Menu

Fatih Akin:«Η απώλεια και η αναζήτηση στοιχεία της φιλμογραφίας μου»

του Χρήστου Σκυλλάκου

Ολόκληρη η συνέντευξη στο Goethe-Institut της Αθήνας του αγαπητού Τούρκο-γερμανού σύγχρονου σκηνοθέτη Fatih Akin στα πλαίσια της προώθησης της νέας του ταινίας «The Cut»

Το “The Cut”, η νέα ταινία του FatihAkin, που κάνει μια μελέτη στο δράμα των ανθρώπων επικά καδραρισμένο στην πραγματική ιστορία της γενοκτονίας των Αρμενίων, μετά την φεστιβαλική του διαδρομή στην Βενετία, στην Θεσσαλονίκη έρχεται στις αίθουσες για διανομή από τις 5 Μάρτη. Ο πολιτικοποιημένος δημιουργός, ήρθε για λίγες ώρες στην Αθήνα, συζήτησε με τους δημοσιογράφους, μίλησε για όλα καταθέτοντας τις απόψεις του πάνω στη νέα του ταινία, τον κινηματογράφο, την πολιτική, τον Καζάν και τους κριτικούς που δεν είδαν με καλό μάτι την τελευταία του δημιουργία.

Το “The Cut” και ο Κινηματογράφος

Με κάθε νέα μου ταινία θέλω μια νέα φόρμα, να πειραματιστώ με διαφορετικούς αφηγηματικούς τρόπους. Δεν έχω συγκεκριμένο στυλ. Δεν είμαι φίλος του ύφους. Δεν μπορώ να υπηρετώ συνέχεια, ένα στυλ. Προσπαθώ να βρω κάτι παραπάνω από το δικό μου ύφος και ναι με κριτικάρουν γι’ αυτό. Για το “The Cut”, παράδειγμα, έκανα πολύ έρευνα, Πολλά βράδια διάβαζα για την ιστορία των Αρμενίων. Κοιμόμουν και ξυπνούσα με αυτό στο μυαλό μου. Και προσπάθησα να έχει ένα ύφος πολύ ρεαλιστικό και πέρα από αυτό. Αγαπώ την αλήθεια αλλά σε ένα νέο είδος φόρμας. Σαν ένα φίλτρο που οι Αρμένιοι θα βλέπουν την ιστορία τους. Με κάποια απόσταση από τον τρόμο. Ήθελα να πακετάρω αυτόν τον τρόμο σε φόρμα και όχι να τον πετάξω στα μούτρα του θεατή.

Το σενάριο

Η εξέλιξη του σεναρίου ήταν μια οδύσσεια. Αρχικά - στα γυρίσματα του “Soul Kitchen” - λέγαμε να γυρίσουμε μια ταινία για πειρατές έλληνες στην αρχαιότητα ή ένα western. Σκεφτήκαμε σκηνές. Σε μια ταβέρνα ένας μουσικός να παίζει και να τρώει ξύλο και κάποιος να του κόβει τις φωνητικές χορδές επειδή δεν του άρεζε τι τραγουδούσε. Μετά θα πήγαινε Ελλάδα. Εκεί θα τον αντιμετώπιζαν ως τουρκόσπορο. Μετά θα πήγαινε στην Αμερική και θα γνώριζε μια Ινδιάνα. Πολλές ιδέες. Πήγαμε Μεξικό - ΗΠΑ, αλλά μας βγήκε η ιδέα πολύ ακριβή. Αυτό το σενάριο έμεινε πάντως. Μετά ταξίδεψα εδώ και εκεί και έπεφτα συνέχεια σε ένα ζήτημα. Στο ζήτημα των Αρμενίων, θέμα ταμπού στην Τουρκία. Άρχισα έρευνα - που ήταν μέρος και της αρχικής ιστορίας - και έτσι όλο μεγάλωνε το σενάριο για την Γενοκτονία. Η απώλεια και η αναζήτηση είναι στοιχεία που συνδέονται με την γενοκτονία. Η διασπορά πάντα υπάρχει στην φιλμογραφία μου.

Τα γυρίσματα

Χάρηκα τα γυρίσματα. Ήταν τα πιο απολαυστικά. Αλλά κουράστηκα. Είχαμε σκηνές δύσκολες. Στην έρημο και τη σκηνή με το βιασμό. Είχε 50 βαθμούς κελσίου, είχα και διάρροια. Είχαμε και πολλούς κομπάρσους Ιορδανούς, γεροδεμένους, όχι κακομοίρηδες που θα κάνανε τους Αρμένιους. Έλεγα ότι ήθελα πιο λεπτούς και μου λέγανε πως αυτό ήταν αδύνατο. Είπα να πάμε να ψάξουμε στο στρατόπεδο προσφύγων και εκεί ήταν Ιρακινοί πρόσφυγες. Γνώρισα αυτούς τους ανθρώπους. Ο καθένας είχε να πει από μια ιστορία. Αυτό το γεγονός ήταν για μένα μια συνάντηση με την σύγκρουση στην Εγγύς Ανατολή. Στα πλαίσια των νοημάτων που ήθελα να δώσω, παίζουν ισχυρό και σημαντικό ρόλο οι εικόνες. Παράδειγμα, οι σιδηρόδρομοι συμβολίζουν την γερμανική «προσφορά» στην γενοκτονία των Αρμενίων. Για πρακτικούς λόγους, στο “The Cut”, δεν κάναμε γυρίσματα στην Τουρκία. Αλλά σε πέντε χώρες και τέσσερις ηπείρους. Έπρεπε να μείνει κρυφό γενικά το ζήτημα της ταινίας. Και ήμασταν συντελεστές πολλοί άνθρωποι. Ένα ολόκληρο χωριό. Αν μαθαινόταν στην Τουρκία θα θέλανε να σταματήσουν τα γυρίσματα. Εμείς αναφέραμε ότι ήταν άλλο project. Ότι είχε σχέση με το μποξ, για να γυριστεί.

