του Νικόλαου Λυγερού

Το γεγονός ότι απονεμήθηκε ο Χρυσός Λέων της Μπιενάλε Τέχνης στη Βενετία, στην εθνική συμμετοχή της Αρμενίας, αποδεικνύει ότι υπάρχει στρατευμένος πολιτισμός ενάντια στη βαρβαρότητα. Έτσι όσοι λένε ότι οι καλλιτέχνες δεν ασχολούνται με τα θέματα της Ανθρωπότητας απορρίπτονται επί του πρακτέου. Αυτή η συμβολική βράβευση που συμπίπτει με την επέτειο των 100 χρόνων της Γενοκτονίας των Αρμενίων, είναι και πάλι ένα πλήγμα ενάντια στην αδιαφορία. Διότι το βραβείο έχει και εξήγηση αφού δεν είναι γενικόλογο και αφορά άμεσα την τιμή στον Αρμενικό Λαό, την Παράδοση και την Ιστορία του. Όμως το πιο σημαντικό σε ανθρώπινο επίπεδο είναι η τιμή στους αγώνες του και τη συνεισφορά του στον ανθρώπινο πολιτισμό. Διότι η πορεία της σύγχρονης τέχνης, με τους επιφανείς εκπροσώπους της Αρμενίας έχει αλλάξει τα δεδομένα σε παγκόσμιο επίπεδο και αυτό έγινε μόνο και μόνο από τους επιζώντες της Γενοκτονίας. Με το έργο του πολιτισμού αντιστεκόμαστε στο έγκλημα της βαρβαρότητας. Κι αν κάποιοι νομίζουν ότι ένα βραβείο δεν αλλάζει τίποτα, ας σκεφτούν τι σημαίνει να ακούγεται άλλη μια φορά το Άξιον Εστί και θα καταλάβει ότι είναι τιμή για τον κάθε άνθρωπο να παίζει ένα ρόλο στην εξέλιξη της Ανθρωπότητας. Η υποστήριξη ενός έργου από την ίδια σου την φωνή, είναι ψήφος εμπιστοσύνης στον πολιτισμό που παλεύει για την Ανθρωπότητα. Έτσι ο Χρυσός Λέων που αποτελείται από το σύμβολο του Αγίου Μάρκου, βοηθάει τους αθώους, τους αγωνιστές και τους Δίκαιους που δεν ξεχνούν, για να ζήσουν ακόμα πιο ανθρώπινα.

του Νικόλαου Λυγερού

του Σάββα Καλεντερίδη

Οι εκδηλώσεις που έγιναν παγκοσμίως από τις ανά τον κόσμο αρμενικές κοινότητες και οργανώσεις αλλά και από το αρμενικό κράτος, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την έναρξη των σφαγών που οδήγησαν στη Γενοκτονία των Αρμενίων, την πρώτη γενοκτονία του 20ού αιώνα, ήταν πραγματικά εντυπωσιακές και αξίζουν της προσοχής και της ανάλυσής μας.

Καταρχάς τις εβδομάδες και τις ημέρες που προηγήθηκαν της 24ης Απριλίου υπήρχαν εκατοντάδες ή και χιλιάδες δημοσιεύματα σε μεγάλες εφημερίδες και ιστοσελίδες παγκόσμιας εμβέλειας γραμμένα από κορυφαίους επιστήμονες και αρθρογράφους, διαμορφωτές της κοινής γνώμης, στο σύνολό τους ενισχυτικά του αγώνα που κάνουν οι Αρμένιοι για τη διεθνοποίηση της γενοκτονίας, με τελικό στόχο την αναγνώριση από το τουρκικό κράτος.
Στη συνέχεια ακολούθησαν κλιμακωτές εκδηλώσεις σε πάρα πολλές χώρες, ενώ στην πρωτεύουσα της Αρμενίας, το Ερεβάν, συνέρρευσε πλήθος προσωπικοτήτων και πολιτικών, με πιο εντυπωσιακές τις παρουσίες των προέδρων της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλαντιμίρ Πούτιν, της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ και της Κύπρου Νίκου Αναστασιάδη.

