Menu

Aρά Γκιουλέρ: Το μάτι της Πόλης

81ετών πλέον ο ζωντανός θρύλος της παγκόσμιας φωτογραφίας, ο τουρκοαρμένιος Αρά Γκιουλέρ, ζει στην αγαπημένη του Πόλη, την οποία ανέδειξε με το φωτογραφικό του φακό. «Όχι, δεν είμαι φωτογράφος, μισώ τη φωτογραφία!», διαβάζουμε στη συνέντευξη που παραχώρησε στο συνεργάτη του «Ταχυδρόμου», επίσης φωτογράφο, Ιάκωβο Χατζησταύρου. «Είμαι δημοσιογράφος, γιατί θέλω να βλέπω την πραγματικότητα, τις πραγματικές ιστορίες και ειδήσεις, κι όχι να φωτογραφίζω δέντρα και παιδάκια, δεν μου αρέσει αυτή η φωτογραφία. Αν εκραγεί μια βόμβα, ο φωτορεπόρτερ τρέχει αμέσως επί τόπου για να βγάλει φωτογραφίες. Αντίθετα, ο φωτογράφος φεύγει μακριά, γιατί φοβάται και δεν θέλει να πεθάνει. Αυτή είναι η διαφορά μεταξύ εμού και ενός φωτογράφου».

Στην ίδια συνέντευξη είναι αφοριστικός και με τη διαφημιστική φωτογραφία: «Είναι σκουπίδια, δεν είναι τίποτε άλλο από προπαγάνδα των καπιταλιστών για να πουλάνε τα προϊόντα τους. Είναι μια δουλειά χωρίς όφελος. Αν είσαι γιατρός ή μηχανικός, κάνεις κάτι χρήσιμο, αλλά οι άνθρωποι στην εποχή μας δεν βλέπουν τα πράγματα πια έτσι. Πόσοι άνθρωποι στον κόσμο καταλαβαίνουν την τέχνη σε βάθος; Πόσοι ξέρουν αληθινά τον Πικάσο;»

Γιος φαρμακοποιού ο Αρά Γκιουλέρ, γεννημένος στο Πέρα της Πόλης, αφού σπούδασε οικονομικά, εργάστηκε ως φωτορεπόρτερ στις εφημερίδες «Γενί» της Κωνσταντινούπολης, στη «Χουριέτ» και στην τουρκική έκδοση του περιοδικού «Time Life». Δούλεψε ως πολεμικός φωτορεπόρτερ για τα μεγαλύτερα περιοδικά «Time», «Stern» και «Paris Match». Έγινε μέλος του ιστορικού φωτογραφικού πρακτορείου Magnum. Έχει τιμηθεί με δεκάδες διεθνείς διακρίσεις για τα περισσότερα από είκοσι φωτογραφικά του λευκώματα.

Έχει ταξιδέψει σε όλες τις γωνιές του κόσμου, όπως το Ιράν, το Καζακστάν, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, την Ινδία, την Κένυα, την Αιθιοπία, το Σουδάν, τη Νέα Γουινέα, το Βόρνεο και σε όλες τις περιοχές της Τουρκίας. Ο ίδιος λέει χαρακτηριστικά πως έχει κάνει το γύρο του κόσμου τρεις φορές. Έχει γνωρίσει και απαθανατίσει με το φακό του διασημότητες, όπως την Ίντιρα Γκάντι, τη Μαρία Κάλλας, τον Μπέρναρντ Ράσελ, τον Βίλλυ Μπραντ, τον Άλφρεντ Χίτσκοκ, τον Άνσελ Άνταμς, τον Μαρκ Σαγκάλ, τον Σαλβαντόρ Νταλί και τον Πάμπλο Πικάσο.

Ένα ξεχωριστό κεφάλαιο της δουλειάς του είναι οι φωτογραφίες της αγαπημένης του Πόλης. Με υλικό από τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 διασώζει μια ξεχασμένη και άγνωστη στους πιο πολλούς Κωνσταντινούπολη: συνοικίες που εξαφανίστηκαν, μαχαλάδες με παράγκες που έγιναν πολυκατοικίες, χαμίνια που τρέχουν στα σοκάκια, ψαράδες στον Βόσπορο. Το υλικό του είναι κυρίως ανθρωποκεντρικό, γι’ αυτό χαρακτηρίζεται οπτικός ιστορικός. Ο ίδιος λέει, «όταν εστιάζω σε μια εικόνα, αυτό που μετρά είναι το πρόσωπο που πρωταγωνιστεί, είναι το ποιος αντιπροσωπεύει τη ζωή. Η φωτογραφία πρέπει να παρέχει μια μνήμη των ανθρώπων, των ζωών τους και ειδικά των βασάνων τους. Η φωτογραφία μπορεί να απεικονίσει την πραγματικότητα». Ο τούρκος συγγραφέας Ορχάν Παμούκ αξιοποίησε πολλές από τις φωτογραφίες του Αρά Γκιουλέρ στο νοσταλγικό βιβλίο του «Ιστανμπούλ: Πόλη και αναμνήσεις».

Σήμερα διατηρεί ένα καφενείο σε μια πάροδο της λεωφόρου του Πέρα, στην Ιστικλάλ, όπως ονομάζεται πια. Το «Αρά Καφέ» είναι στέκι διανοουμένων, φοιτητών και φωτογράφων, ενώ φιλοξενεί στους τοίχους του μια μόνιμη ασπρόμαυρη έκθεση με φωτογραφίες της Πόλης. Πηγαίνει σχεδόν καθημερινά στο καφενείο του κι εξακολουθεί να είναι πολύ απασχολημένος: γνωστοί, φίλοι, θαυμαστές, τηλεφωνήματα από εκδοτικούς οίκους από όλο τον πλανήτη. Αυτός είναι ο Αρά Γκιουλέρ, ένας αειθαλής, ταλαντούχος φωτογράφος, ένας σκεπτόμενος άνθρωπος.

 

 

Πηγή: armenika.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Το νηπιαγωγείο της αρμενικής ευαγγελικής εκκλησίας στην Κοκκινιά

Όταν ο αρμενικός λαός δεν είχε τη δυνατότητα να διαφυλάξει την οντότητά του με το σπαθί και το όπλο, έγινε η πένα το σπαθί και ο σταυρός το όπλο, δημιουργώντας μια ασπίδα προστασίας ενάντια στον αφανισμό.

Οι κατατρεγμένες και ταλαιπωρημένες μητέρες, πάνω στην άμμο της ερήμου, σχημάτιζαν με τα δάχτυλά τους τα γράμματα της αρμενικής αλφαβήτου, διδάσκοντάς την στα πεινασμένα τους παιδιά, ώστε να διατηρηθεί αναμμένη η φλόγα της πολύτιμης γλώσσας μας.

Ο Αρμένιος της διασποράς, σε όποιο μέρος του κόσμου κι αν έχει εγκατασταθεί, έχει ως πρωταρχικό του μέλημα την εδραίωση της εκκλησίας και του σχολείου, για να είναι φάροι της πίστης και της μάθησης.

Έτσι, μετά την εκκένωση της Κιλικίας και ακολούθως την καταστροφή της Σμύρνης το 1921-1922, μέρος του πληθυσμού των Αρμενίων, περίπου 70.000, εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα. Τα μέλη της εκκλησίας των διαμαρτυρομένων, που αριθμούσαν περίπου 3.000 άτομα, το 1922 ίδρυσαν σχολεία και εκκλησίες σε τέσσερις διαφορετικές περιοχές της Αττικής: στο Δουργούτι (περιοχή Νέου Κόσμου), στην Κοκκινιά, στη λεωφόρο Συγγρού (περιοχή Κουκακίου) και στο Λίπασμα, όπως επίσης και στη Θεσσαλονίκη.

Το νηπιαγωγείο της αρμενικής ευαγγελικής εκκλησίας έχει ιδρυθεί το 1923. Στην αρχή η διδασκαλία γινόταν σε υπαίθριο χώρο, με τον καιρό όμως τοποθετήθηκαν σκηνές. Αργότερα τις σκηνές αντικατέστησαν οι παράγκες και ο χώρος ενός εργοστασίου.

Λίγα χρόνια αργότερα, ο γιατρός Μαρντίνι και η Όλιβ Γκριν (μέλη της American Board), σε συνεργασία με τον φαρμακοποιό Σωκράτ Εφέντι Τοπαλιάν, ο οποίος κατέβαλε υπεράνθρωπες προσπάθειες, κατάφεραν τελικά το 1928 να εξασφαλίσουν ως ιδιοκτησία της αρμενικής ευαγγελικής κοινότητας ένα μεγάλο οικόπεδο, σε κεντρικό σημείο της περιοχής της Κοκκινιάς, όπου ήδη υπήρχε ένα κτίσμα και μια αίθουσα κατάλληλη για εκκλησία. Πάνω στο ίδιο οικόπεδο το 1936 χτίστηκε ένα νέο διώροφο κτίριο, το οποίο θα φιλοξενούσε το νηπιαγωγείο και ο επάνω όροφος προοριζόταν για κατοικία του πρεσβυτέρου. Το διώροφο αυτό κτίριο αφιερώθηκε στη μνήμη της Ορλίντα Τσάιλτς Πιρς και η σχετική επιγραφή υπάρχει ακόμη και σήμερα στην πρόσοψη του νηπιαγωγείου.