Η θρησκεία

Στην ταινία ο ήρωας χάνει την θρησκευτικότητα του και το αίσθημα αυτό. Γίνεται μια μεταμόρφωση. Ανήκει σε μια πνευματική οργάνωση - λόγω των συμβάντων όμως χάνει το αίσθημα της θρησκείας - δεν χάνει όμως την ελπίδα. Έτσι γίνεται στους πολύ θρήσκους. Έτσι είναι και το δικό μου ταξίδι. Το περιβάλλον ήταν θρησκευτικό και έτσι διατηρώ την πνευματικότητα αλλά την θρησκευτική οργάνωση την ξεπερνώ. Η ταινία - με το πλάνο ο ήρωας να πετά πέτρες στον ουρανό - δεν είναι θρησκευτική αναφορά μα κινηματογραφική. Είναι ταινία αγάπης για τον κινηματογράφο. Οι αναφορές είναι κινηματογραφικές. Σκηνές ταινιών που έχω δει μικρός.

Η τριλογία

Όλες μου οι ταινίες της άτυπης τριλογίας [σ.σ. «Μαζί ποτέ», «Άκρη του Ουρανού» «The Cut»], είναι στο ίδιο status quo. Αλλά σιγά σιγά άρχισα να βλέπω σε μεγαλύτερη κλίμακα τα πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα. Στο «Μαζί ποτέ», η ιστορία διαδραματιζόταν σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου της Τουρκίας, στην «Άκρη του Ουρανού», όχι μόνο η Istanbul, μα ολόκληρη η Τουρκία. Μέχρι και ανθρώπους στην φυλακή και γυναίκες φυλακισμένες γνώρισα. Στο «The Cut», όλες οι παθογένειες της τουρκικής κοινωνίας. Μειονότητες, θρησκευτικές μειονότητες, ιστορία της χώρας και επεξεργασία της. Παθογένεια είναι και η γενοκτονία των Αρμενίων. Εγώ όμως, υπερασπίζομαι την δημοκρατία και στην δύση, στην Γερμανία - όχι μόνο στη Τουρκία -. Έχει η Τουρκία διανοούμενους όμως να ασχοληθούν αυτοί με τα πάντα.

Οι «δάσκαλοι»

Την ταινία του EliaKazan “America, America”, την έχω δει 50 φορές. Είναι η αγαπημένη μου ταινία. Κάθε φορά που την βλέπω ανακαλύπτω κάτι καινούριο. Νιώθω πνευματικό παιδί του Martin Scorcese. Και αυτός μετανάστης ήταν και του μοιάζω και στην φάτσα, χοντρά φρύδια και οι δυο. Πνευματικός πατέρας του Martin ήταν ο Kazan - έχει κάνει και ντοκιμαντέρ. - Άρα ο Kazan είναι ο παππούς μου. Γεννήθηκε στην Istanbul. Υπάρχει άρα μια σχέση με τον Καζάν - μέχρι και τον Guney επισκέφτηκε στην φυλακή. Και αυτό το γεγονός έχει μεγάλη σημασία για μένα. Μετανάστες όλοι είμαστε. Κι αυτός ήταν ένας επαναστάτης του σινεμά. Τον έβγαλε από τα στούντιο και τον έβαλε στους δρόμους.

Η πολιτική

Προέρχομαι από την αριστερά. Η τέχνη όμως πρέπει να ξεπερνά τα όρια, ο κινηματογράφος πρέπει να τα ξεπερνά, να είναι πιο φιλοσοφικός, να ξεπερνά το ζήτημα «θέση - αντίθεση». Είμαι φαν του Yilmaz Guney, μα ήταν μαοϊστής. Θα ήταν ακόμα καλύτερος αν είχε ξεπεράσει τα όρια που ο ίδιος έβαζε στον εαυτό του. Υπάρχει δογματισμός στην τουρκική αριστερά. Γιατί; Γιατί έχει σχέση με το Ισλάμ. Ως εδώ Ισλαμιστής, από εδώ και πέρα αριστερός. Όμως δεν υπάρχει για μένα «-ισμός» σήμερα που μπορώ να ταυτιστώ απόλυτα. Δεν υπάρχει κάτι τέτοιο που να ασπάζομαι. Υπάρχει μια δημοκρατία με πολλές εκφάνσεις. Και ο ρατσισμός είναι μια έκφανση της δημοκρατίας. Υπάρχει ρατσισμός στη Γαλλία, στην Γερμανία, στη Σκανδιναβία, στην Ολλανδία. Εκλεγμένα κόμματα. Αλλά και ο Χίτλερ με εκλογές βγήκε. Και ο Ερντογάν. Για μένα δεν είναι δημοκρατία κάθε 4 χρόνια εκλογές. Πρέπει να την υπερασπιζόμαστε συνεχώς. Η πολιτική είναι σαν τον γάμο και το σεξ. Θέλει συμβιβασμούς. Αυτό που ισχύει στην ζωή μας, ισχύει και στις γεωπολιτικές σχέσεις.

