι­λί­ου 1915, α­πό­δει­ξη ό­τι έ­νας πο­λι­τι­σμός αφανίστηκε ε­κεί­νη τη στιγ­μή.

Οι νέ­ες τε­χνο­λο­γί­ες πραγ­μα­το­ποι­ή­σε­ως και α­ξιο­ποι­ή­σε­ως των ε­παγ­γελ­μα­τι­κών δυ­να­το­τή­των κα­θι­στούν σή­με­ρα το Μα­ντε­να­τα­ράν το κέ­ντρο το ο­ποί­ο α­ντι­προ­σω­πεύ­ει έ­να εί­δος νη­σί­δος στο πρό­βλη­μα της α­να­νε­ώ­σε­ως των γε­νε­ών το ο­ποί­ο σε ό­λους τους το­μείς της έ­ρευ­νας δεί­χνει να ο­πι­σθο­χω­ρεί.

Πραγ­μα­τι­κά, οι νέ­οι α­πο­τε­λούν τη με­γα­λύ­τε­ρη με­ρί­δα. Οι ε­ρευ­νη­τές αυ­τοί ερ­γά­ζο­νται ι­διαί­τε­ρα στη δη­μιουρ­γί­α ε­νός πα­γκό­σμιου κα­τα­λό­γου χει­ρο­γρά­φων 30 τό­μων με αρ­με­νι­κές με­σαιω­νι­κές μι­κρο­γρα­φί­ες και πλή­θος άλ­λων σπου­δαί­ων σχε­δί­ων. Το νέ­ο κτή­ριο του Μα­ντε­να­τα­ράν συ­νι­στά εξ’ ί­σου έ­να νέ­ο ξε­κί­νη­μα για τη με­λέ­τη των αρ­με­νι­κών γε­νι­κώς, η ο­ποί­α βρί­σκε­ται σε αρ­κε­τά δύ­σκο­λη κα­τά­στα­ση σε ό­λο τον κό­σμο.

Για τον λό­γο αυ­τό ε­πι­κρα­τεί έ­νας ά­δη­λος εν­θου­σια­σμός στην προ­ο­πτι­κή να πραγ­μα­το­ποι­η­θεί ε­κεί το προ­σε­χές συ­νέ­δριο με­λέ­της των αρ­με­νι­κών.

 

Η α­να­νέ­ω­ση συ­νε­χί­ζε­ται

Ό­μως οι ερ­γα­σί­ες συ­νε­χί­ζο­νται στο Μα­ντε­να­τα­ράν, με την ο­λι­κή ε­πι­σκευ­ή του πα­λαιού κτηρί­ου και την α­πο­κα­τά­στα­ση του πε­ρι­βάλ­λο­ντος χώ­ρου.

Εν τέ­λει, δεν θα εί­ναι μό­νο μί­α αί­θου­σα εκ­θέ­σε­ως, αλ­λά εν­νέ­α, ό­που τα ε­πι­στη­μο­νι­κά ερ­γα­στή­ρια και με­ρι­κά γρα­φεί­α θα ε­γκα­τα­στα­θούν στο πα­λαιό κτήριο.

Το συ­γκρό­τη­μα θα πε­ρι­βάλ­λε­ται α­πό έ­να πε­ζο­δρό­μιο ό­πως και α­πό την πλευ­ρά της λε­ω­φό­ρου Μα­στότ­ς η ο­ποί­α ο­δη­γεί προς το Μα­ντε­να­τα­ράν, κα­θι­στώ­ντας το έ­ναν πραγ­μα­τι­κό πνευ­μα­τι­κό και του­ρι­στι­κό πό­λο. Σή­με­ρα το Μα­ντε­να­τα­ράν δέ­χε­ται 60.000 έ­ως 70.000 ε­πι­σκέ­πτες κατ’ έ­τος και οι α­ριθ­μοί τεί­νουν να αυ­ξη­θούν με την ο­λο­κλή­ρω­ση των έρ­γων.

Η α­να­καί­νι­ση προ­βλέ­πε­ται να ο­λο­κλη­ρω­θεί το Μά­ιο 2012 ό­ταν το Ε­ρε­βάν θα εί­ναι η πα­γκό­σμια πρω­τεύ­ου­σα του βι­βλί­ου.

Με αυ­τή την ευ­και­ρί­α ό­λη η πό­λη θα με­τα­τρα­πεί σε μί­α με­γά­λη αί­θου­σα εκ­θέ­σε­ως.

 

Με­ρι­κές Ι­στορικές Α­να­φο­ρές

Μί­α Χι­λιε­τής (και πλέ­ον) Πα­ρά­δο­ση

Α­πό την έ­ναρ­ξη του 5ου μ.Χ. αιώ­να, την ε­πο­χή κα­τά την ο­ποί­αν ο Μεσ­ρόπ Μα­στότ­ς δη­μιούρ­γη­σε το αρ­με­νι­κό αλ­φά­βη­το, στην πρω­τεύ­ου­σα του Βα­σι­λεί­ου της Αρ­με­νί­ας Βα­γαρ­σα­πάτ, υ­πήρ­χε μί­α βι­βλιο­θή­κη χει­ρο­γρά­φων (αρ­με­νι­στί: Μα­ντε­να­τα­ράν), κο­ντά στο Κα­θο­λι­κά­το του Ε­τσμια­τζίν. Άρ­χι­σαν λοι­πόν να δια­φυ­λάσ­σουν ε­κεί, πα­ράλ­λη­λα με τα χει­ρο­γρά­φα δια­φό­ρων γλωσ­σών, τα νέ­α χει­ρό­γρα­φα τα ο­ποί­α συ­νε­τάσ­σο­ντο στην αρ­με­νι­κή.

 

Έ­νας Τό­πος για τον Πο­λι­τι­σμό και τις Ε­πι­στή­μες

Κα­τά τη διάρ­κεια των αιώ­νων το Μα­ντε­να­τα­ράν του Ε­τσμια­τζίν και οι βι­βλιο­θή­κες των πο­λυά­ριθ­μων με­σαιω­νι­κών μο­να­στη­ριών και πα­νε­πι­στη­μί­ων της Αρ­με­νί­ας, με­τε­τρά­πη­σαν σε εν­δια­φέ­ρο­ντα κέ­ντρα των ε­πι­στη­μών και του πο­λι­τι­σμού ό­που δη­μιουρ­γή­θη­καν και δια­τη­ρή­θη­καν έρ­γα ι­στο­ρι­κών, φι­λο­σό­φων, μα­θη­μα­τι­κών, νο­μι­κών, ποι­η­τών και εκ­προ­σώ­πων άλ­λων ει­δι­κο­τή­των των τε­χνών και των ε­πι­στη­μών.

 

Η α­να­γέν­νη­ση τον 19ο αιώ­να

Ο 19ος αιώ­νας εί­ναι η ε­πο­χή της α­να­γεν­νή­σε­ως του Μα­ντε­να­τα­ράν του Ε­τσμια­τζίν. Την ε­πο­χή της προ­σεγ­γί­σε­ως της α­να­το­λι­κής Αρ­με­νί­ας στη Ρω­σί­α το 1828, κα­τεί­χε ή­δη 1.809 χει­ρό­γρα­φα. Στις πα­ρα­μο­νές του Α΄ Πα­γκο­σμί­ου Πο­λέ­μου ο α­ριθ­μός τους α­νέρ­χε­ται σε 4.660.

Αυ­τός ο α­ριθ­μός θα μπο­ρού­σε να εί­ναι με­γα­λύ­τε­ρος, αλ­λά κα­τά τη διάρ­κεια της γε­νο­κτο­νί­ας των Αρ­με­νί­ων κα­τε­στρά­φη­σαν και ε­ξα­φα­νί­στη­καν εξ’ ί­σου ό­χι μό­νο αν­θρώ­πι­νες ζω­ές, αλ­λά και δε­κά­δες χι­λιά­δες χει­ρό­γρα­φα.

Η ε­γκα­τά­στα­ση στην πρω­τεύ­ου­σα Ε­ρε­βάν

Στις 5 Φε­βρουα­ρί­ου 1921, υ­πό το κα­θε­στώς των σο­βιε­τι­κών, το Ιν­στι­τού­το του Πο­λι­τι­σμού και της Ι­στο­ρί­ας έ­γι­νε ο χώ­ρος ό­που με­τα­φέρ­θη­καν τα χει­ρό­γρα­φα τα ο­ποί­α εί­χαν συ­γκε­ντρω­θεί και δια­φυ­λα­χθεί στο Μα­ντε­να­τα­ράν του Ε­τσμια­τζίν.

Το 1939, ο­λό­κλη­ρη η συλ­λο­γή, με­τα­φέρ­θη­κε στο Ε­ρε­βάν ό­που το­πο­θε­τή­θη­κε στην ο­λο­καί­νουρ­για Δη­μό­σια Βι­βλιο­θή­κη του Κρά­τους.

 

Η Κα­τα­σκευ­ή

Διαρ­κού­ντος του Β΄ Πα­γκο­σμί­ου Πο­λέ­μου και πα­ρά τα α­να­ρίθ­μη­τα προ­βλή­μα­τα τα ο­ποί­α α­ντι­με­τώ­πι­ζε η Αρ­με­νί­α, οι αρ­χές α­πο­φά­σι­σαν να κα­τα­σκευα­σθεί έ­να ει­δι­κό κτή­ριο, στον πιο γρα­φι­κό λό­φο του Ε­ρε­βάν, προ­κει­μέ­νου να δη­μιουρ­γη­θούν οι κα­λύ­τε­ρες συν­θή­κες για τη δια­φύ­λα­ξη και τη με­λέ­τη των χει­ρο­γρά­φων.

Ό­μως έ­πρε­πε να πε­ρι­μέ­νουν μέ­χρι το 1959 ώ­σπου η συλ­λο­γή των χει­ρο­γρά­φων τα­κτο­ποι­η­θεί στο κτή­ριο το ο­ποί­ο κα­τα­σκευά­σθη­κε με σχέ­δια του αρ­χι­τέ­κτο­να Μαρ­κ Κρι­κο­ριάν υ­πό τον τί­τλο: «Ιν­στι­τού­το Ε­πι­στη­μο­νι­κής Έ­ρευ­νας Αρ­χαί­ων Χει­ρο­γρά­φων» στον ο­ποί­ον προ­στέ­θη­κε το 1962 το ό­νο­μα: Μεσ­ρόπ Μα­στότ­ς.

 

Κά­ποιοι... Α­ριθ­μοί

Το Μα­ντε­να­τα­ράν δια­θέ­τει πε­ρισ­σό­τε­ρα α­πό 18.000 χει­ρό­γρα­φα α­πό τα ο­ποί­α πε­ρί­που τα 15.000 εί­ναι αρ­με­νι­κά και 3.000 σε ξέ­νες γλώσ­σες ό­πως: περ­σι­κά, α­ρα­βι­κά, ε­βρα­ϊ­κά, συ­ρια­κά και άλ­λες. Τα αρ­χεί­α πε­ριέ­χουν πε­ρισ­σό­τε­ρα α­πό 400.000 έγ­γρα­φα δια­φο­ρε­τι­κών ει­δών.

 

Οι διά­ση­μοι Διευ­θυ­ντές

Η ι­στο­ρί­α του Μα­ντε­να­τα­ράν εί­ναι α­να­πό­σπα­στη των προ­σω­πι­κο­τή­των οι ο­ποί­ες το δι­η­ύ­θη­ναν. Ο α­κα­δη­μα­ϊ­κός Λε­βόν Χα­τσι­κιάν, έ­χο­ντας ή­δη την ε­μπει­ρί­α της διευ­θύν­σε­ως του Ιν­στι­τού­του Πο­λι­τι­σμού και Ι­στο­ρί­ας, ο­ρί­ζε­ται ως ο πρώ­τος διευ­θυ­ντής και χά­ρη στις α­πα­ρά­μιλ­λες ι­κα­νό­τη­τές του, την ποιό­τη­τά του και τα χα­ρί­σμα­τά του κα­τόρ­θω­σε να κά­νει αυ­τόν το χώ­ρο της συλ­λο­γής των χει­ρο­γρά­φων μο­να­δι­κό πό­λο έ­ρευ­νας και συ­νε­χί­ζει να υ­φί­στα­ται ως τέ­τοιος έ­ως σή­με­ρα.

Το 1962, τον δια­δέ­χθη­κε ο α­κα­δη­μα­ϊ­κός Σεν Α­ρεβ­τσα­ντιάν και πα­ρέ­μει­νε έ­ως το 2007.

Α­πό το 2007 ο Χρά­τσια Ταμ­ρα­ζιάν -δι­δά­κτωρ φι­λο­λο­γί­ας- εί­ναι αυ­τός ο ο­ποί­ος διευ­θύ­νει το Ιν­στι­τού­το Χει­ρο­γρά­φων.

Νουνιά Γεραμιάν

 

 

Πηγή: armenika.gr

 

Διαβάστε περισσότερα...

Αρμενοκαθολική Εκκλησία της Ελλάδος

Αν υπάρχει κάποιος, στον οποίο η παροικία της Ελλάδας χρωστάει την επιβίωσή της - ειδικά στα πρώτα δύσκολα χρόνια, όπως αυτά της Κατοχής - αυτή σίγουρα είναι και η Αρμενική Καθολική εκκλησία της Ελλάδας. Η ιστορία της ξεκινάει με την έλευση των προσφύγων της Μικρασιατικής καταστροφής στην Ελλάδα, το 1922.

Ανάμεσα στους περίπου 80.000 Αρμενίους πρόσφυγες βρίσκονταν και μερικές χιλιάδες Αρμενοκαθολικοί, οι οποίοι ήταν χαμένοι ανάμεσα στους Ορθόδοξους αδερφούς τους, καθώς δεν υπήρχε καμία κίνηση για την οργάνωσή τους.

Ευ­τυ­χής συ­γκυ­ρί­α ή­ταν ο ερ­χο­μός στην Ελ­λά­δα του κυ­νη­γη­μέ­νου α­πό τους Τούρ­κους, Κα­που­τσί­νου μο­ναχού Γκιου­ρέγ Ζο­χρα­μπιάν, μιας εμ­βλη­μα­τι­κής φυ­σιο­γνω­μί­ας. Ο Ζο­χρα­μπιάν γεν­νή­θη­κε το 1881 στο Γκα­ρίν και σε η­λι­κί­α δώ­δε­κα χρο­νών μπή­κε στο μο­να­στή­ρι των Κα­που­τσί­νων μο­να­χών της Τρα­πε­ζού­ντας. Πα­ρα­κο­λού­θη­σε μα­θή­μα­τα θε­ολο­γί­ας και φι­λο­σο­φί­ας, ε­νώ το 1910 τον έ­στει­λαν στην Κων­στα­ντι­νού­πο­λη. Ε­κεί, πα­ρέ­δι­δε μα­θή­μα­τα γαλ­λι­κών, ι­τα­λι­κών και φι­λο­σο­φί­ας σε διά­φο­ρα κα­θο­λι­κά σχο­λεί­α.

Το 1919 ε­πέ­στρε­ψε στην Τρα­πε­ζού­ντα ό­που ιε­ρούρ­γη­σε μέ­χρι το 1923, χρονιά κα­τά την ο­ποί­α συ­νε­λή­φθη α­πό τις τουρ­κι­κές αρ­χές, ως φί­λα προ­σκεί­με­νος στους πο­ντί­ους ε­πα­να­στά­τες. Ο­δη­γή­θη­κε σι­δε­ρο­δέ­σμιος στην Κων­στα­ντινού­πο­λη και κα­τα­δι­κά­στη­κε σε θά­να­το. Γλί­τω­σε ω­στό­σο τον α­παγ­χο­νι­σμό, έ­πειτα α­πό με­σο­λά­βη­ση ε­νός συ­ντο­πί­τη του, Τούρ­κου μπέ­η, ο ο­ποί­ος κα­τεί­χε με­γάλο α­ξί­ω­μα στην τουρ­κι­κή κυ­βέρ­νη­ση. Ύ­στε­ρα α­πό με­ρι­κές μέ­ρες, φυ­γα­δεύ­τη­κε στην Ελ­λά­δα.