Μέχρι το 1948-1949, όταν μεγάλο μέρος των αρμενίων προσφύγων επαναπατρίστηκε, στο αρμενικό ευαγγελικό σχολείο ήταν εγγεγραμμένοι περίπου 500 μαθητές. Στη δεκαετία του 1970 -1980 το σχολείο αριθμούσε 30-35 μαθητές. Από το 1982 και μετά το δημοτικό σχολείο έπαψε να λειτουργεί. Όμως το νηπιαγωγείο συνεχίζει τη λειτουργία του έως και σήμερα με εγγεγραμμένους 28-30 μαθητές.

Οι νηπιαγωγοί

Η Αλτού Σαπριτσιάν διπλωματούχος νηπιαγω-γός, απόφοιτος του κολεγίου Γεπράντ, δίδαξε μεταξύ των ετών 1928-1949, έχοντας ως βοηθούς της, τις Μακταγινέ και Παϊλατζού Μετζαντουριάν. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του πρεσβυτέρου Κρικόρ Ντεμιρτζιάν, «στα μαύρα χρόνια του πολέμου και της πείνας, η πολυτάλαντη αυτή προσωπικότητα έμεινε άγρυπνος φρουρός στο βωμό του καθήκοντος». Αποκαλούσε την τάξη της «παράδεισό της» και φρόντιζε το κάθε «λουλούδι» ξεχωριστά. Είχε γράψει το βιβλίο τραγουδιών «Παιδικές Μελωδίες». Ποιος δεν θυμάται τις συμβουλές της και το χορό της, πώς χοροπηδούσε μαζί με τα παιδιά, τον πιστό της σκύλο, το σπασμένο αλλά και σκουριασμένο κουδούνι του σχολείου, το οποίο κρατάμε ως ενθύμιο μέχρι τις μέρες μας.

Η Παϊλατζού Μετζαντουριάν, απόφοιτος του Αμερικανικού Κολεγίου Αθηνών, δίδαξε μεταξύ των ετών 1948-1986, έχοντας για μερικά χρόνια ως βοηθό της την Ελίζ Γκαραμπεντιάν, η οποία για μεγάλο χρονικό διάστημα εργάστηκε στο Ελβετικό Κέντρο στο Καστρί. Λόγω της συμμετοχής της στα σεμινάρια που διοργανώθηκαν από το Ινστιτούτο Γκιουλμπενγκιάν στην Αρμενία και στη Σκοτία, τα οποία αφορούσαν τη διδασκαλία νηπίων, έδινε τεράστια σημασία στη χειροτεχνία και στο κουκλοθέατρο.

Από το 1988 έως και το 1993, οπότε μετανάστευσε στον Καναδά, νηπιαγωγός ήταν η πρεσβυτέρα Κοχάρ Χατσικιάν, η οποία εμπλούτισε το διδακτικό της πρόγραμμα με εκπαιδευτικά θέματα και παιχνίδια.

Όποτε έχει παραστεί η ανάγκη το ρόλο της νηπιαγωγού έχει αναλάβει, με αίσθημα καθήκοντος, η Σέτα Κιουπελιάν, απόφοιτος του τμήματος παιδαγωγικής του Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Μελκονιάν.

Από το 1994 έως και τον πρόσφατο θάνατό της (27-3-2008), η πρεσβυτέρα Σαλπή Τσολακιάν δραστηριοποιήθηκε ως νηπιαγωγός, έχοντας ως βοηθούς της, την Άννα Αφρικιάν και την Γκαρινέ Τζαρμπικιάν, οι οποίες είναι απόφοιτοι αρμενικών ιδρυμάτων.

Η Σαλπή ζει στη μνήμη όλων φωτεινή, χαμογελαστή, έχοντας μια ανοιχτή αγκαλιά για κάθε παιδί. Βοηθούσε τα παιδιά να ανακαλύψουν τα ταλέντα τους και τα ενθάρρυνε, ενώ ταυτόχρονα παρακινούσε τους γονείς να αντιμετωπίζουν θετικά τις όποιες δυσκολίες, με πνεύμα κατανόησης.

Στις τελετές λήξης της εκάστοτε σχολικής περιόδου, η αίθουσα ήταν στολισμένη με τις χειροτεχνίες των παιδιών, οι οποίες φανέρωναν τον όγκο του έργου της. Οι μαθητές περνώντας από τις τάξεις του νηπιαγωγείου στην πρώτη δημοτικού γνώριζαν πολύ καλά την αρμενική γραφή και ανάγνωση. Στις συναντήσεις γονέων και κηδεμόνων πρωταρχικό της μέλημα ήταν η σύσφιγξη των σχέσεων σχολείου και γονέων. Στα 14 χρόνια της διδασκαλίας της άφησε ανεξίτηλο το σημάδι της ως ενάρετη νηπιαγωγός, η οποία νοιαζόταν όχι μόνο για τα νήπια αλλά και για τα μεγαλύτερης ηλικίας παιδιά. Για να ενισχύσει τις γνώσεις και την πίστη ίδρυσε την παιδική βιβλιοθήκη «Αρεβίκ», ενθαρρύνοντας τα παιδιά αλλά και τους γονείς να διαβάζουν την αρμενική παιδική λογοτεχνία. Η απώλειά της δημιούργησε ένα δυσαναπλήρωτο κενό.

Μετά το πέρασμα της Σαλπή στην αιωνιότητα, η Γκαρινέ Τζαρμπικιάν και η Άννα Αφρικιάν με μεγάλη επιτυχία κατάφεραν και ολοκλήρωσαν το σχολικό έτος 2007-2008.

Σήμερα το νηπιαγωγείο μας ανοίγει και πάλι τις πόρτες του. Στην ομάδα εκπαιδευτικών θα συμμετέχει και η Ταμάρ Μιχιταριάν, απόφοιτος της αρμενικής θεολογικής σχολής της Βηρυτού. Μέχρι σήμερα όλες οι νηπιαγωγοί που δίδαξαν στο αρμενικό νηπιαγωγείο της ευαγγελικής εκκλησίας κατάφεραν με τον ενθουσιασμό, τη φροντίδα και τη χαρά του παιχνιδιού να προετοιμάσουν τα μικρά αρμενόπουλα. Είτε μέσα στις σκηνές και τις παράγκες είτε μέσα στα σύγχρονα εκπαιδευτήρια οι αρμένιοι παιδαγωγοί που βρέθηκαν στον ελλαδικό χώρο με μεγάλο ψυχικό σθένος αφοσιώθηκαν στη διδασκαλία της αρμενικής γλώσσας και της χριστιανικής πίστης σε εκατοντάδες αρμενόπουλα. Είμαστε περήφανοι που μέσα στον μαθητικό αυτό «κήπο» άνθισαν πολύχρωμα λουλούδια.

Οι περισσότεροι από τους μαθητές μας στην Ελλάδα και το εξωτερικό μάς έχουν κάνει περήφανους με τις επιτυχίες τους και διαλαλούν πως είναι απόφοιτοι του αρμενικού ευαγγελικού σχολείου. Οι απόφοιτοί μας υπηρέτησαν και ακόμη υπηρετούν το λαό μας και την εκκλησία μας, συμμετέχοντας σε εκκλησιαστικές επιτροπές, σε εκπαιδευτικά ιδρύματα, φιλανθρωπικές και αθλητικές οργανώσεις.

Μερικοί απ’ αυτούς έγιναν γιατροί, άλλοι ακολούθησαν το δρόμο του θεού ως πρεσβύτεροι, άλλοι ως ψυχολόγοι, άλλοι ως κρατικοί λειτουργοί, άλλοι ως διευθυντές τραπεζών, όλοι όμως τίμιοι και πιστοί εργάτες.

Όταν είσαι μακριά από την πατρίδα σου, είναι δύσκολο να μεγαλώνεις γενιές παιδιών, μαθαίνοντάς τους τη γλώσσα σου, όμως εμείς έχουμε κληθεί να κάνουμε τον κήπο των παιδιών μας ν’ ανθίσει, ετοιμάζοντας νέες γενιές, διότι κάθε αρμενόπουλο είναι η ελπίδα του πολυβασανισμένου μας έθνους για το μέλλον. Το σύνθημά μας είναι «δίδαξε το νήπιο, όταν ξεκινά το δρόμο του».

 

Επιμέλεια: Σέτα Κιουπελιάν

 

Πηγή: armenika.gr


Διαβάστε περισσότερα...

Φρίντγιοφ Νάνσεν : Το έργο ενός μεγάλου ανθρωπιστή

150 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ

Γεννη­μέ­νος το 1861, ο Νορ­βη­γός Φρί­ντγιοφ Νάν­σεν ή­ταν ε­πι­στή­μο­νας, δι­πλω­μά­της, πο­λι­τι­κή προσω­πι­κό­τη­τα και αν­θρω­πι­στής. Ό­ντας φι­λο­μα­θής, πρώ­τευ­σε στον το­μέ­α των ε­φαρ­μο­σμένων ε­πι­στη­μών (ζω­ο­λο­γί­α, θα­λάσ­σια βιο­λο­γί­α, ω­κε­α­νο­γρα­φί­α, γε­ω­λο­γί­α, αν­θρω­πο­λο­γί­α και κοι­νω­νιο­λο­γί­α), ω­στό­σο έ­γι­νε ευ­ρύ­τε­ρα γνω­στός, χάρη στο πρω­το­πό­ρο έρ­γο του για τους πρό­σφυ­γες.