Η Ελλάδα και η Ουκρανία

Σήμερα αισθάνομαι πολύ Έλληνας. Αύριο δεν ξέρω. Τι θα συμβεί και πως θα αισθάνομαι. Αν νιώθω Τούρκος; Η σχέση μου με την Τουρκία μοιάζει με σχέση γάμου - που δεν πάει καλά - με σύζυγο - την αγαπώ αλλά δεν μπορώ να συνεχίσω μαζί της, πρέπει να περάσουν δέκα χρόνια, να πάω με Ελληνίδες, Γερμανίδες, να φλερτάρω μέχρι να γυρίσω πίσω στην γυναίκα μου. Πάντως για την κατάσταση δεν μπορώ να απαντήσω. Δεν είμαι εξπέρ οικονομολόγος. Δεν έχω ιδέα του τι συμβαίνει. Δεν έχω ιδέα ποιος κλέβει. Ξέρω ότι υπάρχουν πιέσεις για ιδιωτικοποιήσεις και να ξεπουλάτε τα πάντα, από το εξωτερικό. Από τα ΜΜΕ έχω εικόνα, μονοσήμαντη και μονόπλευρη, για το ζήτημα Γερμανία και Ελλάδα. Όλες οι φυλλάδες, από τις κίτρινες σαν την Bild ως και τις μεγάλες, διαβάζω δηλαδή εφημερίδες, λένε «να πληρώσουν οι Έλληνες» και αναρωτιέμαι αν είναι έτσι τα πράγματα. Πήγα για παράδειγμα στην Ρωσία και υπάρχει το ζήτημα της Ουκρανίας. Δεν είναι απλά τα πράγματα. Κακός ο Πούτιν, καλοί οι Ουκρανοί. Δεν είναι έτσι. Η Ουκρανία ήταν πρώτη χώρα στην διαφθορά. Αν είναι θέμα ιμπεριαλισμού, ας φέρουμε πίσω το Τσε Γκεβάρα. Αλλά δεν είναι αυτή η λύση. Υπάρχουν 50 αποχρώσεις του Γκρι, στην πολιτική.

 

Οι Κούρδοι

Οι Κούρδοι είναι μια μειονότητα στην Τουρκία. Και εγώ ανήκω σε μια μειονότητα, ως γεννηθείς στην Γερμανία. Αυτό μου δημιουργεί συμπάθεια για κάθε μειονότητα. Αν γίνεται στις ΗΠΑ σύγκρουση με τους Αφροαμερικάνους, είμαι με αυτούς. Στο Μεξικό με τους Τσιάπας. Στην Ελλάδα, αν υπάρχει σύγκρουση με τους Πακιστανούς, τότε με αυτούς. Άρα και με τους Κούρδους. Και υπάρχει ένοπλη αντίσταση. Είμαι ειρηνιστής. Η χρήση όπλων δεν θεωρώ πως είναι η ενδεδειγμένη. Αλλά από την άλλη πλευρά η αντίσταση μέσω μαζικού yoga ή καθιστικής διαμαρτυρίας, δεν είναι επίσης κάτι.

 

Ο δημοσιογράφος Χράντ Ντινκ

Η δολοφονία του Τούρκου δημοσιογράφου Χράντ Ντινκ με επηρέασε και για την ταινία. Είχα διαβάσει άρθρα του μετά τον θάνατο του - μέχρι τότε δεν είχα παρακολουθήσει την δουλειά του. Δεν διαβάζω τούρκικη δημοσιογραφία. Όμως έγινε μάρτυρας, όσο και αν δεν μου αρέσει αυτή η λέξη. Έτσι, μετέπειτα, διάβασα τα άρθρα του, όταν έγινε ήρωας. Εν ζωή, δεν ήταν δημοφιλής γιατί δεν ήταν ταυτισμένος με συγκεκριμένες απόψεις. Κανείς δεν τον έπαιρνε με το μέρος του. Γι’ αυτό και δολοφονήθηκε. Μέσα από την νέα μου ταινία - που αγγίζει συναισθηματικά τους ανθρώπους, όντως η πιο συναισθηματική μου ταινία - ήθελα να δείξω ότι κανείς δεν πρέπει, ούτε η ταινία, να γίνει αντικείμενο χειραγώγησης. Όπως και ο ίδιος ο Ντίνκ.  Στις άλλες ταινίες μου, υπάρχει πολιτική χειραγώγηση. Έριχνα μια κριτική ματιά στην αριστερά της Τουρκίας και οι δεξιοί θέλανε να το εκμεταλλευτούν. Παράδειγμα, ότι η Τουρκία είναι έτοιμη για την ΕΕ. Εγώ όμως δεν θέλω να χειραγωγηθώ. Έτσι αν ζούσε ο δημοσιογράφος, θα του άρεζε η ταινία μου. Ακολουθεί το πνεύμα του.

 

Το μέλλον

Θέλω να κάνω τέχνη. Αυτό θα κάνω και στο μέλλον. Μπορώ να αφηγηθώ πολλά για το σήμερα και το τώρα. Με λίγους πόρους - γιατί σινεμά σημαίνει χρήματα -. Οι ταινίες μου θέλω να μην είναι δαπανηρές. Ταινίες που ικανοποιούν τα μαζικά ένστικτα και το μαζικό γούστο δεν μπορώ να κάνω. Δεν θέλω να έχει το μαζικό στοιχείο η τέχνη που κάνω στο μέλλον. Και αν αξίζει να πεθάνω για την τέχνη μου; Αυτό που είχα πει, μοιάζει και είναι ρομαντικό και ναρκισσιστικό. Το είπα έτσι όμως. Όχι δεν έχω σκοπό να τα τινάξω. Θα συνεχίσω να κάνω ταινίες. Και ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας. Έχω κάνει τρία ντοκιμαντέρ. Χρειάζομαι ως αντιστάθμισμα το ντοκιμαντέρ. Κάποια πράγματα μπορούν να εκφραστούν καλύτερα μέσω αυτού του μέσου. Αλλά έχω πάρει διαζύγιο από την Τουρκία και δεν θα κάνω ταινία για τον Yilmaz Guney, όπως ρωτήθηκε, ούτε για την Σμύρνη και το 1922. Θα ήταν δαπανηρή. Πλοία, φωτιές. Μετά την τελευταία μου ταινία, δεν θα μπορώ να κάνω και βόλτες στην Τουρκία. Δεν μπορώ να κυκλοφορώ με bodyguards.

