Η Κόκκινη Κυριακή της Κωνσταντινούπολης

Με τον Μάριο Δημητρίου

Κόκκινη Κυριακή αποκαλούν οι Αρμένιοι τη φοβερή νύχτα της 24ης Απριλίου 1915, όταν με διαταγές του αιμοδιψούς υπουργού Εσωτερικών της τουρκικής κυβέρνησης Μεχμέτ Ταλαάτ Πασά (ηγετικού στελέχους των Νεοτούρκων, που κυβέρνησαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία τα χρόνια των Βαλκανικών Πολέμων και του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου), συνελήφθησαν στην τότε πρωτεύουσα Κωνσταντινούπολη και σε άλλες περιοχές, και φυλακίστηκαν σε κρατητήρια κοντά στην Άγκυρα, περίπου 250 ηγέτες της αρμενικής κοινότητας.

Οι περισσότεροι από αυτούς -πολιτικοί, ιερωμένοι, συγγραφείς, επιστήμονες, εκδότες, δημοσιογράφοι, δικηγόροι και εκπαιδευτικοί- δολοφονήθηκαν λίγο αργότερα και η εξόντωσή τους σήμανε την οργανωμένη εξολόθρευση του αρμενικού λαού που ακολούθησε. (Στο θέμα αυτό της γενοκτονίας, που αρχίζει με τη δολοφονία της πνευματικής ελίτ των θυμάτων, οι Τούρκοι υπήρξαν δάσκαλοι των γενοκτόνων του 20ού αιώνα, δηλαδή των Σοβιετικών του Στάλιν με τον μαζικό και συστηματικό αφανισμό των Πολωνών αιχμαλώτων τους στο Κατίν το 1940 και των Ναζί του Χίτλερ με το ολοκαύτωμα των Εβραίων στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο).

Μετά την ήττα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το 1918, βρέθηκε η έγγραφη διαταγή του Ταλαάτ Πασά προς τη νομαρχία Χαλεπίου, για «να τεθεί τέρμα στην ύπαρξη των διαβιούντων στη χώρα Αρμενίων».

Αφού έστρωσαν τον δρόμο της βαρβαρότητας με ψέματα και φτηνή προπαγάνδα ότι δήθεν οι χριστιανοί Αρμένιοι -και στη συνέχεια οι Έλληνες- αποτελούσαν απειλή για την ασφάλεια της χώρας, οι σαδιστές ηγήτορες της Οθωμανικής Τουρκίας διέταξαν την εξόντωσή τους, που έγινε σε δύο φάσεις: κτύπησαν πρώτα τον αντρικό πληθυσμό της αρμενικής μειονότητας μέσω μαζικών σφαγών και καταναγκαστικής εργασίας σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, και στη συνέχεια στράφηκαν προς τις γυναίκες, τα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τους ασθενείς, που τους εξανάγκασαν σε πορείες θανάτου στην έρημο της Συρίας, σε μιαν απόσταση εκατοντάδων χιλιομέτρων, χωρίς φαγητό και νερό.
Οι σφαγές διαπράττονταν αδιακρίτως ηλικίας ή φύλου, όπως και οι βιασμοί και η σεξουαλική κακομεταχείριση των θυμάτων.

Ο συνολικός αριθμών των νεκρών υπολογίζεται μεταξύ 1 και 1,5 εκατομμύριο άτομα.
Για να κατανοήσει κανείς την απίστευτη αγριότητα των δραστών, θα πρέπει να γνωρίσει τον τρόπο που σκέφτονταν και τις συνθήκες του γενοκτονικού εγκλήματος.
Επιπρόσθετα σε άλλους νομικούς περιορισμούς, οι χριστιανοί θεωρούνταν κατώτεροι από τους μουσουλμάνους, ενώ στα δικαστήρια δεν γινόταν αποδεχτή μαρτυρία χριστιανού ή εβραίου, εναντίον μουσουλμάνου. Απαγορευόταν στους Αρμενίους και τους άλλους υποτελείς λαούς να φέρουν όπλα, να καβαλικεύουν άλογα, να έχουν σπίτια ψηλότερα από τα σπίτια μουσουλμάνων, ακόμα και να ηχούν τις καμπάνες των εκκλησιών τους. Αν τολμούσαν να παραβούν αυτούς τους κανόνες, διακινδύνευαν να τιμωρηθούν με σκληρά πρόστιμα, με φυλακίσεις ή και με θανάτωση.

Ο Βρετανός εθνογράφος William Ramsay έγραψε λίγο πριν από το 1900, αφού επισκέφθηκε την Οθωμανική Αυτοκρατορία:
«Η εξουσία των Τούρκων ήταν μια ατέλειωτη περιφρόνηση προς τους εξουσιαζόμενους. Οι Αρμένιοι και οι Έλληνες ήταν, γι’ αυτούς, σκυλιά και γουρούνια… για να τους φτύσεις. Αν η σκιά τους έπεφτε πάνω σε έναν Τούρκο, ήταν λόγος για να εξοργιστεί, αφού γι’ αυτόν δεν είναι τίποτε περισσότερο από το χαλάκι όπου πάνω του σκουπίζει τα λασπωμένα πόδια του. Μέσα στους αιώνες σκλαβιάς και ανοχής της καταφρόνιας και της προσβολής των Τούρκων, τίποτα δεν ανήκει στους Αρμενίους, ούτε περιουσία, ούτε σπίτι, ούτε ζωή, ούτε η οικογένεια, ούτε ο εαυτός τους - και τίποτε δεν είναι ασφαλές από τη βία, την τυχαία και απρόκλητη βία των εξουσιαστών»...

Πηγή: sigmalive.com