Ένα συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ για την Καταστροφή της Σμύρνης!
Ενενήντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την τραγική σελίδα της σύγχρονης ιστορίας μας που σήμανε και το θλιβερό τέλος (το κύκνειο άσμα) της Μεγάλης Ιδέας του Ελληνισμού. Ο λόγος φυσικά για την Μικρασιατική καταστροφή του 1922 και την καταστροφή της Σμύρνης…Από την επόμενη Πέμπτη 13 Σεπτεμβρίου σε επιλεγμένους κινηματογράφους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης (στην Έλλη και στο Ολύμπιον αντίστοιχα) θα προβληθεί το εξαιρετικό ιστορικό ντοκιμαντέρ με τίτλο «Η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης 1900-1922» που έχει σκηνοθετήσει και επιμεληθεί η σκηνοθέτιδα Μαρία Ηλιού και ο ιστορικός σύμβουλος Αλέξανδρος Κιτροέφ, οι οποίοι είχαν παρουσιάσει το 2007 στο Μουσείο Μπενάκη την φωτογραφική έκθεση «Το Ταξίδι, το Ελληνικό Όνειρο στην Αμερική».
Μετά από 4 χρόνια κοπιώδους έρευνας, παρουσιάζουν την εργασία τους για τη Σμύρνη με άγνωστο οπτικό υλικό που προήλθε από αρχεία της Αμερικής και της Ευρώπης.
Η ιδιαίτερη σημασία του ιστορικού ντοκιμαντέρ και της έκθεσης που πραγματοποιήθηκε το διάστημα του Ιανουαρίου με Μαρτίου 2012 στο Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα, δεν εξαντλείται μόνο στις άγνωστες εικόνες από τη Σμύρνη αλλά και στη νέα ματιά που προσκομίζουν οι δύο συνεργάτες στα ιστορικά γεγονότα. Μια ματιά που κρατά αποστάσεις τόσο από μια υπέρμετρα εθνικιστική αφήγηση όσο και από νεότερες απόπειρες που αποσιωπούν τα τραγικά γεγονότα της καταστροφής, παραμορφώνοντας την αλήθεια.
Μέσα από την συγκεκριμένη εργασία, η άλλοτε κοσμοπολίτικη Σμύρνη παρ’ όλο που καταστράφηκε, εξακολουθεί να υπάρχει. Εξακολουθεί να είναι μια ιδέα που έχει να κάνει με τον κοσμοπολιτισμό, τη χαρά της ζωής αλλά και την καταστροφή.
Ενενήντα χρόνια μετά την ανείπωτη καταστροφή, το ντοκιμαντέρ αλλά και η φωτογραφική έκθεση τιμά τη μνήμη του κόσμου που χάθηκε το 1922, αλλά και συγχρόνως, την επιστήμη της ιστορίας.
Το ντοκιμαντέρ τεκμηριώνονται με σπάνιο φωτογραφικό και κινηματογραφικό υλικό που σταχυολογήθηκε από αρχεία της Αμερικής και της Ευρώπης. Μάλιστα για πρώτη φορά δημοσιεύονται άγνωστες εικόνες της Σμύρνης από ιδιωτικές συλλογές όπως αυτή του Pierre De Gigord και από τα αρχεία της Library of Congress, του Πανεπιστημίου του Princeton και του Harvard, του Near East Relief, του Imperial War Museum, της Pathe και άλλων ιδρυμάτων της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Η παραγωγή του ντοκιμαντέρ είναι της εταιρείας Proteus.Η μουσική της ταινίας είναι του Νίκου Πλατύραχου, το μοντάζ της Αλίκης Παναγή και η διεύθυνση Φωτογραφίας του Allen Moore. Για τους εκπροσώπους του Τύπου έχει προγραμματιστεί μία ειδική προβολή της ταινίας την ερχόμενη Δευτέρα 10/9 στις 12 το μεσημέρι στον κινηματογράφο Έλλη της οδού Ακαδημίας στην Αθήνα. Την προβολή διοργανώνουν εκτός από τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Πρωτέας, η Ταινιοθήκη της Ελλάδας, το Μουσείο Μπενάκη και το Ίδρυμα Fulbright.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τον όλεθρο και την τεράστια καταστροφή της Σμύρνης από τους Τούρκους και την βίαιη εκδίωξη των Ελλήνων, είχε ζήσει από κοντά ο σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας Έρνεστ Χεμινγουέι, μόλις 23 ετών τότε ως ανταποκριτής της εφημερίδας Τορόντο Σταρ. Μάλιστα είχε κυκλοφορήσει μία συλλογή διηγημάτων με τίτλο «Στην εποχή μας» όπου στο διήγημα «Στην προκυμαία της Σμύρνης», ο ήρωας του, ένας αξιωματούχος πολεμικού πλοίου των ΗΠΑ αγκυροβολημένου στο λιμάνι της Σμύρνης περιέγραφε συγκλονιστικά τα όσα διαδραματίζονταν.
«Το χειρότερο, είπε, ήταν οι γυναίκες με τα νεκρά παιδιά. Δε μπορούσαμε να τις πείσουμε να μας δώσουν τα πεθαμένα παιδιά τους. Είχαν τα παιδιά τους, νεκρά ακόμα και έξι μέρες, αλλά δεν τα εγκατέλειπαν. Δε μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα. Τελικά έπρεπε να τους … τα πάρουμε με τη βία.» Αυτό το απόσπασμα είναι από το πρώτο λογοτεχνικό κείμενο που εξέδωσε ο Αμερικανός συγγραφέας το 1925, μόλις 26 χρονών τότε, και με το οποίο άρχισε να αποκτά παγκόσμια φήμη.
Ο Χεμινγουέι ως πολεμικός ανταποκριτής είχε χαρακτηριστικά γράψει, ότι 1.250.000 Έλληνες διώχτηκαν από τα σπίτια τους με την ανταλλαγή των πληθυσμών: «ό,τι και να πει κανείς για το πρόβλημα των προσφύγων στην Ελλάδα δεν πρόκειται να είναι υπερβολή. Ένα φτωχό κράτος με μόλις 4 εκατομμύρια πληθυσμό πρέπει να φροντίσει για άλλο ένα τρίτο των κατοίκων. Και τα σπίτια που άφησαν οι Μουσουλμάνοι που έφυγαν δεν επαρκούν σε τίποτα, χώρια η διαφορά στο επίπεδο κουλτούρας που είχαν συνηθίσει οι Έλληνες στην Κωνσταντινούπολη».
Πηγή: on-news.gr