Η κριτική

Θα σας πω κάτι για το αντίκτυπο της ταινίας. Οι θεατές γενικά βγήκαν συγκλονισμένοι από το «The Cut». Ένα δεύτερο, ο πατέρας μου ήταν φασίστας και άνηκε στους «Γκρίζους Λύκους». Μεγάλωσα σε τέτοιους κύκλους, επαφή με τους φασίστες. Και τέτοια άτομα μέσω της ταινίας - για τους διανοούμενος μπορεί να μοιάζει χαμηλών απαιτήσεων η ταινία - αλλά οι φασίστες προβληματίστηκαν. Λέγανε «Τα κάναμε εμείς αυτά;». Αυτή η δύναμη του σινεμά είναι ότι καλύτερο έχει συμβεί. Αν ήξερα όμως τι θα έλεγε η κριτική, όπως ρωτάτε, θα ήμουν σοφός. Κάνω ταινίες με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ειλικρίνεια και δεν θέλω να ντρέπομαι για αυτές. Είμαι περήφανος για όλες. Έχω λάθη και σφάλματα όπως σε κάθε ταινία μου. Είναι όμως δυνατή ταινία με έντονες από τις πιο έντονες εικόνες και σκηνές που έχω κάνει. Και κάτι άλλο. Την ταινία τη γύρισα στα Αγγλικά, τα αρμένικα είναι ντουμπλάζ. Μου έκανε εντύπωση ότι το κριτικάρανε αυτό. Λέγανε πως δεν το περιμένανε από εμένα. Μου φάνηκε φτηνή κριτική. Και ο Καζάν στο «America America» είχε ένα Έλληνα να μιλάει Αγγλικά. Αλλά ο καθένας έχει προσωπική κοσμοθεώρηση και γι αυτό υπήρχε ίσως απόρριψη από την κριτική. Ένας γερμανός κριτικός γελούσε, ένας αρμένιος έκλαιγε. Εγώ προσπάθησα να έρθω κοντά, να αγγίξω τον Αρμένιο. Κατάλαβα ξανά πόσο χαραγμένη στην μνήμη είναι η ιστορία της γενοκτονίας. Οι άνθρωποι γελάνε για την δική τους άγνοια. Αν έχεις άγνοια των πραγμάτων δεν μπορείς να λες απλά πως η ταινία είναι υπεραισθητική. Παρόλα αυτά ο Cassavetes είχε πει: «Όταν κάνει κανείς τέχνη, θα πρέπει να έχει επίγνωση ότι μπορεί και να αποτύχει.»

***

Βιογραφία

O Φατίχ Ακίν γεννήθηκε στις 25 Αυγούστου του 1973.  Γερμανός δημιουργός με τούρκικη καταγωγή. Το 2004 κέρδισε τη Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ του Βερολίνου για την ταινία του «Μαζί Ποτέ» καθώς και το βραβείο καλύτερης ταινίας από την Ευρωπαϊκή Ακαδήμια Κινηματογράφου. Το 2007 με την ταινία «Στην Άκρη Του Ουρανού» κέρδισε το βραβείο καλύτερου σεναρίου στο Φεστιβάλ των Καννών και το αντίστοιχο από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου καθώς επίσης το βραβείο καλύτερης ευρωπαϊκής ταινίας από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (Βραβεία LUX).  Με το «Soul Kitchen”, το 2009 τιμήθηκε με το ειδικό βραβείο της επιτροπής στο Φεστιβάλ της Βενετίας.

[Από το Δελτίο Τύπου της ταινίας “The Cut”]

 

 

Πηγή: exostispress.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Φατίχ Ακίν: «Σήμερα αισθάνομαι πολύ Έλληνας»

«Σήμερα αισθάνομαι πολύ Έλληνας» δήλωωσε ο Γερμανός τουρκικής καταγωγής σκηνοθέτης Φατίχ Ακίν, που βρέθηκε στην Αθήνα για να παραστεί στην πρεμιέρα της τελευταίας του ταινίας «The Cut» (Η μαχαιριά), σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Ινστιτούτο Goethe.

«H δημοκρατία δεν έρχεται με το ταχυδρομείο. Πρέπει να την υπερασπίζεται κανείς καθημερινά. Το βλέπουμε στη Γαλλία, το βλέπουμε και στη Γερμανία. Και αυτό είναι το θέμα με το οποίο θέλω να ασχοληθώ στο μέλλον. Και δεν θέλω να το κάνω ούτε με το twitter, ούτε με το facebook, ούτε με τα demos. Θέλω να το κάνω με την Τέχνη» σημείωσε ο πολιτικοποιημένος σκηνοθέτης, που είναι ιδιαίτερα αγαπητός στην Ελλάδα.

Με το «The Cut» ο Φατίχ Ακίν ολοκλήρωσε την τριλογία του «Αγάπη, Θάνατος, και Διάβολος». Η αγάπη ήταν το θέμα του στο «Ποτέ μαζί», ο θάνατος στο «Η άκρη του ουρανού» και η κινηματογραφική εκδοχή του διαβόλου παρουσιάζεται στην «Μαχαιριά» ως το κακό στον άνθρωπο και του κακού που άνθρωποι μπορούν να κάνουν στους άλλους. Πρόκειται για ταινία που γυρίστηκε με φόντο την Γενοκτονία των Αρμενίων, η οποία όπως είπε «είναι ένα θέμα ταμπού στην Τουρκία». «Αναζήτησα την αλήθεια διαβάζοντας πολύ, αλλά δεν ήθελα να πετάξω τον τρόμο στα μούτρα του θεατή, ήθελα να τον πακετάρω σε μία φόρμα» συμπλήρωσε ο σκηνοθέτης.