Με­τά το τέ­λος του Πρώ­του Πα­γκο­σμί­ου Πο­λέ­μου, το 1920 η Κοι­νω­νί­α των Ε­θνών ζή­τη­σε α­πό τον Νάν­σεν να ορ­γα­νώσει τον ε­πα­να­πα­τρι­σμό πε­ρί­που 450.000 αιχ­μα­λώ­των πο­λέ­μου. Ο ίδιος το πέ­τυ­χε, ε­ξα­σφα­λί­ζο­ντας τη στή­ρι­ξη κυ­βερ­νή­σε­ων και ε­θε­λοντι­κών ορ­γα­νώ­σε­ων. Ως χα­ρι­σμα­τι­κός η­γέ­της, διο­ρί­στη­κε πρώ­τος Ύ­πα­τος Αρ­μο­στής για τους Πρό­σφυ­γες το 1921, έ­να αξί­ω­μα που δη­μιουρ­γή­θη­κε ει­δι­κά α­πό την Κοι­νω­νί­α των Ε­θνών. Α­μέ­σως, α­νέ­λα­βε να βο­η­θή­σει ε­κα­το­ντά­δες χι­λιά­δες πρό­σφυ­γες να ε­πιβιώ­σουν, να α­πο­κτή­σουν νό­μι­μο κα­θε­στώς και να γί­νουν οι­κο­νο­μι­κά α­νε­ξάρ­τη­τοι. Ε­πί­σης, δη­μιούρ­γη­σε το «διαβα­τή­ριο Νάν­σεν» για τους α­νι­θα­γε­νείς πρό­σφυ­γες που εί­χε υ­πό την προ­στασί­α του, το ο­ποί­ο στη συ­νέ­χεια ε­πι­κυ­ρώ­θη­κε α­πό 52 χώ­ρες.

Πα­ράλ­λη­λα, η Διε­θνής Ε­πι­τρο­πή του Ε­ρυ­θρού Σταυ­ρού και έ­νας α­ριθ­μός κυ­βερ­νή­σε­ων ζή­τη­σαν α­πό τον Νάν­σεν να ορ­γα­νώ­σει έ­να πρό­γραμ­μα πε­ρί­θαλ­ψης για τα ε­κα­τομ­μύ­ρια θύ­μα­τα τoυ Ρω­σι­κού Λι­μού το 1921-1922.

Με­τά τη Μι­κρα­σια­τι­κή Κα­τα­στρο­φή, ο Νάν­σεν τα­ξί­δε­ψε στην Κων­σταντι­νού­πο­λη για να δια­πραγ­μα­τευ­τεί την ε­πα­νε­γκα­τά­στα­ση ε­κα­το­ντά­δων χι­λιά­δων προσφύ­γων, που εί­χαν διω­χθεί α­πό την Τουρ­κί­α. Το φτω­χό ελ­λη­νι­κό κρά­τος α­δυ­να­τού­σε να υ­πο­δε­χθεί πλη­θώ­ρα προ­σφύ­γων και έ­τσι ο Νάν­σεν ε­πι­νό­η­σε έ­να σύ­στη­μα α­νταλ­λα­γής πλη­θυ­σμών. Πα­ρά τις ό­ποιες δια­φω­νί­ες, το σχέ­διο στέ­φθη­κε με ε­πι­τυ­χί­α. Το Νο­έμ­βριο του 1922, ε­νώ συμ­με­τεί­χε στις δια­πραγ­μα­τεύ­σεις που ο­δή­γη­σαν στη Συν­θή­κη της Λω­ζά­νης, ο Νάν­σεν πλη­ρο­φο­ρή­θη­κε ό­τι του εί­χε α­πο­νε­μη­θεί το Νό­μπελ Ει­ρή­νης. Ως γνή­σιος αν­θρω­πι­στής, δώρισε το χρη­μα­τι­κό έ­πα­θλο στις διε­θνείς προ­σπά­θειες αρω­γής.

Το 1925, η Κοι­νω­νί­α των Ε­θνών του α­νέθε­σε τη με­λέ­τη του ζη­τή­μα­τος της με­τα­κί­νη­σης των αρ­με­νί­ων προ­σφύ­γων, των θυ­μά­των της Γε­νο­κτο­νί­ας των Αρμε­νί­ων α­πό την Τουρ­κί­α, για το ο­ποί­ο συ­γκλή­θη­κε ει­δι­κή επι­τρο­πή με ε­πικε­φα­λής τον ί­διο. Το 1925 ε­πι­σκέ­φτη­κε για πρώτη φο­ρά την Αρ­με­νί­α, για να διε­ρευ­νή­σει α­πό κοντά τις δυ­να­τό­τη­τες υ­λο­ποί­η­σης ε­νός προ­γράμ­μα­τος τε­χνη­τής άρ­δευ­σης μιας πε­ριο­χής με έ­κτα­ση 360 τε­τρα­γω­νι­κά χι­λιόμε­τρα, ό­που θα μπο­ρού­σαν να ε­γκα­τα­στα­θούν πε­ρί τις 15.000 αρμε­νί­ων προ­σφύ­γων. Ε­πι­στρέ­φο­ντας στην Ευ­ρώ­πη, α­να­κοί­νω­σε στην Κοι­νω­νί­α των Ε­θνών ό­τι «το μό­νο μέ­ρος που μπο­ρεί να μετα­κι­νη­θούν οι αρμέ­νιοι πρό­σφυ­γες εί­ναι η Σο­βιε­τι­κή Αρ­μενί­α».

Το σχέ­διο αυ­τό τε­λι­κά α­πέ­τυ­χε, λό­γω έλ­λει­ψης οι­κονο­μι­κών πό­ρων. Πα­ρά την α­πο­τυ­χί­α ό­μως, η φή­μη του με­τα­ξύ των Αρ­μενί­ων πα­ρα­μέ­νει σε υ­ψη­λά ε­πί­πε­δα.

Η προ­σπά­θειά του να ε­γκα­τα­στή­σει με­ρι­κές δε­κά­δες χι­λιά­δων Αρ­με­νί­ων στη Συ­ρί­α στέφθη­κε με ε­πι­τυ­χί­α, ε­νώ ο ί­διος συ­νε­χί­ζει τις προσπά­θειες για την εύ­ρε­ση λύ­σης και πα­ρο­χή φροντί­δας προς τους Αρ­με­νί­ους μέ­χρι και το 1930 όπου α­πε­βί­ω­σε. Η ε­πί­σκε­ψή του στην Αρ­με­νί­α, πε­ριγρά­φε­ται στο βι­βλί­ο του «Η Αρ­με­νί­α και η Μέ­ση Α­να­το­λή».

Επιδιώ­κο­ντας να προ­ω­θή­σει το ευ­ρύ­τε­ρο εν­δια­φέ­ρον για το προ­σφυ­γι­κό ζή­τη­μα και να κρα­τή­σει ζω­ντα­νό το αν­θρω­πι­στι­κό πνεύ­μα του Νάν­σεν, ο πρώ­τος Ύ­πα­τος Αρ­μο­στής του Ο­Η­Ε για τους πρό­σφυ­γες, Γκέ­ρι­ντ Βαν Χό­ι­βεν Γκέ­ντχαρ­τ, ί­δρυ­σε το 1954 το Βρα­βεί­ο Προ­σφύ­γων Νάν­σεν το ο­ποί­ο α­πο­νέ­με­ται κά­θε χρό­νο σε έ­να ά­το­μο ή ορ­γα­νι­σμό για το ε­ξαι­ρε­τι­κό έρ­γο του υ­πέρ των προ­σφύ­γων. Σκο­πός του βρα­βεί­ου εί­ναι να ε­πι­στή­σει την προ­σο­χή στις δο­κι­μα­σί­ες που α­ντι­με­τω­πί­ζουν οι πρό­σφυ­γες και να εν­θαρ­ρύνει τη διε­θνή βο­ή­θεια και συ­νερ­γα­σί­α για το σκο­πό αυ­τό.

 

Κρικόρ Μιχικιάν

 

Πηγή: armenika.gr

 

Διαβάστε περισσότερα...

Δημοκρατία της Αρμενίας, 21 Σεπτεμβρίου 1991

Είκοσι χρόνια εθνικής ανεξαρτησίας

Ο εικοστός αιώνας υπήρξε καταλυτικός στη μακραίωνη ιστορία του αρμενικού έθνους. Όλα σχεδόν τα δεινά και οι καταστροφές που μπορούσαν να τύχουν σ’ ένα λαό, επήλθαν στη διάρκειά του. Ακόμη και ένας κατά προσέγγιση απολογισμός δείχνει το μέγεθος της καταστροφής που υπέστησαν οι Αρμένιοι στη διάρκεια μιας και μόνον εκατονταετίας.

Μια σύ­ντο­μη α­να­δρομή στους αγώνες των Αρμενίων αλλά και στα συμβάντα που καθόρισαν ένα κομμάτι της ιστορίας μας εί­ναι α­πο­λύ­τως α­να­γκαί­α, προκειμένου να κα­τα­νο­ή­σου­με το μέ­γε­θος της προ­σπά­θειας που α­παι­τή­θη­κε, για την ί­δρυ­ση α­νε­ξάρ­τη­του κρά­τους. Μια ε­πι­τυ­χί­α, που ι­σο­δυ­να­μεί κυ­ριο­λε­κτι­κά με θαύ­μα:

 

Γε­νο­κτο­νί­α ορ­γα­νω­μέ­νη από την τριαν­δρί­α Τα­λα­άτ, Εν­βέρ και Τζε­μάλ στη διάρ­κεια του Α’ Πα­γκο­σμί­ου Πολέ­μου, με πά­νω α­πό 1.500.000 θύμα­­τα. Εί­χε ή­δη προ­η­γη­θεί η σφα­γή στα Ά­δα­να το 1909 με 30.000 θύ­μα­τα. Στους πα­ρα­πά­νω νε­κρούς, δεν συ­νυ­πο­λο­γί­ζο­νται οι 300.000 σφα­για­σθέ­ντες α­πό τον σουλ­τά­νο Α­βδούλ Χα­μίτ στα τέ­λη του 19ου αιώ­να και - πιο συ­γκε­κρι­μέ­να- στη διάρ­κεια των σφα­γών των ε­τών 1894-1896.