Οσον αφορά την Ελλάδα, το κράτος αντιπροσώπευσε η πρόεδρος της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου, η οποία, παρά την αρνητική στάση που τήρησαν η ίδια και το κόμμα της στο θέμα της ποινικοποίησης της σκοπούμενης άρνησης της γενοκτονίας, τον Σεπτέμβριο του 2014, όταν ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος, εκφώνησε έναν εντυπωσιακό λόγο. Οσον αφορά τον οργανωμένο ποντιακό χώρο, το «παρών» έδωσαν οι πρόεδροι της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Ποντίων Ελλήνων (ΔΙΣΥΠΕ) καθηγητής Γιώργος Παρχαρίδης, της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος Χρήστος Τοπαλίδης και του ΣΠΟΣ Ν. Ελλάδος Γιώργος Βαρυθυμιάδης, οι οποίοι, πέραν του συμβολισμού που είχε η παρουσία τους στις εκδηλώσεις, έκαναν και σοβαρές επαφές για τον συντονισμό του κοινού αγώνα Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσυρίων.

Ολα όσα γράφτηκαν και συνέβησαν γύρω από τον ευρύτατο κύκλο εκδηλώσεων της επετείου των 100 χρόνων από την τέλεσης της Γενοκτονίας των Αρμενίων μπορεί να αποτελούν παρελθόν, πλην όμως έχουν αφήσει ανεξίτηλα ίχνη στη συλλογική μνήμη της παγκόσμιας κοινής γνώμης. Και πάνω σ' αυτά τα ίχνη θα πρέπει να σχεδιάσουμε τις επόμενες κινήσεις μας, Ελληνες, Αρμένιοι και Ασσύριοι, αλλά και όλοι εκείνοι οι ευαισθητοποιημένοι πολίτες του κόσμου, από όποια χώρα και φυλή κι αν κατάγονται, που θεωρούν ιερή υποχρέωση την οριστική καταδίκη των πολιτικών που οδηγούν σε γενοκτονίες. Ανάμεσα σ' αυτούς καλούμαστε να συνυπολογίσουμε και τους πολίτες της Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένων και των Κούρδων, οι οποίοι, παρά τη συμμετοχή ορισμένων κουρδικών φατριών στη γενοκτονία των χριστιανικών λαών της Ανατολής, με πρωτεργάτη το Κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών, διοργάνωσαν σειρά εκδηλώσεων σε πολλές πόλεις της Τουρκίας, ζητώντας δημοσίως από την τουρκική κυβέρνηση να αναγνωρίσει τις γενοκτονίες.

Οσον αφορά τη στάση των κυβερνήσεων και των κρατών, εντύπωση προκαλεί η στάση των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου αλλά και αυτή του Ισραήλ, που, αντί να είναι πρωτοπόρος, αρνείται να αναγνωρίσει τη γενοκτονία των χριστιανικών λαών της Ανατολής.
Τέλος, κατά την άποψή μας, τη σημαντικότερη εξέλιξη του κύκλου των εκδηλώσεων διεθνώς αποτελεί η ομολογία του προέδρου της Γερμανίας Γιόαχιμ Γκάουκ περί συνενοχής της Γερμανίας στη γενοκτονία και η δημόσια συγγνώμη.
Επειτα από αυτό, όπως αντιλαμβανόμαστε, αφού ο συνένοχος αναγνώρισε το έγκλημα και ζητεί συγγνώμη, η δυνατότητα της Τουρκίας να συνεχίσει να αρνείται περιορίζεται δραστικά.
Ελπίζουμε να έλαβαν το μήνυμα όσοι θεωρούν ιερή υποχρέωση τη συστράτευση για την τελική δικαίωση!

Πηγή: dimokratianews.gr

του Χρίστου Ιακώβου

Η ενασχόληση με την παρακμή και διάλυση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας είναι εκ των πραγμάτων και η ιστορία της ανάδυσης νέων εθνών κρατών εντός των ορίων της. Η επιθυμία των εθνικών ομάδων, που διατελούσαν υπό οθωμανική διοίκηση να αποσχιστούν και να δημιουργήσουν τα δικά τους κράτη οδήγησε, εκ των πραγμάτων, σε συγκρούσεις και εκδιώξεις.