Λί­γο και­ρό με­τά, τον Ο­κτώ­βριο του 1923 με γράμ­μα ο Καρ­δι­νά­λιος Ναζ­λιάν τον κάλε­σε να κά­νει μια πε­ριο­δεί­α α­νά τη χώ­ρα, ό­που υ­πήρ­χαν Αρ­μέ­νιοι πρό­σφυ­γες, με σκο­πό να δια­πι­στώ­σει τις κά­θε εί­δους δυ­σκο­λί­ες και προ­βλή­μα­τα που α­ντι­με­τω­πί­ζουν, να συ­ντά­ξει μια έκ­θε­ση, ώ­στε να δουν με ποιον τρό­πο θα μπο­ρέσουν να βο­η­θή­σουν. Ο Αρ­χιε­πί­σκο­πος Γκιου­ρέγ ε­κτέ­λε­σε την ο­δη­γί­α που έ­λα­βε και γυρ­νώ­ντας ό­λη την Ελ­λά­δα δια­πί­στω­σε ι­δί­οις όμ­μα­σι την τρα­γι­κή κα­τάστα­ση που ε­πι­κρα­τού­σε. Βλέ­πο­ντας ό­τι η ό­ποια βο­ή­θεια α­πό το ε­ξω­τε­ρι­κό θα κα­θυ­στε­ρή­σει και συ­νει­δη­το­ποιώ­ντας πως οι α­νά­γκες ή­ταν με­γά­λες, τό­σο σε υλι­κό ε­πί­πε­δο (τρό­φι­μα, στέ­γα­ση, κα­θη­με­ρι­νή δια­βί­ω­ση) ό­σο και σε η­θι­κό- θρησκευ­τι­κό (πρό­βλη­μα δια­τή­ρη­σης της θρη­σκευ­τι­κής και ε­θνι­κής ταυ­τό­τη­τας των προ­σφύ­γων), α­νε­πί­ση­μα α­νέ­λα­βε ο ί­διος πρω­το­βου­λί­ες για την ορ­γά­νω­ση κα­θο­λι­κής κοι­νό­τη­τας σε κά­θε πό­λη, κα­θώς και για την πα­ρο­χή βο­ή­θειας στους Αρ­μέ­νιους πρό­σφυ­γες.


Κέρ­κυ­ρα

Το Μά­ιο του 1923, ο Γκιου­ρέγ ε­πι­σκέ­-πτε­ται την Κέρ­κυ­ρα ό­που συ­να­ντά δύ­ο μο­να­χούς α­πό το τάγ­μα των Μι­χι­τα­ριστών της Βιέν­νης. Ιε­ρείς με με­γά­λη πνευμα­τι­κή κα­τάρ­τι­ση και διά­θε­ση για προ­σφο­ρά, με την πα­ρό­τρυν­ση του ξε­κι­νούν τη δη­μιουρ­γί­α του σχο­λεί­ου «Α­ρα­ρα­τιάν». Ε­κεί­νη την ε­πο­χή, η πα­ρου­σί­α του ποι­η­τή και δια­νο­ού­με­νου Κε­βόρ­κ Γκα­ρ­βα­ρέ­ντς στο νη­σί βο­η­θά­ει τα μέ­γιστα και έ­τσι το κα­λο­καί­ρι του 1923 ξε­κι­νούν τα μα­θή­μα­τα.

Το σχο­λεί­ο στε­γά­ζε­ται σε κτί­ριο που έ­χει πα­ρα­χω­ρη­θεί α­πό τον Κα­θο­λι­κό ε­πί­σκο­πο της Κέρ­κυ­ρας. Το σχο­λεί­ο θα κλεί­σει το Δε­κέμ­βριο του 1924, κα­θώς οι ε­κεί πρό­σφυ­γες θα με­ταφερ­θούν στη Ση­τεί­α της Κρή­της. Η σχο­λή θα με­τα­φερ­θεί στην Κοκ­κι­νιά, ό­που με τους ί­διους δα­σκά­λους και την ί­δια ο­νο­μα­σί­α θα συ­νε­χί­σει το έρ­γο της.

Θεσ­σα­λο­νί­κη

Στην πρω­τεύ­ου­σα της Μα­κε­δο­νί­ας α-­πό το 1922 έ­χουν ε­γκα­τα­στα­θεί 7000 Αρ­μένιοι, με­τα­ξύ των ο­ποί­ων και 300 κα­θο­λι­κοί. Ο Αρ­χιε­πί­σκο­πος Γκιου­ρέγ με τη βοή­θεια του έ­ξαρ­χου Μ. Μου­ρα­ντιάν, αν­θρώ­που με με­γά­λη αί­σθη­ση του κα­θή­κο­ντος, αρ­χί­ζει α­μέ­σως τις ερ­γα­σί­ες για την ορ­γά­νω­ση της κοι­νό­τη­τας. Ζη­τά­ει τη βο­ή­θεια των Λα­ζα­ρι­στών μο­να­χών, οι ο­ποί­οι του ε­ξα­σφα­λί­ζουν έ­να οί­κη­μα μέ­σα στο ο­ποί­ο θα στε­γα­σθεί η εκ­κλη­σί­α, τα γρα­φεί­α και η οι­κεί­α του ιε­ρέ­α. Δυ­στυ­χώς, η προ­χω­ρη­μέ­νη η­λι­κί­α και η κλο­νι­σμέ­νη υ­γεί­α του έ­ξαρ­χου Μου­ραντιάν δεν του ε­πι­τρέ­πει να ε­πε­κτεί­νει τις δρα­στη­ριό­τη­τες και την προ­σφορά πέ­ρα α­πό τα θρη­σκευ­τι­κά του κα­θή­κο­ντα. Παρ’ ό­λες τις προ­σπά­θειες που έ­γι­ναν να στα­λεί κι άλ­λος ιε­ρέ­ας προς βο­ήθειά του, οι ερ­γα­σί­ες που πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν δεν ή­ταν α­ντά­ξιες του με­γέ­θους και της ση­μα­σί­ας που εί­χε η πα­ροι­κί­α της Θεσ­σα­λο­νί­κης.

 

Δε­δέ­α­γατ­ς (Α­λε­ξαν­δρού­πο­λη)

Στο Δε­δέ­α­γατ­ς υ­πήρ­χε πα­λιά αρ­με­νι­κή πα­ροι­κί­α που α­ριθ­μού­σε πε­ρί τα 250 ά­το­μα. Το 1923 ο α­ριθ­μός αυ­ξή­θη­κε και έ­φτα­σε τους 1.500, α­νά­με­σά στους ο­ποί­ους και 150 κα­θο­λι­κοί. Ιε­ρέ­ας στην πό­λη α­νέ­λα­βε ο έ­ξαρ­χος Χοβ­σέπ Χαν­τσιάν, οι ά­οκνες προ­σπά­θειες του ο­ποί­ου για βελ­τί­ω­ση του ε­πι­πέ­δου ζω­ής των προ­σφύ­γων α­πέ­δω­σαν καρ­πούς. Με­γά­λη του ε­πι­τυ­χί­α ή­ταν το ό­τι κα­τά­φε­ρε ό­λα τα παι­διά των Αρ­με­νο­κα­θο­λι­κών να φοι­τή­σουν, τα μεν α­γό­ρια στο Ι­τα­λι­κό σχο­λεί­ο της πό­λης, οι δε κο­πέ­λες στη μο­νή των Φρα­γκι­σκα­νών κα­λο­γριών. Πρό­κει­ται για πο­λύ ση­μα­ντι­κή πρω­το­βου­λί­α, αν α­να­λο­γι­στεί κα­νείς ό­τι η πλειο­ψη­φί­α των προ­σφυ­γο­παί­δων δεν πή­γαι­ναν κα­θό­λου σχο­λεί­ο.

Η πο­λύ κα­λή δου­λειά του Χα­ντσιάν δια­κό­πη­κε α­πό­το­μα στα τέ­λη του 1924, ό­ταν ήρθε δια­τα­γή α­πό την ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση, σύμ­φω­να με την ο­ποί­α ό­λοι οι Αρ­μένιοι πρό­σφυ­γες έ­πρε­πε να α­πο­μα­κρυν­θούν α­πό το Δε­δέ­α­γατ­ς, λό­γω της γειτ­νί­ασης με την Τουρ­κί­α. Μό­λις με­ρι­κές δε­κά­δες κα­τά­φε­ραν να ε­ξαι­ρε­θούν του μέτρου, ό­μως η πα­ροι­κί­α εί­χε ή­δη δια­λυ­θεί.

 

Κα­βά­λα

Την πε­ρί­ο­δο της Μι­κρα­σια­τι­κής κα-­τα­στρο­φής η Κα­βά­λα -με­τά τη Θεσ­σαλο­νί­κη- θε­ω­ρεί­το το με­γα­λύ­τε­ρο α­στι­κό κέ­ντρο της Β. Ελ­λά­δας, λό­γω των κα­πνο­βιο­μη­χα­νιών και των ερ­γα­τών που α­πα­σχο­λού­σαν αυ­τές. Ε­κεί έ­φτα­σαν μα­ζί με τους 2000 Αρ­με­νί­ους και 200 κα­θο­λι­κοί. Τα πρώ­τα χρό­νια ως ποι­με­νάρ­χης τους επι­σκέ­πτο­νταν σπο­ρα­δι­κά ο έ­ξαρ­χος Μου­ρα­ντιάν α­πό τη Θεσ­σα­λο­νί­κη, ό­μως ό­πως προ­α­να­φέ­ρα­με, ού­τε η η­λι­κί­α ού­τε η υ­γεί­α του ε­πέ­τρε­παν να δρά­σει ό­πως θα ή­θε­λε και θα έ­πρε­πε.

Έ­τσι το 1925, ο Αρ­χιε­πί­σκο­πος Γκιου­ρέγ έ­στει­λε ε­κεί τον Χα­ντσιάν, ο ο­ποί­ος από το 1924 εί­χε μεί­νει χω­ρίς ε­νο­ρί­α, έ­πει­τα α­πό τη διά­λυ­ση του Δε­δέ­α­γατ­ς. Πρώ­το μέ­λη­μά του ι­δί­ου ή­ταν η δη­μιουρ­γί­α να­ού, στό­χος που έ­να χρό­νο αρ­γό­τε­ρα επε­τεύ­χθη. Το 1926, με τη βο­ή­θεια των Λα­ζα­ρι­στών μο­να­χών, οι ο­ποί­οι πα­ρα­χώ­ρη­σαν στον Χα­ντσιάν μια αί­θου­σα, δη­μιουρ­γή­θη­κε ο να­ός, ο ο­ποί­ος -ση­μειω­τέ­ον- έ­γινε το κέ­ντρο της Αρ­με­νο­κα­θο­λι­κής κοι­νό­τη­τας της Κα­βά­λας. Πα­ράλ­λη­λα, ι­δρύθη­κε σύλ­λο­γος κυ­ριών του να­ού τα μέ­λη του ο­ποί­ου φρό­ντι­ζαν κά­θε α­νά­γκη του, ό­πως ε­πί­σης και φι­λό­πτω­χο τα­μεί­ο προ­κει­μέ­νου να συ­ντρέ­ξει ό­ποιον χρεια­ζό­ταν βο­ή­θεια. Ο Χα­ντσιάν στέλ­νει τα παι­διά να φοι­τή­σουν στη σχο­λή των Λα­ζα­ρι­στών, στην ο­ποί­α δι­δά­σκει και ο ί­διος γαλ­λι­κά και αρ­με­νι­κά. Η δραστη­ριό­τη­τα της κοι­νό­τη­τας θα συ­νε­χι­στεί μέ­χρι το 1942 ο­πό­τε και θα δια­κο­πεί εν μέ­σω της βουλ­γα­ρι­κής κα­το­χής, χω­ρίς πο­τέ να κα­τα­φέ­ρει να ορ­θο­πο­δή­σει ξα­νά.

 

Βό­λος

Μια μι­κρή πα­ροι­κί­α Αρ­με­νί­ων η ο­ποί­α α­ριθ­μεί 400 ά­το­μα, δη­μιουρ­γεί­ται το 1922 στο Βό­λο. Ο Αρ­χιε­πί­σκο­πος Γκιου­ρέγ ε­πι­σκέ­πτε­ται για λί­γο την πό­λη, πραγ­μα­το­ποιώ­ντας βα­φτί­σεις και γά­μους. Ό­ταν α­πο­χω­ρεί υ­πό­σχε­ται στους 50 πε­ρί­που κα­θο­λι­κούς ό­τι θα τους α­πο­στα­λεί ιε­ρέ­ας. Ε­πει­δή βλέ­πει ό­τι δεν θα κα­τα­φέ­ρει να τη­ρή­σει την υ­πό­σχε­σή του, ζη­τά­ει α­πό τον έ­ξαρ­χο Μου­ρα­ντιάν να ε­πι­σκέ­πτε­ται ό­πο­τε μπο­ρεί την ε­κεί κοι­νό­τη­τα.

Ο η­λι­κιω­μέ­νος ιε­ρέ­ας κα­τα­βά­λει κά­θε δυ­να­τή προ­σπά­θεια, χω­ρίς να κα­τα­φέ­ρει να δη­μιουρ­γή­σει κάτι α­ξιό­λο­γο στις, έ­τσι κι αλ­λιώς, πο­λύ α­ραιές του ε­πι­σκέ­ψεις. Με το θά­να­τό του το 1937, το ποί­μνιο του πα­ρα­δί­δε­ται στον ε­κεί Λα­τί­νο κα­θο­λι­κό ε­πί­σκο­πο και το 1938 σβή­νει.

 

Το ορ­φα­νο­τρο­φεί­ο της Ρό­δου

Ό­ταν το 1923 ο Μου­σο­λί­νι προ­σφέ­ρει 10.000.000 λι­ρέ­τες στους Ιπ­πό­τες της Μάλ­τας, προ­κει­μέ­νου να δο­θούν στους Έλ­λη­νες και στους Αρ­με­νί­ους πρό­σφυ­γες, ώστε να α­να­χαι­τι­στεί η προ­πα­γάν­δα των Ευαγ­γε­λι­στών, ό­πως πί­στευε, ο Αρ­χιεπί­σκο­πος Γκιου­ρέγ με τις κα­τάλ­λη­λες κι­νή­σεις και τις πο­λύ κα­λές σχέ­σεις που εί­χε με τους Ιπ­πό­τες, κα­τα­φέρ­νει να α­πο­σπά­σει την υ­πό­σχε­σή τους ό­τι μέ­ρος των χρη­μά­των θα δια­τε­θούν για τη δη­μιουρ­γί­α ορ­φα­νο­τρο­φεί­ου στη Ρόδο, ό­που θα φι­λο­ξε­νού­νται Αρ­με­νό­παι­δα α­πό την Τουρ­κί­α,

Με την ο­λο­κλή­ρω­ση του ορ­φα­νο­τρο­φεί­ου, φτιά­χνει δί­πλα σ’ αυ­τό και μια υπο­τυ­πώ­δη α­γρο­τι­κή σχο­λή, ώ­στε τα ορ­φα­νά να μά­θουν τις α­γρο­τι­κές ερ­γα­σί­ες και να α­πο­κτή­σουν ε­παγ­γελ­μα­τι­κή κα­τάρ­τι­ση. Το εν λό­γω οί­κη­μα ά­νοι­ξε τις πύ­λες του το 1924 και δια­τη­ρή­θη­κε μέ­χρι το 1934, φι­λο­ξε­νώ­ντας ε­κα­το­ντά­δες παιδιά.

 

Εργα­στή­ριο μα­ντη­λιών στη Σά­μο

Την ί­δια χρο­νιά στη Σά­μο, ό­που βρί­σκο­νταν 200 πρό­σφυ­γες με την πα­ρό­τρυν­ση πά­λι της Αρ­με­νο­κα­θο­λι­κής εκ­κλη­σί­ας και τη βο­ή­θεια των Ιπ­πο­τών της Μάλ­τας, κα­θώς και της με­γά­λης ευερ­γέ­τι­δας Λε­ϊ­λά Κα­ρα­γκιο­ζιάν, α­νοί­γει ερ­γα­στήριο-κλω­στή­ριο για την κα­τα­σκευ­ή μα­ντη­λιών. Στην εν λό­γω ε­πι­χεί­ρη­ση α­πα­σχολεί­ται με­γά­λο μέ­ρος των γυ­ναι­κών της κοι­νό­τη­τας και μά­λι­στα ε­πει­δή η δουλειά έ­χει αλ­μα­τώ­δη αύ­ξη­ση (ξε­κι­νούν και ε­ξα­γω­γές), προ­σλαμ­βά­νο­νται το σύνο­λο των Αρ­με­νισ­σών του νη­σιού, ό­πως ε­πί­σης και Ελ­λη­νί­δες ερ­γά­τριες.

Το εργα­στή­ριο αυ­τό έ­κλει­σε το 1946, κα­θώς την πε­ρί­ο­δο του πο­λέ­μου υ­πο­λει­τουρ­γούσε και ό­ταν έ­φυ­γαν ό­λοι οι Αρ­μέ­νιοι α­πό το νη­σί, κα­νείς δεν α­νέ­λα­βε την τύχη του.