Βί­αιος ε­ξι­σλα­μι­σμός παι­διών και νε­α­νί­δων, με α­πο­τέ­λε­σμα να ζουν αυ­τή τη στιγ­μή στην τουρ­κο­κρα­τού­με­νη Αρ­με­νί­α ε­κα­το­ντά­δες χι­λιά­δες ε­κτουρ­κι­σμένοι α­πό­γο­νοι των Αρ­με­νί­ων ή και κρυ­πτο­χρι­στια­νοί Αρ­μέ­νιοι.

Χι­λιά­δες ε­ξό­ρι­στοι που χά­θη­καν για πά­ντα στη Σι­βη­ρί­α και φυ­σι­κά, α­μέ­τρητα θύ­μα­τα των στα­λι­νι­κών εκ­κα­θα­ρί­σε­ων το 1937, αλ­λά και αρ­γό­τε­ρα. Με­τα­ξύ αυ­τών, ο πρώ­ην Γ.Γ. του Πο­λι­τι­κού Γρα­φεί­ου του Κ.Κ. της Αρ­με­νί­ας Α­γα­σί Χα­ντζιάν, οι πε­ζο­γρά­φοι Ακ­σέλ Πα­κού­ντς και Βα­χάν Το­το­βέ­ντς, ο με­γά­λος κομ­μου­νι­στής ποι­η­τής Γιε­γι­σέ Τσα­ρέ­ντς, ο νι­κη­τής της μά­χης του Σαρ­ντα­ρα­πάτ στρα­τη­γός Μοβ­σές Σι­λι­κιάν, ο ά­ναν­δρα δο­λο­φο­νη­μέ­νος Ύ­πα­τος Πα­τριάρ­χης των Αρ­με­νί­ων, Χο­ρέν Μου­ρατ­πε­κιάν και α­μέ­τρη­τοι άλ­λοι γνω­στοί και ά­γνω­στοι πα­τριώ­τες.

Α­πώ­λεια 300.000 αν­δρών στη διάρ­κεια του «Με­γά­λου Πα­τριω­τι­κού Πο­λέ­μου» κα­τά της να­ζι­στι­κής Γερ­μα­νί­ας στον Β’ Πα­γκό­σμιο Πό­λε­μο, α­πό το σύ­νο­λο των 500.000 Αρ­με­νί­ων που εί­χαν κλη­θεί να υ­πη­ρε­τή­σουν στο Σο­βιε­τι­κό στρα­τό.

Κα­τα­στρε­πτι­κοί σει­σμοί το 1988 στο Σπι­τάκ και το Λε­νι­να­κάν (νυν Γκιουμ­ρί), ό­που μέσα σε λίγες ώρες χά­θη­καν 25.000 ζω­ές.

 

Στους πα­ρα­πά­νω, πρέ­πει να προ­στε­θούν και οι χι­λιά­δες ή­ρω­ες που έ­πε­σαν στα πε­δί­α των μα­χών για την α­νεξαρ­τη­σί­α της Αρ­με­νί­ας το 1918 και την α­πε­λευ­θέ­ρω­ση του Αρ­τσάχ (Να­γκόρ­νο Καρα­μπάχ) κα­τά την πε­ρί­ο­δο 1988-1994.

 

Αν και δεν εί­ναι εύ­κο­λος ο ε­πα­κρι­βής προσ­διο­ρι­σμός των αν­θρω­πί­νων α­πω­λειών, δεν θα ή­ταν υ­περ­βο­λή να υ­πο­στη­ρι­χθεί πως ο ει­κο­στός αιώ­νας α­φαί­ρε­σε α­πό τους Αρ­με­νί­ους πά­νω α­πό το ή­μι­συ της α­ριθ­μη­τι­κής τους δύ­να­μης.

Ολέθριες επιπτώσεις

Ό­μως, τα δεινά του αρμενικού λαού δεν πε­ριο­ρί­σθη­καν ε­κεί, καθώς οι πλέον ο­δυ­νη­ρές ε­πι­πτώ­σεις της τα­ρα­χώ­δους ε­κεί­νης πε­ριό­δου υ­πήρ­ξαν:

Η α­πώ­λεια των πα­τρο­γο­νι­κών ε­στιών στη Δυ­τι­κή Αρ­με­νί­α κα­θώς  και την Κι­λι­κί­α, η οποία υ­πήρ­ξε και το τε­λευ­ταί­ο Βα­σί­λειο της Αρ­με­νί­ας, προ­τού κα­τα­κτη­θεί το 1375 α­πό τους Μα­με­λού­κους της Αι­γύ­πτου.

 

Ο δια­σκορ­πι­σμός του λα­ού α­νά την υ­φή­λιο και η δη­μιουρ­γί­α της Δια­σπο­ράς, ως συ­νέ­πεια της γε­νο­κτο­νί­ας. Φυ­σι­κό ε­πα­κό­λου­θο του εκ­πα­τρι­σμού α­πο­τε­λεί και η βαθ­μιαί­α α­πώ­λεια της ε­θνι­κής συ­νεί­δη­σης α­πό έ­να ση­μα­ντι­κό τμή­μα του λα­ού.

Η αυ­θαί­ρε­τη προ­σάρ­τη­ση του Να­γκόρ­νο Κα­ρα­μπάχ στο Α­ζερ­μπα­ϊ­τζάν με α­πό­φαση του Στά­λιν και της α­μι­γώς αρ­με­νι­κής ε­παρ­χί­ας Τσα­βάχ­κ στην πα­τρί­δα του δι­κτά­το­ρα, τη Γε­ωρ­γί­α.

Η υ­πο­γρα­φή, στις 16 Μαρ­τί­ου 1921 -ε­ρή­μην των Αρ­με­νί­ων- της συν­θή­κης της Μό­σχας, με­τα­ξύ Λέ­νιν και Κε­μάλ, 16 ση­μεί­α της ο­ποί­ας α­φο­ρού­σαν ά­με­σα την Αρ­με­νί­α. Με βά­ση την παραπάνω συν­θή­κη, συ­νά­φθη­κε στις 13 Ο­κτω­βρί­ου του ί­διου έ­τους -πάλι μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας- η ε­γκλη­μα­τι­κή συν­θή­κη του Καρ­ς, με την ο­ποί­α α­φαι­ρέ­θη­καν α­πό την Αρ­με­νί­α ό­χι μό­νο πε­ρισ­σό­τε­ρο α­πό εί­κο­σι χιλιά­δες τε­τρα­γω­νι­κά χι­λιό­με­τρα γης, αλ­λά και το ε­θνι­κό σύμ­βο­λό της, το βι­βλι­κό ό­ρος Α­ρα­ράτ, η ό­μορ­φη με­σαιω­νι­κή πρω­τεύ­ου­σα Α­νί, η πε­ρί­φη­μη πό­λη Καρ­ς και η ε­παρ­χί­α Να­χι­τσε­βάν της αρ­με­νι­κής εν­δο­χώ­ρας. Πρέ­πει να ση­μειω­θεί, πως το Να­χι­τσε­βάν δεν δια­θέ­τει καν σύ­νο­ρα με το Α­ζερ­μπαϊ­τζάν, το ο­ποί­ο πα­ρα­δό­θη­κε α­πό τους σο­βιε­τι­κούς, ε­νώ πά­νω α­πό τους μι­σούς τό­τε κα­τοί­κους του ή­ταν Αρ­μέ­νιοι. Σή­με­ρα, δεν έ­χει μεί­νει ού­τε έ­νας Αρ­μέ­νιος εκεί, εξ αι­τί­ας της ε­θνο­κά­θαρ­σης που πραγ­μα­το­ποί­η­σαν οι Α­ζέ­ροι.

Με­τά α­πό ό­λα αυ­τά τα γε­γο­νό­τα, εί­ναι ά­ξιο θαυ­μα­σμού πώς αυ­τός ο λα­ός ό­χι μό­νο κα­τόρ­θω­σε να ορ­θο­πο­δήσει, αλ­λά και να α­να­κτή­σει την ε­θνι­κή του κυ­ριαρ­χί­α, έ­στω και έ­να μι­κρό μέ­ρος, των ι­στο­ρι­κών του ε­δα­φών.