Ένα από τα μεγάλα προβλήματα, τόσο σε πολιτικό όσο και σε επιστημονικό επίπεδο, που απασχολούν τη σημερινή Τουρκία είναι το «Αρμενικό Ζήτημα». Πριν από μερικά χρόνια κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Παπαζήση η μετάφραση από τα αγγλικά του βιβλίου του Τούρκου καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν των ΗΠΑ Τανέρ Ακσάμ με τίτλο: «Μία Επαίσχυντη Πράξη: Η Γενοκτονία των Αρμενίων και το Ζήτημα της Τουρκικής Ευθύνης» (550 σελ.).Το εν λόγω βιβλίο πραγματεύεται το ζήτημα της τουρκικής ευθύνης, το οποίο προκαλεί πάντοτε μεγάλες διαμάχες αφού οι προεκτάσεις του άπτονται του ευρέως φάσματος της σύγχρονης Τουρκίας, το οποίο αρχίζει από την επίσημη ιστοριογραφία και καταλήγει στην εξωτερική της πολιτική. Το βασικό ερώτημα του βιβλίου, πάνω στο οποίο στηρίζει τη μεθοδολογία του ο συγγραφέας, είναι το εξής: υπάρχουν αποδείξεις ότι από πλευράς των οθωμανικών αρχών υπήρξε πρόθεση και κεντρικός σχεδιασμός για συνολική ή μερική καταστροφή των Αρμενίων υπηκόων της αυτοκρατορίας; Η επίσημη τουρκική θέση είναι ότι ο θάνατος εκατοντάδων χιλιάδων Αρμενίων (οι τουρκικές εκτιμήσεις κυμαίνονται από 300.000 έως 600.000) ήταν ένα τραγικό αλλά μη σκόπιμο επακόλουθο του πολέμου. Το επιχείρημα αυτό στηρίζεται στον ισχυρισμό ότι οι οθωμανικές πηγές δεν περιέχουν στοιχεία που να υποδεικνύουν διατεταγμένη πολιτική συστηματικής εξαφάνισης. Η έρευνα του Ακσάμ υποστηρίζει το αντίθετο.

Το βιβλίο αυτό, πέραν του ότι διαφοροποιείται από τη συγκεκριμένη παράδοση της τουρκικής ιστοριογραφίας, έχει δύο στοιχεία που το καθιστούν μοναδικό. Πρώτον, ότι είναι γραμμένο από Τούρκο και, δεύτερον, ότι επιδίδεται στην πλέον εκτεταμένη και πρωτοφανή έως σήμερα χρήση οθωμανικού αρχειακού υλικού γύρω από το Αρμενικό Ζήτημα, σε συνδυασμό με την εξαντλητική χρήση της μέχρι τούδε βιβλιογραφίας. Με την εξαντλητική χρήση κάθε σημαντικού στοιχείου -από τουρκικά στρατιωτικά και δικαστικά αρχεία, πρακτικά κοινοβουλίου, επιστολές και μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων- ο συγγραφέας ακολουθεί την ιστορική εξέλιξη και αλληλουχία των γεγονότων που οδήγησαν στις σφαγές (κεφάλαια 4 και 5). Μέσα από την ιστορική αφήγηση ανασυνθέτει τη διαπλεκόμενη ενορχήστρωση μεταξύ συντονισμένων τμημάτων του οθωμανικού κράτους, του κυβερνώντος κόμματος των Νεοτούρκων «Ένωση και Πρόοδος» καθώς επίσης και των στρατιωτικών δυνάμεων.  