Α­ξιο­ση­μεί­ω­το εί­ναι πως η δου­λειά της Αρ­με­νο­κα­θο­λι­κής εκ­κλη­σί­ας εί­χε εκτι­μη­θεί τό­σο, ώ­στε οι πρό­σφυ­γες -ορ­θό­δο­ξοι σχε­δόν ό­λοι- ζή­τη­σαν με ε­πιστο­λή τους στον Αρ­χιε­πί­σκο­πο Γκιου­ρέγ να τους α­πο­στα­λεί ιε­ρέ­ας. Αυ­τός συναι­νώ­ντας στην πα­ρά­κλη­σή τους, έ­στει­λε στη Σά­μο τον έ­ξαρ­χο Χα­ντσιάν, ο ο­ποί­ος μό­λις εί­χε φτά­σει στην Ελ­λά­δα α­πό τη Ρώ­μη. Ε­κεί έ­μει­νε μό­λις λί­γους μήνες, κα­θώς οι α­νά­γκες του πο­λύ με­γα­λύ­τε­ρου α­ριθ­μού πι­στών στο Δε­δέ­α­γατ­ς α­νά­γκα­σαν την κε­ντρι­κή διοί­κη­ση της Α­θή­νας να τον στεί­λει ε­κεί.

 

Ατ­τι­κή

Με τον έ­να ή άλ­λον τρό­πο, εί­χαν ορ­γα­νω­θεί οι κοι­νό­τη­τες της Β. Ελ­λάδας και των νη­σιών. Αυ­τό που έ­με­νε ή­ταν η ορ­γά­νω­ση της Α­θή­νας και του Πει­ραιά που ή­ταν και οι πο­λυ­πλη­θέ­στε­ρες της χώ­ρας. Ό­ταν ο Αρ­χιεπ. Γκιου­ρέγ ε­πέ­στρε­ψε α­πό τις πε­ριο­δεί­ες του, προ­βλή­μα­τα υ­γεί­ας τον α­νά­γκα­σαν να με­τα­βεί στη Ρώ­μη, ό­που έ­μει­νε για αρ­κε­τούς μή­νες. Μό­λις γύ­ρι­σε ω­στό­σο α­φο­σιώ­θη­κε στο με­γά­λο στό­χο του που ή­ταν να φτιά­ξει δύ­ο ε­νο­ρί­ες, μια στο Δουρ­γού­τι για την Α­θή­να και μια στην Κοκ­κι­νιά για τον Πει­ραιά.

Σ’ αυ­τή του την προ­σπά­θεια α­ρω­γοί, ό­πως πά­ντα, ή­ταν οι Ιπ­πό­τες της Μάλ­τας, που ό­πως προ­α­να­φέ­ρα­με η σχέ­ση του μα­ζί τους ή­ταν ε­ξαι­ρε­τι­κή, και φυ­σι­κά το Τάγ­μα των Κα­που­τσί­νων μο­να­χών, στέ­λε­χος του ο­ποί­ου άλ­λω­στε ή­ταν και ο ί­διος.

Η αί­τη­σή του στις δυο αυ­τές ορ­γα­νώ­σεις ζη­τώ­ντας οι­κο­νο­μι­κή ε­νί­σχυ­ση για την α­γο­ρά οι­κο­πέ­δων στις δυο πε­ριο­χές, ώ­στε να χτι­στούν τα σχο­λεί­α, οι εκ­κλη­σί­ες, οι αί­θου­σες που χρειά­ζο­νταν για τα γρα­φεί­α και τα βο­η­θη­τι­κά τμήμα­τα των κοι­νο­τή­των εί­χε θε­τι­κή α­ντα­πό­κρι­ση, ε­νώ κα­τά­φε­ρε να μα­ζέ­ψει και έ­να ση­μα­ντι­κό πο­σό που έ­φτα­νε για την έ­ναρ­ξη των ερ­γα­σιών.

Για τη συ­νέ­χι­ση και ο­λο­κλή­ρω­σή τους ό­μως, χρειά­ζο­νταν κι άλ­λα χρή­μα­τα τα ο­ποί­α βρέ­θη­καν α­πό διά­φο­ρες πη­γές και ευερ­γέ­τες. Έ­τσι το Σε­πτέμ­βριο του 1925 στην Κοκ­κι­νιά, ο­λο­κλη­ρώ­θη­κε η κα­τα­σκευ­ή του σχο­λεί­ου «Α­ρα­ρα­τιάν», του κτι­ρί­ου γρα­φεί­ων, των αι­θου­σών συ­νά­θροι­σης, ό­πως και η θε­με­λί­ω­ση του παρεκ­κλη­σί­ου της Α­γί­ας Τε­ρέ­ζας. Στο Δουρ­γού­τι πα­ρό­τι πα­ρου­σιά­στη­καν με­γαλύ­τε­ρες δυ­σκο­λί­ες στην α­γο­ρά οι­κο­πέ­δων και την α­νέ­γερ­ση των κτι­ρί­ων, ευτυ­χώς ξε­πε­ρά­στη­καν και τον Ιού­νιο του 1927 θε­με­λιώ­θη­κε η εκ­κλη­σί­α του Α­γί­ου Γρη­γο­ρί­ου του Φω­τι­στή, ε­νώ το Σε­πτέμ­βριο του 1928 ο­λο­κλη­ρώ­θη­κε η κα­τα­σκευή του κτι­ρί­ου των οι­κη­μά­των, των γρα­φεί­ων κα­θώς και η α­νέ­γερ­ση του σχο­λείου.

 

Εκ­παί­δευ­ση

Το «Α­ρα­ρα­τιάν» στην Κοκ­κι­νιά α­νέ­λα­βαν οι Μι­χι­τα­ρι­στές μο­να­χοί, οι ο­ποίοι στε­λέ­χω­σαν και το δι­δα­κτι­κό προ­σω­πι­κό. Στο ξε­κί­νη­μά της η σχο­λή εί­χε 183 μα­θη­τές, ε­νώ στην ακ­μή της έ­φτα­σε τους 250. Το 1936 α­νέ­στει­λε τη λει­τουρ­γί­α του, κα­θώς οι μο­να­χοί α­να­γκά­στη­καν να α­πο­χω­ρή­σουν λό­γω άλ­λων υ­πο­χρε­ώ­σε­ων που τους α­να­τέ­θη­καν α­πό τα κε­ντρι­κά της Βιέν­νης και δεν έ­γι­νε δυ­να­τή η α­ντικα­τά­στα­σή τους. Στο Δουρ­γού­τι, το σχο­λεί­ο α­νέ­λα­βαν ιε­ρείς που στάλ­θη­καν γι’ αυ­τόν τον σκο­πό α­πό τη Ρώ­μη, ό­πως και δά­σκα­λοι Αρ­μέ­νιοι και Έλ­λη­νες. Την πρώ­τη χρο­νιά εί­χε 150 μα­θη­τές, ε­νώ λί­γο πριν την κα­το­χή έ­φτα­σε να έ­χει 490. Ήταν έ­να σχο­λεί­ο που πα­ρεί­χε εκ­παί­δευ­ση υ­ψη­λού ε­πι­πέ­δου -θε­ω­ρεί­το ως έ­να α­πό τα κα­λύ­τε­ρα σχο­λεί­α της Α­θή­νας- και κα­τά­φερ­νε, ε­κτός α­πό τη μόρ­φω­ση, να εμ­φυ­σή­σει στους μα­θη­τές και το πα­τριω­τι­κό πνεύ­μα. Διευ­θυ­ντής του α­πό το ξε­κί­νη­μα μέ­χρι και το 1945 ή­ταν ο έ­ξαρ­χος Χο­βαν­νές Γκαμ­σα­ρα­γκάν που -ο­μο­λογου­μέ­νως- έ­κα­νε ά­ρι­στη δου­λειά.

Μπαί­νου­με στην πε­ρί­ο­δο 1938-1945, η ο­ποί­α χα­ρα­κτη­ρί­ζε­ται ως η πιο δύ­σκο­λη για την Αρ­με­νο­κα­θο­λι­κή εκ­κλη­σί­α -ό­πως και για ό­λες τις αρ­με­νι­κές ορ­γα­νώ­σεις στην Ελ­λά­δα- αλ­λά συ­νά­μα και αυ­τή με τη με­γα­λύ­τε­ρη προ­σφο­ρά στην πα­ροι­κία. Με την α­πο­χώ­ρη­ση του Αρ­χιε­πι­σκό­που Γκιου­ρέγ στη Βη­ρυ­τό για να α­να­λά­βει την ε­κεί κοι­νό­τη­τα, κα­τό­πιν α­πο­φά­σε­ως του Βα­τι­κα­νού, τη θέ­ση του στην ηγε­σί­α της Αρ­με­νο­κα­θο­λι­κής εκ­κλη­σί­ας της Ελ­λά­δας α­να­λαμ­βά­νει ο έ­ξαρ­χος Χο­βαν­νές Γκαμ­σα­ρα­γκάν. Πρό­κει­ται για αμ­φι­λε­γό­με­νη προ­σω­πι­κό­τη­τα, ως προς τη δρά­ση του την πε­ρί­ο­δο της κα­το­χής και τις σχέ­σεις του με τους Ι­τα­λούς και Γερ­μα­νούς κα­τα­κτη­τές, χω­ρίς βέ­βαια να πα­ρα­γνω­ρί­ζε­ται η με­γά­λη του προ­σφο­ρά, τό­σο στο σχο­λεί­ο ό­σο και στην πα­ροι­κί­α τα δύ­σκο­λα ε­κεί­να χρό­νια.

Οι ή­δη υ­πάρ­χου­σες δυ­σκο­λί­ες α­πό την α­πο­χώ­ρη­ση του Αρ­χιε­πι­σκό­που Γκιου-ρέγ ε­πι­δει­νώ­νο­νται με την α­πο­μά­κρυν­ση ιε­ρέ­ων λό­γω προ­βλη­μά­των α­πό την πλευ­ρά της ελ­λη­νι­κής κυ­βέρ­νη­σης. Ο και­νούρ­γιος Αρ­χιε­πί­σκο­πος μέ­νει με δυο μό­λις ιε­ρείς για ό­λη την ε­πι­κρά­τεια, τον έ­ξαρ­χο Χα­ντσιάν και το έ­ξαρ­χο Κοϊ­νιάν. Τα οι­κο­νο­μι­κά της εκ­κλη­σί­ας εί­ναι σε ά­θλια κα­τά­στα­ση. Το σχο­λεί­ο για να δια­τη­ρη­θεί χρειά­ζο­νται πολ­λά χρή­μα­τα, η ε­ξεύ­ρε­ση των ο­ποί­ων ό­λο και δυ­σκο­λεύ­ει. Α­πευ­θύ­νε­ται σε πλού­σιους Αρ­με­νί­ους. Κά­ποιοι τον βο­η­θούν και κά­ποιοι ό­χι. Η λαί­λα­πα του πο­λέ­μου εί­ναι πλέ­ον εμ­φα­νής και ό­λοι εί­ναι επι­φυ­λα­κτι­κοί. Με την κή­ρυ­ξη του πο­λέ­μου το 1940 τα πράγ­μα­τα δυ­σκο­λεύ­ουν πο­λύ για τους κα­θο­λι­κούς, κα­θώς οι κα­λές σχέ­σεις τους με τη Ρώ­μη τους βά­ζουν στο στό­χα­στρο της κυ­βέρ­νη­σης.

 

Προ­τε­ραιό­τη­τα, η ε­πι­βί­ω­ση

Η πεί­να θε­ρί­ζει τον κό­σμο και οι α­παι­τή­σεις για βο­ή­θεια εί­ναι με­γά­λες. Ο Αρχιε­πί­σκο­πος Γκαμ­σα­ρα­γκάν θε­ω­ρεί πως το πρώ­το μέ­λη­μά του πρέ­πει να εί­ναι η α­να­κού­φι­ση του κό­σμου και α­φή­νει στην ά­κρη ό­λες τις άλ­λες ερ­γα­σί­ες. Απευ­θύ­νε­ται στην ι­τα­λι­κή διοί­κη­ση και κα­τα­φέρ­νει να δο­θούν στους Αρ­με­νί­ους ει­δι­κές ά­δειες, οι ο­ποί­ες να τους ε­πι­τρέ­πουν να πη­γαί­νουν στην ε­παρ­χία, ό­που η κα­τά­στα­ση ή­ταν κα­λύ­τε­ρη και δου­λεύ­ο­ντας ε­κεί θα μπο­ρού­σαν να εξα­σφα­λί­ζουν τα προς το ζην.

Ε­πί­σης, κά­θε βδο­μά­δα στέλ­νει τον έ­ξαρ­χο Κο­ϊ­νιάν στα χω­ριά για να μα­ζεύ­ει τρό­φι­μα, τα ο­ποί­α μοι­ρά­ζο­νταν στους πει­να­σμέ­νους συ­μπα­τριώ­τες μας. Στις αί­θου­σες του κτι­ρί­ου διοί­κη­σης και στο σχο­λεί­ο μοι­ρά­ζε­ται συσ­σί­τιο μια φο­ρά την η­μέ­ρα για τους ε­νή­λι­κες και δυο φο­ρές για τα παι­διά. Οι κα­λές σχέσεις του με τις κα­το­χι­κές αρ­χές ε­ξα­σφα­λί­ζουν την πα­ρο­χή φαρ­μά­κων -κά­τι δυ­σεύ­ρε­το για την ε­πο­χή- στους αρ­ρώ­στους, ό­πως και έν­δυ­ση για με­γά­λο α­ριθ­μό παι­διών. Οι ί­διες ε­νέρ­γειες γί­νο­νται και στη Θεσ­σα­λο­νί­κη αρ­χι­κά α­πό τον Χα­ντσιάν, ο ο­ποί­ος δρα ως ποι­με­νάρ­χης στην ε­κεί κοι­νό­τη­τα. Ό­ταν ο ί­διος, στα τέ­λη του 1942 κα­τέ­βη­κε στην Α­θή­να, έ­πει­τα α­πό α­πό­φα­ση του Γκαμ­σα­ρα­γκάν αντι­κα­τα­στά­θη­κε α­πό τον έ­ξαρ­χο Κο­ϊ­νιάν.

Η με­γά­λη προ­σφο­ρά της εκ­κλη­σί­ας στα δύ­σκο­λα χρό­νια της κα­το­χής α­ντι­με­τωπί­ζε­ται ευ­με­νώς και με ευ­γνω­μο­σύ­νη α­πό την πα­ροι­κί­α. Με την α­πε­λευ­θέ­ρω­ση της χώ­ρας έ­να α­να­πά­ντε­χο γε­γο­νός συ­γκλο­νί­ζει ό­μως την κοι­νό­τη­τα. Το Νο­έμβριο του 1944 συλ­λαμ­βά­νε­ται και φυ­λα­κί­ζε­ται α­πό τους Άγ­γλους ο Αρ­χιε­πί­σκοπος Γκαμ­σα­ρα­γκάν, γε­γο­νός που δυ­σκο­λεύ­ει α­κό­μα πε­ρισ­σό­τε­ρο την ή­δη πο­λύ δύ­σκο­λη κα­τά­στα­ση που ε­πι­κρα­τού­σε. Α­ντ’ αυ­τού, α­να­λαμ­βά­νει ο Χα­ντσιάν, ο ο­ποί­ος λό­γω έλ­λει­ψης ιε­ρέ­ων ε­κτός α­πό τη διοί­κη­ση έ­χει α­να­λά­βει και την ε­νο­ρί­α του Δουρ­γου­τί­ου.

Το 1946 ο κίν­δυ­νος να κλεί­σει το σχο­λεί­ο εί­ναι πιο ο­ρα­τός α­πό πο­τέ, κα­θώς δεν υ­πάρ­χουν πό­ροι για να κα­λυ­φθούν τα έ­ξο­δα του.

Δε­δο­μέ­νων των συν­θη­κών, γίνο­νται ε­νέρ­γειες για συ­νέ­νω­ση με το Ε­θνι­κό Αρ­με­νι­κό σχο­λεί­ο, αλ­λά με­τά από μια δο­κι­μα­στι­κή πε­ρί­ο­δο ε­νός έ­τους η ι­δέ­α ε­γκα­τα­λεί­πε­ται και το 1947 τη διεύ­θυν­ση α­να­λαμ­βά­νει και πά­λι η εκ­κλη­σί­α.