 

 

Πηγή: toxwni.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Φατίχ Ακίν: Δείχνω στους Τούρκους τη Γενοκτονία των Αρμενίων

Το κοινό την αγάπησε, οι κριτικοί τη λοιδόρησαν. Η νέα ταινία του σκηνοθέτη Φατίχ Ακίν, με την οποία ολοκληρώνει την τριλογία «Αγάπη, Θάνατος και Διάβολος» (την προσωπική του τριλογία για την Τουρκία, όπως λέει ο ίδιος) ξεδιπλώνει στη μεγάλη οθόνη ένα θέμα ταμπού για τη χώρα καταγωγής του: τη Γενοκτονία των Αρμενίων.

«Αναφέρομαι στα γεγονότα του 1915 απερίφραστα ως Γενοκτονία», δηλώνει ο σκηνοθέτης που γεννήθηκε στη Γερμανία, μεγάλωσε με έναν πατέρα Γκρίζο Λύκο και μια μητέρα που τον έγραψε σε χορευτική ομάδα Αλεβιτών, και δηλώνει αριστερός αλλά μακριά από δογματισμούς.

Με αφορμή την avant-première της Μαχαιριάς (The Cut) στην Αθήνα, το παιδί-θαύμα του ευρωπαϊκού κινηματογράφου βρέθηκε για δύο μέρες στην Ελλάδα συνομιλώντας με κοινό και δημοσιογράφους «για την πιο ελληνική και όχι πιο αρμενική ταινία που έχω κάνει. Η δραματουργία, όλες οι επιρροές του σεναρίου, είναι από την ελληνική μυθολογία».

Πρωταγωνιστής της ταινίας ο Ταχάρ Ρακίμ στο ρόλο του Αρμένη Ναζαρέτ Μανουγιάν

Έχοντας εμφανείς επιρροές από το έργο του Ελίας Καζάν –και ιδιαίτερα από το Αμέρικα-Αμέρικα, που είναι ένα από τα αγαπημένα του Ακίν– καθώς και με επιρροές από τον Μάρτιν Σκορσέζε, ο σκηνοθέτης παρακολουθεί με το φακό του την πορεία ενός Αρμένη, του Ναζαρέτ Μανουγιάν (στο ρόλο ο Ταχάρ Ρακίμ), ο οποίος έχοντας γλιτώσει προσπαθεί να εντοπίσει τις δίδυμες κόρες του φτάνοντας ακόμα και στην Αμερική.

«Η Γενοκτονία με κυνηγούσε καιρό»

Παρουσιάζοντας την ταινία στο ελληνικό κοινό, ο Φατίχ Ακίν εξήγησε ότι η Γενοκτονία τον απασχολούσε καιρό. «Κυρίως η πτυχή τού να μην μπορεί να μιλάει κανείς γι’ αυτό. Με αυτό μεγάλωσα. Σαν κάποιος να είναι μουγγός», τόνισε, κάνοντας ευθεία αναφορά στον ήρωα του που χάνει τη φωνή του από μαχαιριά στις φωνητικές χορδές.

Αν και η λέξη «γενοκτονία» δεν αναφέρεται πουθενά σε όλο το φιλμ –ο πρωταγωνιστής άλλωστε δεν είναι σε θέση να γνωρίζει το τι ακριβώς έχει συμβεί–, ο Ακίν δηλώνει ότι έχει κάνει έναν Δούρειο Ίππο τον οποίο παρουσίασε και στο τουρκικό κοινό, εν μέσω απειλών για τη ζωή του.
 
«Μια Γενοκτονία έχει πάντα δύο πλευρές. Εγώ ανήκω στην εθνοτική ομάδα των θυτών. Πολλοί δεν γνωρίζουν τι έγινε. Ήθελα να αφήσω την εικόνα να μιλήσει για τον ήρωα, δεν ήθελα να εκφράσω με λέξεις αυτό που συνέβη. Ήθελα το τουρκικό κοινό να δει με τα μάτια και όχι με το μυαλό. Τους φέρνω μπροστά τους κάτι που έχει συμβεί και που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να το γνωρίσουν», είπε χαρακτηριστικά.
Φατίχ Ακίν: Ο πατέρας μου ήταν στους Γκρίζους Λύκους, ήταν φασίστας. Σε αυτό το περιβάλλον μεγάλωσα. Όταν είδαν την ταινία κάποιοι φασίστες προβληματίστηκαν και είπαν: «Έλα! Τα κάναμε αυτά;».

Ο ίδιος περιέγραψε ότι σε μια προβολή ένας Αρμένιος δημοσιογράφος καθόταν δίπλα σε έναν δημοσιογράφο που δεν γνώριζε την καταγωγή του: «Ίσως να ήταν και Γερμανός. Ο ένας έκλαιγε σε κάποιο σημείο, ο άλλος στο ίδιο σημείο γελούσε. Οι άνθρωποι δεν έχουν ιδέα για τη Γενοκτονία, οι άνθρωποι γελάνε με την άγνοια. Ανήκω στη μειονότητα της μειονότητας. Γεννήθηκα ως μειονότητα, όπου υπάρχουν προβλήματα με τη μειονότητα, είμαι μαζί της».

«Πήρα διαζύγιο από την Τουρκία»

Σήμερα ο ίδιος δηλώνει ότι η σχέση του με την Τουρκία είναι όπως μια σχέση γάμου. «Την αγαπώ αλλά δεν μπορώ να συνυπάρξω μαζί της. Πρέπει να χωρίσουμε. Μετά απο αυτή την ταινία δεν μου είναι εύκολο να κόβω βόλτες στην Τουρκία, και δεν μου αρέσει να κυκλοφορώ με σωματοφύλακα. Πήρα, λοιπόν, διαζύγιο».   

Η Μαχαιριά προβλήθηκε στη χώρα καταγωγής του σκηνοθέτη, ωστόσο έναν περίπου μήνα προτού προβληθεί στη Βενετία, μια συνέντευξή του στην τουρκοαρμενική εφημερίδα Agos, εκεί όπου δούλευε ο Χραντ Ντινκ, ήταν η αφορμή για να απειληθεί η ζωή του. Η τουρκική κυβέρνηση επέτρεψε την προβολή αλλά με περιορισμούς στην προώθηση: μόνο 24 κόπιες, για κοινό 18 ετών και άνω, και χωρίς διαφήμιση.