Πράγ­μα­τι, η ήτ­τα των Ο­θω­μα­νών Τούρ­κων κα­τά τον Α΄ Πα­γκό­σμιο Πό­λε­μο και η διά­λυ­ση της Ρω­σι­κής αυ­το­κρα­το­ρί­ας, έ­δω­σαν την ευ­και­ρί­α στους Αρ­με­νί­ους να κη­ρύ­ξουν την α­νε­ξαρ­τη­σί­α της πα­τρί­δας τους. Στις 28 Μα­ΐ­ου 1918, ι­δρύ­θη­κε η α­νε­ξάρ­τη­τη Δη­μο­κρα­τί­α της Αρ­με­νί­ας, α­φού προ­η­γου­μέ­νως οι Αρ­μέ­νιοι μετά τις νί­κες τους στα μέ­τω­πα των μα­χών στο Σαρ­τα­ρα­πάτ, το Γα­ρα­κι­λι­σέ και το Πας Α­πα­ράν, α­νά­γκα­σαν τα τουρ­κι­κά στρα­τεύ­μα­τα να α­πο­συρ­θούν.

Σύ­ντο­μα ό­μως, λό­γω της πί­ε­σης που α­σκή­θη­κε ταυ­τό­χρο­να α­πό Τούρ­κους και σο­βιε­τι­κούς, η δη­μο­κρα­τί­α κα­τέρ­ρευ­σε. Ο ε­ρυ­θρός στρατός ει­σήλ­θε στην α­να­το­λι­κή Αρ­με­νί­α και στις 29 Νο­εμ­βρί­ου 1920 την α­να­κή­ρυ­ξε σο­βιε­τι­κή δη­μο­κρα­τί­α.

Κα­τά το δεύ­τε­ρο ή­μι­συ του 20ού αιώ­να, η οι­κο­νο­μι­κή, ε­πι­στη­μο­νι­κή και πο­λιτι­στι­κή ζω­ή της Αρ­με­νί­ας άν­θι­σε, ε­νώ η τε­χνο­λο­γί­α της πληροφορικής και του βιο­μη­χα­νι­κού το­μέ­α ση­μεί­ω­σε α­νά­πτυ­ξη. Ω­στό­σο, οι βί­αιες αλ­λα­γές που έλα­βαν χώ­ρα σε ο­λό­κλη­ρη τη Σο­βιε­τι­κή Έ­νω­ση με­τά το 1980, α­να­πό­φευ­κτα, εί­χαν ε­πιπτώ­σεις και στην Αρ­με­νί­α.

Το 1988, ξε­κί­νη­σε στην Αρ­με­νί­α έ­να κί­νη­μα υ­πο­στή­ρι­ξης του α­γώ­να των Αρ­με­νί­ων του Να­γκόρ­νο Κα­ρα­μπάχ, για την ά­σκη­ση του συ­νταγ­μα­τι­κού τους δι­καιώ­ματος για αυ­το­διά­θε­ση. Τον ί­διο χρό­νο,  ό­ταν η Αρ­με­νί­α σεί­στη­κε α­πό τους κα­τα­στρε­πτι­κούς σει­σμούς που προ­α­να­φέ­ρα­με, οι προ­μή­θειες τό­σο α­πό τη Σο­βιε­τι­κή Έ­νω­ση ό­σο και τη Δύ­ση, δε­σμεύ­ο­νταν α­πό τη κυ­βέρ­νη­ση του Α­ζερμπα­ϊ­τζάν η ο­ποί­α, ε­πι­πλέ­ον, εί­χε ε­πι­δο­θεί σε ε­πι­χει­ρή­σεις ε­θνο­κά­θαρ­σης σε βά­ρος των Αρ­με­νί­ων του Κα­ρα­μπάχ.

Τα ζη­τή­μα­τα αυ­τά κυ­ριάρ­χη­σαν στην πολι­τι­κή σκη­νή της Αρ­με­νί­ας στις πρώ­τες δη­μο­κρα­τι­κές ε­κλο­γές που διε­ξήχθη­σαν στη χώ­ρα κα­τά τη διάρ­κεια της σο­βιε­τι­κής πε­ριό­δου. Στις 23 Αυ­γού­στου 1990, το Α­νώ­τα­το Ε­θνι­κό Συμ­βού­λιο προ­έ­βη στην κή­ρυ­ξη της α­νε­ξαρ­τη­σί­ας της Αρμε­νί­ας. Στις 21 Σε­πτεμ­βρί­ου 1991, οι πο­λί­τες της δη­μο­κρα­τί­ας σε εθνικό δημοψήφισμα, ψή­φι­σαν με συ­ντρι­πτι­κή πλειο­ψη­φί­α υ­πέρ της και έ­τσι α­να­συ­στά­θη­κε η α­νε­ξάρ­τη­τη Αρ­με­νί­α.

 Σημάδια ανάκαμψης

Με­τά την α­νε­ξαρ­τη­σί­α, η οι­κο­νο­μί­α της Αρ­με­νί­ας εί­χε πα­ρα­λύ­σει. Το νέ­ο α­νε­ξάρ­τη­το κρά­τος έ­πρε­πε να α­ντι­με­τω­πί­σει την ε­πι­θε­τι­κό­τη­τα του Α­ζερ­μπα­ϊ­τζάν και τον α­πο­κλει­σμό που εί­χε ε­πι­βάλλει η Τουρ­κί­α· να προ­σφέ­ρει κα­τα­φύ­γιο σε 400.000 Αρ­μενί­ους που εί­χαν α­πε­λα­θεί α­πό το Α­ζερ­μπα­ϊ­τζάν, κα­θώς ε­πί­σης και να βο­η­θή­σει τους Αρ­με­νί­ους του  Κα­ρα­μπάχ  να α­μυν­θούν κα­τά της πο­λι­τι­κής ε­θνο­κά­θαρ­σης του Α­ζερ­μπα­ϊ­τζάν και των ευ­ρεί­ας κλί­μα-κας στρα­τιω­τι­κών ε­πι­χει­ρή­σε­ων που εί­χε ε­ξα­πο­λύ­σει. Με τη βο­ή­θεια της Αρ­με­νί­ας και της δια­σπο­ράς, οι Αρμέ­νιοι του Κα­ρα­μπάχ κα­τόρ­θω­σαν να θριαμ­βεύ­σουν στον πό­λε­μο, να δια­μορφώ­σουν μια ου­δέ­τε­ρη ζώ­νη γύ­ρω α­πό την πα­τρί­δα τους και να υ­πο­χρε­ώ­σουν το Α­ζερ­μπα­ϊ­τζάν να υ­πο­γρά­ψει ε­κε­χει­ρί­α. Έ­κτο­τε, η ει­ρη­νι­κή ε­πί­λυ­ση του ζητή­μα­τος του Να­γκόρ­νο Κα­ρα­μπάχ, πα­ρα­μέ­νει μί­α α­πό τις βα­σι­κές προ­τε­ραιότη­τες της αρ­με­νι­κής δι­πλω­μα­τί­ας.

Στα 20 χρό­νια που α­κο­λού­θη­σαν α­πό την α­να­κή­ρυ­ξη της α­νε­ξαρ­τη­σί­ας στις 21 Σεπτεμ­βρί­ου 1991, η Αρ­με­νί­α πα­ρά τον α­πο­κλει­σμό που συ­νε­χί­ζει η Τουρ­κί­α, κα­τόρθω­σε να θέ­σει τις βά­σεις μιας σύγ­χρο­νης πο­λυ­κομ­μα­τι­κής δη­μο­κρα­τί­ας, η οποί­α, πα­ρά τις ό­ποιες α­τέ­λειές της, πόρ­ρω α­πέ­χει α­πό το δι­κτα­το­ρι­κό κα­θεστώς του Α­ζερ­μπα­ϊ­τζάν ή το αυ­ταρ­χι­κό της ό­μο­ρης Γε­ωρ­γί­ας.

Ποια ή­ταν ό­μως τα κυ­ριό­τε­ρα θε­τι­κά και αρ­νη­τι­κά γε­γο­νό­τα στα πρώ­τα 20 χρόνια της α­νε­ξαρ­τη­σί­ας; Ας δού­με πρώ­τα τα θε­τι­κά:

 

Ασφαλώς, το ση­μα­ντι­κό­τε­ρο γε­γο­νός της πε­ριό­δου ή­ταν η ί­δια η ε­δραί­ω­ση της Δη­μο­κρα­τί­ας της Αρ­με­νί­ας, ως κυ­ρί­αρ­χης πο­λι­τεί­ας και η α­να­γνώ­ρι­σή της α­πό ο­λό­κλη­ρη τη διε­θνή κοι­νό­τη­τα.

Η α­πε­λευ­θέ­ρω­ση της ι­στο­ρικής αρ­με­νι­κής ε­παρ­χί­ας Αρ­τσάχ (Να­γκόρ­νο Κα­ρα­μπάχ) α­πό τον α­ζε­ρι­κό ζυ­γό και η ντε φά­κτο ί­δρυ­ση του δεύ­τε­ρου αρ­με­νι­κού κρά­τους στην πε­ριο­χή, με πρωτεύ­ου­σα το Στε­πα­να­κέρ­τ.

Η δια­σφά­λι­ση του πο­λυ­κομ­μα­τι­σμού και της πλή­ρους ε­λευ­θε­ρί­ας του λό­γου.

Η α­νά­λη­ψη α­πό τη Δη­μο­κρα­τί­α της Αρ­με­νί­ας των πρω­το­βου­λιών για την   προβο­λή και προ­ώ­θη­ση -σε διε­θνές ε­πί­πε­δο- του ζη­τή­μα­τος της γε­νο­κτο­νί­ας.

Η δη­μιουρ­γί­α Υ­πουρ­γεί­ου Δια­σπο­ράς, με στόχο την ε­νί­σχυ­ση της ε­θνι­κής συνεί­δη­σης και της ε­νό­τη­τας της Δια­σπο­ράς, κα­θώς και της α­πο­τε­λε­σμα­τι­κό­τερης α­ξιο­ποί­η­σης των δυ­να­το­τή­των της.