Εάν στα οθωμανικά έγγραφα και στις μαρτυρίες των ιθυνόντων που ο Ακσάμ ενσωματώνει με μεγάλη δεξιότητα στην έρευνά του προστεθούν ξένα επίσημα έγγραφα -γερμανικά, αυστριακά, γαλλικά και αμερικανικά-, που έχουν ήδη δει το φως της δημοσιότητος, παρέχεται πλήρης επιβεβαίωση ότι αυτό που συνέβη στους Αρμενίους ήταν μια κεντρικά και επίσημα σχεδιασμένη επιχείρηση εξολόθρευσής τους. Εδώ ακριβώς παρατηρείται και η μεγάλη συμβολή, ριζοσπαστική και αναθεωρητική, του Ακσάμ στην ιστοριογραφία της σύγχρονης Τουρκίας. Η θέση του είναι σαφής, ότι δηλαδή οι σφαγές των χριστιανών και η Αρμενική Γενοκτονία απετέλεσαν τον καθοριστικό παράγοντα για την ανάδυση του τουρκικού εθνικού κράτους. Χωρίς τον συστηματικό σχεδιασμό και την αποτελεσματική εκτέλεση της Γενοκτονίας από τους Νεότουρκους οι οποίοι, στη συνέχεια, και υπό την ηγεσία του Κεμάλ Ατατούρκ οργάνωσαν την αντίσταση στην Ανατολία, ο τελευταίος δεν θα είχε τη δυνατότητα να οικοδομήσει το τουρκικό εθνικό κράτος. Οι Νεότουρκοι ιδρυτές του τουρκικού κράτους δημιούργησαν με αυτό τον τρόπο μια εύπορη τάξη που ιδιοποιήθηκε τα πλούτη και τις περιουσίες των Αρμενίων. Οι περιουσίες αυτές είχαν δημευτεί από τους Νεότουρκους με διάταγμα του 1915 ως δήθεν «εγκαταλελειμμένες». Το διάταγμα του 1915 επανέφεραν οι κεμαλιστές το 1922, όταν είχαν πλέον επικρατήσει.

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το τρίτο και τελευταίο μέρος του βιβλίου, που πραγματεύεται το καίριο ερώτημα του πώς η Τουρκία κατάφερε να αποφύγει την ανάληψη της ευθύνης, υποδεικνύοντας τα αντικρουόμενα συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων στην περιοχή, τις προτεραιότητες του αναδυομένου τουρκικού εθνικού κινήματος και τις ανεπαρκείς απόπειρες της διεθνούς κοινότητας να οδηγήσει τους δράστες στη δικαιοσύνη.

Ο συγγραφέας έχει το πλεονέκτημα αλλά και την ατυχία να μιλά εκ μέρους του θύτη. Αυτό του παρέχει εκ των πραγμάτων και την ψυχολογική δύναμη πίσω από τα επιχειρήματά του. Η οπτική αυτή του παρέχει και την πρόσθετη δυνατότητα να εξηγήσει γιατί η σημερινή Τουρκία δεν μπορεί εύκολα να συμφιλιωθεί ψυχολογικά με το ζήτημα της Αρμενικής Γενοκτονίας. Ο συγγραφέας αναλύει τον ψυχολογικό παράγοντα που ενισχύει τις δυσκολίες μιας ειλικρινούς ιστορικής επισκόπησης στην Τουρκία. Σύμφωνα με τον Ακσάμ, η τουρκική κοινωνία δείχνει απρόθυμη να εξετάσει το παρελθόν της. Στην επικρατούσα κουλτούρα, όχι μόνον η Γενοκτονία των Αρμενίων αλλά μεγάλο μέρος της πρόσφατης ιστορίας της Τουρκίας παραδίδεται στη σιωπή - δύο παραδείγματα είναι το Κουρδικό και ο ρόλος του στρατού. Η μεταρρύθμιση του 1928 που άλλαξε την τουρκική γραφή από αραβικά σε λατινικά στοιχεία ενέτεινε το πρόβλημα, σύμφωνα με τον συγγραφέα. Η Τουρκία είναι μια κοινωνία που δεν μπορεί να διαβάσει τις ίδιες της τις εφημερίδες, τις επιστολές και τα ημερολόγια εάν αυτά γράφτηκαν πριν από το 1928. Δεν έχει πρόσβαση σε οτιδήποτε συνέβη πριν από εκείνη την ημερομηνία. Το αποτέλεσμα είναι η σύγχρονη Τουρκία να εξαρτάται πλήρως από την ιστορία όπως την έχει καθορίσει και συγγράψει το κράτος. Και, βεβαίως, για το κράτος διακυβεύονται πολλά αναφορικά με τον τρόπο που παρουσιάζεται η ιστορία, ιδιαιτέρως όταν αυτή αφορά την ίδια του τη νομιμότητα. Ενόψει αυτών, είναι εμφανές γιατί η τουρκική κοινωνία έχει παραδώσει τη Γενοκτονία των Αρμενίων στη λήθη.