Στους τίτλους τέλους υπάρχουν ευχαριστίες στον δημοσιογράφο Χραντ Ντινκ, γραπτά του οποίου ο σκηνοθέτης διάβασε μετά τη δολοφονία του. «Όσο ζούσε δεν ήταν δημοφιλής. Ήταν ένα μοναχικό θύμα. Είναι σίγουρα η πιο συναισθηματική ταινία μου, και η ταινία αυτή δεν μπορεί να χειραγωγηθεί· όπως ο Ντινκ. Δεν θέλω να με χειραγωγούν, και υπό αυτή την έννοια πιστεύω ότι θα του άρεσε η ταινία», είπε.

Σε ερώτηση για το πώς βλέπει τη δημοκρατία στην Ευρώπη ο πολιτικοποιημένος σκηνοθέτης απάντησε: «H δημοκρατία δεν έρχεται με το ταχυδρομείο. Πρέπει να την υπερασπίζεται κανείς καθημερινά. Το βλέπουμε στη Γαλλία, το βλέπουμε και στη Γερμανία. Και αυτό είναι το θέμα με το οποίο θέλω να ασχοληθώ στο μέλλον. Και δεν θέλω να το κάνω ούτε με το Twitter, ούτε με το Facebook, ούτε  με τα demos. Θέλω να το κάνω με την Τέχνη».


Ο Φατίχ Ακίν και ο διανομέας της ταινίας στην Ελλάδα Ζήνος Παναγιωτίδης κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου

 

Η Μαχαιριά θα προβάλλεται στις αίθουσες από τις 5 Μαρτίου σε διανομή της Rosebud21.

 

 

Πηγή: pontos-news.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Φατίχ Ακίν: Πριν μερικά χρόνια η ταινία μου δεν θα μπορούσε να προβληθεί στην Τουρκία

Αθήνα
 

Πραγματοποίησε επίσκεψη-αστραπή στην Αθήνα για την προβολή της νέας του ταινίας Η Μαχαιριά, που ασχολείται με το θέμα της γενοκτονίας των Αρμενίων. Το in.gr συνάντησε τον τουρκογερμανό σκηνοθέτη Φατίχ Ακίν και μίλησε μαζί του για το πώς αντιμετώπισε η Τουρκία την ταινία του και για το εάν το σινεμά μπορεί να αλλάξει τον κόσμο.

Πριν από την προβολή της ταινίας είχατε δηλώσει ότι η Τουρκία είναι έτοιμη για μία ταινία πάνω στα γεγονότα του 1915. Το πιστεύετε ακόμα;

«Από τη μία, η Τουρκία ήταν έτοιμη γιατί η Μαχαιριά προβλήθηκε εκεί. Αυτή είναι μία αλλαγή, γιατί μερικά χρόνια πριν αυτή η ταινία δεν θα μπορούσε να είχε προβληθεί στην Τουρκία. Από την άλλη, την είδαν τόσο λίγοι άνθρωποι που ήταν απογοητευτικό. Ήταν η άγνοια που τους εμπόδισε να δουν την ταινία. Άρα πιστεύω ότι είναι έτοιμοι, αλλά δεν θέλουν να είναι έτοιμοι.

Σε μία σκηνή της ταινίας, ο ήρωας μπαίνει σε μία αυλή όπου προβάλλεται μία ταινία του Τσάρλι Τσάπλιν. Βλέποντας αυτό το βωβό φιλμ, κάτι αλλάζει μέσα του. Πιστεύετε ότι το σινεμά μπορεί να αλλάξει τον κόσμο ή ότι η Μαχαιριά άλλαξε τουλάχιστον την άποψη πολλών Τούρκων για την γενοκτονία των Αρμενίων;

Η ταινία έχει όντως αλλάξει την άποψη πολλών ανθρώπων για τη γενοκτονία των Αρμενίων. Πολλοί νέοι άνθρωποι που είδαν την ταινία και δεν ήξεραν τίποτα για την γενοκτονία, αποφάσισαν να ψάξουν να βρουν περισσότερα στοιχεία. Σίγουρα μπορείς να επηρεάσεις έναν άνθρωπο. Και ναι, πιστεύω ότι η τέχνη μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Όμως, όταν θέλεις να αλλάξεις τον κόσμο, ίσως δεις ότι ο κόσμος μερικές φορές δεν θέλει να αλλάξει. Και είναι πολύ δυνατός. Ο κόσμος πηγαίνει προς μία κατεύθυνση και εσύ προς την άλλη και θες να του αλλάξεις κατεύθυνση και καμιά φορά δεν γίνεται. Εάν θέλεις να αλλάξεις τον κόσμο, ίσως βρεις απέναντι σου δυνάμεις που θέλουν να σε καταστρέψουν.

Πώς μεταφέρει κανείς στο σινεμά μία τραγωδία που είναι δύσκολο να χωρέσει το ανθρώπινο μυαλό;

Δεν ξέρω. Έχει να κάνει με το ένστικτο. Προσπαθήσαμε να βρούμε την ισορροπία ανάμεσα στο συναίσθημα και σε μία πιο "κλινική" προσέγγιση, όπως αυτή που βλέπουμε στο σινεμά του Χάνεκε. Mερικές φορές προσπαθούσα να βρω τη μέση οδό. Δεν έχω μία συνταγή. Είναι όπως η απεικόνιση της βίας. Πώς δείχνει κανείς τη βία; Είναι σωστό να τη δείχνουμε με βαρβαρότητα; Αυτό κάνει το Ισλαμικό Κράτος στη Συρία. Δείχνει τους αποκεφαλισμούς και τη βία με έναν τρόπο υπέρ-ρεαλιστικό. Πιστεύω ότι το σινεμά πρέπει να διαφοροποιείται από αυτή την απεικόνιση της βίας που βλέπουμε σε βίντεο όπως αυτά της ISIS. Όσο μεγαλώνω, προσπαθώ να βρίσκω την αξιοπρέπεια στους ανθρώπους, να βρίσκω τη μέση οδό ανάμεσα στον υπέρ-ρεαλισμό της βίας και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

«Η δημοκρατία δεν έρχεται με το ταχυδρομείο»

Νωρίτερα, στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε στο Ινστιτούτο Γκαίτε, ο Φατίχ Ακίν αναφέρθηκε σε σειρά θεμάτων, ανάμεσα τους και στη σχέση του με την Τουρκία. 