Η με­θο­δι­κή προ­σπά­θεια ε­πανα­προ­σέγ­γι­σης, ό­χι μό­νο α­πό την πο­λι­τεί­α αλ­λά και α­πό α­νε­ξάρ­τη­τους φο­ρείς, των ε­ξι­σλα­μι­σμέ­νων και κρυ­πτο­χρι­στια­νών Αρ­με­νί­ων.

Ο δια­χω­ρι­σμός της εκ­κλη­σί­ας α­πό το κρά­τος αλ­λά και η α­νά­δει­ξη της Αρ­με­νι­κής Εκ­κλη­σί­ας, ως βα­σι­κού φορέ­α της πο­λι­τεί­ας και του έ­θνους, ό­πως ή­ταν και πριν α­πό τη σο­βιε­τι­κή πε­ρίο­δο.

Με τη συμ­βο­λή ευερ­γε­τών α­πό τη δια­σπο­ρά, η α­να­καί­νι­ση και η προ­στα­σί­α από τη φθο­ρά του χρό­νου των ιε­ρών να­ών και των μο­νών που έ­χουν δια­σω­θεί.

Η α­νά­πτυ­ξη στε­νών σχέ­σε­ων, κα­τε­ξο­χήν με τη Ρω­σι­κή Ο­μο­σπον­δί­α αλ­λά και με την Ευ­ρω­πα­ϊ­κή Έ­νω­ση και γε­νι­κό­τε­ρα τη Δύ­ση.

Η α­να­βί­ω­ση των πα­ρα­δό­σε­ων, των η­θών και των ε­θί­μων του λα­ού και η προ­στα­σία της αρ­με­νι­κής κουλ­τού­ρας γε­νι­κό­τε­ρα.

Η προ­ώ­θη­ση, σε ύψιστο βαθμό, της τε­χνο­λο­γί­ας, κυ­ρί­ως σε θέ­μα­τα ε­νέρ­γειας και ά­μυ­νας, με χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό πα­ρά­δειγ­μα την κα­τα­σκευ­ή μη ε­παν­δρω­μέ­νων αε­ρο­σκα­φών.

 

Α­πό την άλ­λη, ό­λα αυ­τά τα ε­ξαιρε­τι­κά ση­μα­ντι­κά γε­γο­νό­τα, τα ε­πι­τεύγ­μα­τα και οι θε­τι­κές πρω­το­βου­λί­ες, δυστυχώς αμαυ­ρώ­νο­νται α­πό ε­νέρ­γειες και με­θο­δεύ­σεις των αρ­χών, που πλήτ­τουν τις λα­ϊ­κές μά­ζες και τις ο­δη­γούν σε βα­θειά α­πό­γνω­ση. Βα­σι­κή αι­τί­α, πέρα α­πό τη διε­θνή οι­κο­νο­μι­κή κρί­ση και τον α­πο­κλει­σμό που έ­χουν ε­πι­βάλ­λει στη χώ­ρα η Τουρ­κί­α και το Α­ζερ­μπα­ϊ­τζάν, η α­σύ­στο­λα νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη οι­κο­νομι­κή πο­λι­τι­κή που α­σκεί η κυ­βέρ­νη­ση και η α­προ­σχη­μά­τι­στη ε­νί­σχυ­ση της οι­κο­νο­μι­κής ο­λι­γαρ­χί­ας, σε βά­ρος του α­πλού λα­ού.

Έ­σχα­τη λύ­ση, για τους πε­ρισ­σό­τε­ρους α­πλούς πο­λί­τες, α­πο­τε­λεί η με­τα­νά­στευ­ση, με α­πο­τέ­λε­σμα να τί­θε­ται σε κίν­δυ­νο η ί­δια η α­σφά­λεια της χώ­ρας. Ή­δη, εκα­τομ­μύ­ρια Αρ­με­νί­ων έ­χουν με­τα­να­στεύ­σει τό­σο στη Ρω­σί­α, ό­σο και στην Ευρώ­πη και την Α­με­ρι­κή, δη­μιουρ­γώ­ντας μια νέ­α δια­σπο­ρά, ε­κτός α­πό την ή­δη υ­πάρχου­σα.

Στα θέ­μα­τα ε­ξω­τε­ρι­κής πο­λι­τι­κής, δε­σπό­ζου­σα θέ­ση κα­τέ­λα­βε η υ­πο­γρα­φή των πε­ρί­φη­μων πρω­το­κόλ­λων με την Τουρ­κί­α, γε­γο­νός που προ­κά­λε­σε την ορ­γή του λα­ού, κυ­ρί­ως δε ο­λό­κλη­ρης της δια­σπο­ράς.

Αν και πλέ­ον το θέ­μα έ­χει α­δρα­νήσει, ο κίν­δυ­νος ε­πα­να­φο­ράς στο προ­σκή­νιο πα­ρα­μέ­νει, γε­γο­νός που α­να­γκάζει τις υ­γιείς δυ­νά­μεις του λα­ού να ζη­τούν ε­πί­μο­να την α­νά­κλη­ση των υ­πο­γρα­φών, που τέ­θη­καν εκ μέ­ρους της Αρ­με­νί­ας.

Φυ­σι­κά, τα δυ­σά­ρε­στα αυ­τά γε­γο­νό­τα δεν μπο­ρούν να μειώ­σουν την α­ξί­α και τη σπου­δαιό­τη­τα της α­νε­ξαρ­τη­σί­ας· και α­σφα­λώς δεν ε­πι­τρέ­πε­ται σε μια τόσο κρί­σι­μη για το έ­θνος στιγ­μή να τε­θούν σε κίν­δυ­νο η ε­σω­τε­ρι­κή στα­θε­ρό­τητα και η α­σφά­λεια της χώ­ρας.

Πιο α­πλά, η πο­ρεί­α για την ε­πί­τευ­ξη των μα­κροπρό­θε­σμων ε­θνι­κών στό­χων δεν πρέ­πει να κιν­δυ­νέ­ψει α­πό την προ­σπά­θεια ε­ξασφά­λι­σης  βρα­χυ­πρό­θε­σμων α­πο­τε­λε­σμά­των.

 

Ευ­χή μας, το «κρά­τος δι­καί­ου» που δη­μιουρ­γή­θη­κε, να γί­νει και «δί­καιο κράτος»!

 

Αρά Μαγκογιάν


Πηγή: armenika.gr

 

Διαβάστε περισσότερα...

Ογδόντα πέντε χρόνια αθλητισμού και συνεισφοράς

Υ­πάρ­χουν ο­μά­δες στο χώ­ρο του α­θλη­τι­σμού που εμ­φα­νί­ζο­νται σας διάτ­το­ντες α­στέ­ρες. Έ­χουν πα­ρά­γο­ντες που βά­ζουν πολ­λά λε­φτά, έ­χουν ι­διό­κτη­τα γή­πε­δα, πα­νά­κρι­βους παί­χτες, πο­λυ­τε­λή πούλ­μαν για να τους μετα­φέ­ρουν αλ­λά εί­ναι κα­τα­δι­κα­σμέ­νες να χα­θούν, για­τί ούτε μνή­μη έ­χουν, ού­τε ι­στο­ρί­α, ού­τε κά­τι α­ξιό­λο­γο να δι­η­γη­θούν. Α­ντί­θε­τα, υ­πάρχουν ο­μά­δες χω­ρίς πολ­λά λε­φτά, χω­ρίς γή­πε­δα, α­κρι­βούς παί­χτες και πο­λυτε­λή πούλ­μαν, αλ­λά με μνή­μη, ι­στο­ρί­α και πολ­λά πράγ­μα­τα να δι­η­γη­θούν. Για μια τέ­τοια ο­μά­δα θα σας μι­λή­σου­με.

 

Αρ­με­νι­κή Πει­ραιώς. Έ­να ό­νο­μα ανα­γνω­ρί­σι­μο και ι­στο­ρι­κό στο χώ­ρο του πειρα­ϊ­κού α­θλη­τι­σμού. Η ο­μά­δα που α­νέ­δει­ξε τον πρώ­το πο­δο­σφαι­ρι­στή στην Ελ­λάδα, ο ο­ποί­ος πή­ρε με­τα­γρα­φή για ο­μά­δα του ε­ξω­τε­ρι­κού.

Αλ­λά ας γυ­ρί­σου­με το ρο­λό­ι του χρό­νου 85 χρό­νια πί­σω. Η Έ­νω­ση Αρ­με­νί­ων Α­θλητών Πει­ραιώς-Χο­με­νε­τμέν, γεν­νή­θη­κε λί­γα χρό­νια με­τά την ε­γκα­τά­στα­ση των Αρ­με­νί­ων στον Πει­ραιά, ύ­στε­ρα α­πό τη Μι­κρα­σια­τι­κή κα­τα­στρο­φή του 1922. Οι δυσκο­λί­ες της ε­γκα­τά­στα­σης στη νέ­α τους πα­τρί­δα, η φτώ­χεια και οι α­ντι­ξο­ότη­τες δεν α­πέ­τρε­ψαν τους πρό­σφυ­γες α­πό την ί­δρυ­ση του α­θλη­τι­κού σω­μα­τεί­ου της πα­ροι­κί­ας στην Κοκ­κι­νιά, το 1926.