Το πρωτοποριακό έργο του Ακσάμ αποδεικνύει ότι πλέον στην Τουρκία υπάρχουν δύο αφηγήσεις και δύο ιστοριογραφικές προσεγγίσεις για τη μεταβατική περίοδο από την Οθωμανική αυτοκρατορία στην κεμαλική Τουρκία. Από τη μια, υπάρχει η ιστορία της αυτοκρατορίας που διαμελίζεται από τις Μεγάλες Ευρωπαϊκές Δυνάμεις μέσω μιας προσχεδιασμένης διαδικασίας. Η εκδοχή αυτή βοήθησε να δημιουργηθεί μια ισχυρή αίσθηση σύγκρουσης με τη Δύση για την επιβίωση του τουρκικού έθνους, δημιουργώντας έντονα αντιδυτικά αισθήματα και καχυποψία, ιδιαιτέρως ανάμεσα στην κυρίαρχη ελίτ, τα οποία διατηρούνται μέχρι σήμερα. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει η ιστορία των διώξεων, των σφαγών και της εξόντωσης διαφορετικών θρησκευτικών και εθνικών ομάδων, στα πλαίσια των οποίων ο συγγραφέας προσεγγίζει το αρμενικό πρόβλημα.

Πηγή: politis-news.com

Τα συ­ναι­σθή­μα­τα

Με­τά α­πό προ­σω­πι­κή πρό­σκλη­ση του Προ­έ­δρου της Δη­μο­κρα­τί­ας της Αρ­με­νί­ας και την συ­μπα­ρά­στα­ση (για α­κό­μη μί­α φο­ρά) της Αρ­με­νι­κής Ε­θνι­κής Ε­πι­τρο­πής Ελ­λά­δας, βρέ­θη­κα στο Ε­ρε­βάν, για να συμ­με­τά­σχω στο Πα­γκό­σμιο Φό­ρουμ ε­νά­ντια στη Γε­νο­κτο­νί­α και στις εκ­δη­λώ­σεις για τη συ­μπλή­ρω­ση 100 ε­τών α­πό τη Γε­νο­κτο­νί­α των Αρ­με­νί­ων. Για το πρώ­το μα­ζι­κό έ­γκλη­μα του 20ου αιώ­να, το ο­ποί­ο μα­ζί με αυ­τό ε­να­ντί­ον των Ελ­λή­νων, ορ­γα­νώ­θη­κε, σχε­διά­σθη­κε και ε­κτε­λέ­στη­κε α­πό τους ί­διους θύ­τες. Τους Νε­ό­τουρ­κους και τους Κε­μα­λι­κούς.

Η ά­φι­ξη στο Ε­ρε­βάν, τη φο­ρά αυ­τή εί­χε πολ­λά και δια­φο­ρε­τι­κά συ­ναι­σθή­μα­τα, ό­λα ό­μως ο­δη­γού­σαν σε μί­α συ­νι­στα­μέ­νη. Το πρώ­το συ­ναί­σθη­μα α­φο­ρού­σε την ι­κα­νο­ποί­η­ση που έ­νιω­θε έ­νας Έλ­λη­νας και έ­νας άν­θρω­πος για την πριν α­πό λί­γες η­μέ­ρες α­να­γνώ­ρι­ση α­πό το Κοι­νο­βού­λιο της Αρ­με­νί­ας της Γε­νο­κτο­νί­ας των Ελ­λή­νων.

Το δεύ­τε­ρο σχε­τι­ζό­ταν με τη ση­μα­σί­α και τη σπου­δαιό­τη­τα που δί­νει ο Αρ­με­νι­κός λα­ός στην ι­στο­ρί­α του, ό­χι μό­νο λό­γω της συ­μπλή­ρω­σης των 100 ε­τών α­πό την κο­ρύ­φω­ση της Γε­νο­κτο­νί­ας του με τη δο­λο­φο­νί­α της πνευ­μα­τι­κής της η­γε­σί­ας, αλ­λά και με το γε­γο­νός ό­τι α­γω­νί­ζε­ται με συ­νέ­πεια και ευ­θύ­νη, για δε­κα­ε­τί­ες, για την α­να­γνώ­ρι­ση.