Σ’ αυ­τή την κρί­σι­μη στιγ­μή τη λύ­ση δί­νει ο Αρ­με­νι­κός Κυα­νούς Σταυ­ρός, στον ο­ποί­ο α­πευ­θύ­νε­ται η διοί­κη­ση ως ύ­στα­τη λύ­ση για βο­ή­θεια. Η με­γά­λη αυ­τή φι­λαν­θρω­πι­κή ορ­γά­νω­ση της πα­ροι­κί­ας δέ­χε­ται να α­να­λά­βει έ­να με­γά­λο μέρος των ε­ξό­δων και δί­νει α­νά­σα ζω­ής στο σχο­λεί­ο, ώ­στε α­πρό­σκο­πτα αυ­τό να συνε­χί­σει τη λει­τουρ­γί­α του μέ­χρι το 1961, ο­πό­τε με το ά­νοιγ­μα του σχο­λεί­ου «Λε-βόν & Σο­φί­α Α­γκο­πιάν» αυ­τό κλεί­νει και ό­λοι οι μα­θη­τές με­τα­φέ­ρο­νται στο και­νούρ­γιο.

Το 1947-48 αρ­χί­ζει το κύ­μα ε­πι­στρο­φής των Αρ­με­νί­ων στη Σο­βιε­τι­κή Αρ­με­νί­α. Πε­ρίπου 20.000 Ελ­λη­νο­αρ­μέ­νιοι, α­νά­με­σά τους και 800 κα­θο­λι­κοί, α­να­χω­ρούν μειώ­νο­ντας τον α­ριθ­μό της κοι­νό­τη­τας σε μό­λις 500 ά­το­μα. Ο έ­ξαρ­χος Χα­ντσιάν κα­λεί τον Κο­ϊ­νιάν να ε­πι­στρέ­ψει στην Α­θή­να, κα­θώς και στη Θεσ­σα­λο­νί­κη δεν έ­χει μείνει σχε­δόν κα­νέ­νας κα­θο­λι­κός, ώ­στε να α­να­λά­βει τη διευ­ρυ­μέ­νη πλέ­ον ε­νο­ρία του Δουρ­γου­τί­ου, η ο­ποί­α πε­ρι­λαμ­βά­νει ό­λη την Ατ­τι­κή, ύ­στε­ρα α­πό την α­πόφα­ση που πάρ­θη­κε για την έ­νω­σή της με την ε­νο­ρί­α της Κοκ­κι­νιάς.

Τον Ια­νουά­ριο του 1947, ο καρ­δι­νά­λιος Α­γα­τζα­νιάν, προ­κα­θή­με­νος του αρ­με­νι­κού κα­θο­λι­κού Πα­τριαρ­χεί­ου, ο­ρί­ζει και ε­πί­ση­μα πλέ­ον ε­πι­κε­φα­λής της ελ­λη­νι­κής Αρ­με­νο­κα­θο­λι­κής εκ­κλη­σί­ας τον Αρ­χιε­πί­σκο­πο Χα­ντσιάν. Τα πρώ­τα με­τα­πο­λε­μι­κά χρό­νια, η κα­τά­στα­ση στην Ελ­λά­δα εί­ναι πο­λύ δύ­σκο­λη αλ­λά η κοι­νό­τη­τα συ­νε­χί­ζει τη λει­τουρ­γί­α της ξε­περ­νώ­ντας ό­λες τις α­ντι­ξο­ό­τη­τες. Οι δυο ιε­ρω­μέ­νοι που έ­χουν α­πο­μεί­νει, κά­νουν με­γάλη προ­σπά­θεια να δο­θεί μια νέ­α πνο­ή δη­μιουρ­γί­ας. Έ­τσι, το Γε­νά­ρη του 1948 ι­δρύο­νται δυο σύλ­λο­γοι, η «Έ­νω­ση Αρ­με­νί­ων Κα­θο­λι­κών Κυ­ριών» και η «Αρ­με­νι­κή κα­θο­λι­κή νε­ο­λαί­α».

Οι δυο πα­ρα­πά­νω ε­νώ­σεις κα­τά­φε­ραν να δη­μιουρ­γή­σουν α­ξιο­πρό­σε­κτη δρά­ση γύ­ρω α­πό την εκ­κλη­σί­α, πραγ­μα­το­ποιώ­ντας μά­λιστα εκ­δρο­μές, πο­λι­τι­στι­κές εκ­δη­λώ­σεις, θε­α­τρι­κές πα­ρα­στά­σεις και προ­βο­λές ται­νιών. Η μεν πρώ­τη συ­νε­χί­ζει μέ­χρι σήμερα τη δρα­στη­ριό­τη­τά της με την ονο­μα­σί­α «Έ­νω­ση Φί­λων Κα­θο­λι­κής Εκ­κλη­σί­ας», ε­νώ η νε­ο­λαί­α δια­λύ­θη­κε στα μέ­σα της δε­κα­ε­τί­ας του ’60. H ί­δρυ­ση των εν λό­γω ε­νώ­σε­ων συνέ­πε­σε χρο­νι­κά και με την έκ­δο­ση του πε­ριο­δι­κού «Μπατ­κα­μα­πέρ».

Το 1959 α­πέ­να­ντι α­πό την εκ­κλη­σί­α του Α­γί­ου Γρη­γο­ρί­ου -σε οι­κό­πε­δο που εί­χε α­γο­ρα­στεί α­πό την επο­χή του Αρχιε­πι­σκό­που Γκιου­ρέγ- κα­τα­σκευά­στη­κε πολυ­κα­τοι­κί­α, δί­νο­ντας στέ­γη σε τριά­ντα οι­κο­γέ­νειες. Α­ξί­ζει να ση­μειω­θεί, πως το οί­κη­μα υπάρ­χει μέ­χρι σή­με­ρα και εί­ναι γνω­στό με την ονο­μα­σί­α «κα­θο­λι­κή πο­λυ­κα­τοι­κί­α». Τα ε­γκαί­νια πραγ­μα­το­ποί­η­σε, τι­μής έ­νε­κεν, ο ε­πί­ση­μα προ­σκε­κλη­μέ­νος Αρ­χιε­πί­σκο­πος Γκιου­ρέγ Ζο­χρα­μπιάν.

 

Ά­ξιος α­ντι­κα­τα­στά­της

Το 1973 ο Αρ­χιε­πί­σκο­πος Χα­ντσιάν απε­βί­ω­σε και τη θέ­ση του πή­ρε ο έ­ξαρ­χος Κο­ϊ­νιάν, συ­νε­χί­ζο­ντας με την ί­δια ερ­γα­τι­κό­τη­τα και ζή­λο τις προσπά­θειες προ­κει­μέ­νου να δια­τη­ρή­σει την ο­μα­λή λει­τουρ­γί­α της εκ­κλη­σί­ας, μέ­χρι και το θά­να­τό του, το 1996. Σή­με­ρα, ε­πι­κε­φα­λής της Αρ­με­νοκα­θο­λι­κής εκ­κλη­σί­ας της Ελ­λά­δας εί­ναι ο Αρχιε­πί­σκο­πος Νισσάν Κα­ρα­κε­χε­γιάν.

Η κα­θο­λι­κή κοι­νό­τητα στην Ελ­λά­δα α­ριθ­μεί πε­ρί τις 100 οι­κο­γέ­νειες, δια­θέ­τει εκ­κλη­σια­στι­κή χο­ρω­δί­α και, ό­πως προ­α­να­φέρα­με, την «Έ­νω­ση Φί­λων Κα­θο­λι­κής Εκ­κλη­σί­ας». Μια κοι­νό­τη­τα η ο­ποί­α μπό­ρε­σε να α­ντέ­ξει τις κα­κου­χί­ες της προ­σφυ­γιάς, τα δει­νά της κα­το­χής, την -πολ­λές φο­ρές- ε­χθρι­κή στά­ση της κυ­βέρ­νη­σης λό­γω της θρη­σκευ­τι­κής της ι­διαι­τε­ρό­τη­τας.

Για να α­ντι­με­τω­πί­σεις άλ­λω­στε τις δυ­σκο­λί­ες που θα συ­να­ντή­σεις στο δρό­μο σου χρειά­ζε­ται πί­στη στις α­ξί­ες που πρε­σβεύ­εις και η Αρ­με­νο­κα­θο­λι­κή εκ­κλη­σί­α της Ελ­λά­δας, στα σχε­δόν 90 χρό­νια της ι­στο­ρί­ας της α­πέ­δει­ξε ό­τι δια­θέ­τει πε­ρίσ­σια.

 

Οβαννές Γαζαριάν

 

Πηγή: armenika.gr

 

Διαβάστε περισσότερα...

Θεοφάνης Μαλκίδης

«Ο αρ­με­νι­κός λαός θα ζή­σει τα ε­πό­με­να χρό­νια ι­διαί­τε­ρες και μο­να­δι­κές στιγ­μές ως απο­τέ­λε­σμα των προ­σπα­θειών του για α­να­γνώρι­ση της γε­νο­κτο­νί­ας»

 

Ο Θε­ο­φά­νης Μαλ­κί­δης γεν­νή­θη­κε στην Α­λε­ξαν­δρού­πο­λη α­πό γο­νείς πρό­σφυ­γες α­πό την Α­δρια­νού­πο­λη της Α­να­το­λι­κής Θρά­κης. Εί­ναι δι­δά­κτωρ κοι­νω­νι­κών ε­πι­στη­μών και μέ­λος της Διε­θνούς Έ­νω­σης Α­κα­δη­μα­ϊ­κών για τη Με­λέ­τη των Γε­νο­κτο­νιών η ο­ποί­α το 2007 α­να­γνώ­ρι­σε, με­τά α­πό ψη­φο­φο­ρί­α με­τα­ξύ των με­λών της, τη Γε­νο­κτο­νί­α των Ελ­λή­νων, των Αρ­με­νί­ων και των Ασ­συ­ρί­ων.

Έ­χει πραγ­μα­το­ποι­ή­σει πα­ρεμ­βά­σεις για το ζή­τη­μα της Γε­νο­κτο­νί­ας των Ελ­λή­νων και των Αρ­με­νί­ων, ε­κτός και ε­ντός Ελ­λά­δας και για τη δρα­στη­ριό­τη­τά του έ­χει βρα­βευ­θεί α­πό δη­μό­σιους και άλ­λους φο­ρείς, τό­σο στο ε­σω­τε­ρι­κό ό­σο και το ε­ξω­τε­ρι­κό.

Το 2009 μί­λη­σε στην πρώ­τη εκ­δή­λω­ση των ελ­λη­νι­κών προ­σφυ­γι­κών σω­μα­τεί­ων και της Αρ­με­νι­κής κοι­νό­τη­τας για τη Γε­νο­κτο­νί­α, έ­ξω α­πό το κτί­ριο του Ο­Η­Ε στη Νέ­α Υόρ­κη, ε­νώ το 2010 προ­σκλή­θη­κε α­πό τη Δη­μο­κρα­τί­α της Αρ­με­νί­ας και μί­λη­σε στο Διε­θνές Συ­νέ­δριο για τη Σύμ­βα­ση, την Πρό­λη­ψη και την Κα­τα­στο­λή του Ε­γκλή­μα­τος της Γε­νο­κτο­νί­ας.

Το 2009 πραγ­μα­το­ποί­η­σε τις συ­νο­μι­λί­ες με την αρ­μό­δια ε­πι­τρο­πή του ι­δρύ­μα­τος που εί­ναι υ­πεύ­θυ­νο για τη λει­τουρ­γί­α της ε­λεύ­θε­ρης δια­δι­κτυα­κής ε­γκυ­κλο­παί­δειας wikipedia, το ο­ποί­ο έ­δω­σε την ά­δεια λει­τουρ­γί­ας της wikipedia στην πο­ντια­κή διά­λε­κτο (http//pnt.wikipedia.org.)

Με­τα­ξύ των κει­μέ­νων του εί­ναι τα ε­ξής:

«Η πο­λι­τι­κή της Ελ­λά­δας και της Τουρ­κί­ας για τη Θρά­κη, με­τά την έ­ντα­ξή τους στο ΝΑ­ΤΟ», «Η γε­νο­κτο­νί­α των Αρ­με­νί­ων», «Η Γε­νο­κτο­νί­α των Ελ­λή­νων» (στην αρ­με­νι­κή, ελ­λη­νι­κή, αγ­γλι­κή, ρω­σι­κή, ι­τα­λι­κή και ι­σπα­νι­κή γλώσ­σα).

Ε­πι­με­λή­θη­κε το δι­δα­κτι­κό εγ­χει­ρί­διο του Ρό­ναλ­ντ Λε­βί­τσκι για τη «Γε­νο­κτο­νί­α των Ελ­λή­νων του Πό­ντου» στην αγ­γλι­κή γλώσ­σα (εκ­δ. Σύλ­λο­γος Πο­ντί­ων Σι­κά­γο «Ξε­νι­τέ­ας») και το με­τέ­φρα­σε και στην ελ­λη­νι­κή.

Τα κεί­με­να του Θ. Μαλ­κί­δη έ­χουν με­τα­φρα­σθεί στην αρ­με­νι­κή, αγ­γλι­κή, γαλ­λι­κή, ι­τα­λι­κή, ι­σπα­νι­κή, ρω­σι­κή, τουρ­κι­κή, βουλ­γα­ρι­κή και αλ­βα­νι­κή γλώσ­σα.


Κύ­ριε Μαλ­κί­δη, α­σχο­λεί­στε πολ­λά χρό­νια με το Αρ­με­νι­κό και το Πο­ντια­κό Ζή­τη­μα και ει­δι­κά με το θέ­μα της γε­νο­κτο­νί­ας. Πώς κρί­νε­τε την πρό­σφα­τη α­πό­φα­ση για την ποι­νι­κο­ποί­η­ση της άρ­νη­σης της γε­νο­κτο­νί­ας α­πό τη βου­λή της Γαλ­λί­ας και τον τρό­πο α­ντί­δρα­σης της Τουρ­κί­ας;

Η πρό­σφα­τη α­πό­φα­ση της Γαλλί­ας α­πο­τε­λεί μί­α α­κό­μη δι­καί­ω­ση της μα­κρο­χρό­νιας προ­σπά­θειας των Αρ­με­νί­ων σε ό­λον τον πλα­νή­τη. Εί­ναι το α­πο­τέ­λε­σμα της συ­νέ­πειας και της συ­νέ­χειας του αγώ­να, ο ο­ποί­ος σέ­βε­ται την ι­στο­ρί­α ε­νός λα­ού, δεν την ε­ξα­φα­νί­ζει προς ό­φε­λος ψευ­δε­πί­γρα­φων συμ­φε­ρό­ντων και συμ­μα­χιών, ε­φή­με­ρων προσ­δο­κιών και πο­λι­τι­κών κε­νολο­γιών, έ­χει ρί­ζες στο πα­ρελ­θόν, δη­λα­δή στο ζή­τη­μα της Γε­νο­κτο­νί­ας και με βάση τις ρί­ζες αυ­τές βα­δί­ζει στο πα­ρόν, δη­λα­δή βγά­ζει κλαδιά και πο­ρεύ­ε­ται   στο μέλ­λον προσ­δο­κώ­ντας καρ­πούς.

Η Τουρ­κί­α θε­ω­ρεί ό­τι στη διε­θνή κοι­νό­τη­τα υ­πάρ­χει μό­νον αυ­τή και κυ­ρί­ως μό­νο η δι­κή της ο­πτι­κή. Έ­τσι όλοι θα πρέ­πει να υ­πο­τά­ξουν τη θέ­λη­σή τους και κυ­ρί­ως την ι­στο­ρί­α τους για να ι­κα­νο­ποι­η­θεί έ­νας μη­χα­νι­σμός που ε­ξα­φα­νί­ζει τους λα­ούς και την ταυ­τό­τη­τά τους. Εί­ναι προ­φα­νές ό­τι η α­ντί­δρα­σή της εί­ναι ό­μοια κα­θε­στώ­των με ε­νο­χές που αρ­νού­νται να α­ντι­με­τω­πί­σουν την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα. Σε κα­μί­α πε­ρί­πτω­ση δεν δεί­χνει με­τα­στροφή, ού­τε α­πο­δο­χή. Δεν πε­ρι­μέ­ναμε κά­τι δια­φο­ρε­τι­κό α­πό την Τουρ­κί­α, αυ­τό που προσ­δο­κού­με εί­ναι να συ­νε­χί­σει τον έ­ντι­μο και συ­νε­πή α­γώ­να του ο αρμε­νι­κός λα­ός και άλ­λοι λα­οί, ώ­στε το κα­θε­στώς τύ­που α­παρ­τχά­ι­ντ ό­πως αυ­τό στην Τουρ­κί­α να κα­ταρ­ρεύ­σει α­πό το βά­ρος των ε­γκλη­μά­των του και της ιστο­ρι­κής α­νά­γκης και αι­τή­μα­τος του τουρ­κι­κού λα­ού για δη­μο­κρα­τί­α και ε­λευ­θε­ρί­α.

