Γιατί η Αρμενία παραμένει στο άρμα του Κρεμλίνου

Φτηνά εντυπωσιοθηρική - αν όχι ευθέως υποκριτική -, είναι η «έκπληξη» που εξέφρασαν αξιωματούχοι της Ευρωπαΐκής Ενωσης (ΕΕ) μετά την ανακοίνωση της κυβέρνησης του Ερεβάν ότι προσανατολίζεται προς τη Ρωσία, ότι προτιμά να ενταχθεί η Αρμενία στην (υπό κατασκευήν) «Ευρασιατική Οικονομική 'Ενωση», ότι αρνείται να συνάψει στενότερες οικονομικές σχέσεις με τις Βρυξέλλες.

Ήταν το προαναγγελθέν αποτέλεσμα της επίσημης επίσκεψης που έκανε στην Αρμενία ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν τον Σεπτέμβριο του 2013, συνοδευόμενος από πολυπληθή αντιπροσωπεία αξιωματούχων και επιχειρηματιών. Επέστρεψε στο Κρεμλίνο μεταφέροντας στις αποσκευές του 12 συμφωνίες συνεργασίας με τους Αρμενίους σε ζητήματα-κλειδιά, όπως η ασφάλεια, η ενέργεια, οι εμπορικές συναλλαγές.  

Από τότε, η κυβέρνηση του Ερεβάν είχε ξεκαθαρίσει την επιλογή της: θα παρέμενε στην ρωσική σφαίρα επιρροής, επιβεβαιώνοντας την προνομιακή σχέση ( κατά ορισμένους, σχέση υποτέλειας ) με τη Ρωσία, όπως αυτή σφυρηλατείται μεθοδικά και αναπόφευκτα, ήδη από τον 19ο αιώνα, από τον ρωσοπερσικό πόλεμο του 1827-1828, όταν τα τσαρικά στρατεύματα κατέκτησαν την ανατολική Αρμενία.

Οσο κι αν η ΕΕ κλαψουρίζει ( μέσω διαρροών από ανώνυμους αξιωματούχους ) ότι «είναι ύποπτες οι τελικές προθέσεις της Μόσχας» και ότι η ρωσικής εμπνεύσεως αντι-ΕΕ «πάσχει από έλλειψη σταθερότητας και διογκωμένη επιθετικότητα», η Αρμενία ήταν ήδη, και προφανώς παραμένει, προσδεδεμένη στο άρμα του Κρεμλίνου.

Πέντε είναι οι βασικοί λόγοι αυτής της πρόσδεσης:

 

 

Το «διαφανές» οικονομικό περιβάλλον της ΕΕ δεν είναι καθόλου ελκυστικό για τις κυβερνητικές, τραπεζιτικές και επιχειρηματικές ελίτ της Ρωσίας και της Αρμενίας. Βουτηγμένες μέσα στην διεφθαρμένη, μιζοκρατούμενη και μαφιόζικη αντίληψη της σοβιετικής και γελτσινικής μετασοβιετικής εποχής, οι ολίγοι πλούσιοι προτιμούν να κάνουν μπιζνες όπως ξέρουν, παρά να ξανοιχτούν - και μάλιστα για λόγους...ιδεολογίας και δήθεν κεραυνοβόλου φιλοευρωπαΐκού έρωτα ! -, στα αχαρτογράφητα νερά της ΕΕ. Και μάλιστα χωρίς οι Βρυξέλλες να προσφέρουν τίποτα χειροπιαστό για την πολιτική τους ενίσχυση, όπως και για το αυγάτισμα των μυστικών λογαριασμών τους.  

Εδώ, τα πράγματα είναι απλά: 3.000 Ρώσοι στρατιώτες, με σύγχρονο εξοπλισμό, εδρεύουν στην 102η Ρωσική Στρατιωτική Βάση στο Γκουιμρί, 120 χιλιόμετρα βόρεια της πρωτεύουσας της Αρμενίας, Ερεβάν. Οι Σοβιετικοί έχτισαν τη συγκεκριμένη βάση την εποχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και τίποτα δεν δείχνει ικανό να μπορεί να τους διώξει από εκεί.

 

 

Ρίξετε μια ματιά στο χάρτη: η Αρμενία είναι «σφηνωμένη» ανάμεσα σε διάφορες χώρες. Στη Γεωργία οι φιλοδυτικοί ηττήθηκαν τον Αύγουστο του 2008 αλλά οι τάσεις απομάκρυνσης από την ρωσική «σκιά» σιγοκαίνε. Στο Αζερμπαΐτζάν απλώνεται ένας παράδεισος των δυτικών πετρελαϊκών εταιρειών. Στο Ιράν το Κρεμλίνο έχει μεν αναπτύξει σοβαρούς δεσμούς ( μέσω του ρωσικής τεχνολογίας πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης ), αλλά αν το θεοκρατικό καθεστώς τα βρει με τους Αμερικανούς το Ιράν γίνεται αμέσως δυνητικός ανταγωνιστής στην διεθνή αγορά ενέργειας.  Στην Τουρκία η κυβέρνηση Ερντογάν «παίζει» με όλους στο γεωπολιτικό παιχνίδι των αγωγών, λόγω γεωγραφικής θέσης. Το Κρεμλίνο χρησιμοποιεί την προνομιακή σχέση του με την Αρμενία ως γεωπολιτικό ανάχωμα απέναντι στη Δύση και στο Ιράν.

 

Τυπικά, Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν βρίσκονται ακόμη σε εμπόλεμη κατάσταση. Ο αρμένικος αλυτρωτισμός στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ και διεθνή σχέδια αποσταθεροποίησης μπορούν να οδηγήσουν σε νέα αντιπαράθεση τις δύο χώρες. Ισχυρό χαρτί της Αρμενίας, ας πούμε στην περίπτωση ενός θερμού επεισοδίου, είναι η παρουσία των Ρώσων στρατιωτών στο έδαφός της και η διπλωματική κάλυψη της Μόσχας στα διεθνή fora και στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.  

 

 

Προς 189 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα πουλάει «στα σύνορα» με την Αρμενία η Μόσχα το ρωσικό φυσικό αέριο. Με τους διάφορους μεσάζοντες το προϊόν φτάνει αρκετά ακριβότερο στους καταναλωτές, σε μια χώρα όπου ο ένας στους τρεις ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας. Παρόλα αυτά, τα τιμολόγια παραμένουν σχετικά χαμηλά. Και ο Πούτιν - που ο ανθρωπισμός, η αλληλεγγύη και η δημοκρατία δεν είναι ακριβώς το φόρτε του...-, έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα ανεχτεί την μοναδική εναλλακτική ενεργειακή λύση για τους Αρμένιους: την αγορά φυσικού αερίου από το Ιράν.

Αυτά. Και δεν αναφερόμαστε καν στα προσφιλή στα Βαλκάνια και στα καθ'ημάς ιδεολογήματα - ενίοτε με τραγικά αποτελέσματα, απ' την εποχή των Ορλωφικών του 18ου αιώνα μέχρι τις προσδοκίες των Ελλήνων κομμουνιστών στον εμφύλιο του 1946-1949 -, του τύπου «η Ρωσία είναι η προστάτιδα των απανταχού ορθοδόξων».

 

 

 

 

Πηγή: tovima.gr