Η Αρ­με­νι­κή πρω­τεύ­ου­σα, η χώ­ρα ό­λη, η Δια­σπο­ρά σε ό­λα τα ση­μεί­α του πλα­νή­τη, ή­ταν ταυ­τι­σμέ­νη με τις εκ­δη­λώ­σεις υ­πό­μνη­σης και α­νά­δει­ξης της Γε­νο­κτο­νί­ας και η προ­βο­λή του με­γά­λου αυ­τού διε­θνούς ζη­τή­μα­τος, ή­ταν πραγ­μα­τι­κά ε­ντυ­πω­σια­κή. Στο (νέ­ο κτί­ριο) του α­ε­ρο­δρο­μί­ου Ζβαρ­νότ­ς ό­λοι οι χώ­ροι ή­ταν κα­λυμ­μέ­νοι α­πό το πο­λύ ω­ραί­ο σύμ­βο­λο της ε­κα­το­ντα­ε­τί­ας της Γε­νο­κτο­νί­ας, το λου­λού­δι που α­φο­ρού­σε τον α­γώ­να της μνή­μης, τον α­γώ­να κα­τά της λή­θης και της λη­σμο­νιάς, κα­θώς και με το σύν­θη­μα “Θυ­μά­μαι και Α­παι­τώ”.

Στο Ε­ρε­βάν, α­πό την κε­ντρι­κή πλα­τεί­α μέ­χρι τα πάρ­κα και την τε­λευ­ταί­α γει­το­νιά, α­πό τα κα­τα­στή­μα­τα μέ­χρι τα αυ­το­κί­νη­τα, κά­θε Αρ­μέ­νιος και Αρ­μέ­νια, εί­χε γε­μί­σει με τα σύμ­βο­λα των εκ­δη­λώ­σε­ων. Κά­θε άν­θρω­πος και α­ντι­κεί­με­νο ή­ταν και πα­ρα­μέ­νει, ταυ­τι­σμέ­νος με το αί­τη­μα δι­καί­ω­σης και α­να­γνώ­ρι­σης. Ε­πι­πλέ­ον πολ­λές α­πό τις α­φί­σες ή­ταν ά­κρως ε­πι­τυ­χη­μέ­νες, δεί­χνο­ντας την α­δι­κί­α που υ­πέ­στη ο Αρ­με­νι­κός λα­ός και την α­τι­μω­ρη­σί­α των ε­νό­χων, που ως δά­σκα­λοι ή­ταν τα πρό­τυ­πα και για μελ­λο­ντι­κά ε­γκλή­μα­τα. Ε­δώ η ταύ­τι­ση των Νε­ό­τουρ­κων με τους Να­ζί λει­τούρ­γη­σε με μο­να­δι­κό τρό­πο.