 

Νο­μί­ζε­τε ό­τι το πα­ρά­δειγ­μα της Γαλ­λί­ας θα το ακο­λου­θή­σουν και άλ­λες χώ­ρες;

Έ­χω την ά­πο­ψη, η ο­ποί­α τεί­νει να γί­νει βε­βαιό­τη­τα ό­τι η συ­νέ­πεια του αγώ­να των Αρ­με­νί­ων και των ορ­γα­νώ­σε­ών τους αλ­λά και άλ­λων πο­λι­τι­κών, ι­στο­ρι­κών και ε­ρευ­νη­τών, θα ο­δη­γή­σει και σε άλ­λες α­να­γνω­ρί­σεις της Γε­νο­κτο­νί­ας και ο­πωσ­δή­πο­τε και στο ε­πό­με­νο στά­διο που εί­ναι η ποι­νι­κο­ποί­η­ση της άρ­νη­σής της.

Βρι­σκό­μα­στε στο μέ­σον μί­ας με­γά­λης προ­σπά­θειας. Σε και­ρούς πο­λύ δύ­σκο­λους, α­μέ­σως με­τά το Β΄ Πα­γκό­σμιο Πό­λε­μο οι Αρ­μέ­νιοι ξεκί­νη­σαν έ­να δύ­σκο­λο και α­νη­φο­ρι­κό δρό­μο για να α­να­δεί­ξουν το ζή­τη­μα της Γε­νο­κτο­νί­ας. Εί­χαν μα­ζί τους την α­λή­θεια και το εύ­ρη­μα του Ρα­φα­ήλ Λέμ­κιν, του αν­θρώ­που που ει­σή­γα­γε την ελ­λη­νι­κή λέ­ξη Γε­νο­κτο­νί­α στο διεθνές στε­ρέ­ω­μα, πε­ρί Γενο­κτο­νί­ας Αρ­μενί­ων και Ελ­λή­νων. Ό­πως σας είναι γνω­στό ε­δώ και και­ρό έ­χου­με α­να­δεί­ξει το ι­στο­ρι­κό αυ­τό ντο­κου­μέ­ντο, ό­τι ο Λέμ­κιν για να στη­ρί­ξει τα ε­πι­χει­ρή­μα­τά του α­να­φέρ­θη­κε στην ε­ξό­ντω­ση των Ελ­λήνων και των Αρ­με­νί­ων. Δείτε τα σχε­τι­κά δη­μο­σιεύ­μα­τα,   «Genocide»- ε­φη­με­ρί­δα The New York Times August 26, 1946 και «The Genocide under the Law of Nations- ε­φη­με­ρί­δα The New York Times January 5, 1947.

Οι Αρ­μένιοι λοι­πόν συ­νέ­χι­σαν ό­πως εί­χαν το χρέ­ος και την ευ­θύ­νη να πρά­ξουν και α­νέ­δει­ξαν έ­να α­πο­σιω­πη­μέ­νο έ­γκλη­μα. Θαυ­μά­ζω πραγ­μα­τι­κά το λα­ό αυ­τό που μέ­σα σε κοι­νω­νι­κές και οι­κο­νο­μι­κές δυ­σκο­λί­ες και πά­μπολ­λες πο­λι­τι­κές Συ­μπλη­γά­δες μπόρε­σε και έ­φτα­σε το ζή­τη­μα σε τό­σο υ­ψη­λό ε­πί­πεδο. Α­να­γνω­ρί­σεις, πα­γκόσμιο εν­δια­φέ­ρον, ιν­στι­τού­τα, μου­σεί­α και πα­νε­πι­στη­μιακές έ­δρες, βι­βλί­α και κι­νη­μα­το­γρα­φι­κές ται­νί­ες, και κυ­ρί­ως βιω­μα­τι­κή - ψυ­χι­κή σχέ­ση του αρ­με­νι­κού λα­ού με το ζήτη­μα της Γε­νο­κτο­νί­ας.

Ο αρ­με­νι­κός λαός θα ζή­σει τα ε­πό­με­να χρό­νια ι­διαί­τε­ρες και μο­να­δι­κές στιγ­μές ως απο­τέ­λε­σμα των προ­σπα­θειών του για α­να­γνώρι­ση της γε­νο­κτο­νί­ας. Με­τά τη Σταύρω­σή του έρ­χε­ται η Α­νά­στα­ση.

 

Σή­με­ρα πό­σο κο­ντά εί­ναι η Τουρ­κί­α στο να α­πο­δε­χθεί την ι­στο­ρί­α της, με ό­τι αυτό ση­μαί­νει;

Ό­σον α­φο­ρά την Τουρ­κί­α, πα­ρό­τι ε­δώ και και­ρό τρο­φο­δο­τεί τα α­νά κό­σμο φι­λι­κά κα­θε­στώ­τα και μέ­σα ε­νη­μέ­ρω­σης με δη­λώ­σεις πε­ρί εκ­συγ­χρο­νι­σμού, ε­ξευ­ρω­πα­ϊ­σμού, α­πο­δοχής του πα­ρελ­θό­ντος της και άλ­λα σχε­τι­κά προ­πα­γαν­δι­στι­κά σχή­μα­τα, η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα είναι άλ­λη. Αρ­νεί­ται να συμ­βι­βα­στεί, να α­ποδε­χθεί και να δη­λώ­σει την ευ­θύ­νη της. Η στά­ση της, ό­ταν δεν εί­ναι θρα­σύδει­λη και θε­α­τρι­κή- «α­πει­λές», α­νά­κλη­ση δι­πλωμα­τών κλπ- δεί­χνει έ­να κα­θε­στώς που λει­τουργεί με φό­βο και με σπα­σμω­δι­κές κι­νή­σεις (συλ­λή­ψεις α­κτι­βι­στών, φυ­λα­κί­σεις, κα­τα­δί­κες, πο­λι­τι­κές δο­λο­φο­νί­ες, κ.ά). Δεν μπορεί, το κα­θε­στώς αυ­τό, να δια­νο­η­θεί και κυ­ρί­ως να δει τί­πο­τα άλ­λο πέ­ραν του τουρ­κι­κού ως α­λη­θές.   Ω­στό­σο στην τουρ­κι­κή κοι­νω­νί­α γί­νε­ται μί­α «ε­πα­νά­στα­ση», τη­ρου­μέ­νων των α­να­λο­γιών και των ο­ρί­ων της κοινω­νί­ας   στο ε­σω­τε­ρι­κό της.

Η τουρ­κι­κή κοι­νω­νί­α δεί­χνει μί­α στά­ση α­πο­δο­χής της α­λή­θειας. Εί­ναι βέ­βαιο ότι αυ­τοί που γνω­ρί­ζουν α­γω­νί­ζο­νται ώ­στε   ο τουρ­κι­κός λα­ός να ζη­τή­σει συ­γνώ­μη και να α­παλ­λα­γεί α­πό την ευ­θύ­νη του. Εί­ναι κα­τά τη γνώ­μη μου μί­α α­πε­λευ­θε­ρω­τι­κή κί­νη­ση που τη χρειά­ζε­ται η κοινωνί­α στην Τουρ­κί­α και εύ­χο­μαι να την πρά­ξει σύ­ντο­μα και η τουρ­κι­κή πο­λι­τι­κή τά­ξη. Ό­πως α­να­φέ­ρε­ται το σχε­τι­κό χωρί­ο στο κα­τά Ιω­άν­νη Ευαγ­γέ­λιο (Η’ 32), το ο­ποί­ο προ­τεί­νω να το δια­βά­σουν οι εν­δια­φε­ρό­με­νοι, «γνώ­σθε­σε την α­λή­θειαν και η α­λή­θεια α­πε­λευ­θε­ρώσει υ­μάς».

 

Η στά­ση της τουρ­κι­κής κυ­βέρ­νη­σης σε ό­τι α­φο­ρά τη δια­δι­κα­σί­α εκ­δη­μο­κρα­τι­σμού του κρά­τους με στό­χο την ευ­ρω­πα­ϊ­κή έ­ντα­ξη α­πό την μια πλευ­ρά και α­πό την άλ­λη οι φυ­λα­κί­σεις δη­μο­σιο­γρά­φων α­γω­νι­στών και δια­νο­ου­μέ­νων, με πρό­σφα­το πα­ρά­δειγ­μα του Ρα­γκίπ Ζα­ρά­κο­γλου, πό­σο α­κό­μη μπο­ρεί να συ­νε­χι­στεί;

Έ­να μέ­ρος της πο­λι­τι­κής και της κοι­νής γνώ­μης στην Ευ­ρώ­πη, το κομ­μάτι αυ­τό υ­πάρ­χει και στην Ελ­λά­δα, θε­ω­ρεί ό­τι με την έ­ντα­ξη της Τουρ­κί­ας στην Ευ­ρω­πα­ϊ­κή Έ­νω­ση ό­λα τα εκ­κρε­μή ζη­τή­μα­τα θα ε­πι­λυ­θούν αυ­τομά­τως. Ότι δη­λα­δή η Τουρ­κί­α θα εκ­δη­μο­κρα­τιστεί, θα στα­μα­τή­σει να έ­χει χι­λιά­δες φυλακι­σμέ­νους πο­λι­τι­κούς, δια­νο­ου­μέ­νους και α­γω­νι­στές των αν­θρω­πί­νων δι­καιω­μά­των και θα βα­δί­σει μπρο­στά έ­χο­ντας α­πο­δε­χτεί το πα­ρελ­θόν της. Σας θυμί­ζω ό­τι α­ντί­στοι­χα ε­πι­χει­ρή­μα­τα υ­πήρχαν και στον Ψυ­χρό Πό­λε­μο για να ε­νταχθεί η Τουρ­κί­α στο ΝΑ­ΤΟ και άλ­λους δυτι­κούς ορ­γα­νι­σμούς. Όπως γνω­ρί­ζε­τε η σχε­τι­κή ε­πι­χει­ρη­μα­το­λο­γί­α κα­τέρ­ρευ­σε με ο­δυ­νη­ρό τρό­πο («Σε­πτεμ­βρια­νά», δο­λο­φο­νί­ες, φυ­λα­κί­σεις) και κα­ταρ­ρέ­ει και σή­με­ρα α­φού δεν έ­χει ού­τε θε­μέ­λια, ού­τε α­λη­θι­νή προ­ο­πτι­κή. Μί­α α­κό­μη φυ­λά­κι­ση και δί­ω­ξη του εκ­δό­τη Ρα­γκίπ Ζαρά­κο­γλου μα­ζί με χι­λιά­δες άλ­λες, δεί­χνει ό­τι το κα­θε­στώς αυ­τό που συ­ντη­ρεί τη βί­α για να α­να­πα­ρά­γε­ται δεν μπο­ρεί να πρά­ξει ού­τε το πα­ρα­μι­κρό για να θε­ω­ρηθεί α­πό αυ­ταρ­χι­κό, δη­μο­κρα­τι­κό και σύγ­χρονο. Πό­σο μάλ­λον να α­πο­δε­χθεί τη Γε­νο­κτο­νί­α ε­κα­τομ­μυ­ρί­ων αν­θρώ­πων πριν ένα πε­ρί­που αιώ­να, Γε­νο­κτο­νί­α η ο­ποί­α συ­νεχί­ζε­ται με άλ­λα μέ­σα και τρό­πους α­κό­μη και σή­με­ρα.

 

Μι­λή­στε μας για το βι­βλί­ο που συγ­γρά­ψα­τε μα­ζί με τους τούρ­κους συγγρα­φείς Ρα­γκίπ Ζα­ρά­κο­γλου και Σαΐτ Τσε­τί­νο­γλου για τη γε­νο­κτο­νί­α των Ελ­λήνων και ει­δι­κό­τε­ρα στον Πό­ντο.

Το βι­βλί­ο στην ελ­λη­νι­κή και την αγ­γλι­κή γλώσ­σα α­πο­τε­λεί­ται α­πό τα κεί­μενα του Ρα­γκίπ Ζα­ρά­κο­λου, του συγ­γρα­φέ­α Σαΐτ Τσε­τί­νο­γλου, συ­νερ­γά­τη του Ζαρά­κο­λου και το δι­κό μου. Ο Ρα­γκίπ Ζαρά­κο­λου στο κεί­με­νό του α­να­φέ­ρει ό­τι «οι γε­νο­κτο­νί­ες έ­γι­ναν. Α­πο­μέ­νει να προ­σπα­θή­σου­με να α­να­γνω­ρι­στούν α­πό ό­λους. Δεν μπο­ρεί να συ­νε­χι­στεί η σημε­ρι­νή κα­τά­στα­ση στην Τουρ­κί­α, ό­που το κα­θε­στώς έ­χει με­τα­τρέ­ψει τους αν­θρώ­πους σε σκλά­βους. Η Τουρ­κί­α πρέ­πει να α­να­γνω­ρί­σει τη Γε­νο­κτο­νί­α».

Ο Σαΐτ Τσε­τί­νο­γλου ση­μειώ­νει τη με­γά­λη ευ­θύ­νη της Γερ­μα­νί­ας για τη γε­νο­κτο­νί­α αλ­λά και άλ­λων δυ­νά­με­ων (Αγ­γλί­α, Γαλ­λί­α, Η.Π.Α., Ι­τα­λί­α ) που έ­μει­ναν α­διά­φο­ρα στην ε­ξό­ντω­ση των αρ­χαί­ων λα­ών της Α­να­τολής.

Το βι­βλί­ο, έκ­δο­ση της Λέ­σχης Πο­ντί­ων Νο­μού Κα­βά­λας, εί­ναι χο­ρη­γί­α του Θε­μι­στο­κλή Α­να­νιά­δη συγ­γε­νή του Συ­με­ών Α­να­νιά­δη, α­θλη­τή του Συλ­λό­γου «Πό­ντος» του Κολ­λε­γί­ου «Α­να­τό­λια», ο ο­ποί­ος α­παγ­χο­νί­στη­κε το 1921 στην Α­μά­σεια, εί­ναι μία συμ­βο­λή στον με­γά­λο ι­στο­ρι­κό, πο­λι­τι­κό και η­θι­κό α­γώ­να α­να­γνώ­ρι­σης της Γε­νο­κτο­νί­ας. Και εί­ναι ση­μα­ντι­κό το βι­βλί­ο αυ­τό   α­φού για πρώ­τη φο­ρά δύ­ο Τούρ­κοι δια­νο­ού­με­νοι γρά­φουν και δη­μο­σιεύ­ουν βι­βλί­ο για τη Γε­νο­κτο­νί­α ε­νι­σχύ­ο­ντας τον α­γώ­να για την α­να­γνώ­ρι­ση. Εί­ναι αυ­τό που σας πε­ριέ­γρα­ψα πα­ρα­πά­νω. Η τουρ­κι­κή κοι­νω­νί­α της γνώ­σης, της δρά­σης και του πο­λι­τι­κού αγώ­να, δεί­χνει μί­α άλ­λη ο­δό, τε­λεί­ως δια­φο­ρε­τι­κή α­πό αυ­τήν του ρα­τσι­στι­κού τουρ­κι­κού κρά­τους που δο­λο­φό­νη­σε και δο­λο­φο­νεί. Αυ­τήν την ο­δό έ­χου­με επι­λέ­ξει, γνω­ρί­ζο­ντας τα ε­μπό­δια και το κό­στος, γνω­ρί­ζο­ντας και τι έ­χου­με απέ­να­ντι. Γνω­ρί­ζου­με ό­μως ό­τι το α­πο­τέ­λε­σμα θα εί­ναι νι­κη­φό­ρο. Ό­πως έ­λε­γε και ο Γκά­ντι, μπο­ρεί ο τύ­ραν­νος να δεί­χνει α­νί­κη­τος, αλ­λά στο τέ­λος νι­κά η α­λή­θεια.

 

Ε­πί­σης, με­τα­φρά­σα­τε και επι­με­λη­θή­κα­τε και το βι­βλί­ο του Ευ­θύ­μιου Κου­ζι­νού «Ει­κο­σι­τρί­α χρό­νια στη Μι­κρά Ασί­α» το ο­ποί­ο έ­χει και με­γά­λο εν­δια­φέ­ρον για τους Αρ­με­νίους.

Πράγ­μα­τι, η έ­ρευ­να για το ζή­τη­μα της γε­νο­κτο­νί­ας των Ελ­λή­νων και ει­δι­κά στον Πό­ντο, το σύλλο­γο «Πό­ντος» του Κολλε­γί­ου Α­να­τό­λια της Μερ­ζι­φού­ντας και για την προ­σφορά του στον Ελ­λη­νι­σμό ο­δή­γη­σε στην α­να­κάλυ­ψη ε­νός ση­μα­ντι­κού έρ­γου ε­νός μα­θη­τή του Κολ­λε­γί­ου «Α­να­τό­λια», του Ευ­θύ­μιου Κου­ζι­νού.