Ερωτηθείς πόσο Γερμανός ή πόσο Τούρκος αισθάνεται, ο Φατίχ Ακίν απάντησε: «Σήμερα αισθάνομαι πολύ Έλληνας. Δεν ξέρω τι θα συμβεί αύριο. Με την Τουρκία έχω μία σχέση που θα τη συνέκρινα με σχέση γάμου: ενός γάμου που δεν πάει καλά. Αν την συνέκρινα με σύζυγο θα έλεγα ότι την αγαπώ αλλά δεν μπορώ να συνυπάρξω μαζί της. Πρέπει να χωρίσουμε. Πρέπει να περάσω άλλα δέκα χρόνια με άλλες γυναίκες μέχρι να επιστρέψω σε αυτήν».

Παραδέχεται, πάντως, ότι το θέμα της ταινίας του καθιστά δύσκολο το να ξαναπάει στην Τουρκία. «Μετά τη Μαχαιριά δεν μου είναι εύκολο να κόβω βόλτες στην Τουρκία. Μπούχτισα κιόλας. Όπως σας είπα, πήρα διαζύγιο από την Τουρκία».

Αν και τα γυρίσματα δεν πραγματοποιήθηκαν στην Τουρκία, ο σκηνοθέτης είπε ότι το θέμα της ταινίας παρέμεινε κρυφό. «Ήξερα ότι εάν το πρότζεκτ μαθευόταν στην Τουρκία θα ήθελαν να το δυναμιτίσουν ή να το σταματήσουν. Παρουσιάσαμε, λοιπόν ένα άλλο πρότζεκτ, είπαμε ότι θα γυρίζαμε μία ταινία με έναν μποξέρ. Όλη αυτή η ιστορία θύμιζε σενάριο Τζέιμς Μποντ» λέει απαντώντας σε ερώτηση του κοινού.

«Ο πατέρας μου ήταν στους Γκρίζους Λύκους, φασίστας. Σε τέτοιο περιβάλλον μεγάλωσα και εγώ. Ήξερα ανθρώπους εθνικιστές, οι οποίοι είδαν την ταινία και άλλαξαν άποψη. Για αυτούς έγινε η ταινία. Οι διανοούμενοι μπορεί να τη θεωρήσουν χαμηλού επιπέδου, αλλά εγώ δεν γύρισα την ταινία για τους διανοούμενους» τονίζει ο σκηνοθέτης.

Όπως είπε, πλέον τον ενδιαφέρει να μιλά για σημαντικά θέματα. «Η δημοκρατία δεν έρχεται με το ταχυδρομείο, πρέπει να την υπερασπίζεται κανείς καθημερινά. Και θα το κάνω με τη δουλειά μου, όχι με το Twitter και το Facebook. Αυτό που θέλω είναι να κάνω τέχνη» πρόσθεσε.

Σε ερώτηση δημοσιογράφου για το εάν θα ήθελε να πεθάνει για την τέχνη του όπως είχε πει παλαιότερα, απάντησε: «Το να πεθάνει κανείς για την τέχνη του έχει και κάτι το ρομαντικό, ίσως και κάτι ναρκισσιστικό. Υπάρχουν τόσες ασθένειες και δεν ξέρει κανείς από τι θα πεθάνει. Δεν έχω, πάντως, σκοπό να τα τινάξω. Στην πραγματικότητα, ήταν ο Κώστας Γαβράς που μου το είχε πει αυτό. Συζητούσαμε για τον Χραντ Ντινκ και το γεγονός ότι δολοφονήθηκε και εκείνος μου είπε: Δεν είναι και τόσο άσχημος τρόπος να πεθάνει κανείς».

Ερωτηθείς για τις σχέσεις Ελλάδας και Γερμανίας, επισημαίνει ότι δεν είναι οικονομολόγος. «Αν είναι θέμα ιμπεριαλισμού, ε τότε ας φέρουμε πίσω τον Τσε Γκεβάρα. Δεν νομίζω όμως ότι την λύση έχει ο Τσε Γκεβάρα. Δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα γιατί σε όλα υπάρχουν 50 αποχρώσεις του γκρι» τόνισε.

«Στη Γερμανία, μέσα από τα ΜΜΕ αποκομίζει κανείς μια ιδέα, αλλά αυτή είναι μονοσήμαντη. Διαβάζω όλες αυτές τις ρητορείες και αναρωτιέμαι πώς να είναι ακριβώς τα πράγματα. Το καλύτερο στην κυβέρνηση σας είναι ότι οι δικοί σας δεν φοράνε γραβάτες. [...] Δεν θα ήθελα η Ελλάδα να διαχωριστεί από την Ευρώπη. Δεν πιστεύω ότι η λύση βρίσκεται στον ατομισμό, αλλά δεν πιστεύω ότι βρίσκεται και στον σοσιαλισμό».