Η πο­λι­τι­κή που σέ­βε­ται την ι­στο­ρί­α, την α­λή­θεια και το δί­καιο

Το Πα­γκό­σμιο Φό­ρουμ ε­νά­ντι στη Γε­νο­κτο­νί­α που ορ­γα­νώ­θη­κε στις 22 και 23 Α­πρι­λί­ου στο Ε­ρε­βάν ή­ταν η ει­σα­γω­γή στις εκ­δη­λώ­σεις που α­κο­λού­θη­σαν στην πρω­τεύ­ου­σα της Αρ­με­νί­ας. Η συμ­με­το­χή των προ­σκε­κλη­μέ­νων ή­ταν ε­ντυ­πω­σια­κή και πραγ­μα­τι­κά πα­γκό­σμια, αν α­να­λο­γι­στού­με τις η­πεί­ρους και τις χώ­ρες. Οι συμ­με­τέ­χο­ντες α­πό 50 κρά­τη, με με­γά­λες και διαρ­κείς προ­σπά­θειες για την α­να­γνώ­ρι­ση των Γε­νο­κτο­νιών ή­ταν ε­κεί, α­πο­δε­χό­με­νοι την πρό­σκλη­ση της Δη­μο­κρα­τί­ας της Αρ­με­νί­ας. Πο­λι­τι­κοί, εκ­πρό­σω­ποι διε­θνών ορ­γα­νι­σμών, δι­πλω­μά­τες, α­κα­δη­μαι­κοί, εκ­κλη­σια­στι­κοί η­γέ­τες. Α­νά­με­σά τους ο Γε­νι­κός γραμ­μα­τέ­ας του Συμ­βου­λί­ου της Ευ­ρώ­πης και πρώ­ην υ­πουρ­γός ε­ξω­τε­ρι­κών της Νορ­βη­γί­ας Thorbjorn Jagland, ο πρό­ε­δρος της Διε­θνούς Έ­νω­σης των Α­κα­δη­μαι­κών για τη Με­λέ­τη των Γε­νο­κτο­νιών Daniel Feierstein, το πρώ­ην μέ­λος του Διε­θνούς Δι­κα­στη­ρί­ο της Χά­γης Louis Moreno Ocampo, η Βα­ρώ­νη Caroline Cox και ε­ξέ­χο­ντες ει­δι­κοί για τη γε­νο­κτο­νί­α ό­πως οι William Shabas, Ιsrael W. Charny, Ragip Zarakolu, Michael Bohlander, Roger W. Smith, Henry Theriault, Cengiz Αktar, Esther Mujawayo, Yavrin Auron.

Τό­σο οι πο­λι­τι­κοί, ό­σο και οι θρη­σκευ­τι­κοί η­γέ­τες και βε­βαί­ως και οι α­κα­δη­μαι­κοί, α­να­φέρ­θη­καν στην υ­πό­θε­ση της Γε­νο­κτο­νί­ας, στην άρ­νη­ση της Τουρ­κί­ας, στην α­να­γκαιό­τη­τα α­να­γνώ­ρι­σης. Ή­ταν έ­να ά­ψο­γα ορ­γα­νω­μέ­νο Πα­γκό­σμιο Φό­ρουμ ό­πως αρ­μό­ζει στο ζή­τη­μα και την πο­ρεί­α των Αρ­με­νί­ων μέ­χρι σή­με­ρα, το ο­ποί­ο ως Έλ­λη­νας το βρή­κα α­κό­μη πε­ρισ­σό­τε­ρο εν­δια­φέ­ρον και α­πο­δο­τι­κό, για­τί ό­λοι πλέ­ον μι­λούν για τη Γε­νο­κτο­νί­α των Ελ­λή­νων. Α­πό τον πρό­ε­δρο της Δη­μο­κρα­τί­ας της Αρ­με­νί­ας μέ­χρι τους α­κα­δη­μαι­κούς. Εί­ναι μί­α ε­πι­βε­βαί­ω­ση της προ­σπά­θειάς μας, μί­α α­νά­σα στο δύ­σκο­λο και α­νη­φο­ρι­κό δρό­μο μέ­χρι την δι­καί­ω­ση.

Οι εκ­δη­λώ­σεις και οι πα­ρου­σί­ες

 Οι εκ­δη­λώ­σεις για την συ­μπλή­ρω­ση 100 ε­τών α­πό τη Γε­νο­κτο­νί­α συ­νε­χί­στη­καν με αυ­τή στο θρη­σκευ­τι­κό κέ­ντρο των Αρ­με­νί­ων στο Ε­τσμια­τζίν για την α­γιο­ποί­η­ση των 1.500.000 μαρ­τύ­ρων της Γε­νο­κτο­νί­ας και στο Τζι­τζερ­να­γκα­πέρ­τ του Ε­ρε­βάν, ό­που και το μνη­μεί­ο και το Μου­σεί­ο της Γε­νο­κτο­νί­ας, α­να­και­νι­σμέ­νο και με πολ­λά νέ­α εκ­θέ­μα­τα, κά­ποια και α­πό την Ελ­λά­δα. Οι πα­ρα­πά­νω εκ­δη­λώ­σεις ή­ταν ι­διαι­τέ­ρως συ­γκι­νη­τι­κές αλ­λά και με βα­θιά πο­λι­τι­κά και ι­στο­ρι­κά μη­νύ­μα­τα. Η πα­ρου­-σί­α δε, η­γε­τών α­πό κο­ρυ­φαί­ες χώ­ρες του πλα­νή­τη ε­ξό­χως ε­ξαι­ρε­τι­κές σε συμ­βο­λι­κό και ου­σια­στι­κό ε­πί­πε­δο, ε­νώ η α­να­φο­ρά για τις Γε­νο­κτο­νί­ες του προ­έ­δρου της Δη­μο­κρα­τί­ας της Γερ­μα­νί­ας στο Βε­ρο­λί­νο ή­ταν η κα­λύ­τε­ρη αυ­λαί­α για τις εκ­δη­λώ­σεις μνή­μης.