Ο Ευ­θύ­μιος Κου­ζι­νός γεν­νή­θη­κε το 1899 στο Α­λα­τσάμ (Λε­ο­ντό­πο­λις ή Λε­ο­ντού­πολις- τουρ­κ. Alacam) του Πό­ντου, 27 χλμ. δυ­τι­κά α­πό τη Σαμ­ψού­ντα και φοί­τη­σε στο Κολ­λέ­γιο «Α­να­τό­λια», α­πό το 1913 μέ­χρι και το 1921. Το 1922 έ­φυ­γε μα­ζί με τους άλ­λους πρό­σφυ­γες για την Ελ­λά­δα και το ε­πό­με­νο έ­τος με­τα­νά­στευ­σε στις Η­ΠΑ, ό­που μέ­σω της Α­με­ρι­κα­νικής φι­λαν­θρω­πι­κής ορ­γά­νω­σης «Near East Relief», ε­νη­μέ­ρωνε το α­με­ρι­κα­νι­κό κοι­νό για τη Γε­νο­κτονί­α.

Το βι­βλί­ο «Ει­κο­σι­τρί­α χρό­νια στη Μικρά Α­σί­α» στη­ρί­χτη­κε στις δια­λέ­ξεις του Ευ­θύ­μιου Κου­ζι­νού «Η Ζω­ή μου στην Τουρ­κί­α», οι ο­ποί­ες πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν στο Κολ­λέ­γιο Bates (Maine) στο χρο­νι­κό διά­στη­μα 1923-1925 και στο Πα­νε­πι­στή­μιο Northwestern την πε­ρί­ο­δο 1926-1927.

Ε­πί­σης, χρησι­μο­ποι­ή­θη­κε το κεί­με­νό του «Ση­μειώ­σεις στους προ­σφυ­γι­κούς κα­ταυ­λι­σμούς στην Α­θή­να (1922-1923)».

Το βι­βλί­ο του Ευ­θύ­μιου Κου­ζι­νού δί­νει ι­διαί­τε­ρες και με­γά­λης α­ξί­ας πληρο­φο­ρί­ες οι ο­ποί­ες εί­ναι πα­ντε­λώς ά­γνω­στες, για τη ζω­ή και τις διώ­ξεις Ελ­λή­νων και Αρ­με­νί­ων, για τον Μου­στα­φά Κε­μάλ, για τα τάγ­μα­τα ερ­γα­σί­ας, για τους Έλ­λη­νες και τους Αρ­με­νίους που έ­ζη­σαν και δο­λο­φο­νήθη­καν μα­ζί στο Κολ­λέ­γιο «Ανατό­λια» Μερ­ζι­φού­ντας, για τη δρά­ση του α­θλη­τι­κού Συλ­λό­γου «Πό­ντος», για την τύ­χη των με­λών του και ει­δι­κό­τε­ρα για έ­να ε­ξέ­χον μέ­λος του και φί­λο του συγ­γρα­φέ­α. Τον Συ­με­ών Α­να­νιά­δη, τον α­θλη­τή του «Πό­ντος» και μα­θη­τή του «Α­να­τό­λια», ο ο­ποί­ος α­παγχο­νί­στη­κε το 1921 στην Α­μά­σεια, μα­ζί με κα­θη­γη­τές και μα­θη­τές του Κολ­λε­γί­ου.

Το βι­βλί­ο «Ει­κο­σι­τρί­α χρό­νια στη Μι­κρά Ασί­α» του Ευ­θύ­μιου Κου­ζι­νού το ο­ποί­ο εκ­δό­θηκε το 1969 στη Νέ­α Υόρ­κη, α­πο­τε­λεί μί­α σημα­ντι­κή πη­γή για τους Έλ­λη­νες και για τους Αρ­μενίους που ζού­σαν στον Πό­ντο.

Την έκ­δο­ση του με­τα­φρα­σμέ­νου στην ελ­λη­νι­κή γλώσ­σα βι­βλί­ου, το ο­ποί­ο έ­γι­νε χά­ρη στη χο­ρη­γί­α του Θε­μι­στο­κλή Α­να­νιά­δη, είμαι βέ­βαιος ό­τι θα α­κο­λου­θή­σουν και άλ­λες, που θα δεί­ξουν την ι­στο­ρι­κή πο­ρεί­α και δια­δρο­μή των Ελ­λή­νων και των Αρ­με­νί­ων, την ι­στο­ρί­α σω­μα­τεί­ων, σχο­λεί­ων και αν­θρώ­πων ό­πως ο Συ­με­ών Α­να­νιά­δης και ο κα­θη­γη­τής Κα­ρα­μπέτ Κο­τζα­γιάν, που ξε­χώ­ρι­σαν με τη δρα­στη­ριό­τη­τά τους και α­πέ­δει­ξαν με τη θυ­σί­α τους την α­νι­διο­τε­λή κοι­νω­νι­κή και ε­θνι­κή τους προ­σφο­ρά.

 

Οι σχέ­σεις Ελ­λά­δος-Αρ­με­νί­ας στο ε­πι­στη­μο­νι­κό πε­δί­ο του εν­δια­φέ­ρο­ντός σας, σε τι ε­πί­πε­δο υ­φί­στα­νται σή­με­ρα και τι θα προ­τεί­να­τε για το μέλ­λον;

Ε­κτι­μώ, λό­γω των πολ­λών και συ­νε­χών ε­πα­φών με διακε­κρι­μέ­νους Αρ­μέ­νιους ε­ρευ­νη­τές τό­σο στην Αρ­με­νί­α ό­σο και αλ­λού, ό­τι βρι­σκό­μα­στε σε ε­ξαι­ρε­τικό ε­πί­πε­δο. Σ’ αυ­τό ση­μα­ντικός α­ρω­γός α­πο­τε­λεί ο κοι­νός ι­στο­ρι­κός δεσμός και η μα­κρο­χρό­νια φι­λί­α που έ­χει α­να­πτυ­χθεί με­τα­ξύ των δύ­ο λα­ών.

Μά­λι­στα ο δε­σμός και η φι­λί­α αυ­τή ε­νι­σχύ­ε­ται με κοι­νές δρα­στη­ριό­τη­τες που έ­χουν και κα­λύ­τε­ρο α­πο­τέ­λε­σμα. Για πα­ρά­δειγ­μα σας α­να­φέ­ρω την προ­σπά­θεια Ελ­λή­νων και Αρ­με­νί­ων (μα­ζί και με τους Ασ­σύ­ριους) στη Σου­η­δί­α η ο­ποί­α έφε­ρε την α­να­γνώ­ρι­ση της Γε­νο­κτο­νί­ας το 2010, τις α­νά τον πλα­νή­τη κοι­νές πα­ρου­σιά­σεις μας για το ζή­τη­μα της Γε­νο­κτο­νί­ας κα­θώς και τις με­τα­φρά­σεις έρ­γων για το ί­διο θέ­μα, στην ελ­λη­νι­κή και αρ­με­νι­κή γλώσ­σα. Οι πα­ρα­πά­νω δρα­στη­ριό­τη­τες α­πο­τε­λούν εν­δει­κτι­κές και μό­νο της προ­σπά­θειάς μας   και θε­ω­ρώ ό­τι θα έ­χουν συ­νέ­χεια με ά­με­σα και α­πτά α­πο­τε­λέσμα­τα.

Ό,τι σχε­τί­ζε­ται με το μέλ­λον, υ­πάρχει η γνω­στή πρό­τα­σή μου, την ο­ποί­α ε­πα­να­λαμ­βά­νω και μέ­σα α­πό το πε­ριο­δι­κό σας για τη δη­μιουρ­γί­α στην Ελ­λά­δα ε­νός ε­ρευ­νη­τι­κού κέ­ντρου για τη Γε­νο­κτο­νί­α με την ο­νο­μα­σί­α «Ρα­φα­ήλ Λέμ­κιν». Κέ­ντρο το ο­ποί­ο μπο­ρεί να α­πο­τε­λέσει το­μή στην έ­ρευ­να και την πο­λι­τι­κή προ­σπά­θεια για την α­νά­δει­ξη της Γε­νο­κτο­νί­ας. Σ’ αυ­τό μπο­ρεί να συμ­μετά­σχουν Αρ­μέ­νιοι, Έλ­λη­νες, Ασ­σύ­ριοι, και κά­θε λα­ός που έ­χει υ­πο­στεί Γε­νο­κτο­νί­α, και να α­πο­τε­λέ­σει μί­α θε­σμο­θε­τη­μέ­νη μορ­φή τεκ­μη­ρί­ω­σης του Ε­γκλή­μα­τος ε­νά­ντια στους λα­ούς μας.

Ε­πί­σης στην Αρ­με­νί­α τα πα­νε­πι­στήμια και η Α­κα­δη­μί­α θα μπο­ρού­σαν να δη­μιουρ­γή­σουν κύ­κλο μα­θη­μά­των που θα μπο­ρού­σαν να ε­ξε­λι­χθούν σε έ­δρα για τη Γε­νο­κτο­νί­α των Ελ­λή­νων.

Γνω­ρί­ζω ή­δη τρεις συ­να­δέλ­φους στην Αρ­με­νί­α με τους ο­ποί­ους συ­νερ­γα­ζό­μα­στε πο­λύ στε­νά, οι ο­ποί­οι α­σχο­λού­νται σε δι­δα­κτο­ρι­κό ε­πί­πε­δο με το θέ­μα και θα μπο­ρού­σαν να α­πο­τε­λέ­σουν το πρώ­το προ­σω­πι­κό. Την ί­δια στιγ­μή στην Ελ­λά­δα, ό­λοι γνω­ρί­ζου­με τις ε­ξαι­ρε­τι­κές προ­σπά­θειες του κα­θη­γη­τή Ι. Χα­σιώ­τη για το ζή­τη­μα της ι­στο­ρί­ας και της Γε­νο­κτο­νί­ας των Αρ­με­νί­ων, α­πό τη δι­κή μου πλευ­ρά, ή­δη το πράτ­τω ε­δώ και και­ρό, δι­δά­σκω τη Γε­νο­κτο­νί­α των Αρ­μενί­ων, ε­νώ το ζή­τη­μα μπο­ρεί να α­να­δει­χθεί α­κό­μη πε­ρισ­σό­τε­ρο με την ε­νίσχυ­ση και βο­ή­θεια ό­λων μας.

Κά­θε προ­σπά­θεια, έ­στω και μι­κρή, μπο­ρεί να συμ­βάλ­λει α­πο­φα­σι­στι­κά στη δι­καίω­ση και α­νά­δει­ξη του ζη­τή­μα­τος της Γε­νο­κτο­νί­ας και της ι­στο­ρι­κής α­λή­θειας.

Έ­χου­με με­γά­λη ευ­θύ­νη έ­να­ντι των δικών μας προ­γό­νων και α­πο­γό­νων, Αρ­με­νί­ων και Ελ­λή­νων, έ­να­ντι κά­θε αν­θρώ­που που έ­χα­σε τη ζω­ή του, να μη στα­ματή­σου­με, να μη φο­βη­θού­με, να συ­νε­χί­σου­με μέ­χρι την τε­λι­κή νίκη.

 

Mάικ Τσιλιγκιριάν

 

Πηγή: armenika.gr

 

Διαβάστε περισσότερα...

Καντσασάρ o θησαυρός στο βουνό

Το μοναστήρι του Καντσασάρ βρίσκεται στην κορυφή ενός καταπράσινου βουνού, που υψώνεται πάνω από την ιστορική πόλη του Βανκ, στην περιοχή Μαρνταγκέρντ του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Το σύνθετο αυτό τοπωνύμιο Καντσ-α-σάρ (όπου καντς σημαίνει θησαυρός και σαρ βουνό) μεταφράζεται από τα αρμενικά, ως το βουνό με τον θησαυρό και προέρχεται από τα αρχαία ορυχεία χαλκού και αργύρου που υπήρχαν παλαιότερα στην περιοχή. Έχοντας διατελέσει για αιώνες το ισχυρότερο προπύργιο της αρμενικής κυριαρχίας του Αρτσάχ, το μοναστήρι του Kαντσασάρ αποτελεί σίγουρα, έναν θησαυρό ανεκτίμητης αξίας για τον τόπο και όλη την Αρμενία.

Το Κα­ντσα­σάρ εί­ναι μια πε­ρι­τει­χι­σμένη μο­νή με εκ­κλη­σια­στι­κά και μη κτί­ρια, στο ε­πί­κε­ντρο της ο­ποί­ας βρί­σκε­ται ο κα­θε­δρι­κός να­ός του Α­γί­ου Ιω­άν­νου του Βα­πτι­στού.

Χτί­στη­κε σε μια λα­μπρή πε­ρί­ο­δο της αρ­με­νι­κής αρ­χι­τε­κτο­νι­κής α­πό τον πρί­γκι­πα Χα­σάν Τζα­λάλ Βα­χταν­γκιάν1, έ­ναν ισχυ­ρό Αρ­μέ­νιο φε­ου­δάρ­χη και α­νώ­τα­το άρ­χο­ντα του τό­τε με­γα­λύ­τε­ρου πρι­γκι­πά­του του Αρ­τσάχ, Χα­τσέν. Τα θε­μέ­λια του κα­θε­δρι­κού να­ού τέ­θη­καν το 1216, ε­νώ ο κα­θα­για­σμός του τε­λέ­στη­κε την η­μέ­ρα της γιορ­τής του Βαρ­τα­βάρ (Με­τα­μορ­φώ­σε­ως του Σω­τή­ρος), στις 22 Ιου­λί­ου του έ­τους 1240.

Σύμ­φω­να με δι­ή­γη­ση που βρί­σκε­ται στην «Ι­στο­ρί­α του Αγ­βάν­κ», του Μοβ­σές Κα­γαν­κατ­βα­τσί, α­φορ­μή για την α­νέ­γερ­ση του να­ού στά­θη­κε η τί­μια κε­φα­λή του Α­γί­ου Ιω­άν­νου του Προ­δρό­μου, που εί­χε φέ­ρει μα­ζί του ο Χα­σάν Τζα­λάλ α­πό την γει­το­νι­κή Ι­βη­ρί­α (Γε­ωρ­γί­α)2.

Κα­τά την ί­δια μαρ­τυ­ρί­α, ο πρί­γκι­πας έ­θα­ψε το ιε­ρό λεί­ψα­νο στο ση­μεί­ο που βρι­σκό­ταν ο πα­λαιός να­ός και στη θέ­ση του έ­χτι­σε αυ­τό το με­γαλο­πρε­πές οι­κο­δό­μη­μα, που το α­φιέ­ρω­σε στο με­γά­λο Προ­φή­τη.

 

Η Α­γί­α Έδρα

Η ε­πά­νο­δος της ευ­γε­νι­κής οι­κο­γε­νεί­ας των Χα­σάν - Τζα­λα­λιάν3, τό­σο στην πο­λι­τι­κή ό­σο και τη θρη­σκευ­τι­κή ε­ξου­σί­α του τό­που, ση­μα­το­δό­τη­σε την ε­ξέ­λι­ξη του Χα­τσέν κα­θιε­ρώ­νο­ντάς το στο ση­μα­ντι­κό­τερο Χρι­στια­νι­κό κέ­ντρο των α­να­το­λι­κών ε­παρ­χιών της Αρ­με­νί­ας. Λί­γο και­ρό μετά την ί­δρυ­ση της μο­νής μά­λι­στα, στο Κα­ντσα­σάρ με­τα­στε­γά­στη­κε και η Έ­δρα του Κα­θο­λι­κού Πα­τριάρ­χη του Αγ­βάν­κ4, α­πό το Α­μα­ράς ό­που βρι­σκό­ταν.

Α­πό το 14ο αιώ­να έ­ως και τα μέ­σα του 19ου, ε­κεί ε­νέ­δρευε το α­να­το­λι­κό­τε­ρο Πα­τριαρ­χεί­ο της Αρ­με­νι­κής Απο­στο­λι­κής Εκ­κλη­σί­ας, γνω­στό και ως Α­γί­α Ε­δρα του Κα­ντσα­σάρ. Τε­λού­σε υ­πό κα­θε­στώς αυ­ξη­μέ­νης αυ­το­νο­μί­ας, κά­τω α­πό την αρ­χή του Ε­τσμια­τζίν και ή­ταν αρ­μό­διο για τις ε­νο­ρί­ες ό­λων των πε­ριο­χών που βρί­σκο­νταν με­τα­ξύ των α­νατο­λι­κών συ­νό­ρων της ση­με­ρι­νής Αρ­με­νί­ας και της Κα­σπί­ας θά­λασ­σας. Η ση­μα­σί­α του για τη θρη­σκευ­τι­κή και πο­λι­τι­κή ζω­ή των Αρ­με­νί­ων κο­ρυ­φώ­θηκε το 18ο αιώ­να, ό­ταν οι ιε­ράρ­χες του Κα­ντσα­σάρ πρωτο­στα­τούσαν στον α­γώ­να για την α­να­συ­γκρό­τη­ση του αρ­με­νι­κού κρά­τους. Ή­ταν η ε­πο­χή που κά­τω α­πό τη δι­καιο­δο­σί­α της Α­γί­ας Έ­δρας υπά­γο­νταν γύ­ρω στις 900 πό­λεις και χω­ριά5, ε­νώ για με­ρι­κές δε­κα­ε­τί­ες στο Κα­ντσα­σάρ α­πευ­θύ­νο­νταν η Ρω­σι­κή αυ­λή και οι Ευ­ρω­παί­οι μο­νάρ­χες, ως κύ­ριο εκ­πρό­σω­πο ό­λων των αρ­με­νί­ων Χρι­στια­νών.

