Σχέσεις Τουρκίας-Αρμενίας: μακρύς δρόμος μπροστά

Τουρκία και Αρμενία εξακολουθούν να ενδιαφέρονται για εξομάλυνση των σχέσεών τους, σύμφωνα με σύμβουλο του Τούρκου Πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Η διαδικασία δεν διεκόπη ποτέ, ανέφερε ο Γκεϊμπούλα Ραμαζάνογλου στους SETimes. Ωστόσο, πρόσθεσε, ο ρόλος της Άγκυρας ως μεσολαβητής πρέπει να κατανοηθεί σωστά.

"Η Τουρκία επιθυμεί να αναπτύξει σχέσεις, ωστόσο δεν είναι αρκετό. Η Αρμενία πρέπει επίσης να λύσει τα προβλήματά της με το Αζερμπαϊτζάν και να σταματήσει να κατηγορεί την Τουρκία. Είμαστε αισιόδοξοι και προσμένουμε να δούμε τις λύσεις το 2011", ανέφερε ο Ραμαζάνογλου.

Η Τουρκία έκλεισε τα σύνορά ης και διέκοψε τους διπλωματικούς δεσμούς με την Αρμενία το 1993, υποστηρίζοντας το Αζερμπαϊτζάν στη σύγκρουσή του με την Αρμενία. Οι σχέσεις επιδεινώθηκαν περαιτέρω καθώς οι Αρμένιοι αύξησαν τις πιέσεις για διεθνή αναγνώριση της γενοκτονίας εναντίον τους, όπως την χαρακτηρίζουν, η οποία διεπράχθη κατά την πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Η Τουρκία αρνείται σθεναρά τους ισχυρισμούς περί γενοκτονίας, αναφέροντας ότι σκοτώθηκαν και Τούρκοι εν μέσω γενικού κλίματος αναρχίας και διεθνικών βιαιοπραγιών.

Η ελπίδα για βελτίωση των σχέσεων βελτιώθηκε το Σεπτέμβρη του 2008, όταν ο Πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιούλ επισκέφθηκε την Αρμενία για να παρακολουθήσει αγώνα ποδοσφαίρου. Η κίνηση συνέπεσε με υπογραφή συμφωνίας από τις δύο χώρες τον Απρίλιο του 2009 και δύο πρωτόκολλα που ακολούθησαν τον Οκτώβρη του ίδιου έτους.

Ο βετεράνος Τούρκος διπλωμάτης Ομέρ Ενγκίν Λουτέμ, ο οποίος έχει συμμετάσχει στην εξέταση υποθέσεων της Αρμενίας από το 1980, ηγείται επί του παρόντος το Armenian Research Centre στο Centre for Eurasian Strategic Studies που εδρεύει στην Άγκυρα.

Ο Λουτέμ δήλωσε στους SETimes ότι δεν έχουν υπάρξει επίσημες επαφές μεταξύ των δύο χωρών από την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Αρμενίας στις 18 Ιανουαρίου του 2010, η οποία ανέφερε ότι τα δύο πρωτόκολλα δεν μπορούν να επηρεάσουν την πολιτική της Αρμενίας για την αναγνώριση της γενοκτονίας.

Ωστόσο, η Τουρκική κυβέρνηση εξακολουθεί να προσπαθεί να συνεχίσει τη διαδικασία εξομάλυνσης, πρόσθεσε.

"Η Τουρκία κάνει κάποια βήματα. Υπάρχουν αρκετές πρωτοβουλίες μεταξύ του κόσμου, για παράδειγμα, οι Αρμένικες εκκλησίες στην Τουρκία έχουν ανοίξει ξανά και λειτουργούν".

Ο Σινάν Ογκάν, πρόεδρος του Turkish Centre for International Relations and Strategic Analysis που εδρεύει στην Άγκυρα αναφέρει ότι οι σχέσεις μεταξύ των δύο εθνών έχουν επιδεινωθεί σημαντικά.

"Δεν έχει να κάνει με τα πρωτόκολλα, αλλά με την εκπλήρωση των δεσμεύσεων", αναφέρει, προσθέτοντας ότι η πολιτειακή κοινωνία της Τουρκίας είναι ευαισθητοποιημένη προς τα προβλήματα του Αζερμπαϊτζάν με την Αρμενία.

Ο Ογκάν προβλέπει ότι το ζήτημα θα αποτελέσει ένα από τα χαρτιά που θα παίξουν τα πολιτικά κόμματα κατά τη διάρκεια των φετινών εκλογών.

Ο Αρμένιος πολιτικός Γκιράρντ Λιμπαριντιάν, ο οποίος ήταν ανώτερος σύμβουλος του πρώην Προέδρου Λεβόν Τερ-Πετροσιάν, δεν βλέπει να υπάρχει κάποιος λόγος αισιοδοξίας αυτό το έτος.

"Ελπίζω να κάνω λάθος. Δυστυχώς, τόσο η Αρμενία όσο και η Τουρκία προσπάθησαν να επιλύσουν πάρα πολλά προβλήματα σε ένα έγγραφο πρωτοκόλλου το οποίο έπρεπε να αποτελεί απλή δήλωση με σκοπό την εξομάλυνση των σχέσεων και την επαναλειτουργία των συνόρων. Μερικές φορές, κάποιος μπορεί να είναι πολύ έξυπνος για το όφελός του", ανέφερε στους SETimes.

Ωστόσο, ο Διευθυντής προγράμματος της International Crisis Group στην Τουρκία, Χιού Πόουπ διαφωνεί. Αναφέρει ότι οι σχέσεις μεταξύ Τούρκων και Αρμένιων αξιωματούχων είναι σχετικά καλές και οι επαφές μεταξύ της πολιτειακής κοινωνίας των δύο χωρών ευημερούν.

"Υπάρχει έμμεσο εμπόριο και απευθείας πτήσεις μεταξύ των δύο χωρών. Φαίνεται πως η δυναμική της σταδιακής οικονομικής και κοινωνικής σύγκλισης Τουρκίας-Αρμενίας θα συνεχιστεί", ανέφερε ο Πόουπ.

Καθώς οι πολιτικοί προσπαθούν να βρουν πιθανή λύση στο πρόβλημα, η ζωή συνεχίζεται στις δύο χώρες. Ωστόσο, μερικές φορές προκύπτουν καταστάσεις οι οποίες είναι ασυνήθιστες, ακόμα και συναισθηματικές.

Ο Σερντάρ Γκουντέπε, 26 ετών, κάτοικος Καρς -- η αρχαία πόλη στο μακρινό βορειοανατολικό τμήμα της Τουρκίας, η οποία βλέπει στα κλειστά σύνορα με την Αρμενία -- ερωτεύτηκε την Αρμένια Μάρεμ Αρμένιαν, 25 ετών, όταν σπούδαζε σε πανεπιστήμιο της Ιστανμπούλ πριν από τρία χρόνια.

Το ζευγάρι συναντιέται συχνά εδώ κι εκεί, ωστόσο δεν υπάρχει τρόπος για να παντρευτούν.

"Οι οικογένειές μας είναι εξαιρετικά αντίθετες σε αυτό. Οι προπαπούδες μας σκοτώθηκαν κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Όχι μόνο οι γείτονες, αλλά ακόμα και τα μέλη της οικογένειάς μας δεν μας καταλαβαίνουν", ανέφερε ο Γκουντέπε στους SETimes.

Πηγή: setimes.com