Το κα­θή­κον και το χρέ­ος

Μί­α α­κό­μη πα­ρου­σί­α μου, στο Ε­ρε­βάν, σε έ­να τέ­τοιο ση­μα­ντι­κό Φό­ρουμ ή­ταν ε­ξαι­ρε­τι­κή ε­μπει­ρί­α και η συμ­με­το­χή στις εκ­δη­λώ­σεις για τη συ­μπλή­ρω­ση 100 ε­τών α­πό τη Γε­νο­κτο­νί­α των Αρ­με­νί­ων, ή­ταν α­πο­δο­τι­κή για ό­λους μας και για τον κα­θέ­να ξε­χω­ρι­στά, ε­νώ η συ­νά­ντη­σή μου για α­κό­μη μί­α φο­ρά με μορ­φές και συ­νο­δοι­πό­ρους του Πα­γκό­σμιου Α­γώ­να για τη Γε­νο­κτο­νί­α, ή­ταν ελ­πι­δο­φό­ρα. Α­νά­με­σά τους ο Αρ­με­νο-α­με­ρι­κα­νός κα­θη­γη­τής Richard Hovanessian, ο Τούρ­κος εκ­δό­της και συγ­γρα­φέ­ας Ragip Zarakolu, ο Αρ­μέ­νιος διευ­θυ­ντής του Μου­σεί­ου της Γε­νο­κτο­νί­ας Haik Demoyan, η Ελ­λη­νί­δα ευ­ρω­βου­λευ­τής α­πό την Κύ­προ Ε­λέ­νη Θε­ο­χά­ρους, ο πρό­ε­δρος της Ευ­ρω­παι­κής Ο­μο­σπον­δί­ας Αρ­με­νί­ων Kaspar Karabetian, η κα­θη­γή­τρια στο κρα­τι­κό πα­νε­πι­στή­μιο του Ε­ρε­βάν Tehmine Martoyan και πολ­λοί άλ­λοι.

Οι εκ­δη­λώ­σεις στο Ε­ρε­βάν και τη Δια­σπο­ρά, έ­δει­ξαν τον τρό­πο με τον ο­ποί­ο οι λα­οί σέ­βο­νται την ι­στο­ρί­α τους και α­ντι­στέ­κο­νται στο φα­σι­σμό του θα­νά­του, της μνή­μης και της άρ­νη­σης. Έ­δει­ξαν ό­τι η συ­νέ­πεια, η υ­πευ­θυ­νό­τη­τα, η συ­νέ­χεια και η σο­βα­ρό­τη­τα ε­πι­βρα­βα­βεύ­ο­νται. Α­πέ­δει­ξαν ό­τι οι πνευ­μα­τι­κές και οι πο­λι­τι­κές η­γε­σί­ες, ό­ταν έ­χουν γνώ­ση του κα­θή­κο­ντος και του χρέ­ους τους, μπο­ρούν να α­ντα­πε­ξέλ­θουν στις δυ­σκο­λί­ες της ι­στο­ρί­ας και της ζω­ής. Το Αρ­με­νι­κό έ­θνος στην Αρ­με­νί­α, στο Ε­ρε­βάν, στη Δια­σπο­ρά, έ­δει­ξε το δρό­μο για ό­λον τον πλα­νή­τη για την α­να­γνώ­ρι­ση της Γε­νο­κτο­νί­ας. Στους συ­νο­δοι­πό­ρους και τους συ­να­θλη­τές, αλ­λά και τους προ­πα­γαν­δι­στές και τους αρ­νη­τές!

Θεοφάνης Μαλκίδης

Μέλος της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαικών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών

Πηγή: azador.gr