Εί­χε προ­η­γη­θεί, δυο χρό­νια νω­ρί­τε­ρα, η δη­μιουρ­γί­α της Αρ­με­νι­κής Α­θη­νών από τους Αρ­με­νί­ους που εί­χαν ε­γκα­τα­στα­θεί στο Δουρ­γού­τι.

Οι δυο ο­μά­δες είχαν πά­ντα έ­ντο­νο α­ντα­γω­νι­σμό-κα­θώς εκ­προ­σω­πού­σαν τις δυο πο­λυ­πλη­θέστε­ρες αρ­με­νι­κές γει­το­νιές της Α­θή­νας και του Πει­ραιά- στα πλαί­σια πά­ντα της α­θλη­τι­κής ά­μιλ­λας.

Η δη­μιουρ­γί­α της Έ­νω­σης α­πο­τέ­λε­σε μια πο­λύ σο­βα­ρή υ­πό­θε­ση για τους Αρ­μενί­ους της Κοκ­κι­νιάς και των γύ­ρω πε­ριο­χών. Στις τά­ξεις της ε­ντά­χθη­καν τα κα­λύ­τε­ρα στοι­χεί­α της νε­ο­λαί­ας, πράγ­μα α­πο­λύ­τως φυ­σιο­λο­γι­κό για την ε­ποχή, κα­θώς ή­ταν η μό­νη διέ­ξο­δος για την αλ­λα­γή α­πό την κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα και τη μι­ζέ­ρια που την διέ­κρι­νε.

Στην συ­νέ­χεια, τα πλέ­ον προ­βε­βλη­μέ­να στε­λέ­χη της πα­ροι­κί­ας α­νέ­λα­βαν τις διοι­κη­τι­κές θέ­σεις, α­φε­νός συ­νει­σφέ­ρο­ντας ανά­λο­γα με τις οι­κο­νο­μι­κές τους δυ­να­τό­τη­τες και α­φε­τέ­ρου προσ­δί­δο­ντας κύρος και αί­γλη σ’ αυ­τήν.

 

Πρώ­τα βή­μα­τα

 

Το τμή­μα που δη­μιουρ­γή­θη­κε πρώ­το ή­ταν το πο­δο­σφαι­ρι­κό, το ο­ποί­ο α­πέ­κτη­σε με­γά­λη φή­μη στην πε­ριο­χή. Η κα­λή αρ­χή λοι­πόν, η ευ­ρεί­α συμ­με­το­χή, η ορ­γά­νωση και η σο­βα­ρό­τη­τα ή­ταν η πρώ­τη προί­κα της ο­μά­δας. Αλ­λά και ο χα­ρα­κτή­ρας των προ­σφύ­γων, η ζω­ντά­νια και η λα­χτά­ρα τους να ξα­να­δη­μιουρ­γή­σουν αυ­τά που έ­χα­σαν, α­πο­τέ­λε­σαν τα κα­λύ­τε­ρα ε­χέγ­γυα για την ε­πι­τυ­χί­α της.

Προ­πο­λε­μι­κά, η Αρ­με­νι­κή ή­ταν α­πό τους πρω­τα­γω­νι­στές του πρω­τα­θλή­μα­τος Πει­ραιώς μα­ζί με τους Ε­θνι­κό, Α­τρό­μη­το Πει­ραιά, Προ­ο­δευ­τι­κή. Ο­λυ­μπια­κό κ.ά. και α­πέ­κτη­σε τη φή­μη της πο­λύ κα­λής ο­μά­δας, μια φή­μη που δι­καιώ­θη­κε αρ­γότε­ρα στις αρ­χές της δε­κα­ε­τί­ας του ’70, ό­ταν- ταυ­το­χρό­νως- βρέ­θη­καν στο σύλ­λο­γο πολ­λοί κα­λοί πο­δο­σφαι­ρι­στές. Τό­τε, η Αρ­με­νι­κή α­να­κη­ρύ­χθη­κε μια α­πό τις κο­ρυ­φαί­ες ο­μά­δες του πει­ρα­ϊ­κού πο­δο­σφαί­ρου, πε­τυ­χαί­νο­ντας δυο α­νό­δους κα­τη­γο­ριών σε ι­σά­ριθ­μες χρο­νιές, φτά­νο­ντας μέ­χρι την Α΄ κα­τη­γο­ρί­α Πειραι-ώς, α­ντί­στοι­χη της ση­με­ρι­νής Γ΄ Ε­θνι­κής.

Α­πό τις τά­ξεις της πέ­ρα­σαν γνω­στοί πο­δο­σφαι­ρι­στές, ό­πως οι Πιου­ζά­ντ Ου­ντζιάν και Πιου­ζά­ντ Ζαμ­γκο­τσιάν -τη δε­κα­ε­τί­α του ’50- που αρ­γό­τε­ρα α­γω­νίστη­καν στον Ο­λυ­μπια­κό και φυ­σι­κά, ο πιο γνω­στός απ’ ό­λους ο Γρη­γό­ρης Α­ϊ­για­νιάν -γνω­στό­τε­ρος ως Α­γα­νιάν- που ό­πως προ­α­να­φέ­ρα­με ή­ταν ο πρώ­τος παίχτης στην Ελ­λά­δα που πή­ρε με­τα­γρα­φή για το ε­ξω­τε­ρι­κό το 1970 α­πό τον Ο­λυ­μπιακό ό­που α­γω­νι­ζό­ταν, στην Ελ­βε­τι­κή Σω-ντε Φων. Ε­πί­σης, εί­χε και μια συμ­με­το­χή στην Ε­θνι­κή Ελ­λά­δας.

Η Αρ­με­νι­κή α­πό τα πρώ­τα χρό­νια αλ­λά και μέ­χρι σή­με­ρα δεν έ­χει μό­νο ο­πα­δούς και φί­λους Αρ­μέ­νιους αλ­λά και αρ­κε­τούς Έλ­λη­νες, οι ο­ποί­οι δεν την συ­μπαθού­σαν μό­νο για το τε­χνι­κό της παι­χνί­δι, αλ­λά και για το ή­θος και την α­ξιοπρέ­πεια των παι­χτών και των πα­ρα­γό­ντων της. Άλ­λω­στε, αρ­κε­τά κύ­πελ­λα ή­θους κο­σμούν την τρο­παιο­θή­κη της.

Ε­κτός α­πό το πο­δό­σφαι­ρο, ο σύλ­λο­γος δια­θέ­τει και ο­μά­δα βό­λε­ϊ, η ο­ποί­α ι­δρύθη­κε λί­γα χρό­νια με­τά την πο­δο­σφαι­ρι­κή ο­μά­δα έ­χο­ντας α­ξιο­πρό­σε­κτη πα­ρου­σί­α και ε­πι­τυ­χί­ες στα πρω­τα­θλή­μα­τα που συμ­με­τεί­χε.

Με τη δη­μιουρ­γί­α του κλει­στού γυ­μνα­στη­ρί­ου στη σχο­λή Ζα­βα­ριάν το 1992, ο σύλ­λο­γος κα­τά­φε­ρε να μα­ζέ­ψει πλή­θος Αρ­με­νο­παί­δων δη­μιουρ­γώ­ντας παι­δι­κές και ε­φη­βι­κές ο­μά­δες έ­χο­ντας ως α­πο­τέ­λε­σμα την τελευ­ταί­α 15ε­τί­α να δια­τη­ρεί α­μι­γώς αρ­με­νι­κή αν­δρι­κή ο­μά­δα, η ο­ποί­α έ­χει πολλές ε­πι­τυ­χί­ες, α­νό­δους κα­τη­γο­ριών και την κο­ρυ­φαί­α στιγ­μή του τμή­μα­τος, τη φε­τι­νή συμ­με­το­χή στο τε­λι­κό του κυ­πέλ­λου Πει­ραιά με α­ντί­πα­λο τον Ο­λυμπια­κό.

Πρέ­πει να ση­μειω­θεί, ό­τι με πο­λύ με­γά­λη ε­πι­τυ­χί­α η διοί­κη­ση της ο­μά­δας διορ­γά­νω­νε κά­θε χρό­νο στη δε­κα­ε­τί­α του ’70 μέ­χρι και τα πρώ­τα χρό­νια του ’80 το τουρ­νουά βό­λε­ϊ, στο ο­ποί­ο συμ­με­τεί­χαν αρ­με­νι­κές ο­μά­δες α­πό διά­φο­ρες ορ­γα­νώ­σεις της πα­ροι­κί­ας και για έ­να πε­ρί­που μή­να το κα­λο­καί­ρι δε­κά­δες νέ­οι α­γω­νί­ζο­νταν, δη­μιουρ­γώ­ντας μια εν­θου­σιώ­δη α­τμό­σφαι­ρα στο α­ξέ­χα­στο πα­λιό Ζα­βα­ριάν.

Κα­τά δια­στή­μα­τα, δη­μιουρ­γή­θη­καν τμή­μα­τα μπά­σκετ και πιν­γκ-πον­γκ -τη δεκα­ε­τί­α του ’50- που η ζω­ή τους ό­μως ή­ταν βρα­χύ­βια, χω­ρίς κα­μιά ι­διαί­τε­ρη αγω­νι­στι­κή πα­ρου­σί­α πέ­ρα α­πό συμ­με­το­χές σε κά­ποια ε­σω­τε­ρι­κά τουρ­νουά.