 

Πνευ­μα­τι­κό έρ­γο

Στο Κα­ντσα­σάρ, οι μο­να­χοί λάμ­βα­ναν υ­ψη­λή μόρ­φω­ση την ο­ποί­α με τη σει­ρά τους με­τα­λα­μπά­δευαν στον πλη­θυ­σμό του Χα­τσέν και των γύ­ρω πε­ριο­χών. Υ­πήρ­χε, ε­πί­σης, έ­να με­γά­λο σκρι­πτό­ριο ό­που τα αρ­χαί­α χει­ρό­γρα­φα α­να­πα­ρά­γο­νταν και ει­κο­νο­γρα­φού­νταν.

Εκεί ήταν που το δέ­κα­το τρί­το αιώ­να συ­ντά­χθη­κε η «Κόκκι­νη Βί­βλος του Κα­ντσα­σάρ», έ­να α­πό τα με­γα­λύ­τε­ρα και πιο φη­μισμέ­να αρ­με­νι­κά χει­ρό­γρα­φα με 313 σε­λί­δες περ­γα­μη­νής και ει­κο­νο­γρα­φη­μέ­νο με ε­ντυ­πω­σια­κές μι­κρο­γρα­φί­ες, ό­πως ε­πί­σης και το πρώ­το ο­λο­κλη­ρω­μέ­νο αρ­με­νι­κό συ­να­ξά­ριο (Γνω­στό και ως «Συ­να­ξά­ριο του Ντερ Ισ­ρα­έλ»). Μια χρο­νο­λο­γη­μέ­νη συλ­λο­γή α­πό βί­ους Α­γί­ων και ση­μα­ντι­κών θρη­σκευ­τι­κών γε­γο­νό­των που εκ­πο­νή­θη­κε ε­πί­σης κα­τά το 13ο αιώ­να, α­πό τον πε­ρί­φη­μο θε­ο­λό­γο Ντερ Ισ­ρα­έλ (γνω­στό και ως Βα­να­γκάν Βαρ­τα­μπέ­ντ) και εκ­δό­θη­κε αρ­γό­τε­ρα, το 1834, σε με­γά­λη κλί­μα­κα στην Κων­στα­ντι­νού­πο­λη.

 

Ε­θνι­κό-α­πε­λευ­θε­ρω­τι­κός α­γώ­νας

Το 16ο αιώ­να, υ­πό την α­νο­χή του Σά­χη της Περ­σί­ας, το Αρ­τσάχ χω­ρί­στη­κε σε 5 η­μι-αυ­τό­νο­μα πρι­γκι­πά­τα (με­λι­κου­τιούν), τα ο­ποί­α διοι­κού­νταν α­πό ι­στο­ρι­κές αρ­με­νι­κές οι­κο­γέ­νειες ευ­γε­νών 6. Η αυ­το­νο­μί­α τους βα­σι­ζό­ταν στην ύ­παρ­ξη του δι­κού τους τα­κτικού στρα­τού. Στο Χα­τσέν, η θρη­σκευ­τι­κή και πο­λι­τι­κή ε­ξου­σί­α παρέ­μει­νε στα χέ­ρια των α­πο­γό­νων του Χα­σάν - Τζα­λάλ.

Πε­ρί­που έ­ναν αιώ­να αρ­γό­τε­ρα, στα πρι­γκι­πά­τα του Αρ­τσάχ και το γει­το­νι­κό Σιου­νίκ, η ι­δέ­α της ε­γκα­θί­δρυ­σης ε­νός α­νε­ξάρ­τη­του αρ­με­νι­κού κρά­τους εί­χε ξε­κι­νή­σει ήδη να ω­ρι­μά­ζει. Κρά­τος που θα ή­ταν υ­πό την προ­στα­σί­α της Ρω­σί­ας και θα συμ­μα­χού­σε με τη Γε­ωρ­γί­α.

Το Κα­ντσα­σάρ ή­ταν στο ε­πί­κε­ντρο ό­λων αυ­τών των πο­λι­τι­κών ζυ­μώ­σε­ων και ο Κα­θο­λι­κός Πα­τριάρ­χης λει­τουρ­γού­σε ως ο κυ­ριό­τε­ρος εγ­γυ­η­τής της ε­νό­τητας α­νά­με­σα στους το­πι­κούς πρί­γκι­πες (με­λίκ). Συ­χνά δε, δια­μόρ­φω­νε την ε­ξω­τε­ρι­κή πο­λι­τι­κή και εκπρο­σω­πού­σε ο ί­διος το Αρ­τσάχ στις δια­πραγ­μα­τεύ­σεις με τα γει­το­νι­κά κρά­τη.

Α­πό τους ση­μα­ντι­κότερους η­γέ­τες του αρ­με­νι­κού α­πε­λευ­θε­ρω­τι­κού α­γώ­να, κατά το 18ο αιώ­να, διε­τέ­λε­σε ο Κα­θο­λι­κός Πα­τριάρ­χης του Κα­ντσα­σάρ, Γε­σαΐ Χα­σάν - Τζα­λα­λιάν.

Μα­ζί με τον αρ­χι­μαν­δρί­τη του βο­ρεί­ου Αρ­τσάχ, Νερ­σές, ο Γε­σαΐ προ­έ­βη ε­πα­νει­λημ­μέ­νες φο­ρές σε εκ­κλήσεις προς τις ξέ­νες δυ­νά­μεις ζη­τώ­ντας την υ­πο­στή­ρι­ξή τους ε­νά­ντια στις μου­σουλ­μα­νι­κές ε­πι­δρο­μές.

Πή­γε μά­λι­στα έ­ως τη Ρω­σί­α, το 1711, για να συ­ζη­τή­σει με τον Με­γά­λο Πέ­τρο την προ­ο­πτι­κή συνερ­γα­σί­ας του στρα­τού των με­λίκ, με τον προ­ε­λαύ­νων στην Υπερ­καυ­κα­σία ρω­σι­κό στρα­τό.

Τε­λι­κά, λό­γω α­πρό­σμε­νου θα­νάτου του Τσά­ρου, η συ­νερ­γα­σί­α αυ­τή δεν ευ­δο­κί­μη­σε και ο στρα­τός του Αρ­τσάχ και του Σιου­νίκ κα­τά­φε­ρε μό­νος του - υ­πό την στρα­τιω­τι­κή η­γε­σί­α του με­γά­λου η­γέ­τη του, Τα­βίτ Πεγκ - να α­πω­θή­σει τους Ο­θω­μα­νούς (1720-1730).

 

Η Αρ­χιε­πι­σκο­πή του Αρ­τσάχ

Κα­τά τη διάρ­κεια της Σο­βιε­τι­κής κυριαρ­χί­ας, ό­λες οι χρι­στια­νι­κές εκ­κλησί­ες που βρί­σκο­νταν στην Αυ­τό­νο­μη Διοι­κη­τι­κή Πε­ρι­φέ­ρεια του Να­γκόρ­νο Κα­ρα­μπάχ, πα­ρα­με­λή­θη­καν και ε­ρει­πώ­θη­καν σκό­πι­μα α­πό τις αρχές, ε­νώ η Ε­πι­σκο­πή του Αρ­τσάχ εί­χε κα­τα­λυ­θεί πλή­ρως έ­ως και το 1930. Το Κα­ντσα­σάρ σιω­πη­λό, πρό­σμε­νε την η­μέ­ρα που θα μπο­ρού­σε να δώ­σει ξα­νά το «φως» του και να βα­φτί­σει τους πι­στούς του.

Η η­μέ­ρα ε­κεί­νη ήρ­θε το 1989, ό­ταν υ­πό την πί­ε­ση του κι­νή­μα­τος για την α­πε­λευ­θέ­ρω­ση του Να­γκόρ­νο Κα­ρα­μπάχ και της αρ­με­νι­κής δια­σπο­ράς, οι Σο­βιε­τι­κές αρ­χές ε­πέ­τρε­ψαν την ε­πα­να­λει­τουρ­γί­α των μο­να­στη­ριών του Καν­τσασάρ και του Α­μα­ράς. Το Κα­ντσα­σάρ κα­θα­γιά­σθη­κε την 1η Ο­κτω­βρί­ου του έ­τους ε­κεί­νου α­πό τον έ­ως και σή­με­ρα Αρ­χιε­πί­σκοπο του Αρ­τσάχ, Μπαρ­κέβ Μαρ­ντι­ρο­σιάν.

Στις νέ­ες αυ­τές θρη­σκευ­τι­κές ε­λευ­θε­ρί­ες των Αρ­με­νί­ων, οι Α­ζέ­ροι α­ντέ­δρασαν με προ­γκρόμ διώ­ξε­ων και βί­ας.

Κα­τά τη διάρ­κεια των ε­χθρο­πρα­ξιών (1988-1994), πλή­θη ντό­πιων α­γω­νι­στών έ­τρε­ξαν στην ι­στο­ρι­κή εκ­κλη­σί­α του Καν­τσα­σάρ για να βα­φτι­στούν Χρι­στια­νοί και να λά­βουν την ευ­λο­γί­α του Ντερ Ο­βαν­νές (έ­ως τις μέ­ρες μας η­γού­με­νο της μο­νής).

Τε­λι­κά, με τη βο­ή­θεια του Κυ­ρί­ου, οι κά­τοι­κοι του Αρ­τσάχ κα­τά­φε­ραν για μια α­κό­μη φο­ρά να α­πω­θή­σουν τον ε­χθρό, να προ­στα­τεύ­σουν την κυ­ριαρ­χί­α των εδα­φών τους και την τε­ρά­στια θρη­σκευ­τι­κή κλη­ρο­νο­μιά τους. Έ­κτο­τε, η Αρ­χιεπι­σκο­πή του Αρ­τσάχ στε­γά­ζε­ται στην ι­στο­ρι­κή του έ­δρα, το Κα­ντσα­σάρ.

 

Ο «ρυθ­μός του Κα­ντσα­σάρ»

Ο κα­θε­δρι­κός να­ός του Α­γί­ου Ιω­άν­νου του Προ­δρό­μου υ­ιο­θε­τεί τον αρ­χι­τε­κτο­νι­κό τύ­πο του εγ­γε­γραμ­μέ­νου σταυ­ρο­ει­δή με τρού­λο, που ή­ταν ευ­ρύ­τα­τα δια­δε­δο­μέ­νος κα­τά το 13ο αιώ­να στην Αρ­με­νί­α.

Αυ­τό που ξε­χω­ρί­ζει στο ρυθ­μό του εί­ναι ο κε­ντρι­κός τρού­λος που έ­χει το σχή­μα της ο­μπρέ­λας. Πρό­κει­ται για μια πε­ρί­τε­χνη σχε­δί­α­ση που α­να­πτύ­χθη­κε το δέ­κα­το αιώ­να α­πό αρ­χι­τέ­κτο­νες της με­σαιω­νι­κής πρω­τεύ­ου­σας της Αρ­μενί­ας, Α­νί. Να­οί με πα­ρό­μοιο τρού­λο βρί­σκο­νται στο Χο­βα­να­βάν­κ, το Χα­ρίτ­ς (13ος αιώ­νας), κα­θώς και σε πολ­λά άλ­λα ση­μεί­α, ε­νώ χαρακτηρίζονται σή­με­ρα ως «τύ­που Κα­ντσα­σάρ».

Α­πό τα ι­στο­ρι­κά μο­να­στή­ρια της Αρ­με­νί­ας, με­τά το να­ό του Τι­μίου Σταυ­ρού στη νή­σο Α­χτα­μάρ της λί­μνης του Βαν, στο Κα­ντσα­σάρ σώ­ζε­ται ο μεγα­λύ­τε­ρος α­νά­γλυ­φος διά­κο­σμος.

Ξε­χω­ρί­ζουν η α­να­πα­ρά­στα­ση του Ε­σταυ­ρω­μέ­νου Χρι­στού με τον Ιω­άν­νη τον Πρό­δρο­μο και την Πα­να­γί­α να στέ­κονται δί­πλα του, οι πρω­τό­πλα­στοι Α­δάμ και Εύ­α και η α­πει­κό­νι­ση δύ­ο μο­να­χών να προ­σφέ­ρουν το μο­να­στή­ρι στο Θεί­ο.

 

 

Ση­μειώ­σεις:

(1) Ε­πί­σης γνω­στός και ως Χα­σάν Τζα­λάλ Ντό­λα. Τα α­ρα­βι­κά προ­σωνύ­μια ή­ταν ευ­ρέ­ως δια­δε­δο­μέ­να α­νά­με­σα στους Αρ­μέ­νιους ευ­γε­νείς. Χα­σάν σημαί­νει ό­μορ­φος, Τζα­λάλ έν­δο­ξος και Ντό­λα εύ­πο­ρος. Το ε­πώ­νυ­μο Βα­χταν­γκιάν προ­έρ­χε­ται α­πό τον πα­τέ­ρα του Χα­σάν Τζα­λάλ που λε­γό­ταν Βα­χτάν­γκ-Ταν­γκίκ.

(2) Βλέ­πε κεί­με­νο «Πε­ρί της τί­μιας κε­φα­λής του Προ­δρό­μου» στην πίσω σελίδα.

(3) Οι α­πό­γο­νοι του Χα­σάν - Τζα­λάλ κρά­τη­σαν κλη­ρο­νο­μι­κά την πο­λι­τι­κή και θρη­σκευ­τι­κή ε­ξου­σί­α του Χα­τσέν, έ­ως και τις αρ­χές του 19ου αιώ­να και έ­λα­βαν προς τι­μήν του το ε­πώ­νυ­μο Χα­σάν - Τζα­λα­λιάν.

(4) Κα­θο­λι­κός Πα­τριάρ­χης εί­ναι ο τί­τλος που χρη­σι­μο­ποιεί­ται για τον α­νώ­τατο Πα­τριάρ­χη ε­νός Κα­θο­λι­κά­του της Αρ­με­νι­κής Α­πο­στο­λι­κής Εκ­κλη­σί­ας. Σημαί­νει ο Πα­τριάρ­χης του συ­νό­λου - ό­λων.

Το Κα­θο­λι­κά­το του Αγ­βάν­κ ή­ταν έ­να ι­σχυ­ρό Πα­τριαρ­χεί­ο της Αρ­με­νι­κής Α­ποστο­λι­κής Εκ­κλη­σί­ας κα­τά το με­σαί­ω­να, αρ­μό­διο για τις α­να­το­λι­κές ε­παρ­χί­ες της Αρ­με­νί­ας, Αρ­τσάχ και Ου­τίκ.

(5) Σύμ­φω­να με την ε­κτί­μη­ση του Μι­νάς Ντι­κρα­νιάν, η­γού­με­νου της γει­το­νικής μο­νής του Με­τζα­ράν­κ και αρ­γό­τε­ρα αρ­χιε­πί­σκο­που των Αρ­με­νί­ων της Ρω­σίας (αρ­χές 18ου αιώ­να).

(6) Τα 5 πρι­γκι­πά­τα του Αρ­τσάχ ή­ταν: το Γκου­λι­στάν, το Τσρα­πέρ­τ, η Βα­ρά­ντα, το Χα­τσέν και το Ντι­ζάκ.

Πη­γές :

- www.gandzasar.com

- www.nkrusa.org

- www.nkr.am

- Levon Chorbajian, Patrick Donabιdian, Claude Mutafian

-The Caucasian knot: the history & geopolitics of Nagorno-Karabagh, 1994.

 

Armenika.gr

 

Διαβάστε περισσότερα...

