Γιατί το Μελκονιάν πρέπει να ξανανοίξει
ΣΤΙΣ 24 ΑΠΡΙΛΙΟΥ θυμόμαστε τα θύματα της τουρκικής Γενοκτονίας κατά του αρμένικου πληθυσμού της Μικράς Ασίας. Τιμούμε το αρμένικο έθνος και τα βάσανά του μέσω ψηφισμάτων και συναισθηματικών ομιλιών. Κατά τη γνώμη μου, υπάρχει ένας πολύ καλύτερος τρόπος να δράσουμε: ας ξανανοίξουμε τη σχολή Μελκονιάν. Το χρωστούμε στην επιζούσα, δραστήρια αρμενική κοινότητα εδώ, το χρωστούμε στους εαυτούς μας γιατί η αρμενική κοινότητα είναι ένα μέρος μας.
Παρά τη συμμετοχή μας σε πανευρωπαϊκές εκστρατείες για το σεβασμό της πολυπολιτισμικότητας (εξάλλου, το 2008 ήταν το έτος της Πολυπολιτισμικότητας) και παρά τις διακηρύξεις από κυβερνήσεις για επισήμανση του πολυπολιτισμικού χαρακτήρα της πατρίδας μας, ένα ζωντανό τμήμα της κουλτούρας μας και της ιστορίας της χώρας μας αφέθηκε να μαραθεί και τελικά να κλείσει - η ιστορική σχολή Μελκονιάν.
Αυτό το σχολείο διαδραμάτισε έναν καίριο ρόλο τα τελευταία 80 χρόνια προς την υποστήριξη και ανάπτυξη της αρμενικής γλώσσας, κουλτούρας και ιστορίας, καθώς και για τη διατήρηση της ταυτότητας του έθνους αυτού. Υπήρξε το μόνο ίδρυμα του είδους του σε ολόκληρη την Ευρώπη που παρείχε εκπαίδευση σε Αρμένιους μαθητές, με την εκπαίδευση αυτή να ήταν βασισμένη στην κληρονομιά τους και τη γλώσσα εκμάθησης να ήταν στα Αρμένικα.
Το Εκπαιδευτικό Ινστιτούτο Μελκονιάν ιδρύθηκε από το μεγάλο οραματιστή Garabed Melkonian ως ορφανοτροφείο το 1926 για να παράσχει καταφύγιο και προστασία σε εκατοντάδες επιζώντες της γενοκτονίας. Το κτίριο που στέγαζε το σχολείο μέχρι το κλείσιμό του - που τώρα στεγάζει το Γυμνάσιο Αγλαντζιάς - προστατεύεται από την Κυπριακή Δημοκρατία ως τμήμα της εθνικής μας κληρονομίας.
Το δάσος που το περιβάλλει φυτεύτηκε από ορφανά, τους πρώτους κάτοικους του ορφανοτροφείου, για να μας υπενθυμίζει όλους τη γενοκτονία. Κάθε δέντρο αντιπροσωπεύει μία από τις πολλές αρμένικες κοινότητες που είναι διασκορπισμένες σε ολόκληρο τον κόσμο. Είναι επομένως ένας ιερός και ιστορικός χώρος που συμβολίζει την ελπίδα πως άλλες γενοκτονίες δεν διαπράττονται σε αυτό τον κόσμο.
Χιλιάδες Αρμένιοι από ολόκληρο τον κόσμο φοίτησαν στο Μελκονιάν όταν τελικά έγινε σχολείο και πολλοί αγάπησαν την Κύπρο, μεταφέροντας μαζί τους το δράμα και την ιστορία αυτού του νησιού, την κουλτούρα και τα βάσανά του, στον υπόλοιπο κόσμο.
Πολλοί έχουν διαπρέψει και έχουν διακριθεί, αφού έγιναν ηγέτες των αρμενικών κοινοτήτων σε κάθε χώρα, συνεισφέροντας επίσης σε διάφορα πεδία για την ανάπτυξη της αρμένικης κουλτούρας, εκπαίδευσης, γλώσσας και εθνικής ταυτότητας. Χιλιάδες αποφοίτων έχουν αφήσει το σημάδι τους στην παγκόσμια ιστορία διακρινόμενοι στη λογοτεχνία, τις τέχνες και τις επιστήμες και στο πεδίο των επιχειρήσεων. Ταυτόχρονα, έγιναν πρέσβεις της Κύπρου υποστηρίζοντας το δίκαιο αγώνα του λαού της Κύπρου αμιλλώμενοι για μια δίκαιη λύση στο κυπριακό πρόβλημα.
Ανάμεσα στους πολλούς που πέρασαν από το Μελκονιάν περιλαμβάνονται οι Bedelian, Abcarian, Vahan Tekeyan και τόσοι άλλοι επιφανείς επιστήμονες, καλλιτέχνες, μουσικοί, δάσκαλοι, συγγραφείς, ιστορικοί και αθλητές που έζησαν και ακόμη ζουν ανάμεσά μας.
Πολλοί από τους μαθητές που βρίσκονταν στο Μελκονιάν όταν ξαφνικά έκλεισε βρέθηκαν σε μια τρομερή κατάσταση, μη ξέροντας τι να κάμουν. Επιπλέον, το κλείσιμο του Μελκονιάν έχει θέσει σε κίνδυνο και το δημοτικό σχολείο Ναρέκ επειδή οι απόφοιτοι μαθητές του που δεν έχουν ένα αρμένικο σχολείο μέσης εκπαίδευσης για να συνεχίσουν κάνουν τώρα άλλες επιλογές αναφορικά με τη στοιχειώδη εκπαίδευσή τους.
Όλα αυτά συνιστούν πραγματική απειλή στην αρμενική γλώσσα, κουλτούρα και πολιτισμό. Οδηγούν τους Αρμένιους στην αφομοίωση, αντί να τους ενσωματώνουν με τα μοναδικά χαρακτηριστικά τους εντός της κυπριακής κοινωνίας όπως έγινε για σχεδόν έναν αιώνα. Η ενσωμάτωση, αντί της αφομοίωσης, είναι μια θεμελιώδης αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία εφαρμόζεται στην περίπτωση μεταναστών. Ακόμη περισσότερο, αυτή θα έπρεπε να ήταν η περίπτωση για τις ζωντανές κοινότητες ενός κράτους-μέλους.
Είναι, επομένως, αναγκαίο να σώσουμε το Μελκονιάν. Να το βοηθήσουμε να ξανανοίξει. Η αφοσίωσή μας στη σημασία της πολυπολιτισμικότητας θα πρέπει να είναι βαθιά και ειλικρινής και να εξετάζεται με ενέργειες προς κάθε κοινότητα της Κύπρου. Ο πολιτισμός και η δημιουργικότητα των Αρμενίων της Κύπρου είναι κέρδος για όλους μας, δεν είναι ζημιά. Ούτε είναι κάτι προς επίδειξη σε μουσεία σε μερικά χρόνια. Εξίσου, η γη της ιστορικής σχολής Μελκονιάν δεν είναι ούτε καν για πώληση, ούτε για εμπορική εκμετάλλευση ή ακόμη για πρωταρχική ανάπτυξη πολυτελών ξενοδοχείων.