 

Προ­σκο­πι­κή δρά­ση


Ο προ­σκο­πι­σμός εί­ναι το δεύ­τε­ρο με­γά­λο κομ­μά­τι του Χο­με­νε­τμέν, με­τά τον α­θλη­τι­σμό. Η ι­στο­ρί­α του ξε­κι­νά­ει α­μέ­σως με­τά τον πό­λε­μο, το Φλε­βά­ρη του 1945.

Υ­πό την αρ­χη­γί­α του Γκαρ­μπίς Ντερ­μεσ­ρο­πιάν δη­μιουρ­γεί­ται η πρώ­τη προ­σκο­πι­κή ο­μά­δα στην Κοκ­κι­νιά. Ε­δώ πρέ­πει να το­νί­σου­με, ό­τι υ­πήρ­χε προ­σκο­πική δρα­στη­ριό­τη­τα και προ­πο­λε­μι­κά, χω­ρίς να υ­πά­γε­ται στο Χο­με­νε­ντμέν, έ­χοντας πε­ριο­ρι­σμέ­νη δρά­ση. Με το ξε­κί­νη­μα κιό­λας, συ­γκε­ντρώ­νο­νται 80 πρό­σκοποι και λυ­κό­που­λα, οι ο­ποί­οι το κα­λο­καί­ρι της ί­διας χρο­νιάς κά­νουν την πρώτη τους κα­τα­σκή­νω­ση στη Φα­νε­ρω­μέ­νη της Σα­λα­μί­νας. Μέ­χρι το 1947 εί­χαν ξε­περά­σει τα 100 ά­το­μα.

Την ί­δια χρο­νιά ό­πως και την ε­πό­με­νη, πα­ρεί­χαν ι­διαί­τε­ρα ση­μα­ντι­κή βο­ή­θεια στους συ­μπα­τριώ­τες μας που ε­πα­να­πα­τρί­στη­καν στη Σο­βιε­τι­κή Αρ­με­νί­α. Έστη­σαν σκη­νές στο προ­αύ­λιο της Ευαγ­γε­λι­κής εκ­κλη­σί­ας για ό­λους αυ­τούς που έρ­χο­νταν α­πό την ε­παρ­χί­α και έ­πρε­πε να μεί­νουν κά­ποιες μέ­ρες στον Πειραιά μέ­χρι να τα­κτο­ποι­η­θούν τα χαρ­τιά τους και να ε­πι­βι­βα­στούν στα πλοί­α. Ε­πί­σης, τους βο­η­θού­σαν κα­τά τη με­τα­φο­ρά των α­πο­σκευών τους.

Μια α­πό τις ση­μα­ντι­κό­τε­ρες στιγ­μές της δρά­σης των αρ­μενίων προ­σκό­πων της Κοκ­κι­νιάς μπο­ρεί να χα­ρα­κτη­ρι­στεί, κα­τό­πιν προ­σκλή­σε­ων της Ελ­λη­νι­κής κυ­βέρ­νη­σης προς ό­λα τα συ­στή­μα­τα προ­σκό­πων, η ε­θε­λο­ντι­κή συμ­με­το­χή 8 εξ αυ­τών υ­πό την αρ­χη­γί­α του τό­τε γε­νι­κού αρ­χη­γού Μπερ­τζ Κρι­κο­ριάν τον Αύ­γουστο του 1953 στην Κε­φαλ­λο­νιά για τη βο­ή­θεια των σει­σμο­πλή­κτων α­πό τον κα­ταστρο­φι­κό σει­σμό στα Ιό­νια.

Θέ­το­ντας ουκ ο­λί­γες φο­ρές τον ε­αυ­τό τους σε κίν­δυ­νο κα­θώς οι σει­σμοί συνε­χί­ζο­νταν κα­θη­με­ρι­νά, βο­ή­θη­σαν στις ερ­γα­σί­ες των δια­σω­στι­κών συ­νερ­γείων. Ε­πί­σης, ση­μα­ντι­κή ή­ταν η ε­νέρ­γειά τους να μπουν στα υ­πό­γεια του υ­πό κατάρ­ρευ­ση νο­σο­κο­μεί­ου του νη­σιού -ό­ταν κα­νείς άλ­λος δεν το τόλ­μη­σε- και να βγά­λουν το χρυ­σό και τα χρή­μα­τα α­πό το χρη­μα­το­κι­βώ­τιο του εν λό­γω οι­κήμα­τος που τό­σο α­να­γκαί­α ή­ταν για τη συ­νέ­χι­ση της λει­τουρ­γί­ας του τις κρίσι­μες ε­κεί­νες ώ­ρες και να τα πα­ρα­δώ­σουν α­κέ­ραια στη διεύ­θυν­σή του. Για τις ε­νέρ­γειές τους αυ­τές ό­λοι τι­μή­θη­καν με έ­παι­νο ε­νώ ο αρ­χη­γός με το στρα­τιω­τι­κό με με­τάλ­λιο αν­δρεί­ας α­πό την κυ­βέρ­νη­ση.

Το 1958 δη­μιουρ­γεί­ται το 15ο σύ­στη­μα Αρ­με­νί­ων Ναυ­το­προ­σκόπων, το μο­να­δι­κό πα­γκο­σμί­ως στον αρ­με­νι­κό προ­σκο­πι­σμό και το 1971 η ο­μά­δα Οδη­γών. Το 1963 η ο­μά­δα συμ­με­τεί­χε μα­ζί με την α­ντί­στοι­χη της Α­θή­νας, στο Πα­γκόσμιο Τζά­μπο­ρι στο Μα­ρα­θώ­να, υ­πό την τρί­χρω­μη αρ­με­νι­κή ση­μαί­α, ό­ντας η μό­νη ο­μά­δα που δεν α­νή­κε σε α­νε­ξάρ­τη­το κρά­τος. Μέ­χρι και σή­με­ρα οι δρα­στη­ριότη­τές τους εί­ναι πολ­λές και η πα­ρου­σί­α τους στα δρώ­με­να της πα­ροι­κί­ας α­ξιο­ζή­λευ­τη.

Ο­γδό­ντα πέ­ντε χρό­νια πα­ρου­σί­ας εί­ναι πά­ρα πολ­λά για ο­ποιον­δή­πο­τε ορ­γανι­σμό, ο ο­ποί­ος μά­λι­στα πρέ­πει να εί­ναι «φτιαγ­μέ­νος» α­πό πο­λύ σκλη­ρό μέ­ταλλο για να μπο­ρέ­σει να α­ντέ­ξει. Πό­σο μάλ­λον ό­ταν αυ­τός δη­μιουρ­γή­θη­κε, ε­νώ α­κό­μα δεν εί­χαν «κρυώ­σει» οι στά­χτες α­πό τις κα­μέ­νες ε­στί­ες στις χα­μέ­νες πα­τρί­δες, μέ­σα α­πό α­νυ­πέρ­βλη­τες δυ­σκο­λί­ες. Και ό­μως, κα­τά­φε­ρε σε ό­λη αυ­τή τη μα­κρό­χρο­νη πο­ρεί­α του να στα­θεί στην πρώ­τη γραμ­μή ό­λων των α­γώ­νων για τη δια­τή­ρη­ση της αρ­με­νι­κής κοι­νό­τη­τας της Κοκ­κι­νιάς και ό­χι μό­νο.

 

Ευχαριστούμε τους Οννίκ Σανγκαγιάν, Μπερτζ Κρικοριάν και Ρίτα Γιαμπουτζιάν, για τη βοήθειά τους στη συλλογή πληροφοριών.

Οβαννές Γαζαριάν

 

Πηγή: armenika.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Πρώτη προβολή της ταινίας ντοκιμαντέρ « From Ararat to Zion »

Ενημερώνουμε το προσφιλές μας ποίμνιο ότι την Τετάρτη 16 Νοεμβρίου 2011 και ώρα 5:30μμ, υπό την αιγίδα του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Ορθοδόξων Αρμενίων Ελλάδος, κ. Χορέν Τογραματζιάν, θα γίνει πρώτη προβολή της ταινίας Ντοκιμαντέρ «From Ararat To Sion» στην αίθουσα της εκκλησίας Αγ. Γκαραμπέτ στο Νέο Κόσμο, επί της οδού Πραξαγόρου 4, Αθήνα.

Μετά την προβολή θα σχολιάσει το θέμα και θα απαντήσει σε ερωτήσεις ο Εφημέριος του Ι.Ν. Άγ. Αγκόπ Αρμενίων της Νικαίας Αρχιερέας κ. Βαράκ Οβσεπιάν.
Θ’ακολουθήσει τσάι και εδέσματα. με τη φροντίδα του Συλλόγου Κυριών της ενορίας μας.
Σας προσκαλούμε να συμμετάσχετε σε αυτή την εκδήλωση και να ενημερωθείτε για τα δικαιώματα των Αρμενίων και της Αρμενικής Αποστολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στους Άγους Τόπους.
Η είσοδος ελεύθερη

ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΥΡΙΩΝ

 

Διαβάστε περισσότερα...
Συνδρομή σε αυτήν την τροφοδοσία RSS

Στον διαδικτυακό τόπο μας χρησιμοποιούμε Cookies με σκοπό τη βελτίωση της online εμπειρίας σας. Επιλέγοντας να συνεχίσετε την περιήγησή σας σε αυτόν, αποδέχεστε αυτομάτως τη χρήση των cookies. Περισσότερα...

Πολιτική Απορρήτου - Όροι Χρήσης - Περιορισμός Ευθύνης - Επικοινωνία Σχετικά με Προσωπικά Δεδομένα
Αποδέχομαι