Το νύχι του Σατανά» κάνει… μανικιούρ στην Αρμενία

Συ­χνά -και συ­νή­θως ό­χι ά­δι­κα -η Αρ­με­νί­α α­πο­κα­λεί­ται «α­νοι­χτό υ­παί­θριο μου­σεί­ο». Ω­στό­σο, ε­κτός α­πό τα αρ­χι­τεκτο­νι­κά μνη­μεί­α και τα μα­γευ­τι­κά της το­πί­α, υ­πάρ­χει και μια άλ­λη κλη­ρο­νομιά, μι­κρό­τε­ρης έ­κτα­σης αλ­λά κα­θό­λου υ­πο­δε­έ­στε­ρη: η γε­ω­λο­γι­κή. Πα­ρό­τι τα ε­δά­φη της έ­χουν πλέ­ον συρ­ρι­κνω­θεί, η γη που α­πο­κα­λεί­ται σή­με­ρα Αρ­με­νί­α, πα­ρα­μέ­νει έ­να σπί­τι που έ­χει φι­λο­ξε­νή­σει κά­θε εί­δους ί­χνη α­πό το μα­κρι­νό πα­ρελ­θόν και οι βί­αιες γε­ω­λο­γι­κές διερ­γασί­ες που συ­νε­χί­ζουν να ε­ξε­λίσσο­νται έ­ως σή­με­ρα, δεν έ­χουν πά­ψει να την ε­πη­ρε­ά­ζουν. Αυ­τό έ­χει ως α­πο­τέ­λε­σμα το αρ­με­νι­κό έ­δα­φος να πε­ριέ­χει σχε­δόν ό­λα τα εί­δη πε­τρω­μά­των και ο­ρυ­κτών.

 

Υ­πάρ­χουν άν­θρω­ποι που με­γά­λω­σαν στο Ε­ρε­βάν και που θυ­μού­νται α­πό τα παι­δι­κά τους χρό­νια ε­κεί­νες τις κο­φτε­ρές μαύ­ρες πέ­τρες που έ­βρισκαν στην αυ­λή του σπι­τιού τους ή στους δρό­μους, και που ο κό­σμος τις α­πο­κα­λού­σε «Το νύ­χι του Σα­τα­νά». Ε­πρό­κει­το για τον ο­ψι­δια­νό ή αλ­λιώς το ε­πο­νο­μα­ζό­με­νο και «η­φαι­στιο­γε­νές γυα­λί». Στην Αρ­με­νί­α, κα­θό­τι οι νε­α­ροί η­φαι­στιο­γε­νείς σχη­μα­τι­σμοί κα­λύπτουν το 1/3 ό­λης της πε­ριο­χής, αυ­τό συ­νέ­βαλ­λε ώ­στε ο ο­ψι­δια­νός να «εξα­πλω­θεί» ρα­γδαί­α και έ­τσι να μπο­ρεί κα­νείς να τον βρει ο­που­δή­πο­τε.

Κα­τά κύ­ριο λό­γο χρη­σι­μο­ποιεί­ται ως η­μι­πο­λύ­τι­μη πέ­τρα - στο­λί­δι, για αυ­τό και πολλές φη­μι­σμέ­νες ε­ται­ρί­ες ό­πως η Faberge και η Verfel τον α­ξιο­ποιούν στα προ­ϊ­ό­ντα τους. Οι δε κο­σμη­μα­το­πώ­λες, ανα­γνω­ρί­ζο­ντας τη γο­η­τεί­α που εκ­πέ­μπει, τον α­πο­κα­λούν «Το δια­μά­ντι της Νε­βά­δα» ή «Νε­φρίτη της Μο­ντά­να» κα­θώς και «Ι­σλαν­δι­κό Α­χά­τη».

Η α­λή­θεια εί­ναι πως πολ­λά ο­ρυ­κτά και πε­τρώμα­τα στην Αρ­με­νί­α έ­χουν μα­κρο­σκε­λείς, ό­σο και εν­δια­φέ­ρου­σες ι­στο­ρί­ες αλ­λά ε­κεί­νες που σχε­τί­ζο­νται με τον ο­ψι­δια­νό εί­ναι εν­δε­χο­μέ­νως μο­να­δι­κές στο είδος τους.

 

«Σκα­λί­ζο­ντας» την ι­στορί­α


Ο προ­ϊ­στο­ρι­κός άν­θρω­πος που ζού­σε στα υ­ψίπε­δα της Αρ­με­νί­ας ή­ταν ο πρώ­τος που πρό­σε­ξε αυ­τές τις ι­διό­μορ­φες πέ­τρες και στη συ­νέ­χεια… χά­ρη­κε τη γνω­ρι­μί­α μα­ζί τους. Και αυ­τό για­τί διέ­θε­ταν το πλε­ο­νέ­κτη­μα να μην χρειά­ζο­νται ι­διαί­τε­ρη ε­πεξερ­γα­σί­α, α­πό­δει­ξη ό­τι σχε­δόν α­μέ­σως με­τα­τρά­πη­καν σε πρω­τό­γο­να ερ­γα­λεί­α (ξύ­στρες, μα­χαί­ρια, δρε­πά­νια) αλ­λά και σε κυ­νη­γη­τι­κά ό­πλα (μύ­τες από βέ­λη και τσεκού­ρια).

Ση­μα­ντι­κός α­ριθ­μός τέ­τοιων ευ­ρη­μά­των ήρ­θε στο φώς α­πό α­νασκα­φές στην Αρ­με­νί­α, ε­νώ αρ­χαιο­λό­γοι α­πό διαφο­ρε­τι­κές χώ­ρες, ανα­κά­λυ­ψαν αρ­με­νι­κό ο­ψι­δια­νό ε­κτός της Με­σο­πο­τα­μί­ας (Ασ­συ­ρί­α, Βα­βυ­λω­νί­α, Με­γά­λη Αρ­με­νί­α) σε Περ­σί­α α­κό­μα και στη Ρω­σί­α. Χά­ρη στην υ­περ­πα­ρα­γωγή σε ο­ψι­δια­νό, δεν εί­ναι τυ­χαί­ο ό­τι οι πε­ριο­χές της Αρ­με­νί­ας και ευ­ρύ­τε­ρα η Α­να­το­λί­α ε­θε­ω­ρεί­το η «Χώ­ρα των Πε­τρω­μά­των» στην Νε­ο­λι­θι­κή ε­πο­χή.

Οι ε­πι­στη­μο­νι­κές με­λέτες ε­πι­βε­βαιώ­νουν ό­τι υ­πήρ­ξε πύ­λη ε­ξα­γω­γών του συ­γκε­κρι­μέ­νου πε­τρώ­ματος στην Ιε­ρι­χώ, που α­να­φέ­ρε­ται και στη Βί­βλο, κα­θώς και σε ε­μπό­ρους της Αι­γύ­πτου.

 

Οι ..νυ­χιές στον αρ­με­νι­κό μύθο


Υ­πάρ­χουν πά­ρα πολ­λοί μύ­θοι στην Αρ­με­νί­α που α­φορούν το «Νύ­χι του Σα­τα­νά» και την προ­έ­λευ­ση ο­ψι­διανού κα­θώς και τα ο­νό­μα­τα που του έχουν δο­θεί στις διά­φο­ρες πε­ριο­χές της. Α­πό τους πιο εν­δει­κτι­κούς εί­ναι ότι ό­ταν ο Θε­ός κα­τα­ρά­στη­κε τον Σα­τα­νά και τον ε­ξό­ρι­σε α­πό τον Ου­ρα­νό, τα δια­βο­λι­κά μαύ­ρα νύ­χια του έ­σπα­σαν κα­τά τη πτώ­ση του στη γη και δια­σκορ­πί­στη­καν. Έ­τσι το πέ­τρω­μα α­πέ­κτη­σε α­νά­λο­γες… ε­ω­σφο­ρι­κές ο­νο­μα­σί­ες ό­πως η «μι­κρή πέ­τρα του Σα­τα­νά» (Πό­κρ Σα­ντα­να­κάρ) ή «με­γά­λη πέ­τρα του Σα­τα­νά» (Μέ­τζ Σα­ντα­να­κάρ) ή «Το α­νά­χω­μα του δια­βό­λου»(Σα­ντα­ναΐ Νταρ).

 

Πα­γα­νι­σμός, μα­γεί­α και ε­πι­στή­μη


Α­πό αρ­χαιο­τά­των χρό­νων ο οψιδιανός συ­νό­δευε τα «μα­γι­κά» τε­λε­τουρ­γι­κά, για αυ­τό και η πα­ρά­δο­ση του να χρη­σι­μο­ποιού­νται στις α­νά­λο­γες «εκ­δη­λώ­σεις» μα­χαί­ρια α­πό το συ­γκε­κρι­μέ­νο υ­λι­κό, δια­τη­ρή­θη­κε σε διά­φο­ρους πο­λι­τι­σμούς α­κό­μα και με­τά την α­να­κά­λυ­ψη των με­τάλ­λων. Σε κά­ποιες χώ­ρες μά­λι­στα, α­κό­μη και σή­με­ρα χρη­σι­μο­ποιεί­ται για την κατα­σκευ­ή γυά­λι­νων σφαι­ρών που υ­πο­τί­θε­ται βοη­θούν στο να προ­βλέ­πει κα­νείς το μέλ­λον. Ε­πί­σης, κά­ποιοι πι­στεύ­ουν ό­τι προ­φυ­λάσ­σει α­πό α­σθέ­νειες του νου και αρ­νη­τι­κές συ­μπε­ρι­φο­ρές, διό­τι ε­πι­τρέ­πει το να δού­με τα σφάλ­μα­τά μας και να βελ­τιω­θού­με. Αλ­λά και α­πό την αρ­χαιό­τη­τα, οι Αρ­μέ­νιοι «σα­μάνοι» εί­χαν την πε­ποί­θη­ση ό­τι χά­ρη σε αυ­τό το πέ­τρω­μα κά­ποιος που έ­χει κρυο­λο­γή­σει ή έ­χει γα­στρε­ντε­ρι­κά προ­βλή­μα­τα, μπο­ρού­σε να θε­ρα­πευ­τεί. Ε­πι­πλέ­ον, κο­μπο­λό­για και χά­ντρες φτιαγ­μέ­να α­πό ο­ψι­διανό βο­η­θούν στο να ε­πα­νέλ­θει στο φυ­σιο­λο­γι­κό η πί­ε­ση του αί­μα­τος γε­γο­νός που -αν και δη­μιουρ­γεί εν­δε­χο­μέ­νως έκ­πλη­ξη- έ­χει α­πο­δειχτεί α­πό τη σύγ­χρο­νη ια­τρι­κή. Ε­πι­πλέ­ον, ε­ρευ­νη­τές α­πό το Πα­νε­πι­στή­μιο του Κολο­ρά­ντο στις Η.Π.Α α­πέ­δει­ξαν ό­τι ό­ταν οι κο­φτε­ρές ά­κρες του ο­ψι­διανού χρη­σι­μο­ποι­η­θούν σε χει­ρουρ­γι­κό νυ­στέ­ρι, η α­πώ­λεια αί­μα­τος μειώ­νε­ται και οι πλη­γές θρέ­φουν πο­λύ πιο γρή­γο­ρα. Πα­ρό­τι λοι­πόν στην Αρ­με­νί­α κα­τα­σκευά­ζο­νται υ­πέ­ρο­χα κο­σμή­μα­τα και σουβε­νίρ α­πό τη… δια­βο­λι­κή αυ­τή πε­τρού­λα, οι προ­ο­πτι­κές του να ε­πε­κτα­θεί η χρή­ση του ο­ψι­διανού και σε άλ­λους το­μείς ό­πως π.χ. στην ια­τρι­κή έ­χουν αυ­ξη­θεί ε­ντυ­πω­σια­κά.

 

Η ταυ­τό­τη­τα του ο­ψι­διανού


Τι εί­ναι: Ο ο­ψια­νός ή ο­ψι­δια­νός εί­ναι πέ­τρω­μα που προ­έρ­χε­ται α­πό η­φαι­στειο­γε­νείς πε­ριο­χές νε­α­ρής γε­ω­λο­γι­κής η­λι­κί­ας. Εί­ναι συ­νή­θως σκου­ρόχρω­μο με υα­λώ­δη υ­φή (θε­ω­ρεί­ται φυ­σι­κό γυα­λί) αλλά συ­ναντά­ται και σε α­πο­χρώ­σεις του ε­βέ­νου, του καφέ, του γκρι, του κόκ­κι­νου, του χρυ­σού και του πρά­σι­νου (οι τε­λευ­ταί­ες αυ­ξάνουν και την α­ξί­α του). Ει­δι­κά η Αρ­με­νί­α, δια­θέ­τει μια τε­ρά­στια πα­λέ­τα χρω­μά­των ο­ψι­δια­νού.

Η ο­νο­μα­σί­α του: Ο ο­ψι­δια­νός α­να­φέ­ρε­ται α­πό το μα­θη­τή του Πλά­τω­να, Θε­ό­φρα­στο και για πρώ­τη φο­ρά στο βι­βλί­ο - ε­γκυ­κλο­παί­δεια Naturalis historiae (77 μ.Χ.), του Πλι­νί­ου του πρε­σβύ­τε­ρου (Ρω­μαί­ου φυ­σιο­δί­φη), ο ο­ποί­ος γρά­φει ό­τι το πέτρω­μα το α­να­κά­λυ­ψε κά­ποιος με το ό­νομα Obsius στην Αι­θιο­πί­α, εξ ου και η ο­νο­μα­σί­α. Δυ­στυ­χώς, ο­ψι­δια­νός έ­χει κα­τα­χω­ρη­θεί στα σύγχρο­να λε­ξι­κά χω­ρίς να α­να­φέ­ρε­ται ό­τι πρω­το­α­να­κα­λύ­φθη­κε στην αρχαία Αρ­με­νί­α.

Η χρή­ση του στη τέ­χνη: Ο ο­ψι­δια­νός ή­ταν ι­διαί­τε­ρα α­γα­πη­τός στην προ­ϊστο­ρι­κή και αρ­χαί­α τέ­χνη. Εί­ναι εν­δει­κτι­κό πως ο ρω­μαί­ος αυ­το­κρά­το­ρας Αύ­γου­στος, φη­μι­σμέ­νος λά­τρης του κα­λαί­σθη­του, της ποί­η­σης και των κα­λών τε­χνών, εί­χε α­φιε­ρώ­σει στο να­ό της θε­άς Concordia (προ­στά­τι­δας των συμ­βά­σε­ων) στη Ρώ­μη, ο­μοιώ­μα­τα τεσ­σά­ρων ε­λε­φά­ντων α­πό ο­ψι­δια­νό. Άγαλ­μα α­πό ο­ψι­δια­νό, ή­ταν και ε­κεί­νο που κο­σμού­σε την Η­λιού­πο­λη, το θρη­σκευ­τι­κό κέ­ντρο της Αρ­χαί­ας Αι­γύ­πτου και το ο­ποί­ο εί­χε φι­λο­τε­χνή­σει ο έλ­λη­νας γλύ­πτης Με­νέ­λα­ος.


Της Έ­λε­νας Κιουρ­κτσή

 

Πηγή: armenika.gr

 

Διαβάστε περισσότερα...

Νέα διεθνή καμπάνια: Δώστε στην Ελλάδα μια ευκαιρία!

Give Greece a chance...έτσι ονομάζεται η νέα διεθνή καμπάνια που ξεκίνησε με πρωτοβουλία Ελλήνων επιχειρηματιών και στοχεύει στην σωστή ενημέρωση των ξένων για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα μας...

Το Σάββατο πολλές εφημερίδες του εξωτερικού φιλοξένησαν στις σελίδες τους ολοσέλιδες καταχωρήσεις με το σύνθημα "Give Greece a Chance". Κάτω απο το λογότυπο δημοσίευσαν ένα κείμενο το οποίο ανέφερε τι έχει πάθει η Ελλάδα τα τελευταία τρία χρόνια ενώ τόνισαν πως οι Έλληνες είναι σκληρά εργαζόμενοι και πληρώνουν τους φόρους στην ώρα τους. "Το μόνο που ζητάμε είναι να δώσετε μια ευκαιρία στην Ελλάδα". Στόχος να μην πάνε χαμένες οι θυσίες των Ελλήνων και να αλλάξει το αρνητικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί τον τελευταίο καιρό εις βάρος της χώρας μας. Διαβάστε το κείμενο όπως δημοσιεύτηκε στην Wall Street Journal και στην Financial Times..

 

 

Πηγή: athensbars.gr

Διαβάστε περισσότερα...
Συνδρομή σε αυτήν την τροφοδοσία RSS

Στον διαδικτυακό τόπο μας χρησιμοποιούμε Cookies με σκοπό τη βελτίωση της online εμπειρίας σας. Επιλέγοντας να συνεχίσετε την περιήγησή σας σε αυτόν, αποδέχεστε αυτομάτως τη χρήση των cookies. Περισσότερα...

Πολιτική Απορρήτου - Όροι Χρήσης - Περιορισμός Ευθύνης - Επικοινωνία Σχετικά με Προσωπικά Δεδομένα
Αποδέχομαι