Ερωτηθείς για το κίνημα του ευρωσκεπτικισμού δηλώνει ότι τίποτα δεν είναι τέλειο. Στην Ευρώπη υπάρχει η δημοκρατία, η οποία έχει πολλές διαφορετικές εκφάνσεις, τονίζει. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Λεπέν ή οι ευρωσκεπτικιστές και οι ακροδεξιοί στις σκανδιναβικές χώρες –και στη Γερμανία έχουμε ρατσιστικά κινήματα- είναι εκλεγμένα κόμματα, επισημαίνει. «Όπως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι και το κόμμα του Χίτλερ είχε ανέβει στην εξουσία μετά από εκλογές, όπως και το ότι ο Ερντογάν –που δεν θα τον συμπεριλάμβανα στους δημοκράτες- ανέλαβε την εξουσία μετά από εκλογές».

Η πρώτη ιδέα του σεναρίου της Μαχαιριάς είχε έντονο άρωμα Ελλάδας. «Η εξέλιξη του σεναρίου ήταν μια Οδύσσεια από μόνη της. Ο φίλος μου Αδάμ Μπουσδούκος μου πρότεινε να κάνουμε μία ταινία για έλληνες πειρατές στην αρχαιότητα. Του είπα ότι το σενάριο ήταν πολύ ακριβό και του πρότεινα να γράψουμε ένα ουέστερν» λέει.

«Γράψαμε ένα σενάριο όπου θα ξεκινούσε στην Κωνσταντινούπολη το 1923 με τον Μπουσδούκο να τραγουδά έναν αμανέ. Θα έμπαινε τότε ένας Τούρκος και ο Μπουσδούκος θα του έκοβε τον λαιμό. Θα έφευγε για την Ελλάδα όπου θα τον αντιμετώπιζαν σαν ξένο και θα τον χαρακτήριζαν "τουρκόσπορο". Μετά θα πήγαινε στις ΗΠΑ όπου θα εργαζόταν στους σιδηροδρόμους. [...] Πήγαμε στην Αμερική και κάναμε έρευνα και είδα ότι τα έξοδα θα ήταν τεράστια. Τελικά γυρίσαμε το Soul Kitchen. Ταξιδεύοντας για την προώθηση του Soul Kitchen έπεσα πολλές φορές στο θέμα της γενοκτονίας. Αποφάσισα να κρατήσω τμήματα του σεναρίου που είχαμε γράψει με τον Μπουσδούκο και να μιλήσω για την γενοκτονία των Αρμενίων. Θεωρώ ότι η σύγκρουση Ελλήνων –Τούρκων έχει λίγο πολύ διευθετηθεί. Υπάρχουν συγκρούσεις, αλλά δεν είναι θέμα ταμπού. Θέμα ταμπού στην Τουρκία είναι η γενοκτονία των Αρμενίων».

Ο ίδιος αναφέρθηκε και στις πολιτικές καταβολές του. Είπε ότι η τουρκική Αριστερά, από την οποία προέρχεται, προσπάθησε να τον χειραγωγήσει και τονίζει ότι εκεί είναι που το έργο του ταυτίζεται με εκείνο του αρμένιου δημοσιογράφου Χραντ Ντινκ που δολοφονήθηκε το 2007.

«Η δολοφονία του Χραντ Ντινκ, το γεγονός ότι έγινε μάρτυρας –αν και δεν μου αρέσει καθόλου αυτή η λέξη-, με ώθησαν να διαβάσω τα κείμενα του, τα οποία με συγκίνησαν πολύ. Όταν ο Χραντ Ντινκ ήταν εν ζωή δεν ήταν πολύ δημοφιλής γιατί δεν ταυτιζόταν με συγκεκριμένες πολιτικές κινήσεις. Ούτε οι Τούρκοι μπορούσαν να τον χειραγωγήσουν, αλλά ούτε και οι Αρμένιοι. Γι’ αυτό νομίζω ότι δολοφονήθηκε. Με την ταινία μου προσπάθησα να ακολουθήσω την παράδοση αυτού του ανθρώπου» λέει.

*Η νέα ταινία του Φατίχ Ακίν «Η Μαχαιριά» θα προβάλλεται στις αίθουσες από τις 5 Μαρτίου σε διανομή Rosebud 21.



Αγγελική Στελλάκη

 

 

Πηγή: in.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Tevanik, η αντιπολεμική ταινία με ήρωες τρία παιδιά προβάλλεται στον "Ιανό"

Παρουσία του Αρμένιου σκηνοθέτη Τζιβάν Αβετισιάν πραγματοποιείται την Πέμπτη (20.30) στον Ιανό (Σταδίου 24) η προβολή της ταινίας «Tevanik».

Πρόκειται για μια αντιπολεμική ταινία που εξελίσσεται στη δεκαετία του ’80 στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και ήρωες τρία παιδιά που βιώνουν τη φρίκη του πολέμου.

Θα προλογίαει ο δημοσιογράφος Βαγγέλης Παναγόπουλος και θα παρέμβουν η ηθοποιός Δήμητρα Χατούπη και ο σκηνοθέτης Αντώνης Μποσκοϊτης.

Η εκδήλωση πραγματοποιείται από τον πολιτιστικό οργανισμό του δήμου Νέας Σμύρνης και την Αρμενική Εθνική Επιτροπή. Είσοδος ελεύθερη.


ΚΩΣΤΑΣ ΖΑΛΙΓΚΑΣ

 

 

Πηγή: e-typos.com

Διαβάστε περισσότερα...
Συνδρομή σε αυτήν την τροφοδοσία RSS

Στον διαδικτυακό τόπο μας χρησιμοποιούμε Cookies με σκοπό τη βελτίωση της online εμπειρίας σας. Επιλέγοντας να συνεχίσετε την περιήγησή σας σε αυτόν, αποδέχεστε αυτομάτως τη χρήση των cookies. Περισσότερα...

Πολιτική Απορρήτου - Όροι Χρήσης - Περιορισμός Ευθύνης - Επικοινωνία Σχετικά με Προσωπικά Δεδομένα
Αποδέχομαι